خرمشهر، قطب جغرافیای مقاومت
گروه سیاسی
در نظر گرفتن مشیت الهی در پدیدههای این جهان مختص به افرادی است که نگاه توحیدی دارند؛ یعنی در معادلات دنیوی قدرت و اراده خدا را نادیده نمیگیرند. در مقابل این دیدگاه، اندیشه اومانیسم وجود دارد که با محوریت انسان، همه پدیدهها را حول و محور اراده بشری تعریف میکند. امام خمینی در معادلات دنیوی بخصوص معادلات سیاسیِ قبل و بعد از انقلاب، نگاه توحیدی را مقدم بر هر دیدگاهی میدانست و با اتکاء به این دیدگاه، مسائل لاینحل و غیرممکن را حلوفصل میکرد. دعوت مردم به راهپیمایی در روز ۲۱ بهمن ۱۳۵۷ یعنی روزی که حکومتنظامی برقرار است و نظامیان تهدید به شلیک مستقیم کردهاند؛ در نظر بسیاری از علما بخصوص آیتالله طالقانی نوعی خودکشی به نظر میرسید؛ اما گستره و افق دید امام نسبت به مسائل و نگاه توحیدی به ماجرا موجب شد تا دیگر علما را در دعوت مردم به راهپیمایی با خود همراه کند. این مسئله در بیانات و تصمیمات امام پس از انقلاب نیز جاری و ساری بود.
نامه تبریک امام به فرماندهان و مردم پس از آزادسازی خرمشهر شامل مطالبی است که بهوضوح نگاه توحیدی امام را در بازپسگیری خرمشهر تبیین میکند. امام با اشاره به آیه ۱۲۶ سوره آلعمران «مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ» پیروزی و بازپسگیری خرمشهر را ناشی از خواست و اراده خدا میداند؛ همچنین با اشاره به آیه ۱۷ سوره انفال «ما رَمَیتَ إذْ رَمَیتَ وَ لکنَّ الله رَمی» علاوه بر تأکید به اراده خدا، آگاهی نیروهای نظامی ایران از خواست خدا در این فتح را صحه میگذارد.
امام در بخشی از نامه خود این مسئله را اینگونه تشریح میکند: «هان اِی فرزندان قرآن کریم و نیروهای ارتش و سپاهی و بسیج و ژاندارمری و شهربانی و کمیتهها و عشایر و نیروهای مردمی داوطلب و ملت عزیز، هوشیار باشید که پیروزیها هرچند عظیم و حیرتانگیز است شما را از یاد خداوند که نصر و فتح در دست اوست غافل نکند و غرور و فتح شما را به خود جلب نکند؛ که این آفتی بزرگ و دامی خطرناک است که با وسوسه شیطان به سراغ آدم میآید و برای اولاد آدم تباهی میآورد. و من باآنکه به همه شما اطمینان تعهد به اسلام دارم، لکن از تذکر، که برای مؤمنان نفع دارد، باید غفلت نکنم؛ چنانچه از نصیحت به حکومتهای همجوار و منطقه دریغ ندارم. و آنان میدانند امروز با فتح خرمشهر مظلوم، دولت و ملت پیروزمند ما از موضع قدرت سخن میگوید».
عبارت مشهور و جاافتاده «خرمشهر را خدا آزاد کرد» برآمده از متن همین نامه بوده و به عبارت گرتهبرداری شده از متن نامه را بهاشتباه به امام منتسب میکنند؛ درحالیکه با بررسی و تَوَرُّق بیانات امام در کتاب «صحیفه نور» و «صحیفه امام» چنین عبارتی یافت نمیشود. بااینوجود عبارت یادشده به دلیل شهرت میان عوامالناس، مورد تفسیر قرارگرفته و سالها دهانبهدهان میشود. تفسیری که با روح حاکم بر عبارت فاصله دارد. بهزعم این قلم هر عبارت بیانگر و برآمده از یک واقعه است؛ بنابراین هر عبارت یک ماده تاریخی است که امکان و ارزش بررسی را دارد. بخصوص عبارتی همچون عبارت «خرمشهر را خدا آزاد کرد» که منتسب به زعیم انقلاب اسلامی است و کم مورد تفسیرهای غلط قرار نگرفته است.
یکی از تفاسیر اشتباه در خصوص این عبارت اشاره به اختلاف سپاه و ارتش در آن سالها دارد. بهبیاندیگر پس از عملیات آزادسازی خرمشهر زمزمههای اغراق در نقشآفرینی و سهمخواهی بیشتر توسط نیروهای شرکتکننده در عملیات مطرحشده و به گوش امام رسید؛ ایشان نیز بابیان این عبارت امکان تفرقهافکنی و اختلاف در روابط این دو نیرو (سپاه و ارتش) را گرفتند. این شایعه پس از عملیات آزادسازی تا امروز بوده و با وجود شفافسازی و تفسیرهای صحیح از نامه امام هنوز در میان مردم به قوت خود باقی است.
قطعاً عدم آشنایی با منظومه فکری امام خمینی یکی از عوامل ریشهدار بودن و حیات این شایعه است. علاوه برآن عدم اشراف به کرونولوژی تاریخی مزید بر علت است و در حیات این شایعه نقش دارد؛ بهعبارتدیگر امام پس از اطلاع از پیروزی بلافاصله درخصوص این فتح موضع خود را بیان کردند؛ حدفاصل پیروزی تا تبریک و نامه امام به طول نمیانجامد، بنابراین شایعه طرح عبارت یادشده برای ممانعت از اغراق در نقشآفرینی و سهمخواهی بدون در نظر گرفتن گاهشماری تاریخی در جامعه باب شده است. البته گمانزنی دیگری در خصوص این شایعه موجود است و آنهم طرح این شایعه از طرف منافقین و کوردلانی است که قصد تفرقهافکنی در سپاه اسلام و نیروهای انقلاب را داشتند. عبارت «خرمشهر را خدا آزاد کرد» لفظ امام نیست اما برآمده از بطن نامه امام و ناظر بر منظومه فکری ایشان است. منظومهای که نگاه توحیدی در امور دنیوی را مقدم بر اراده بشری میداند.
آزادسازی خرمشهر , خرمشهر
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.