گروه بین‌الملل 
 هراندازه مذاکرات بر سر رفع تحریم‌های ضد ایرانی جدیت بیشتری پیدا می‌کند، تحرکات جمهوری‌خواهان و مخالفان توافق هسته‌ای علیه این توافق جدیت بیشتری پیدا می‌کند. «تام کاتن» سناتور جمهوری‌خواه ایالت آرکانزاس که به داشتن مواضع ضدایرانی مشهور است، در وبسایت خود نامه‌ای را منتشر کرد که در همراهی با ۹ سناتور جمهوری‌خواه دیگر خطاب به «جو بایدن» نگاشته شده و در آن از رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا خواسته می‌شود که الزام اجرای تحریم‌ها علیه تانکرها و شرکت‌هایی را که در خریدوفروش روزافزون نفت ایران دخیل هستند، رعایت کند.
 موضوع نامه چیست؟
تمرکز آن‌ها در این نامه، بیشتر روی نفتکش‌هایی است که در عرضه نفت ایران به چین دخیل هستند. همچنین ادعاشده که عدم برخورد جدی با این موارد، مذاکرات وین را که به‌زعم افرادی مثل کاتن به‌هرحال سرنوشتی نافرجام خواهد داشت، به مخاطره می‌اندازد و مجرمانی را که در دور زدن تحریم‌های نفتی ایران دخیل هستند، جسورتر می‌کند چراکه باور دارند دولت واشنگتن برای اتخاذ رویکرد تنبیهی علیه آن‌ها (به‌ویژه مشتریان چینی) بلاتکلیف و ضعیف است.
در بخشی از این نامه می‌خوانیم: ایران در ۲۰۲۱ حدود ۴۱۸ میلیون بشکه نفت صادر کرد که ۱۲۳ میلیون بشکه بیشتر از مقدار صادرشده در ۲۰۲۰ است. دو بار در ۲۰۲۱، صادرات نفت ایران به بیش از ۱/۴ میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین رقم از مارس ۲۰۱۹ است. سه‌چهارم از این نفت به چین صادرشده است که طی سال گذشته، ۳۱۰ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرد. طی هفته‌های اخیر، دولت پکن به‌صراحت واردات میلیون‌ها بشکه نفت از ایرن را تایید کرده است. این سناتورها درنهایت از دولت بایدن می‌خواهند تحریم‌ها علیه شرکت‌هایی که از ایران نفت می‌خرند و همچنین نفتکش‌های خارجی که این تجارت را زنده نگه می‌دارند، به اجرا بگذارد.آن‌ها در بخش دیگری از ادعاهای خود می‌افزایند: هرروز تأخیر دولت واشنگتن، پول بیشتر و بیشتری برای تأمین مالی فعالیت‌های تروریستی‌ در اختیار ایران قرار داده و فرصت بیشتری به این کشور برای تولید سلاح هسته‌ای می‌دهد. همچنین یادآور می‌شویم که تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران اجباری است و با تایید فراحزبی به تصویب کنگره رسیده است.
 دغدغه‌ مشترک کنگره آمریکا و تروئیکای اروپایی
چندی پیش هم «آنالنا بائربوک» وزیر خارجه آلمان، در نشست مشترک با همتای آمریکایی خود به توافقات و دیدارهای اخیر مقامات ارشد ایرانی با طرف‌های چینی و روسی اشاره کرد و ضمن ابراز نگرانی از گسترش روابط تهران با پکن و مسکو گفت: «کشورهای اروپایی به دنبال این بودند که چین و روسیه نیز فشار بر تهران را حفظ کنند، اما هر دو کشور در روزهای اخیر از توافق‌نامه‌های همکاری تجاری و اقتصادی جدید با ایران صحبت کرده‌اند و برخی نگرانند این توافق‌نامه‌ها می‌تواند تلاش‌ها برای گرفتن امتیاز از تهران در مذاکرات وین را تضعیف کند».
 آیا فقط جمهوری‌خواهان متهم هستند؟
شاید برخی تصور کنند تنها جمهوری‌خواهان آمریکا و سناتورهایی مانند تام کاتن و تد کروز در این خصوص متهم هستند اما چنین گزاره‌ای مطلقا نادرست است! کنگره آمریکا که اتفاقا اکثریت آن در دست دموکرات‌هاست، برای دفرمه کردن برجام و بسط تعهدات کشورمان در این توافق رسما خیز برداشته است. چندی پیش  سناتور دموکرات ایالت مریلند، بنجامین کاردین اعلام کرد که در کنگره آمریکا تقریبا اتفاق‌نظر وجود دارد که «الزامات (تعهدات) ایران چنانکه در توافق اتمی۲۰۱۵ با این کشور آمده باید تقویت شود؛ زیرا شرایط از آن هنگام تاکنون تغییر کرده است و پاسخ مناسب می‌طلبد.»
او در این زمینه از یک سو به بندهای موسوم به «غروب آفتاب» یا «بندهای زوال‌پذیر» اشاره کرد که براساس آن‌ها، محدودیت‌های برقرارشده برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران پس از دوره تعیین‌شده، برداشته می‌شود. بسیاری از نمایندگان کنگره آمریکا خواستار دائمی کردن محدودیت‌ها در این زمینه هستند؛ البته طرح این خواسته، در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ نیز مسبوق به سابقه بوده است! برخی اعضای مجلس سنای آمریکا نیز طی روزهای اخیر تأکید کرده‌اند که برای احیای توافق هسته‌ای، لازم است محدودیت‌ها و تعهداتی نیز در حوزه‌های موشکی و منطقه‌ای به ایران تحمیل شود!
 کاخ سفید در جریان بازی است! 
واقعیت امر این است که میان بازی کاخ سفید در مذاکرات وین و شانتاژ اخیر کنگره، ارتباطی مستقیم وجود دارد؛ به عبارت بهتر، کاخ سفید و سنای آمریکا در حال تکمیل یک پازل مشترک در تقابل با کشورمان هستند. تفکیک بازی این دو از یکدیگر، یک خطای محاسباتی بزرگ محسوب می‌شود که نباید به آن تن داد.همان‌گونه که مشاهده می‌شود، اعمال تغییر در متن برجام و موضوعات مورد مذاکره، مصداق عینی تغییر اصل توافق هسته‌ای و تبدیل آن به توافقی خواهد شد که در گذشته، حال و آینده مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران نبوده و نخواهد بود.
در این میان، مقامات آمریکایی و اروپایی به‌جای تمرکز بر ماهیت و محتوای موضوع، درصددند شاکله توافق هسته‌ای را حفظ کرده و درعین‌حال، محتوای آن را تغییر دهند. آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه ایالات‌متحده و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی این کشور، قبلا تمایل خود را برای دائمی کردن محدودیت‌های هسته‌ای ایران (از طریق حذف بند غروب آفتاب) آشکار کرده‌اند. با همه‌ این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات اخیر وین نشان داد که هرگز بازگشت بدون خاصیت به برجام را بر نخواهد تافت. همین موضع، قدرت مانور ضد ایرانی غرب را شدیدا کاهش می‌دهد. 
 دوگانه‌ای که اهمیت ندارد 
واقعیت امر این است که در تحلیل رفتار مقامات آمریکایی در قبال برجام، ترسیم دوگانه‌ای به نام  «دموکرات-جمهوریخواه» معنایی ندارد. نباید فراموش کرد که مصدر استراتژیک و راهبردی رفتار هر دو حزب سنتی آمریکا در قبال ایران یکسان است. در این میان، تفاوت تاکتیکی دو حزب سنتی آمریکا را نباید به حساب تفاوت ماهوی آن‌ها گذشت!
مشخص است که هرگونه اقدامی درباره مذاکره مجدد در قبال برجام و تغییر توافق هسته‌ای، خط‌قرمز ما محسوب می‌شود. در این میان، اهمیتی ندارد که مقامات آمریکایی و اروپایی برای تغییر توافق هسته‌ای و تامین خواسته‌های شوم و غیرحقوقی به کدام رویکرد ظاهری و شکلی متوسل می‌شوند. دراین‌باره لازم است بعد «ماهوی» موضوع موردتوجه ما قرار گیرد.