جواد شاملو
نمایشگاه کتاب، شمایی کلی از وضعیت چاپ و نشر کشور است و یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی کشور به‌حساب می‌آید. نمایشگاه قرآن نیز باید تصویری از فعالیت‌ها و محصولات کشور در زمینه قرآن باشد و طبعا باید یک رویداد به‌حساب بیاید. نمایشگاه قرآن امسال به‌عنوان بیست و نهمین دوره این حرکت، به‌هیچ‌وجه یک رویداد نبود. استقبال کم مخاطبان و تنگ بودن محوطه نمایشگاه در نگاه اول شدیدا به چشم می‌آمد. این حالت خصوصا برای کسی محسوس‌تر است که تجربه نمایشگاه قرآن را در سال‌های گذشته داشته باشد. نمایشگاه امسال بسیار کوچک است. قسمت اعظم شبستان مصلی و به طبع نمایشگاه، موکت شده و عنوان نمازخانه را به خود پذیرفته. غرفه‌های دیگر نیز اغلب غرفه‌های محتوایی هستند. یعنی یا در آن‌ها در مورد مسائل گوناگون گفت‌وگو می‌شود و یا با دیوارنگاره یا پوسترهایی سعی بر انتقال پیام به مخاطب وجود داشته است.
یکی دو غرفه فروش تابلوفرش و چند غرفه صنایع‌دستی نیز در گوشه نمایشگاه هست. طبقه بالای شبستان، راسته‌ای برای فروش چادر و لوازم حجاب تشکیل‌شده است و عنوان بخش عفاف و حجاب را به خود پذیرفته است. خبری از محصول تازه یا جالبی که درخور حیثیت نمایشگاهی این مجموعه باشد نیست؛ بلکه کالای مربوط به حجاب در معمولی‌ترین شکل ممکن به فروش گذاشته‌شده است. در انتهای این بازارچه، چند غرفه هم هست که کتاب و قرآن می‌فروشد. بانظم و نسق و شکل و ظاهری که انسان را به یاد کتاب‌فروشی‌های قدیمی قم و نجف می‌اندازد. دایره محدودی از کتاب‌ها و قرآن‌ها فروخته می‌شوند آن‌هم در مکانی که حتی به‌سختی یافت می‌شود، در کنج نمایشگاه. نمایشگاه قرآن درگذشته ماهیت خود را از کتاب می‌گرفت. تازه‌های نشر در حوزه قرآن را می‌شد در این نمایشگاه یافت.
 همچنین این نمایشگاه بهترین گزینه برای خرید قرآن بود! تنوع عجیب‌وغریبی از قرآن‌ها وجود داشت که از کشورهای گوناگون همچون مصر، لبنان و سعودی واردشده بودند و بازار قرآن‌های داخلی هم که گرم بود. بخش فروش کتاب و قرآن این نمایشگاه، انسان را به یاد بازارچه‌‌های زواری در کنار اطراف بقاع متبرکه می‌انداخت. چند انتشارات به شکل رقت‌آور و غیرقابل‌باوری در کنار هم قرارگرفته بودند و شمار بسیار معدودی کتاب می‌فروختند. خبری از به‌روزترین نرم‌افزارهای قرآنی و حدیثی نبود حال‌آنکه نمایشگاه قرآن می‌تواند فرصتی طلایی برای محصلین حوزه و دانشگاه در رشته‌‌های الهیات و معارف اسلامی باشد. تنها غرفه مربوط به بازی‌های کامپیوتری به‌عنوان یک ابتکار و خلاقیت خوب به چشم می‌آمد. در این غرفه امکان تجربه بازی‌هایی مثل سفیر عشق، مختار و فرمانده مقاومت و همچنین خرید آن‌ها وجود داشت. بخش صنایع‌دستی هم که در این نمایشگاه به چند غرفه بسیار معدود محدود می‌شد، درگذشته بازارچه‌ای برای خود داشت.
نمایشگاه قرآن از اطلاع‌رسانی خوبی هم برخوردار نبود. در حالی  که نمایشگاه کتاب از ۱۵ روز پیش از آغاز نمایشگاه خبرنگاران و اصحاب رسانه را در جریان اخبار نمایشگاه می‌گذارد، که بسیاری از اصحاب رسانه شب افتتاح نمایشگاه متوجه آغاز این رویداد شدند. افت کیفیت نمایشگاه قرآن می‌تواند هر دلیلی داشته باشد، اما مطمئنم این آن نمایشگاه قرآن همیشگی نبود. نمایشگاه قرآن می‌تواند رویدادی دائمی و گسترده در سطح کشور باشد که در مسیر حفظ، قرائت، تدبر و تفسیر قرآن مؤثر است. این بستر می‌تواند زمینه اجرای ایده‌های فراوانی باشد و وضعیت کنونی به‌هیچ‌وجه با ظرفیت‌های آن تناسبی ندارد.