بلیت یک‌طرفه دولت به ایستگاه بهارستان
حانیه مسجودی
اکنون زمان آن است که بدون مقدمه به کنش و منش سیاسی دولت در مدت اخیر که مجلس یازدهم سرکار آمده است، بپردازیم. رفتارها و لجبازی‌های سیاسی که هر بار به بهانه‌های مختلف بیشتر و ملموس‌تر شده است.
نزدیک به ۸ ماه است که مجلس یازدهم کار خود را آغاز کرده است. اما هر بار که مجلس طرحی اقتصادی، معیشتی و به نفع منافع ملی ارائه یا حتی تصویب و ابلاغ کرده است، دولتمردان از رئیس‌جمهور گرفته تا سخنگو و معاون اول و رئیس دفتر، با آن‌ها مخالفت کردند که مهم‌ترین آن‌ها، مخالفت با مصوبه‌های کمیسیون تلفیق برای اصلاح ساختار لایحه بودجه ۱۴۰۰ بود که به آن می‌پردازیم.
اما این مخالفت‌ها سابقه‌دار و از ابتدای کار مجلس یازدهم آغازشده است. طرح‌هایی که برای اصلاح ساختار و یا حمایت از معیشت مردم و حفظ منافع ملی تدوین و تصویب‌شده و درواقع پاسخی به نقص اجرای قوانین و یا جای خالی لوایح دولت است. ماجرای دراز مخالفت‌های دولت با مجلس در دوره یازدهم به‌قدری مشهور شده است که حتی رسانه‌های بین‌المللی و کارشناسان خارجی هم در برخی از تحلیل‌های خود در مورد گام‌های کاهشی ایران ذیل تعهدات برجامی به شائبه اجرای این قانون به دلیل اختلاف‌های بین دو قوه اشاره کردند.
مواضع صریح دولت در مورد مصوبه یارانه کمک معیشتی و اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها در مجلس مهم‌ترین طرح‌ها و مصوبه‌هایی که دولتمردان با آن‌ها مخالف بودند، طرح یارانه کمک معیشتی و اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها بود.
پس از خبری شدن طرح یارانه کمک معیشتی، روحانی بلافاصله از طرح کمک معیشتی به مردم در روزهای قرنطینه خبر داد و گفت: «بسته کمک معیشتی دولت به یک‌سوم جامعه اعطا می‌شود. همچنین افرادی که مشمول این کمک خواهند شد در ماه آذر، دی، بهمن و اسفند ماهانه به ازای هر نفر، ۱۰۰ هزار تومان دریافت خواهند کرد.»
همان‌طور که ذکر شد طرح معیشتی دولت برای افراد مشمول در حالی از سوی رئیس‌جمهور مطرح‌شده بود که مدت زیادی از ارائه طرح معیشتی توسط مجلس نگذشته بود.
پیش‌ازاین طرح، طرحِ دیگری تحت عنوان تأمین کالای اساسی از سوی نمایندگان مطرح‌شده بود که مجلس یک‌فوریت آن را مصوب کرد و دلیل آن را هم توزیع مناسب کالای اساسی از طریق کالابرگ یا کارت الکترونیک اعلام کرد اما دولت با این طرح موافق نبود تا جایی که نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، در این رابطه اعلام کرده بود :«سازوکار الکترونیکی کردن توزیع کالاهای اساسی در سطح گسترده در کشور وجود ندارد و قطعا با مشکلاتی مواجه خواهد شد. اما درهرصورت طرح در سازمان برنامه‌وبودجه موردبررسی کارشناسی قرار گرفت.»
در خلل جلسات مجلس و در گیرودار تداخل دو طرح معیشتی، نایب‌رئیس مجلس پرداخت یارانه کمک معیشتی ۱۰۰ هزارتومانی دولت را به ۳۰ میلیون ایرانی مخالف مصوبه مجلس ندانست.
حدود یک ماه پیش جبار کوچکی نژاد با اشاره به قانون الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی عنوان کرد: نهایتا پس از مقاومت ۳ الی ۴ ماهه دولت در برابر این مصوبه که بهانه نبود بودجه برای اجرا نکردن آن مطرح می‌شد، سرانجام دولت تصمیم جدیدی اتخاذ کرده است و مقررشده یارانه ۱۰۰ هزارتومانی به مردم ارائه کند. دولت قصد دارد با این اقدام، مصوبه مجلس را به حاشیه برده و مجلس را تضعیف کند.
از طرفی حجت‌الاسلام محمدرضا میر تاج‌الدینی نیز با انتقاد از اجرای نادرست قانون الزام دولت به تأمین کالاهای اساسی اظهار داشت: قانون مجلس درباره طرح یارانه معیشتی کاملا روشن است و طبق مصوبه مجلس باید این یارانه به۶۰ میلیون نفر از مردم داده شود و دولت نباید با تفسیر خود، این قانون را اجرا کند و تعداد مشمولان این قانون را کاهش دهد.
بااین‌حال علی ربیعی ۶ آبان ماه در نشست خبری در واکنش به طرح‌های مجلس برای کمک به معیشت مردم تصریح کرد: به‌طور روشن و واضح اعلام می‌کنم دولت با طرح معیشتی مجلس مخالف است.
اما مخالفت‌های دولتمردان به طرح‌های اقتصادی مجلس ختم نشد و در ادامه با مطرح‌شدن طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها، بازهم کشمکش‌ها و عدم همکاری با مجلس را به رخ کشیدند. به‌طوری‌که بازهم سخنگوی دولت
بیان کرد: به نظر دولت، موضوع از اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و مسئولیت هرگونه تصمیم درباره برجام و برنامه‌های هسته‌ای بر اساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی فرا قوه‌ای بوده است هیچ نهاد و قوه‌ای به‌تنهایی نمی‌تواند خارج از این چارچوب اقدام کند و به نظر می‌رسد مجلس هم نمی‌تواند در این موضوعات وارد شود.
راه طویل کشمکش دولت با مجلس تا فصل بررسی بودجه
پس از گذر از مخالفت‌های این‌چنینی، به فصل ارائه لایحه بودجه توسط دولت به مجلس و بررسی این لایحه رسیدیم. فصلی پرسروصدا و پر از سوژه. فصلی که با مخالفت شدید مجلس با لایحه بودجه و در مقابل مخالفت مجدد دولت با اصلاحات مورد انتظار مجلس، همچنان ادامه دارد و رد کلیات لایحه بودجه‌ای که به گفته کارشناسان امر تورم‌زا بود به هیاهوی آن افزود.
روز سه‌شنبه، اکثریت نمایندگان مجلس شورای اسلامی به کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ رأی منفی دادند. البته جدای از مخالف بودن مجلس با لایحه بودجه و دلایل موجه اقتصادی، سخنان رئیس سازمان برنامه‌وبودجه که رئیس‌جمهور او را به‌جای خود به مجلس فرستاده بود بی‌تأثیر نبود.
بسیاری از نمایندگان صحبت‌های نوبخت را بنزینی بر آتش مخالفت‌ها دانستند و گفتند که سخنان نوبخت تبلیغاتی و عدم حضور حسن روحانی علی‌رغم رئیس مجلس برای دفاع از لایحه بودجه، توهین به مجلس شورای اسلامی است.
روز دوشنبه در گفت‌وگویی که با نمایندگان مجلس در مورد رد کلیات لایحه بودجه داشتیم، دلایل رأی مثبت و منفی نمایندگان را تشریح کردند. عده‌ای علت رأی موافق خود به کلیات بودجه را به دلیل شرایط نوسانی اقتصادی دانستند و گفتند که با توجه به اصلاحات صورت گرفته توسط کمیسیون تلفیق بهتر بود که این لایحه رأی می‌آورد تا بهانه‌ای به دولت ندهیم. اما عده کثیر مقابل نظرشان رد کلیات بود. چراکه معتقد بودند تأیید کلیات بودجه‌ای که درآمدها و منابع آن شفاف و درست نیست، تورم‌زا و منجر به بدتر شدن اوضاع اقتصادی می‌شد و با تأیید آن، تمام کم‌وکاستی‌های آینده کشور که درواقع به دلیل بودجه نامناسب دولت است، گردن مجلس می‌افتاد.
همان روز هم پیش‌بینی می‌کردند که واکنش رئیس دولت به اصلاحات و اقدامات صورت گرفته در مورد بودجه تند باشد و از طرفی احتمال دادند که رئیس‌جمهور از رد کلیات، راضی به نظر برسد و مجدد بر عدم‌تغییر شاکله اصلی بودجه بپردازد.
فحش برای دولت است، فقط بلدند به رئیس‌جمهور فحش بدهند!
رئیس‌جمهور نیز صبح روز چهارشنبه ۱۵ بهمن در جلسه هیئت دولت گفت: متأسفانه آن اهدافی که ما در بودجه داشتیم آن اهداف موردتوجه نمایندگان در کمیسیون تلفیق قرار نگرفت. مدنظر ما بود که اگر سال آینده ارز به رقم ۱۲ هزار تومان رسید، بودجه لنگ نماند.
روحانی حتی مدعی شد که ما پیام‌های مهمی را برای دنیا در این بودجه قراردادیم.
رئیس‌جمهور در ادامه با لحنی منتقدانه و تند بیان کرد: مشکلات را می‌دانند که بخش اعظم آن به خاطر تحریم است ولی یک جمله هم نمی‌گویند. برخی از آن‌ها فحش به آمریکا نمی‌دهند، تازه ادعای ضدآمریکایی بودن را هم دارند. فحش برای دولت است، فقط بلدند به رئیس‌جمهور فحش بدهند!
صحبت‌های روحانی اما دلایل منطقی ندارد. با نگاهی به موضع‌گیری‌های اخیر دولت مشخص است قوه‌ای که تمایل به همکاری با سایر قوا را ندارد دولت است، نه مجلس. چراکه حتی یک‌بار هم دعوت مجلس را اجابت نکرده است. حتی یک‌بار هم از لوایح خود دفاع نکرده است. حتی لایحه بودجه ۱۴۰۰ را نیز معاون پارلمانی رئیس‌جمهور به مجلس آورد و قوه‌ای که بیشترین مخالفت‌ها را برای پیشبرد راهکارهای رفع مشکلات دارد، دولت و رئیس‌جمهور است.
حال باوجود رد کلیات بودجه توسط مجلس، دولت ۲ هفته زمان دارد تا اصلاحات موردنظر را اعمال و مجدد لایحه را برای بررسی به مجلس ارسال کند. برای تحلیل بیشتر اوضاع و رفتارهای سیاسی دولت، باید دو هفته دیگر نیز منتظر بمانیم.
حانیه مسجودی , دولت , روحانی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.