گروه اجتماعی
دل آدم از اتفاقاتی مثل ساختمان  پلاسکو می لرزد و آه از نهادش بلند می شود. نخستین آسمانخراش کشور ۳۰ دی ماه ۱۳۹۵ میان بهت و حیرت ما در آتش سوخت و تلاش آتش‌نشان‌ها برای مهار شعله‌های مهیب آتش نتوانست این برج ۱۷ طبقه اسکلت‌فلزی را سرپا نگه دارد. پلاسکو، که با خاطره بسیاری از تهرانی‌ها و یا آن‌هایی که گذرشان به چهارراه استانبول افتاده گره خورده بود، به سادگی فرو ریخت. بر اثر این سانحه ۲۱ تن از جمله ۱۶ آتش‌نشان جان خود را از دست دادند. از ۲۳۵ مصدوم این آتش‌سوزی حدود ۱۸۰ نفر به‌صورت سرپایی مداوا شدند. گفته می‌شود از مجموع ۱۲۰۰‌ واحد صنفی پلاسکو، ۵۶۰‌ واحد در حوزه پوشاک فعال بود، که عملا در کمتر از چهار ساعت تمام آن‌ها نابود شدند و نزدیک به سه هزار نفر بیکار. پس از آواربرداری، بین مقام‌های ذیربط بحث‌ونظرهای بسیاری درباره آینده پلاسکو درگرفت و سرانجام تصمیم گرفته شد تا ساختمان جدیدی به‌جای پلاسکو ساخته شود. 
هشدارهایی که پس از سال ۹۵ فراموش شد
بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی پس از وقوع این سانحه دلخراش، با هدف یاری رساندن به کسبه آسیب‌دیده، با نگرشی ملی تصمیم گرفت آستین ها را بالا بزند و بنایی استاندارد را احداث کند و به این ترتیب عملیات ساخت این بنا در ۲۰ طبقه آغاز شد و هم اکنون آماده بهره برداری است اما این پایان ماجرا نیست و باید برای دیگر ساختمان های نا ایمن نیز فکری کرد. 
 این حادثه ناگوار موجب شد برای مدتی کوتاه، به ایمنی ساختمان‌های بلندمرتبه در رسانه‌ها و افکار عمومی توجه شود و ۹ روز پس از این حادثه و با بالا گرفتن بحث‌و‌جدل‌ها بر سر دلایل رخ دادنش، حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، هیئتی را مسئول بررسی حادثه ساختمان پلاسکو کرد. دو ماه بعد «هیئت ویژه در گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو» فرو ریختن این ساختمان را نمادی از قصور و ناکارآمدی بسیاری از دستگاه‌ها اعلام کرد؛ قصور و کاستی‌هایی که به گفته رئیس این هیئت، چندین دهه بر یکدیگر انباشته شده بود. اما با گذشت سالها از وقوع این اتفاق دردناک چه اقداماتی به منظور جلوگیری از چنین وقایعی صورت پذیرفته، آیا توانسته ایم به صورت ریشه ای و بنیادی تاثیری بر روند ایمن‌سازی ساختمان‌ها بگذاریم؟ پاسخ این پرسش دشوار نیست، چراکه در روند کلی تغییری حاصل نشده است و سه سال پس از وقوع این اتفاق تلخ، در تیر ماه ۹۸ حادثه آتش سوزی کلینیک سینا رخ داد، حادثه ای در مقیاسی کوچکتر که نشان داد، زنگ خطرها و اعلام هشدارها در همان سال ۱۳۹۵ به فراموشی سپرده شده است و صرفا در ذهن عموم مسئولان به عنوان خاطره ای تلخ بایگانی شده است. پس از وقوع انفجار و آتش‌سوزی در کلینک پزشکی سینا اطهر که به کشته شدن ۱۹ نفر و مصدومیت ۱۴ تن منجر شد و بر اثر شدت انفجار خانه‌های نزدیک به این مرکز نیز آسیب دیدند، رضا کرمی محمدی، رئیس سابق سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تاکید کرد: «شهر تهران ۵۰ بیمارستان قدیمی دارد که بیش از ۵۰ سال عمر دارند و فاقد شرایط ایمنی استاندارد هستند.»
به اذعان رئیس سابق سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران: «در هیچ جای کشور موضوع تعمیر و نگهداری رعایت نمی‌شود و همیشه صبر می‌شود تا ابتدا حادثه رخ دهد و سپس اقدام به رفع عیب آن می کنند. در بیشتر بیمارستان‌ها کپسول اکسیژن وجود دارد، اما پروتکل‌های تعمیر و نگهداری در مورد آن‌ها رعایت نمی‌شود.»
شاید راه حل غلبه بر ساختمان های نا ایمن در برابر حریق، انتشار عمومی لیست این اماکن پرخطر باشد اما کرمی محمدی هنگامی که از بیمارستان های فاقد ایمنی پایتخت سخن می گفت، بیان کرد، ملاحظاتی وجود دارد که نمی‌توانیم اسامی آن‌ها را اعلام کنیم، زیرا معرفی آن‌ها وضع را بدتر می‌کند و موجب تشویش اذهان مردم می‌شود. 
با این حال، ۲۹ دی ماه ۹۸ اعضای پیشین شورای شهر تهران طرح ایجاد سایتی برای پایش ایمنی ساختمان‌ها در برابر خطر آتش‌سوزی را تصویب کردند و  قرار بود که مشخصات ساختمان‌های بزرگ ناایمن در این سایت منتشر شود. پس از آن اعلام شد که مشخصات هزار ساختمان نیز وارد شده اما در نهایت این سایت از دسترس خارج شد و گفته شد که فقط آتش نشانی به اطلاعات آن دسترسی دارد.
در توجیه این مسئله، زهرا صدراعظم نوری، رئیس پیشین کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران، گفت: «اینکه استحکام بنای یک ساختمان به چه صورت است، سازه‌اش چیست و مسائل فنی‌اش چیست و چه دسترسی‌هایی دارد اینها مسائلی نیست که به درد شهروندان بخورد.» بنابراین از لحظه وقوع فاجعه پلاسکو تا هنگامی که حادثه کلینیک سینا اطهر رخ داد،  بسیاری از مال‌ها و مراکز خرید و ساختمان های بزرگ بدون رعایت ایمنی و اصول و ضوابط فنی در مراکز پر جمعیت ساخته شده اند، از جمله مرکز بزرگ لوازم خانگی در مجاورت میدان شوش تهران که مهدی زارعی- استاد مدیریت بحران می گوید: « تکمیل شده و به عنوان افتخارات شهر تهران محسوب می‌شود! همچنین ساختمان‌هایی که روی گسل شمال تهران در ولنجک قرار دارد و برج‌های دوقلوی ولنجک در حریم رودخانه ولنجک در حال ساخت بودند که تکمیل شده اند.»
 آمارهای خطرناک 
واقعیت آن است که تهران ساختمان ناایمن نظیر کلینیک سینا اطهر و یا پلاسکو کم ندارد؛ ساختمان های فرسوده، ناکارآمد و غیر ایمنی که بارها به حادثه منجر شده اما خیلی زود به فراموشی سپرده شده است. به گفته حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران «۱۲۹مکان همانندپلاسکودرتهران وجود داردکه اگراتفاقی درآن رخ دهد قابل جمع کردن نیست.»  به گزارش اکو ایران، بررسی لیست ۱۲۹ ساختمان پرخطر نشان می دهد که منطقه ۱۲ رکورد بیشترین ساختمان پرخطر را دارد، مناطق ۱۸ و ۲ و یک در رتبه‌های بعدی قرار دارند و در این لیست ۱۲۹ تایی منطقه ۱۰ هیچ سهمی ندارد. 
اما بخوانید از قول مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران که هشدار داده، این ساختمانها از پلاسکو خطرناک‌تر و بحران‌آفرین‌تر هستند. اگر امروز به این ۱۲۹ ساختمان توجه نکنیم یک حادثه و یک بحران دیگر به وقوع خواهد پیوست و نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم.اگرچه شهرداری تهران متولی این موضوع نیست اما واقعیت این است که در تهران ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر، ۳۵۰۰ ساختمان پرخطر و ۲۳ هزار و ۱۸۹ ساختمان میان خطر وجود دارد.
آنطور که حمیدرضا صارمی مطرح کرده: در تهران حدود چهار هزار و ۴۷۰ هکتار بافت ناایمن داریم، این بافت حدود هفت درصد مساحت شهر تهران را تشکیل داده و حدود ۲۰ درصد جمعیت پایتخت در این بافت ساکن هستند. گویا پایان این آمارهای خطرناک باز است و باید همچنان به این فهرست اضافه کرد، به تازگی علی نصیری- سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از شناسایی  ۱۰۰۰ برج ناایمن در تهران که ۱۷۰ مورد آن خطرناک و در محدوده گسل‌هاست خبرداده و گویا  ۳۳ هزار ساختمان ناایمن را آتش‌نشانی شناسایی کرده که ۲۰۰ مورد آن بسیار خطرناک است. 
 شهرداری می تواند ساختمان‌های پرخطر را پلمب کند؟ 
اما چرا شهرداری نمی تواند برخوردی جدی با ساختمان های نا ایمن و پرخطر داشته باشد؟ سازه هایی که هر یک به مثابه بمبی ساعتی به شمار می روند و قادرند جان شهروندان بسیاری را تهدید کنند. مدیران شهری دلیل این مسئله را خلاء های قانونی می دانند و معتقدند که از منظر قانونی شهرداری اهرم لازم را برای پلمب ساختمان های پرخطر ندارد. گفته می شود شهرداری تا هنگامی اجازه ورود به مقوله ایمنی را دارد  که بخواهد پایان کار صادر کند و پس از آن دیگر وظیفه ای ندارد. البته بر سر این موضوع اختلاف نظر است وبرخی تاکید کرده اند که «طبق قانون شهرداری موظف است پس از اخطار، ساختمان را پلمب کند اما شهرداری‌ها به دلیل گستردگی این موضوع به وظیفه خود عمل نمی کنند.» گوینده این عبارت علی اصغر عنابستانی، نماینده مجلس شورای اسلامی است که اعتقاد دارد، ما درخصوص پلمب ساختمان‌های نا ایمن هیچ خلاء قانونی نداریم. او با اشاره به اختیارات قانونی کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح کرده، «در ماده ۱۰۰ قانون شهرداری صراحتا بیان شده تخلفِ خارج از پروانه باید در این کمیسیون رسیدگی شود بنابراین شهرداری می‌تواند پس از اخطار، حکم پلمب صادر کند و حتی تا مرحله تخریب هم پیش برود. از آنجایی که حجم آرای تخریب در کمیسیون ماده ۱۰۰ بسیار زیاد است شهرداری نمی‌تواند به همه آنها رسیدگی کند.» در این زمینه علی بیت اللهی- رئیس پژوهشکده ساختمان و ابنیه فنی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، پیش تر در گفت و گو با ما عنوان کرده است: «در  حادثه پلاسکو، مطرح شد که بیش از ۱۵ بار سازمان آتش نشانی به مسئولان پلاسکو هشدار داده و همینطور در مورد ساختمان کلینیک سینا اطهر بیان شد که چندین بار هشدارهای لازم داده شده، اما صرف هشدار و اینکه در ادامه کاری صورت نگیرد، منطقی نیست و طبق قانون، شهرداری می تواند اقدام به پلمب ساختمان‌های پرخطر کرده و به دلیل ناامنی ای که یک ساختمان آسیب پذیر و نقطه حادثه خیز برای شهروندان دارد، از مالکین ساختمان خسارت اخذ کند. ضمن آنکه صرف هشدار دادن هم عقلانی نیست و به عنوان مثال پلیس راهنمایی و رانندگی که فقط هشدار نمی دهد، دستور توقف می دهد و وسیله نقلیه را به پارکینگ هدایت می کند؛ این‌ها در ادامه اجرای یک دستور قانونی بوده و منطقی آن است که در ادامه به اجرا و پاسخ درست منتهی شود. اینکه فقط هشدار داده شود و در عمل هیچ اتفاقی نیفتد، اصلا مفهوم ندارد.
 از طرفی باتوجه به آنکه در این زمینه با بحران‌های متعددی روبه رو بوده ایم، زمان لازم را در اختیار داشته ایم تا قانون را به صورت روشن تری پیشنهاد داده و آن را مصوب و لازم الاجرا کنیم، در این صورت دیگر جایی برای ابهام باقی نمی ماند.»  عنابستانی هم معتقد است: باید انقلاب جدیدی در مورد بازنگری کلی در ضوابط شهری از جمله شهرسازی، ساختمان‌های نا ایمن، ساختمان‌های بدون پروانه ساخت انجام شود اما به گفته این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی به دلیل شرایط اقتصادی موجود و افزایش شدید قیمت مسکن مردم مجبور هستند در ساختمان‌های خود هرچند نا ایمن زندگی کنند چراکه چاره‌ای جز این ندارند و مجبور هستند خطر را به جان خود بخرند.