توسعه شرکای بین‌المللی ازجمله اقداماتی است که طی دو سال اخیر از سوی دولت سیزدهم و به‌ویژه وزارت امور خارجه کشور به‌طور جد در دستورکار قرار داده‌اند و به‌واسطه تحقق این مهم با‌ بازیگران قدرتمند اقتصادی به گفت‌وگو و تعامل نشستند. نتایج این تعامل‌ها عضویت در پیمان مهم همچون سازمان همکاری شانگهای و بریکس می‌باشد که هریک در ابعاد منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قابل ارزیابی می‌باشند. افزون بر عضویت در دو پیمان بزرگ بین‌المللی، توسعه روابط و دیپلماسی فعال ارتباط با کشورهای دوست و همسایه موجب شده تا صادرات نفت ایران از ابتدای ۲۰۲۳ جهش ۵۴ درصدی پیدا کند.به‌تازگی موسسه کپلر (موسسه ردیابی نفتکش‌ها) از افزایش صادرات نفت ایران به چین خبر داده و میزان درآمد نفتی ایران در ماه آگوست سال جاری را برابر با  معادل کل درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۲۰ دانسته است.

طبق آمار این موسسه، صادرات نفت ایران به چین در ماه گذشته میلادی معادل روزانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز بوده که یک رکورد تاریخی در روابط نفتی دو کشور محسوب می‌شود. تا پیش از ماه گذشته میلادی، رکورد صادرات ماهانه ایران به چین به ماه‌های نوامبر ۲۰۲۲ و فوریه ۲۰۲۳ (آبان و بهمن ۱۴۰۱) با ارقام یک میلیون و ۳۰۰ هزار و یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز برمی‌گشت. افزون بر رشد حجم صادرات و درآمد حاصل از صادرات نفت ایران به چین، تجارت غیرنفتی کشور نیز توسعه فراوانی پیداکرده و از رشد قابل‌توجهی برخوردار شده است.

به باور کارشناسان و آگاهان این عرصه مهم‌ترین رشد صادرات نفتی و غیرنفتی، افزایش شرکای جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌المللی می‌باشد. این روند افزون بر تقویت تجارت موجب دسترسی به بازارهای جهانی نیز خواهد شد. شایان‌ذکر است بگوییم که به عقیده کارشناسان اقتصاد بین‌الملل؛ حضور در بازارهای جهانی موجب خنثی‌سازی اثر تحریم‌ها و فعال‌سازی بیش‌ازپیش دیپلماسی سیاسی خواهد شد مشروط بر آنکه از ظرفیت‌های‌ موجود به‌خوبی استفاده شود و در پیمان‌های بزرگ اقتصادی همچون بریکس و شانگهای حضور فعالانه رقم بخورد. در بررسی بیش‌تر این موضوع و چگونگی روشنگری برای تبیین نتایج پیمان‌های اقتصادی به گفت‌وگو با هادی بیگی نژاد، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس و رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی  پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی:
اولویت در پیمان های اقتصادی جذب سرمایه گذار خارجی است
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مردم گرگان و آق‌قلا و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» عنوان کرد: طی سال جاری نتایج دیپلماسی حائز اهمیتی همچون عضویت در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس رقم خورد. این گروه‌ها متشکل از کشورهای بزرگی همچون چین، روسیه و برزیل و… می‌باشند. به‌تازگی عربستان نیز در پیمان بریکس عضویت پیداکرده است. حضور چنین کشورهایی مبرهن می‌سازد که این پیمان‌ها از منظر تجاری و اقتصادی دارای اهمیت فراوان می‌باشند و توأم با تقویت روابط، بهبود اقتصادی را نیز برای یکدیگر در پی خواهند داشت. 

وی افزود: تعامل در حوزه اقتصادی با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس می‌تواند جولان اقتصادی اروپا و آمریکا به‌ویژه در حوزه ارزی را کاهش دهد. 
سنگدوینی با اشاره به کاهش ارزش دلار در ابعاد بین‌المللی تصریح کرد: کاهش اثر و جولان دلار به سبب حضور جمهوری اسلامی ایران، چین، روسیه و برزیل امکان‌پذیر خواهد بود چراکه این کشورها دارای قدرت اقتصادی قابل‌توجه می‌باشند. 
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: مادامی‌که یک توافق‌نامه همچون توافق ۲۵ ساله با کشور چین به امضا می‌رسد و عضویت در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس محقق می‌گردد، باید درصدد عملیاتی شدن نتایج مثبت باشیم. فراموش نکنیم که تنها امضای یک توافقنامه کافی نیست و می‌بایست کوشید تا آثار مثبت آن مبرهن گردد. منظور از نمایش آثار مثبت تنها اقدامات عملیاتی در حوزه نفت و گاز نیست بلکه کلیه بخش‌ها در حوزه روابط تجاری و همچنین کالاهای نفتی و غیرنفتی است. 

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا متذکر شد: پیمان‌ها‌ی اخیر می‌توانند موجب بهبود بخش کشاورزی کشور شوند؛ به‌طورمثال قزاقستان یکی از کشورهای بزرگ تولیدکننده در بخش غلات می‌باشد. این کشور همچنین در کریدور آسیا قرار دارد و به‌راحتی می‌تواند موجب تقویت و گسترش سطح ارتباطات شود. افزون بر قزاقستان، چین، عربستان و برزیل نیز چند کشور تولیدکننده قابل‌توجه می‌باشند که فواید بسیاری خواهند داشت. 
او یادآور شد: افزایش شرکای تجاری و اقتصادی و همچنین حضور در پیمان‌هایی همچون سازمان همکاری شانگهای و بریکس بیان‌گر آینده اقتصادی خوب است. بی‌شک اتفاقات خوبی در حوزه تجاری و اقتصادی رقم خواهد خورد مشروط بر آنکه همواره درصدد عملیاتی شدن و بهره‌گیری از ظرفیت‌ها باشیم. 

سنگدوینی گفت: وزارت خارجه جمهوری اسلامی در حوزه روابط سیاسی و تجاری بسیار موفق عمل کرده است. خوشبختانه در حوزه تبادل و روابط با کشورهای همسایه و دوست توانسته‌ایم به تقویت سطح همکاری‌ها دست پیدا کنیم و ارتباطات اقتصادی و تجاری حائز اهمیتی را رقم بزنیم. 
او با تأکید بر حضور پویا در پیمان‌های اقتصادی بیان داشت: ضرورت دارد تا در پیمان‌های اقتصادی فعالانه عمل کنیم. فراموش نکنیم که دارای ذخایر و منابع خوبی در حوزه نفت، گاز، بخش کشاورزی و … می‌باشیم که می‌توانیم از مسیر این منابع ظرفیت‌های خوبی را فراهم‌سازیم. 

سنگدوینی می‌افزاید: جمهوری اسلامی در حوزه تولیدات زنجیره پتروشیمی توانایی بسیاری دارد و قادر به تولید نفت، گاز و بنزین می‌باشد. بی‌شک مجموع این ظرفیت‌ها جمهوری اسلامی ایران را به کشوری بزرگ در دنیا تبدیل کرده و حال ضرورت دارد تا با اقدامات فعالانه از این ظرفیت‌ها به‌خوبی بهره کسب کنیم و سرمایه‌گذاران خارجی را به مشارکت داخلی ترغیب سازیم. 
وی در پایان این گفت‌وگو بیان داشت: گفتنی است که در بخش منابع انسانی بسیار غنی هستیم و نیروهای فنی مهندسی زبردست را دارا می‌باشیم. اکنون تولید پالایشگاه‌ها و تکمیل خطوط نفت و گاز کشور با ۹۰ درصد نیروی داخلی انجام می‌گردد. افزون بر این موارد شرکت‌های تولیدکننده و پیمانکاری وجود دارد که هریک می‌توانند گامی مؤثر در راستای سرمایه‌گذاری باشند. ضرورت دارد تا امنیت موردنیاز این شرکت‌ها را  فراهم‌سازیم و زیرساخت‌های جذب سرمایه‌گذاران خارجی را رقم بزنیم.

هادی بیگی نژاد، نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی:
زیرساخت ارتباط با  بخش خصوصی خارجی تأمین گردد
هادی بیگی نژاد، نماینده مردم ملایر و نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» اظهارکرد: ارتباطات بین‌المللی بستری همچون یک فرودگاه می‌باشد. در فرودگاه‌ها هواپیما کشورهای مختلف قادر به نشستن می‌باشند و توافق می‌کنند تا ارتباط فراگیری داشته باشند. 
وی بابیان اینکه باید ضوابط اجرایی موردنیاز در ارتباط با کشورهای دوست و همسایه را فراهم‌سازیم، افزود: در فرآیند ارتباطات بین‌الملل تنها حضور کافی نیست و منجر به ارتباطات اقتصادی گسترده نخواهد شد. به‌منظور کسب بهره از روند تعاملات اقتصادی احتیاج است که از ظرفیت‌های مختلف بهره بگیریم و با مجموعه‌های مختلف کشورهای هم‌پیمان ارتباط داشته باشیم. در این میان گاه نیاز است تا خود را با شرایط کشور مقابل تطبیق دهیم؛ به طورمثال در برخی از کشورهای هم‌پیمان، نظام اقتصادی بخش خصوصی است و به همین خاطر می‌بایست زیرساخت ارتباط و همکاری با بخش خصوصی را فراهم‌سازیم.

بیگی نژاد با تأکید بر تبیین اهداف اقتصادی و تجاری در سطح بین‌المللی تصریح کرد: باید اهداف تجاری اقتصادی خود را تبیین سازیم و در ارتباط با کشورهای هم‌پیمان خود را با سازوکارهای تعریف‌شده‌شان تطبیق دهیم.
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به لزوم فراهم‌سازی زیرساخت‌های موردنیاز اقتصادی همچنین خاطرنشان کرد: در ارتباطات بین‌المللی نیازمند تعریف و طراحی زیرساخت‌های موردنیاز می‌باشیم تا ارتباط شکل‌گرفته به نحو مطلوب پیش برود و اهداف موردنظر را محقق سازد. 

وی در پاسخ اینکه  برای مبرهن شدن نتیجه عضویت در پیمان‌های اقتصادی چه باید کرد،  متذکر شد: گاه ارتباطات بین‌المللی در سطح گفت‌وگو با سران و رئیس‌جمهور باقی می‌ماند و به گفت‌وگو با وزرای کشور نمی‌رسد. مطلوب این است که گفت‌وگوها شامل تمامی بخش‌ها شود و پس از وزرا، بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی کشور ورود پیدا کنند تا اهداف تعریف‌شده به نتیجه برسد.
او یادآور شد: اگر عضویت در پیمان‌های بزرگ اقتصادی را به معنای گسترش روابط اقتصادی می‌دانیم، می‌بایست بستر مناسب آن را نیز فراهم کنیم تا مسئولان دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی امکان حضور و گفتمان پیدا کنند. 
بیگی‌نژاد در پایان این گفت‌وگو بیان داشت: در روابط بین‌الملل و ارتباط با کشورهای هم‌پیمان، باید بکو‌شیم تا ضوابط اجرایی موردنیاز فراهم گردد و به‌درستی در مسیر اهداف تعریف‌شده قرار گیرد.