وحید عظیم‌نیا
شفافیت ازجمله گزاره‌های پربسامد و با باطنی هزار بطن است که طی سال‌های اخیر به سطح جامعه کشانده شده و به مطالبه عمومی تبدیل‌شده است به‌طوری‌که مردم به‌حق انتظار دارند از کم‌وبیش عملکرد مسئولان انتخابی خودآگاه باشند؛ البته بیشترین مطالبه برای شیشه‌ای کردن پارلمان متمرکزشده و ازقضا، مسیر تحقق آن از ایستگاه بهارستان می‌گذرد چه آنکه به قانون دقیق و حکیمانه نیاز دارد و شاید به دلیل همین حساسیت وکلای ملت هنوز موفق به تصویب قانونی جامع و مدبرانه نشده‌اند. البته «نگارش دقیق قانون» مجوزی برای تعلل در نگارش قانون نمی‌شود بنابراین مردم منتظر به سرانجام رسیدن طرح «شفافیت آرا نمایندگان» هستند.
طرح یک‌فوریتی «الحاق دو تبصره به ماده ۱۱۹ قانون آئین‌نامه داخلی مجلس» در جلسه علنی روز چهارشنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۷ با ۵۹ رأی موافق، ۱۰۸ رأی مخالف و پنج رأی ممتنع از مجموع ۱۹۴ نماینده حاضر در جلسه رد شد. البته نمایندگان حاضر با علنی شدن رأی‌گیری آن جلسه هم مخالفت کردند! بعد از رأی‌گیری یادشده عباس گودرزی نماینده بروجرد و یکی از موافقان طرح شفافیت آرا در تذکری گفت: شایسته مجلس نیست که ۱۵۰ نماینده در رابطه با شفاف‌سازی آرا طرحی را امضاء بزنند، اما در هنگام رأی‌گیری فقط 
۵۰ نماینده به آن رأی بدهند یا نمایندگان نباید آن طرح را امضاء کنند یا رأی خود را در جهت موافقت با این طرح بدهند.
باروی کارآمدن مجلس یازدهم که به «مجلس امید و انتظار» مشهور است، تلاش‌های برای به سرانجام رساندن موضوع شفافیت آرا وکلای ملت در دستور کار گرفت و محمدباقر قالیباف ۱۱ خرداد ۹۹ در اولین نطق خود به‌عنوان رئیس مجلس شورای اسلامی، «شفافیت» را یکی از چهار رویکرد تحولی مجلس اعلام کرد و گفت: «شفاف‌سازی، هوشمندسازی، مردمی سازی و کارآمدسازی، چهار رویکرد اصلی در تحول مجلس خواهد بود.»
روز سه‌شنبه ۱۴ مرداد، مالک شریعتی‌نیاسر، عضو مجمع نمایندگان استان تهران در پیامی در حساب توییتری خود اعلام کرد کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان در کمیسیون «تدوین قانون آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی» تصویب شد. این نماینده مجلس که از طراحان طرح شفافیت آرای نمایندگان است، روز سه‌شنبه ۳۱ شهریور نیز در پیام توییتری دیگری به نقل از محمدحسین حسین‌زاده‌بحرینی رئیس کمیسیون «قانون آئین‌نامه داخلی مجلس» اعلام کرد گزارش این کمیسیون درباره طرح شفافیت آرا نمایندگان برای اعلام نظر و ثبت پیشنهاد نمایندگان در سامانه قانونگذاری، بارگذاری شده و در نوبت دستور صحن قرار گرفته است.
کمیسیون «تدوین قانون آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی» مسئول سامان دادن به امور داخلی پارلمان است تا بر اساس آن کار قانونگذاری پیش رود. این کمیسیون جزو کمیسیون‌های خاص مجلس به شمار می‌رود و طبق ماده ۴۳ قانون «آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی» هر شعبه یک نفر دیگر از اعضای خود را که واجد صلاحیت باشد برای تشکیل کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس معین و نتیجه را به مجلس گزارش خواهد کرد. کمیسیون یادشده علاوه بر انجام وظایف مقرر در این آئین‌نامه طرح‌های مربوط به اصلاح آئین‌نامه داخلی مجلس را رسیدگی کرده و نظر خود را به مجلس گزارش می‌کند تا مطابق آئین‌نامه موردبررسی قرار گیرد.
مجلس یازدهم؛ آغازگر شفاف‌سازی
نهایتا محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق قبل از دستور جلسه علنی روز یک‌شنبه مجلس شورای اسلامی اعلام کرد در هفته‌های آتی بررسی مجدد طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار قرار خواهد گرفت مراحل اصلاح این طرح با اعمال‌نظر نمایندگان در کمیسیون آئین‌نامه داخلی به پایان رسیده و به رأی نمایندگان گذاشته خواهد شد و اگر این طرح تصویب شود، مجلس در مقایسه با تمامی دستگاه‌های اداری کشور در عرصه شفافیت، روندها و فرآیندها فاصله غیرقابل مقایسه‌ای پیدا خواهد کرد.
وی با یادآور این‌که هدف این طرح این است که علاوه بر شفافیت آرای نمایندگان، حوزه‌های بسیار مهم و فرآیندهای تصمیم سازی مجلس را نیز شفاف کند، افزود: در صورت تصویب نهایی این طرح جلسات کمیسیون‌ها به‌صورت علنی برگزار و برای پخش جلسات از طریق صداوسیما بستر قانونی فراهم خواهد شد؛ حاضران، غایبان و آرای نمایندگان در جلسات کمیسیون‌ها به‌صورت عمومی منتشر می‌شود و جلسات بررسی طرح‌ها و لوایحی که مطابق اصل ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون‌های تخصصی و یا مشترک مورد بررسی و یا تصمیم‌گیری قرار می‌گیرند به‌صورت علنی برگزار خواهد شد.
قالیباف یادآور شد: همچنین گزارش مأموریت‌های کاری نمایندگان و مشروح مذاکرات طی یکماه
 در اختیار عموم قرار خواهد گرفت و سایر موارد نیز به تفسیر در متن این طرح آمده است و از تمامی دلسوزان و پیگیران بحث شفافیت درخواست می‌شود که تمامی جوانب طرح را مدنظر قرار دهند و نتایج مهم این میزان شفافیت در فرآیندهای کاری مجلس را در سطح جامع تبیین نمایند.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: امیدوارم نمایندگان نیز به این طرح مهم و ضروری رأی دهند و اگر نظر اصلاحی دارند در بررسی جزئیات نظراتشان را پیگیری کنند و با رأی خود مجلس را در عرصه شفافیت پیشتاز نهادهای قانونی کشور سازند. مجلس یازدهم شفاف‌سازی را از خود آغاز کرده بنابراین جهت‌گیری اقدامات این مجلس در امور قانونگذاری و نظارت به‌گونه‌ای خواهد بود که همه دستگاه‌های اداری کشور به سمت شفافیت و مدیریت تعارض منافع پیش بروند.
 اتمام دوران تاریک مجوز‌های رانتی
قالیباف البته قبل از اعلام این خبر، به موضوع مهم دیگری اشاره کرد و گفت: خداوند بزرگ را شاکریم که نتایج تحول رویکردهای مجلس
 یکی پس از دیگری در حال به ثمر رسیدن است یکی از مهم‌ترین و اثربخش‌ترین مصوبات مجلس در دهه‌های اخیر طی هفته‌های گذشته سرانجام به بار نشست. نمایندگان محترم کلیات طرح تصویب صدور مجوزهای کسب‌وکار را با رأی قاطع به تصویب رساندند، این طرح موانع پیش روی مردم برای راه‌اندازی کسب‌وکار و خلق ثروت را برمی‌دارد و در این زمینه تحول ایجاد می‌کند. همه کسانی که فقط یک‌بار برای کسب‌وکارهای کوچک مراحل پرپیچ‌وخم اخذ مجوز را طی کرده باشند به‌خوبی می‌دانند که شروع هر کسب‌وکاری به ده‌ها مجوز نیاز دارد و اخذ این مجوزها با سختی‌های فراوان همراه بوده است.رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی با تصویب طرح تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب‌وکار تمامی این موانع زائد را حذف کرد و به دوران تاریک مجوزهای رانتی، حلقه‌های بسته صنفی، انحصارهای شغلی و امضاهای طلایی پایان داد. با تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار، زنجیره‌های تولید اشتغال بازخواهند شد، بدین ترتیب فضای رقابتی بازار به جوانان اجازه خواهد داد که بدون معطلی کسب‌وکار خود را راه بیندازند و این تصمیم شجاعانه و تاریخ‌ساز مجلس یازدهم بی‌گمان در سپهر قانونگذاری کشور ستاره درخشان و ماندگار خواهد شد و مسیر اتخاذ چنین تصمیماتی را در عرصه حکمرانی بازخواهد کرد.به هر صورت باید منتظر ماند و دید که طرح شفافیت آرای نمایندگان به چه کم‌وکیفی به سرانجام می‌رسد و مهم‌تر از تصویب، اجرای آن است که باید با نظارت مستمر مجلس به بهترین وجه اجرا شود در غیر این صورت کأنَهُ نه خانی آمده و نه خانی رفته!