رفتوبرگشت افزایش یارانه دیماه!
نفیسه امامی
اگرچه هنوز دولت هنوز اعلام رسمی درباره جزئیات پرداخت یارانه دو برابری را نکرده است اما محسن رضایی معاون اقتصادی رئیسجمهور با تبیین خبرهای خوش اقتصادی که پیشتر وعده انتشارش را داده بود، اعلام کرد مسئولان اجرایی تلاش خواهند کرد که از دیماه امسال یارانهها را دو برابر کنند و اگر این طرح بهخوبی انجام شود هر خانوار ۴ نفره ۸۰۰ هزار تومان کالا و پول دریافت خواهند کرد.
طبق گفته رضایی قرار بود یارانهها برای سال آینده دو برابر شود اما رئیسجمهور تأکید کرده افزایش یارانهها برای سه ماه باقیمانده سال نیز اعمال شود. محسن رضایی در خصوص تأمین منابع دو برابر شدن یارانهها هیچ توضیحی نداد اما به نظر میرسد دولت دو برابر شدن یارانهها را جایگزین ارز ترجیحی کرده است.
این در حالی است که طبق اعلام دیروز احسان خاندوزی وزیر اقتصاد، برای زمان تغییر یارانهها و افزایش میزان پرداخت آنها، هیچ تاریخ دقیقی تعیین نشده است.
دولت با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باهدف جلوگیری از ایجاد رانت و فساد، راهکارهایی برای جبران قدرت خرید مردم در نظر گرفته است تا متناسب با حذف ارز ترجیحی، یارانه به جامعه هدف دادهشده و یارانه نقدی افزایش پیدا کند چون بر اساس نظر دولت حذف ارز ترجیحی تورم به وجود نمیآورد.دولت درواقع بهجای اینکه به صادرکنندگان دلار ۴۲۰۰ تومانی دهد، از طریق منابعی که با حذف این دلار آزاد میشود اقدام به افزایش یارانهها کرده است.بسیاری از سال ۹۷ و بروز شوکهای ارزی و تورمی از افزایش مبلغ یارانه به ۱۶۰هزار تومان میگفتند وعدهای دیگر در سال۹۹ از افزایش مبلغ یارانه به ۲۵۰هزار تومان، اما حالا و بعد از گذشت حدود سهسال دولت افزایش میزان یارانهها را در دستور کار خود قرار داده است.
با ایجاد شوکهای تورمی از سال ۹۷ تاکنون هرروز شکاف بین هزینهها و درآمدها افزایش پیدا کرد و این موضوع در بین اقشار ضعیف
نمود بیشتری داشته است. از اصلیترین سیاستهایی که دولت برای جبران شکاف هزینه و درآمد میتواند استفاده کند، پرداخت یارانه است.
یارانه نقدی سیاستی است که از حدود ۱۲ سال پیش در کشور به اجرا رسیده و هدف آن تأمین بخشی از نیازهای معیشتی مردم بهویژه خانوارهای کمدرآمد بود، اما با ثابت ماندن مقدار آن از یکسو و افزایش تورم از سوی دیگر، کارایی زیادی برای مردم به همراه نداشته است.
افزایش یارانههای نقدی همانطور که معاون اقتصادی رئیسجمهور خبر آن را داده است ملزم به داشتن منابع است اما هنوز مشخص نیست منابع یارانه به چه طریقی تأمین میشود. استفاده از منابع درست برای پرداخت یارانه نقدی یا کالایی از اهمیت ویژهای برخوردار است چون در جلوگیری از ایجاد تورم مؤثر خواهد بود و در غیر این صورت منجر به کسری بودجه بیشتر و رشد تورم خواهد شد.
دولت درصورتیکه با منابع جایگزین نادرست اقدام به افزایش یارانهها نماید، شکاف درآمد و هزینه خانوارها، رشد دوبارهای میگیرند که به شکلگیری سیکل معیوبی منجر خواهد شد.
تجربه پرداخت یارانه موفق نبود
حسین صمصامی کارشناس اقتصادی در گفتوگو با «رسالت» درباره اعلام تصمیم اخیر دولت مبنی برافزایش یارانهها بیان کرد: اگرچه سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی به اهداف اصلی خود دست پیدا نکرد و ناکارآمدیهای زیادی داشت اما حذف آن گرانی کالاهای اساسی را به همراه میآورد. تجربه پرداخت یارانه از سال ۸۸ تاکنون در حال اجراست که نشان میدهد یارانه نمیتواند بهکمکمعیشت خانوارها بیاید.
وی اضافه کرد: دولت به دنبال آن است که باسیاست پرداخت یارانه به معیشت دهکهای ضعیف کمک کند اما چنین اقداماتی نمیتوانند کمککننده باشند. اگر چنین تصمیماتی میتوانستند موفق باشند، طی این چند سال به کمک وضعیت اقتصادی مردم میآمدند. بهعنوانمثال با حذف ارز۴۲۰۰ تومانی از برنج، قیمت برنج خارجی از ۷ هزار تومان به ۳۰ هزار تومان رسید. همین مسئله نشان میدهد حذف ارز دولتی از اقلام اساسی باعث متضرر شدن بیشتر مردم ضعیف میشود، چون اعلام رسمی حذف ارز دولتی میتواند اثر دوبارهای بر گران شدن کالاهایی که قبلا ارز دولتی آنها حذفشده، بگذارد.
این کارشناس اقتصادی درباره منابع تأمین یارانه مردم گفت: به نظر میرسد دولت برای تأمین منابع پرداخت یارانه اقدام به افزایش نرخ ارز و یا استقراض از بانک مرکزی کند؛ همانطور که دولت احمدینژاد برای جبران کاهش منابع خود اقدام به افزایش نرخ ارز کرد.
صمصامی یادآور شد: دولت در لایحه بودجه سال آینده نرخ ارز را ۲۳ هزار تومان تعیین کرده که حاکی از افزایش درآمد برای دولت است اما نتیجه آن تورم و گرانی در اقتصاد خواهد بود.
بهبود معیشت مردم با تخصیص یارانه
علیرضا شهبازی عضو کمیسیون برنامهوبودجه و محاسبات مجلس در گفتوگو با «رسالت» پیرامون سیاست ارز ترجیحی و تأثیر آن در معیشت مردم گفت: متأسفانه به علت عدم نظارت بر سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی، عدهای آن را گرفتند ولی از این مسئله سوءاستفاده کردند. درنتیجه ارز دولتی نتوانست اثری در معیشت مردم داشته باشد.
شهبازی اجرای سیاست ارز دولتی را منجر به رشد قاچاق و افزایش واردات به کشور عنوان کرد و افزود: از زمان پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات به کشور افزایش پیداکرده و به این واسطه تولید داخلی با مشکل روبهرو شده است. در بسیاری از بخشها هم رقابتپذیری در تولید داخلی کاهش پیداکرده است. وی بابیان اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و اعطای یارانه سیاست بسیار بهتری است، گفت: با تخصیص یارانه بهطور مستقیم به اقشار آسیبپذیر و دهکهای پایین جامعه کمک میشود و اثر بیشتری هم دارد درحالیکه تاکنون ارز دولتی دادهشده اما بازهم قیمتها و تورم رشد پیداکردهاند.
عضو کمیسیون برنامهوبودجه و محاسبات مجلس اضافه کرد: نظر مجلس و کمیسیونها در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است چون به نفع کشور است و باید انجام بگیرد. اگرچه مجلس قید دوفوریتی دولت را برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی رد کرد اما این اقدام به معنای مخالفت با این موضوع نیست بلکه مجلس درصدد است تا همه جوانب آن سنجیده شود و بهترین راهکار جایگزین انتخاب گردد.
شهبازی درباره راهکارهای جایگزین حذف ارز دولتی گفت: به نظر میرسد یکی از بهترین گزینههای پیشنهادی بهجای ارز دولتی، ارائه کارت خرید کالا به انتهای زنجیره مصرف برای تهیه اجناس و اقلام اساسی است تا به این طریق پول نقد وارد بازار نشود و پایه پولی را هم افزایش ندهد که تورم و گرانی دوبارهای ایجاد کند. این نماینده مجلس اضافه کرد: معتقدم از طریق یارانه به شکل کارت اعتباری، مردم کالا و خدمات مستقیم را از فروشگاههای زنجیرهای دریافت میکنند و یارانه صرفا برای کالاهای اساسی مورداستفاده قرار میگیرد. کارت اعتباری خرید کالا هرماه توسط دولت شارژ میشود که میتواند برای خانوادههای با درآمد کم سه یا چهار نفره، مبالغی در حدود ۷۰۰ هزار تومان را شامل شود تا با هزینههای فعلی جامعه بخشی از مشکلاتشان را رفع کنند.
افزایش یارانه ها , محسن رضایی , نفیسه امامی , یارانه
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.