روز سوم صفر به روایتی روز ولادت امام باقر علیه‌السلام است. تنها معصومی که ولادتش در ماه صفر قرار گرفته و این ولادت رنگ و بوی شهادت دارد. شب ولادت امام باقر در بسیاری از هیئات و محافل، مجلس زاری برپاست. بعید است که اهل بیت علیهم السلام و خصوصا خود امام باقر این کار برخی شیعیان و دوستداران خود را نپسندند.

چراکه گویا امام باقر خود در ماجرای کربلا بوده‌اند و زنگ نوای «الشام الشام الشام» پدر را در گوش دارند. هرچند که اهل بیت خود فرموده‌اند «شیعتنا من فاضل طینتنا یفرحون بفرحنا و یحزنون بحزننا». اما این اسارت اهل بیت اباعبدالله و حرم رسول‌الله آن‌همه سنگین است که نمی‌توان همچون مواقع عادی برای ولادت باقرالعلوم علیه‌السلام شادی کرد. امام باقر یکی از برپاکنندگان عزای سیدالشهداست. کاری که در زمان امام سجاد امکانش نبود و آن حضرت خود به تنهایی به اندازه هزاران نفر عزادار برای پدرشان سوگواری می‌کردند. اما در زمان امام باقر تولد پدیده «مجلس عزا» و «روضه» به تعبیر ما، ممکن شد.

حضرت روش‌های گوناگون زنده‌نگاهش داشتن ماه محرم را به مردم می‌آموختند و آداب ایام شهادت اباعبدالله را شاید برای اولین بار بازگو می‌کردند. توصیه به کربلا رفتن و زیارت امام حسین در روز عاشورا، توصیه به گریستن فراوان برای آن حضرت خاصه در روز عاشورا، توصیه به تعطیل کردن عاشورا و عدم پرداخت به کسب و کار یا فعالیت‌های متفرقه، تعزیت و تسلیت گفتن و در صحراها مجلس گریه برپا کردن از جمله توصیه‌های امام باقر است که هنوز در میان شیعیان پابرجاست. در روایتی اینگونه می‌خوانیم: «حضرت ابی‌جعفر الباقر فرمودند: کسی در روز عاشوراء یعنی روز دهم محرّم الحرام حضرت امام حسین  را زیارت کند و روز را تا شب با حالتی گریان نزد آن حضرت بماند روز قیامت خدا را ملاقات کند در حالی که خداوند متعال ثواب دو میلیون حج و دو میلیون عمره و دو میلیون مرتبه جهاد را به وی بدهد.

شایان توجّه است که ثواب هر حج و عمره و جهادی همچون ثواب کسی است که حج و عمره و جهاد را در معیّت رسول خدا و ائمه بجا آورده باشد. راوی می‌گوید: محضر مبارک امام پنجم  عرضه داشتم: فدایت شوم، اجر و ثواب کسی که در شهرهای دوردست و بلاد غریب و بعید بوده به‌طوری که برایش امکان ندارد در چنین روزی  به زیارت حضرت بشتابد؟ امام  فرمودند: وی در چنین روزی به صحرا رفته یا به پشت بام بلندی در خانه‌اش برآید و با سلام به حضرت اشاره کرده سپس در نفرین بر قاتلان آن حضرت سعی و کوشش نموده و پس از آن دو رکعت نماز بخواند. البتّه توجه داشته باشد که این زیارت را در روز قبل از ظهر انجام دهد، سپس برای امام حسین  ندبه و گریه نموده و به کسانی که در خانه می‌باشند نیز امر نماید که برای آن حضرت بگریند و با اظهار جزع و فزع بر آن جناب در خانه‌اش اقامه مصیبت نماید و مواظب باشند هرگاه اهل خانه یک‌دیگر را ملاقات کردند با گریه باشند و لازم است برخی از آنها بعضی دیگر را نسبت به مصیبت حضرت اباعبداللَّه الحسین علیه‌السّلام تسلیت دهند و در صورتی که به این دستورهایی که داده شد عمل کنند من ضامن می‌شوم که حق تعالی تمام ثواب‌هایی که ذکر شد را به ایشان اعطاء فرماید».