بازخوانی حماسه عاشورا از منظر روانشناسی
ویرایش دوم کتاب مثبت نگری و خودشکوفایی در حماسه عاشورا انتشار یافت. این کتاب که در پیوند میان حماسه عاشورا و چند نظریه مشهور علم روانشناسی در نوع خود کم نظیر است، به قلم سیدعبدالمجید بحرینیان نگاشته شده و با دیدگاه روانشناسانه و به شیوه علمی در ۳۸۰ صفحه توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی ایران در چهار بخش به چاپ رسیده است.
سه بخش اول با بهره گیری از اسناد محکم روایی مذهبی، قرآنی و رویکردهای جدید علمی به فضیلت ها و زیبایی های حماسه انسان ساز عاشورا پرداخته شده است. بخش چهارم، رذیلت ها و رفتارهای غیر انسانی که درست در نقطه مقابل فضیلت ها قرار میگیرد و از سران پیمان شکن سپاه جاهلی سر زده است به همراه تحلیل های روانشناسانه و با استناد به منابع معتبر برگرفته از کتب تاریخی مورد اعتماد فریقین و مقاتل معتبر به نمایش درآورده شده است.
بخش اول کتاب ضمن توصیف اصول روانشناسی مثبت گرا، ۲۴ فضیلت روانشناسی مثبت در حماسه عاشورا را بررسی نموده و فضیلت ها، صفات و هیجانات مثبت مردان و زنان عاشورايی را در سایه ایمان به خداوند و عمل به رهنمودهای قرآن کریم در صحنه عمل و نه صرفا در تئوری توضیح داده است.
بخش دوم به تبیین رفتارهای خودشکوفا از دیدگاه روانشناسی پرداخته و از این منظر رفتار عاشورائیان را مورد مطالعه قرار داده است. علاوه بر این، برداشت کارآمدتر از واقعیت، پذیرش خود، دیگران و طبیعت، خودانگیختگی، سادگی و طبیعی بودن، تمرکز بر مسئله محوری، نیاز به تنهایی، خودمختاری، تازگی و نو بودن درک مداوم، تجربه اوج، علاقه اجتماعی، روابط میان فردی عمیق، ساختار منش مردم گرا (دموکراتیک)، تمایز وسیله از هدف، شوخ طبعی فلسفی، خلاقیت، مقاومت در برابر فرهنگ پذیری که از اصول خودشکوفایی در روانشناسی است و جملگی در رفتار عاشورائیان تجلی یافته، تشریح گردیده است.
تفاوت عمده ای که در این زمینه وجود دارد، آن است که عاشورائیان و رهبر بزرگشان حسین بن علی علیه السلام به دلیل ایمان قوی و برخورداری از سازه تربیتی محکم برگرفته از خانه وحی و نیز اتصالشان به منبع فیض الهی، همه این فضیلت ها و ویژگی ها را در عمیق ترین سطح، بیش از آنچه روانشناسان معاصر بدان پرداخته اند، از آن برخوردار بوده و در صحنه نبرد و کارزار در عاشورا به نمایش گذاشته اند.
بخش سوم کتاب به معرفی مکتب حسینی در آئینه مثبت نگری و خودشکوفایی پرداخته است و ضمن معرفی برخی از ویژگی های این مکتب از جمله ایمان به خداوند، روشنگری، کرامت انسانی، خودشناسی، شایسته سالاری، آزادگی، شجاعت، عزتمندی، آدم سازی، خردمندی و معرفت، عمل گرایی، خانواده دوستی، ایجاد پیوند اجتماعی برای آزادی خواهان و معرفی اسوه های نیکو به آزادگان جهان و تشنگان و جویندگان حقیقت که دل به تمدن نوین اسلامی بسته اند، بارقه امید را در چشمان ستم دیدگان زمین که از فرط آسیب دیدگی از فرهنگ مادی در جستجوی معنویت و عدالت و آزادی هستند، ایجاد کرده است.
بخش چهارم ویژگی های شخصیتی و روانشناختی برخی از رهبران پیمان شکن سپاه اموی در قیام عاشورا که آب به آسیاب رذیلت ها و فرهنگ جاهلی ریختند و سدی در مقابل فضیلت ها ایجاد کردند را برای عبرت گیری به تماشا گذاشته است.
نویسنده کتاب مثبت نگری و خودشکوفایی در حماسه عاشورا، دکتر سید عبدالمجید بحرینیان، استاد تمام روانشناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. نویسنده در مقدمه این کتاب که حاصل هشت سال مطالعه و پژوهش اوست، اظهار امیدواری کرده با ترویج علوم بین رشته ای در حوزه مطالعات عاشورا، پیوند میان علوم انسانی امروز با حماسه بی بدیل عاشورا هرچه بیشتر برقرار گردیده و در استخدام تعالی اندیشه و ارزش های ناب عاشورایی در عصر ما باشد.
حماسه عاشورا
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.