اخبار ویژه »
شناسه خبر : 55681
پرینتخانه » اجتماعی, فرهنگی, مطالب روزنامه, ویژه
تاریخ انتشار : ۱۶ آذر ۱۴۰۰ - ۶:۵۰ |
دانشگاه موتور پیشران انقلاب اسلامی به سمت آرمان‌ها ست
مغـــز جامـعه
بی‌شک یکی از مهم‌ترین اقشار هر جامعه در نقاط مختلف جهان دانشجویان محسوب می‌شوند؛ زیرا دانشجو نماد، صدا و سخنگوی علم و خرد است که برای فطرت انسانی همواره محترم بوده و خواهد بود. تاریخ نیز گواه بر آن است که نقطه آغازین تحولات هر جامعه از دانشگاه که چند قرنی است معتبرترین متکفل نهاد علم است شروع می‌شود و آگاهی و حرکت دانشجو، موجب ایجاد وقایع و جریان‌های بزرگ در هر جامعه خواهد شد.
سجاد تنها
بی‌شک یکی از مهم‌ترین اقشار هر جامعه در نقاط مختلف جهان دانشجویان محسوب می‌شوند؛ زیرا دانشجو نماد، صدا و سخنگوی علم و خرد است که برای فطرت انسانی همواره محترم بوده و خواهد بود. تاریخ نیز گواه بر آن است که نقطه آغازین تحولات هر جامعه از دانشگاه که چند قرنی است معتبرترین متکفل نهاد علم است شروع می‌شود و آگاهی و حرکت دانشجو، موجب ایجاد وقایع و جریان‌های بزرگ در هر جامعه خواهد شد. مثلا جنبش‌های دانشجویی فرانسه، اعتراضات دهه شصت میلادی و تسخیر لانه جاسوسی در ایران خودمان برگرفته از آگاهی دانشجویان صورت گرفت و درآن دانشجویان یکه‌تاز میدان بودند. در اصل پیروزی انقلاب اسلامی هم‌نهاد دانشگاه و دانشجوی مسلمان، عنصری فعال بود. به‌طوری‌که می‌توان انقلاب اسلامی سال ۵۷ را هم حوزوی و هم‌دانشگاهی دانست. اهمیت آگاهی و نقش دانشجویان به‌گونه‌ای است که امامین انقلاب برای آن‌ها خصوصیاتی برمی‌شمارند که با این خصوصیات خواهان ورود آن‌ها به تمام عرصه‌های موردنیاز اجتماع شده‌اند تا نماد کنشگری دانشجویان در قامت یک شهروند فعال و مسئولیت‌پذیر در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران شکل گیرد. رهبر گرامی انقلاب هرساله در ماه مبارک دیداری مهم و متفاوت با این قشر دارند و مدتی خود شخصا در دانشگاه تهران در میان دانشجویان حاضر می‌شدند. تاریخ انقلاب مردمی ایران گواه برآن است که دانشجو و دانشگاه همواره موردتوجه امامین انقلاب قرارگرفته است ونسبت به مقابله با توطئه‌ها و دسیسه‌های داخلی و خارجی به آن‌ها هشدار داده‌شده است. در این راستا به مناسبت ۱۶ آذر روز دانشجو (روز مقاومت و‌ایستادگی دانشجویان در برابر استعمار غرب و استبداد و دیکتاتوری) به خصوصیات دانشجو طراز انقلاب از نگاه امامین انقلاب خواهیم پرداخت. اکنون به مدد توسعه ظرفیت دانشگاه‌ها، اغلب جوانان دانشجو هستند و دانشجو بودن، به‌نوعی با جوان بودن مترادف گشته است. امام خمینی برای دانشجو و دانشگاه اعتبار کم‌نظیری قائل بود زیرا با بصیرت بی‌نظیر خودسلطه چندین ساله استعمار و ایادی آن را بر دانشجو و دانشگاه‌های کشور مشاهده کرده بود. به همین خاطر نتیجه سوء آن را مکرراگوشزد نموده است زیرا استعمار از طریق سلطه بر مراکز تعلیم و تربیت و نظام آموزشی کشور با حمایت تحصیل‌کرده‌های وابسته، به غارت سرمایه‌های مادی و معنوی می‌پرداخت و موجب اسارت ملی می‌گردید. دانشگاه می‌تواند به‌منزله قلبی باشد که تفکر حاکم بر جامعه را در آن پمپاژ می‌کند و برای افراد جامعه جهان‌بینی می‌سازد. نهاد دانشگاه نیز از ابتدا در دوره قاجار با اعزام جوانان خانواده‌های متمول آن زمان به خارج از کشور پا گرفت و به دلیل ریشه غربی آن، زدودن روح تمدن غرب از آن دشوار است.بااین‌همه انسان مسلمان و انسان ایرانی، به هیچ رو با نهاد علم‌آموزی بیگانه نبوده‌اند و به همین دلیل میان نظام اسلامی با دانشگاه که پایگاه علم در جهان امروز است، شکافی ندیده‌اند. امام خمینی در خصوص مقام و منزلت دانشجو حدیثی از امام صادق علیه‌السلام در کتاب ولایت‌فقیه صفحه ۹۶ به این شرح نقل می‌کند: خداوند برای کسی که در پی دانش راه بپیماید، راهی به‌سوی بهشت می‌گشاید و فرشتگان برای ابراز خشنودی خویش بال‌وپرشان را بر دانشجو فرو می‌گستراند و برای دانشجو هر که در آسمان است و هر که در کره زمین حتی ماهی در دریا، طلب آمرزش می‌کند و برتری دانشمند بر عابد مثل برتری ماه شب چهارده بر سایر ستارگان است و به‌راستی دانشمندان میراث بر پیامبرانند. امام راحل از دانشجویان به عنوان‌های شایانی همچون: جوانان روشنفکر، جوانان ارزنده اسلام، دانشجویان عزیز، دانشجویان مسلمان و مبارز، دانشجویان انقلاب، فرزندان ایران، قوه متفکره ملت و امثال این عناوین نام می‌برد که نشان می‌دهد ایشان برای دانشجو ارزش و تقدسی حقیقی قائل بوده است.
با توجه‌به لزوم بازخوانی افکار و‌اندیشه‌های امامین انقلاب به ۱۶ مورد از مهم‌ترین سخنان امامین انقلاب درباره وظیفه دانشجو اشاره خواهیم کرد.
در ابتدا به ۶ مورد از مهم‌ترین سخنان امام راحل عظیم‌الشأن درباره خصوصیات دانشجو خواهیم پرداخت:
۱. دانشجو و جبران عقب‌ماندگی تاریخی
عقب‌ماندگی تاریخی ملت‌های مسلمان نسبت به غرب، همواره ذهن اندیشمندان و مصلحان بزرگ اسلامی را به خود مشغول می‌داشته است. امام خمینی نیز برای جبران این عقب‌ماندگی تاریخی، بی‌آنکه بخواهد پیشرفت‌های علمی غرب را نفی کند یا بدون در نظر گرفتن مصلحت اجتماعی برای نظام اسلامی ایران مسیری صد در صد خلاف مسیر مرسوم جهانی ترسیم کند، بی‌هیچ نشانه‌ای از برخی تفکرات بنیادگرا چشم به دانشگاه دارد و می‌گوید: «شما جوانان تحصیل‌کرده، مردان آتیه و فردا و رجال و شخصیت‌های آینده اجتماعید، باید
بهوش و بیدارباشید و با تمامی عوامل عقب‌افتادگی و تفرق و ذلت ملت‌های خود مبارزه کنید.» صحیفه امام؛ ج ۲، ص ۱۷۷
۲. لوکوموتیو پیشران انقلاب
امام انقلاب را به‌مثابه مسیری می‌نگریست که با پیشرفت ایران
به اهداف غایی خود تقسیم می‌شود و یکی از اصلی‌ترین موتورهای پیشران انقلاب، دانشگاه است. ایشان می‌فرماید: «دانشجو‌ها ذخایر این ملت هستند، مقدرات مملکت ما در آینده به دست دانشجویان امروز است. شئونات مختلفه کشور در دست دانشجویان است که آتیه کشور را آن‌ها باید اداره بکنند. سعادت یک مملکت کلیدش
به دست معلم است و به دست دانشجو…. بنابراین هر مملکتی در عالم، هر کشوری در عالم موجودیتش بسته است به دست دانشجو و معلم…» همان؛ ج ۷، ص ۲۵۴
۳. قوه متفکره ملت
جامعه نیز همانند بدن انسان، اعضا و جوارحی دارد. مغز جامعه، که به‌واسطه آن می‌اندیشد، حساب‌وکتاب می‌کند و تصمیم می‌گیرد دانشگاه است. به همین ترتیب امام خمینی مقام صدارت جامعه را به دانشگاه می‌دهد همان‌گونه که صدارت در خلقت آدمی نیز باعقل است و غایت نفس او نیز اتباع از عقل است. امام می‌فرمایند: «دانشگاهی، دانشجو، چه دانشجوی قدیمی، چه دانشجوی جدید همه مسائل توی دست این‌ها باید حل بشود. این‌ها قوه متفکره یک ملت هستند.» همان؛ ج ۸، صفحه ۱۴۱
۴. قیام در برابر انحراف
دانشگاه همواره زمینی بوده که دشمن به کاشت بذر انحراف در آن چشم دوخته چراکه می‌دانست می‌توان با دانشگاه، انحراف را به تمام اجزای جامعه سرایت داد. از همین رو دانشجویان را به جهاد فکری با انحرفات دعوت می‌کند: «وصیت اینجانب به جوانان عزیز دانشسرا‌ها و دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها آن است که خودشان شجاعانه در مقابل انحرافات قیام نمایند تا استقلال و آزادی خود و کشور و ملت خودشان مصون باشد.» همان؛ ج ۲۱، ص ۴۳۱
۵. دخالت در سرنوشت خود
ماهیت انقلابی تفکر امام و برداشت انقلابی‌ای که ایشان از اسلام داشتند، باعث می‌شد بی‌اعتنایی به جامعه را از سوی هیچ قشری نپذیرند: «دانشگاهی‌ها بدانند این را که همان‌طوری که یک مجتهد در سرنوشت خودش باید دخالت کند، یک دانشجوی جوان هم باید در سرنوشت خودش دخالت کند، فرق مابین دانشگاهی و دانشجو و مثلامدرسه‌ای و این‌ها نیست، همه‌شان باهم هستند.»
همان؛ ج ۱۸، ص ۳۶۸
۶. دانشگاه انقلابی
نیاز به تحول در دانشگاه پس از انقلاب، قابل کتمان نبود. تا جایی که دانشگاه‌های کشور برای دو سال تعطیل شد؛ چراکه با دست‌فرمان پیشین، امکان برقراری کرسی درس در نظام اسلامی نبود. امام نیز دراین‌باره صراحتا می‌گویند: «ما همه و شما دانشجو‌های محترم و این دانشجویان، خواهران ما، همه کوشا باشیم به این‌که آن طوری که باید و آن طوری که لازم است در جمهوری اسلامی ما عمل کنیم. همچو نباشد که فقط لفظ باشد که ما جمهوری اسلامی هستیم، لکن نه دانشگاه‌هایمان و نه دانشسرا‌هایمان و نه… هیچ‌کدام آن معنایی که باید در اسلام باشد، در آن‌ها نباشد.» همان؛ ج ۹، ص ۱
حال به ۱۰ مورد از انتظارات رهبر معظم انقلاب از دانشجویان اشاره خواهیم کرد:
۱. مدیران آینده
این‌که من بار‌ها می‌گویم فردا مال شماست و شما خودتان را باید آماده کنید برای مدیریت فردا، این تعارف نیست، این شوخی نیست، این واقعیت است؛ البته مراقب باشید که بر همین صراط مستقیم پیش بروید؛ یعنی همین انگیزه را حفظ کنید. خیلی‌ها بودند و هستند که یک روز با شور و احساس و هیجان حرف می‌زدند، بعد مثلادر شرایط دیگری، شکل دیگری شدند؛ مراقب باشید این‌جوری نشود؛ یعنی حرکت، یک حرکت مستمر، خستگی‌ناپذیر، با تکیه به کمک الهی و به‌امید رسیدن به ثواب الهی‌باشد؛ این‌جوری حرکت بکنید که آن‌وقت حرکتتان در جهت درست باقی خواهد ماند؛ آن‌وقت فردای این کشور که دست شمایی است که امروز دارید به اوضاع انتقاد می‌کنید فردای خوبی خواهد بود؛ با همین انگیزه وقتی شماپیش‌بروید طبعافردای بهتری خواهد بود.
۲. بالابردن سطح آگاهی
سطح آگاهی سیاسی و دینی خودتان را افزایش بدهید. نگویید ما همه‌چیز را بلدیم، به همه‌چیز مسلطیم؛ نه، گاهی سطح آگاهی‌های سیاسی کم است، گاهی سطح آگاهی‌های دینی کم است. امروز امکانات فراوان است برای این معنا؛ هم در مورد سیاست، هم در مورد دین.
۳. درصحنه بودن
در جنگ نرم، شما جوان‌های دانشجو، افسران جوان این جبهه‌اید… افسر جوان تو صحنه است؛ هم به دستور عمل می‌کند، هم صحنه را درست می‌بینید؛ با جسم خود و جان خود صحنه را می‌آزماید. لذا این‌ها افسران جوانند؛ دانشجو نقشش این است.
۴. جوشش علمی و عملی
از دانشگاه همیشه و در همه‌جا این انتظار هست که محل جوشش و اوج دو جریان حیاتی در کشور باشد: اول، جریان علم و تحقیق؛ دوم، جریان آرمان‌گرایی‌ها و آرمان‌خواهی‌ها و هدف‌گذاری‌های سیاسی و اجتماعی.
۵. ضد استکبار
این برداشت من از جنبش دانشجویی و نگاه من به جنبش دانشجویی است: ضد استکباری، ضد فساد، ضد اشرافی‌گری، ضد حاکمیت تجمل‌گرایانه و زورگویانه، ضد گرایش‌های انحرافی؛ این‌ها خصوصیات جنبش دانشجویی است.
۶. صریح بودن
فرق شمای جوان و دانشجو و صادق و پاکیزه‌دل، با یک آدم سیاسی‌کار باید در همین باشد؛ حرفتان را صریح بزنید؛ آنچه را که می‌زنید، از دل بزنیدو اگر چنانچه معلوم شد که اشتباه است، سریع پس بگیرید؛ راحت. این، به نظر من یکی از بهترین شاخصه‌های دانشجويی است.
۷. مظهر شهامت
مظهر شهامت و سرعت عمل ملت ایران دانشجویان بودند؛ آن‌هم دانشجویانی که پیرو خط امام بودند، نه دانشجوی وابسته به فلان حزب سیاسی یا فلان تشکیلات گوناگون و بی‌ایمان؛ نه، دانشجویی که خط امام را قبول داشت و به آن مؤمن بود.
۸. دوری از سیاست زدگی و سیاست‌بازی
سیاست‌زدگی و سیاست‌بازی به‌هیچ‌وجه مورد تأیید نیست اما سیاست‌گری و برخوردار شدن از قدرت فهم و تحلیل سیاسی، نیاز مبرم دانشجویان و دانشگاه‌هاست.
۹. احساس مسئولیت
من می‌خواهم غالب یا بیش از غالب بدنه دانشجویی کشور، مجموعه‌ای متعهد و دارای احساس مسئولیت نسبت به آرمان‌های دانشجویی باشند. یکی از این آرمان‌ها مسئله علم است؛ دومی عدالتخواهی است و آرمان سوم، آزاداندیشی و آزادیخواهی است.
۱۰. تدین
برداشت و توقع بنده و نظام اسلامی از جماعت دانشجو این است که فکر می‌کنیم دانشجو یک روشنفکر تمام‌عیار مسلمان است؛ متدین است.روز دانشجو، در عین این‌که فرصتی مناسب برای تجدید میثاق دانشجویان با خود و آرمان‌ها و مسئولیت‌های خود است، فرصتی مناسب هم برای بیان حقوق دانشجویان نیز است. یکی از حقوق اساسی جوانان دانشجو که بسیار هم مطالبه شده، حق مشارکت است. تحقق مشارکت دانشجویان در سطوح مختلف تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری، اجرا و سنجش، ارزیابی و بازنگری، یک فرصت برای توانمندسازی یک نسل از یک جامعه است. متأسفانه امروزه شاهد ظهور نسل تازه‌ای از دانشجویانی هستیم که دغدغه سیاسی- اجتماعی چندانی ندارند و در گوشه تنهایی خود حتی به درس خواندن جدی هم نمی‌پردازند بلکه فقط سپری کردن‌به‌سلامت دوره دانشگاه و گرفتن مدرک، ملاک کنش آنان شده است. زنگ خطر تغییر تدریجی ماهیت و رنگ باختن نقش و جایگاه دانشجویان مدتی است به صدا درآمده است؛ مسئله‌ای که اگر به حال آن چاره‌ای نیاندیشیم، دانشگاه‌ها و دانشجویان ما را از درون تهی و جامعه را به رخوتی فراگیر دچار خواهد کرد.
بی‌شک یکی از مهم‌ترین اقشار هر جامعه در نقاط مختلف جهان دانشجویان محسوب می‌شوند؛ زیرا دانشجو نماد، صدا و سخنگوی علم و خرد است که برای فطرت انسانی همواره محترم بوده و خواهد بود. تاریخ نیز گواه بر آن است که نقطه آغازین تحولات هر جامعه از دانشگاه که چند قرنی است معتبرترین متکفل نهاد علم است شروع می‌شود و آگاهی و حرکت دانشجو، موجب ایجاد وقایع و جریان‌های بزرگ در هر جامعه خواهد شد. مثلا جنبش‌های دانشجویی فرانسه، اعتراضات دهه شصت میلادی و تسخیر لانه جاسوسی در ایران خودمان برگرفته از آگاهی دانشجویان صورت گرفت و درآن دانشجویان یکه‌تاز میدان بودند. در اصل پیروزی انقلاب اسلامی هم‌نهاد دانشگاه و دانشجوی مسلمان، عنصری فعال بود. به‌طوری‌که می‌توان انقلاب اسلامی سال ۵۷ را هم حوزوی و هم‌دانشگاهی دانست. اهمیت آگاهی و نقش دانشجویان به‌گونه‌ای است که امامین انقلاب برای آن‌ها خصوصیاتی برمی‌شمارند که با این خصوصیات خواهان ورود آن‌ها به تمام عرصه‌های موردنیاز اجتماع شده‌اند تا نماد کنشگری دانشجویان در قامت یک شهروند فعال و مسئولیت‌پذیر در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران شکل گیرد. رهبر گرامی انقلاب هرساله در ماه مبارک دیداری مهم و متفاوت با این قشر دارند و مدتی خود شخصا در دانشگاه تهران در میان دانشجویان حاضر می‌شدند. تاریخ انقلاب مردمی ایران گواه برآن است که دانشجو و دانشگاه همواره موردتوجه امامین انقلاب قرارگرفته است ونسبت به مقابله با توطئه‌ها و دسیسه‌های داخلی و خارجی به آن‌ها هشدار داده‌شده است. در این راستا به مناسبت ۱۶ آذر روز دانشجو (روز مقاومت و‌ایستادگی دانشجویان در برابر استعمار غرب و استبداد و دیکتاتوری) به خصوصیات دانشجو طراز انقلاب از نگاه امامین انقلاب خواهیم پرداخت. اکنون به مدد توسعه ظرفیت دانشگاه‌ها، اغلب جوانان دانشجو هستند و دانشجو بودن، به‌نوعی با جوان بودن مترادف گشته است. امام خمینی برای دانشجو و دانشگاه اعتبار کم‌نظیری قائل بود زیرا با بصیرت بی‌نظیر خودسلطه چندین ساله استعمار و ایادی آن را بر دانشجو و دانشگاه‌های کشور مشاهده کرده بود. به همین خاطر نتیجه سوء آن را مکرراگوشزد نموده است زیرا استعمار از طریق سلطه بر مراکز تعلیم و تربیت و نظام آموزشی کشور با حمایت تحصیل‌کرده‌های وابسته، به غارت سرمایه‌های مادی و معنوی می‌پرداخت و موجب اسارت ملی می‌گردید. دانشگاه می‌تواند به‌منزله قلبی باشد که تفکر حاکم بر جامعه را در آن پمپاژ می‌کند و برای افراد جامعه جهان‌بینی می‌سازد. نهاد دانشگاه نیز از ابتدا در دوره قاجار با اعزام جوانان خانواده‌های متمول آن زمان به خارج از کشور پا گرفت و به دلیل ریشه غربی آن، زدودن روح تمدن غرب از آن دشوار است.بااین‌همه انسان مسلمان و انسان ایرانی، به هیچ رو با نهاد علم‌آموزی بیگانه نبوده‌اند و به همین دلیل میان نظام اسلامی با دانشگاه که پایگاه علم در جهان امروز است، شکافی ندیده‌اند. امام خمینی در خصوص مقام و منزلت دانشجو حدیثی از امام صادق علیه‌السلام در کتاب ولایت‌فقیه صفحه ۹۶ به این شرح نقل می‌کند: خداوند برای کسی که در پی دانش راه بپیماید، راهی به‌سوی بهشت می‌گشاید و فرشتگان برای ابراز خشنودی خویش بال‌وپرشان را بر دانشجو فرو می‌گستراند و برای دانشجو هر که در آسمان است و هر که در کره زمین حتی ماهی در دریا، طلب آمرزش می‌کند و برتری دانشمند بر عابد مثل برتری ماه شب چهارده بر سایر ستارگان است و به‌راستی دانشمندان میراث بر پیامبرانند. امام راحل از دانشجویان به عنوان‌های شایانی همچون: جوانان روشنفکر، جوانان ارزنده اسلام، دانشجویان عزیز، دانشجویان مسلمان و مبارز، دانشجویان انقلاب، فرزندان ایران، قوه متفکره ملت و امثال این عناوین نام می‌برد که نشان می‌دهد ایشان برای دانشجو ارزش و تقدسی حقیقی قائل بوده است.
با توجه‌به لزوم بازخوانی افکار و‌اندیشه‌های امامین انقلاب به ۱۶ مورد از مهم‌ترین سخنان امامین انقلاب درباره وظیفه دانشجو اشاره خواهیم کرد.
در ابتدا به ۶ مورد از مهم‌ترین سخنان امام راحل عظیم‌الشأن درباره خصوصیات دانشجو خواهیم پرداخت:
۱. دانشجو و جبران عقب‌ماندگی تاریخی
عقب‌ماندگی تاریخی ملت‌های مسلمان نسبت به غرب، همواره ذهن اندیشمندان و مصلحان بزرگ اسلامی را به خود مشغول می‌داشته است. امام خمینی نیز برای جبران این عقب‌ماندگی تاریخی، بی‌آنکه بخواهد پیشرفت‌های علمی غرب را نفی کند یا بدون در نظر گرفتن مصلحت اجتماعی برای نظام اسلامی ایران مسیری صد در صد خلاف مسیر مرسوم جهانی ترسیم کند، بی‌هیچ نشانه‌ای از برخی تفکرات بنیادگرا چشم به دانشگاه دارد و می‌گوید: «شما جوانان تحصیل‌کرده، مردان آتیه و فردا و رجال و شخصیت‌های آینده اجتماعید، باید
بهوش و بیدارباشید و با تمامی عوامل عقب‌افتادگی و تفرق و ذلت ملت‌های خود مبارزه کنید.» صحیفه امام؛ ج ۲، ص ۱۷۷
۲. لوکوموتیو پیشران انقلاب
امام انقلاب را به‌مثابه مسیری می‌نگریست که با پیشرفت ایران
به اهداف غایی خود تقسیم می‌شود و یکی از اصلی‌ترین موتورهای پیشران انقلاب، دانشگاه است. ایشان می‌فرماید: «دانشجو‌ها ذخایر این ملت هستند، مقدرات مملکت ما در آینده به دست دانشجویان امروز است. شئونات مختلفه کشور در دست دانشجویان است که آتیه کشور را آن‌ها باید اداره بکنند. سعادت یک مملکت کلیدش
به دست معلم است و به دست دانشجو…. بنابراین هر مملکتی در عالم، هر کشوری در عالم موجودیتش بسته است به دست دانشجو و معلم…» همان؛ ج ۷، ص ۲۵۴
۳. قوه متفکره ملت
جامعه نیز همانند بدن انسان، اعضا و جوارحی دارد. مغز جامعه، که به‌واسطه آن می‌اندیشد، حساب‌وکتاب می‌کند و تصمیم می‌گیرد دانشگاه است. به همین ترتیب امام خمینی مقام صدارت جامعه را به دانشگاه می‌دهد همان‌گونه که صدارت در خلقت آدمی نیز باعقل است و غایت نفس او نیز اتباع از عقل است. امام می‌فرمایند: «دانشگاهی، دانشجو، چه دانشجوی قدیمی، چه دانشجوی جدید همه مسائل توی دست این‌ها باید حل بشود. این‌ها قوه متفکره یک ملت هستند.» همان؛ ج ۸، صفحه ۱۴۱
۴. قیام در برابر انحراف
دانشگاه همواره زمینی بوده که دشمن به کاشت بذر انحراف در آن چشم دوخته چراکه می‌دانست می‌توان با دانشگاه، انحراف را به تمام اجزای جامعه سرایت داد. از همین رو دانشجویان را به جهاد فکری با انحرفات دعوت می‌کند: «وصیت اینجانب به جوانان عزیز دانشسرا‌ها و دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها آن است که خودشان شجاعانه در مقابل انحرافات قیام نمایند تا استقلال و آزادی خود و کشور و ملت خودشان مصون باشد.» همان؛ ج ۲۱، ص ۴۳۱
۵. دخالت در سرنوشت خود
ماهیت انقلابی تفکر امام و برداشت انقلابی‌ای که ایشان از اسلام داشتند، باعث می‌شد بی‌اعتنایی به جامعه را از سوی هیچ قشری نپذیرند: «دانشگاهی‌ها بدانند این را که همان‌طوری که یک مجتهد در سرنوشت خودش باید دخالت کند، یک دانشجوی جوان هم باید در سرنوشت خودش دخالت کند، فرق مابین دانشگاهی و دانشجو و مثلامدرسه‌ای و این‌ها نیست، همه‌شان باهم هستند.»
همان؛ ج ۱۸، ص ۳۶۸
۶. دانشگاه انقلابی
نیاز به تحول در دانشگاه پس از انقلاب، قابل کتمان نبود. تا جایی که دانشگاه‌های کشور برای دو سال تعطیل شد؛ چراکه با دست‌فرمان پیشین، امکان برقراری کرسی درس در نظام اسلامی نبود. امام نیز دراین‌باره صراحتا می‌گویند: «ما همه و شما دانشجو‌های محترم و این دانشجویان، خواهران ما، همه کوشا باشیم به این‌که آن طوری که باید و آن طوری که لازم است در جمهوری اسلامی ما عمل کنیم. همچو نباشد که فقط لفظ باشد که ما جمهوری اسلامی هستیم، لکن نه دانشگاه‌هایمان و نه دانشسرا‌هایمان و نه… هیچ‌کدام آن معنایی که باید در اسلام باشد، در آن‌ها نباشد.» همان؛ ج ۹، ص ۱
حال به ۱۰ مورد از انتظارات رهبر معظم انقلاب از دانشجویان اشاره خواهیم کرد:
۱. مدیران آینده
این‌که من بار‌ها می‌گویم فردا مال شماست و شما خودتان را باید آماده کنید برای مدیریت فردا، این تعارف نیست، این شوخی نیست، این واقعیت است؛ البته مراقب باشید که بر همین صراط مستقیم پیش بروید؛ یعنی همین انگیزه را حفظ کنید. خیلی‌ها بودند و هستند که یک روز با شور و احساس و هیجان حرف می‌زدند، بعد مثلادر شرایط دیگری، شکل دیگری شدند؛ مراقب باشید این‌جوری نشود؛ یعنی حرکت، یک حرکت مستمر، خستگی‌ناپذیر، با تکیه به کمک الهی و به‌امید رسیدن به ثواب الهی‌باشد؛ این‌جوری حرکت بکنید که آن‌وقت حرکتتان در جهت درست باقی خواهد ماند؛ آن‌وقت فردای این کشور که دست شمایی است که امروز دارید به اوضاع انتقاد می‌کنید فردای خوبی خواهد بود؛ با همین انگیزه وقتی شماپیش‌بروید طبعافردای بهتری خواهد بود.
۲. بالابردن سطح آگاهی
سطح آگاهی سیاسی و دینی خودتان را افزایش بدهید. نگویید ما همه‌چیز را بلدیم، به همه‌چیز مسلطیم؛ نه، گاهی سطح آگاهی‌های سیاسی کم است، گاهی سطح آگاهی‌های دینی کم است. امروز امکانات فراوان است برای این معنا؛ هم در مورد سیاست، هم در مورد دین.
۳. درصحنه بودن
در جنگ نرم، شما جوان‌های دانشجو، افسران جوان این جبهه‌اید… افسر جوان تو صحنه است؛ هم به دستور عمل می‌کند، هم صحنه را درست می‌بینید؛ با جسم خود و جان خود صحنه را می‌آزماید. لذا این‌ها افسران جوانند؛ دانشجو نقشش این است.
۴. جوشش علمی و عملی
از دانشگاه همیشه و در همه‌جا این انتظار هست که محل جوشش و اوج دو جریان حیاتی در کشور باشد: اول، جریان علم و تحقیق؛ دوم، جریان آرمان‌گرایی‌ها و آرمان‌خواهی‌ها و هدف‌گذاری‌های سیاسی و اجتماعی.
۵. ضد استکبار
این برداشت من از جنبش دانشجویی و نگاه من به جنبش دانشجویی است: ضد استکباری، ضد فساد، ضد اشرافی‌گری، ضد حاکمیت تجمل‌گرایانه و زورگویانه، ضد گرایش‌های انحرافی؛ این‌ها خصوصیات جنبش دانشجویی است.
۶. صریح بودن
فرق شمای جوان و دانشجو و صادق و پاکیزه‌دل، با یک آدم سیاسی‌کار باید در همین باشد؛ حرفتان را صریح بزنید؛ آنچه را که می‌زنید، از دل بزنیدو اگر چنانچه معلوم شد که اشتباه است، سریع پس بگیرید؛ راحت. این، به نظر من یکی از بهترین شاخصه‌های دانشجويی است.
۷. مظهر شهامت
مظهر شهامت و سرعت عمل ملت ایران دانشجویان بودند؛ آن‌هم دانشجویانی که پیرو خط امام بودند، نه دانشجوی وابسته به فلان حزب سیاسی یا فلان تشکیلات گوناگون و بی‌ایمان؛ نه، دانشجویی که خط امام را قبول داشت و به آن مؤمن بود.
۸. دوری از سیاست زدگی و سیاست‌بازی
سیاست‌زدگی و سیاست‌بازی به‌هیچ‌وجه مورد تأیید نیست اما سیاست‌گری و برخوردار شدن از قدرت فهم و تحلیل سیاسی، نیاز مبرم دانشجویان و دانشگاه‌هاست.
۹. احساس مسئولیت
من می‌خواهم غالب یا بیش از غالب بدنه دانشجویی کشور، مجموعه‌ای متعهد و دارای احساس مسئولیت نسبت به آرمان‌های دانشجویی باشند. یکی از این آرمان‌ها مسئله علم است؛ دومی عدالتخواهی است و آرمان سوم، آزاداندیشی و آزادیخواهی است.
۱۰. تدین
برداشت و توقع بنده و نظام اسلامی از جماعت دانشجو این است که فکر می‌کنیم دانشجو یک روشنفکر تمام‌عیار مسلمان است؛ متدین است.روز دانشجو، در عین این‌که فرصتی مناسب برای تجدید میثاق دانشجویان با خود و آرمان‌ها و مسئولیت‌های خود است، فرصتی مناسب هم برای بیان حقوق دانشجویان نیز است. یکی از حقوق اساسی جوانان دانشجو که بسیار هم مطالبه شده، حق مشارکت است. تحقق مشارکت دانشجویان در سطوح مختلف تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری، اجرا و سنجش، ارزیابی و بازنگری، یک فرصت برای توانمندسازی یک نسل از یک جامعه است. متأسفانه امروزه شاهد ظهور نسل تازه‌ای از دانشجویانی هستیم که دغدغه سیاسی- اجتماعی چندانی ندارند و در گوشه تنهایی خود حتی به درس خواندن جدی هم نمی‌پردازند بلکه فقط سپری کردن‌به‌سلامت دوره دانشگاه و گرفتن مدرک، ملاک کنش آنان شده است. زنگ خطر تغییر تدریجی ماهیت و رنگ باختن نقش و جایگاه دانشجویان مدتی است به صدا درآمده است؛ مسئله‌ای که اگر به حال آن چاره‌ای نیاندیشیم، دانشگاه‌ها و دانشجویان ما را از درون تهی و جامعه را به رخوتی فراگیر دچار خواهد کرد.
برچسب ها
دانشجو , دانشگاه تهران , روز دانشجو , سجاد تنها
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=55681
تعداد دیدگاه : ۰
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.