اخبار ویژه »
شناسه خبر : 82998
پرینتخانه » فرهنگی, مطالب روزنامه, ویژه
تاریخ انتشار : 21 اسفند 1401 - 6:35 |
پیشرفت‌های تکنولوژی در سراسر دنیا همواره با دو رویکرد فناوری‌هراسی و فناوری‌دوستی مواجه می‌شوند
مواجهه محتاطانه غرب با هوش مصنوعی
در برابر پیشرفت‌های اعجاب‌آور تکنولوژی دو رویکرد عمده وجود دارد: رویکرد تکنوفیلی و رویکرد تکنوفوبیا. رویکرد تکنوفیلی را می‌توان در میان افرادی دید که با مشاهده پیشرفت‌های تکنولوژی، سرپا حیرت و شیفتگی می‌شوند و پیشرفت تکنولوژی را مساوی با اعتلا و عظمت بشر در نظر می‌گیرند. آن‌ها پیشرفت‌های فناوری را مساوی با ورق خوردن تاریخ می‌بینند و غرق شدن در آن‌ها را مساوی با به روز بودن و احترام به موفقیت‌های انسانی. این افراد پیشرفت‌های تکنولوژی را حق می‌دانند و هرگونه انتقاد به آن را تحجر می‌شمارند.
گروه فرهنگی
در برابر پیشرفت‌های اعجاب‌آور تکنولوژی دو رویکرد عمده وجود دارد: رویکرد تکنوفیلی و رویکرد تکنوفوبیا. رویکرد تکنوفیلی را می‌توان در میان افرادی دید که با مشاهده پیشرفت‌های تکنولوژی، سرپا حیرت و شیفتگی می‌شوند و پیشرفت تکنولوژی را مساوی با اعتلا و عظمت بشر در نظر می‌گیرند. آن‌ها پیشرفت‌های فناوری را مساوی با ورق خوردن تاریخ می‌بینند و غرق شدن در آن‌ها را مساوی با به روز بودن و احترام به موفقیت‌های انسانی. این افراد پیشرفت‌های تکنولوژی را حق می‌دانند و هرگونه انتقاد به آن را تحجر می‌شمارند. از نظر آن‌ها، جلو رفتن بشر و ساخت ابزارهای جدید، نمی‌تواند نکته منفی‌ای داشته باشد و اینکه آن‌ها موجب اتفاقات بد شوند یا خوب، به نوع استفاده از آن‌ها بر می‌گردد. ابزار کاملا خنثی است و تو باید مواظب رفتار خودت با آن‌ها باشی. تکنوفیل‌ها، از پیشرفت تکنولوژی مطلقا ذوق‌زده‌اند و آن را موجب زندگی بهتر می‌شمارند. در مقابل تکنوفوبیا، وحشت و ترس از پیشرفت تکنولوژی است. از منظر تکنوفوبیا، پیشرفت افسارگسیخته تکنولوژی در نهایت به نابودی انسان می‌رسد و در این میان مهم نیست که انسان‌ها از آن چگونه استفاده کنند. ابزارها خود مخرب‌اند و بر انسان‌ها تسلط پیدا می‌کنند؛ چه آن‌ها بخواهند و چه نخواهند. از نمونه‌های تکنوفوبیا، می‌توان به فیلم «ترمیناتور» اثر جیمز کامرون اشاره کرد که فناوری روباتیک را به عنوان یک نیروی قاهر شر به نمایشی سینمایی می‌گذارد. همچنین فیلم «بازیکن شماره یک آماده» اثر استیون اسپیلبرگ، نگاهی تکنوفوبیایی به تکنولوژی در راه متاورس دارد. در این میان نگاه‌های ترکیبی و میانی نیز وجود دارند. یکی از این رویکردها، رویکرد انضمامی است. این رویکرد معتقد است هر فرد باید بسته به شرایط زندگی خود از تکنولوژی استفاده کند. ممکن است کسی دائما نیاز به تلفن و پیامک جواب دادن داشته باشد؛ چنین کسی یک ساعت هوشمند نیاز دارد. یا کسی احتیاج فراوانی به دانلود و آپلود دارد، او باید از اینترنت نسل پنجم استفاده کند. کسی باید در جاهای مختلف دنیا کلاس و سمینار ارائه کند، متاورس به درد او خواهد خورد؛ کسی یک محقق بسیار پر کار است، او باید از چت جی‌بی‌تی بهره ببرد. اما کسی که از ساعت فقط به نشان دادن زمان نیاز دارد، چرا باید از ساعت هوشمند استفاده کند؟ چه کسی گفته نشانه به روز بودن، استفاده از تمام فناوری‌های روز است؟ فناوری باید به نیاز ما ضمیمه شود و در اختیار ما قرار بگیرد. ما مجبور نیستیم از چیز جدیدی استفاده‌ای ظاهری و بی‌ضرورت داشته باشیم. رویکرد دیگر، رویکرد ایمان‌گراست. این رویکرد نیز معتقد است تکنولوژی‌هایی که با تفکرات غیر توحیدی ساخته شده، ذاتا میل به شر دارد اما با نیروی ایمان می‌توان ضمن بهره‌گیری از آن‌ها، نیروی شر مستتر در آن را خنثی کرد. این رویکرد شهید سیدمرتضی آوینی در کتاب «آینه جادو» تقریر می‌کند و خود نیز آن را در مستند روایت فتح به ظهور می‌رساند. در هر صورت این مهم است که بدانیم به پیشرفت‌های تکنولوژی در سرتاسر دنیا، نگاه‌های انتقادی مهمی نیز وجود دارد که در زیر دو مورد از آن‌ها را می‌آوریم.
چامسکی، چت جی‌بی‌تی را مصداق ابتذال شر خواند
به گزارش دیجیاتو، اگرچه چت‌بات‌هایی مثل ChatGPT می‌توانند کاربردهای مفیدی در زمینه‌های مختلف داشته باشند، اما «نوآم چامسکی»، زبان‌شناس و فیلسوف برجسته، در یادداشتی مدعی شده است که این فناوری هرگز نمی‌تواند گفت‌وگوهای ناب، فکرشده و بحث‌برانگیز داشته باشد. او در وضعیت فعلی هوش مصنوعی را مصداق «ابتذال شر» می‌داند. نوآم چامسکی اخیراً در مقاله‌ای در وب‌سایت نیویورک تایمز پذیرفته است که ChatGPT از شرکت OpenAI، بارد از گوگل و سیدنی از مایکروسافت نمونه‌های شگفت‌انگیزی از فناوری یادگیری ماشینی هستند. بااین‌حال، او باور دارد که فقدان اخلاق و تفکر معقولانه باعث می‌شود هوش مصنوعی مصداقی برای «ابتذال شر» یا بی‌تفاوتی نسبت به واقعیت و حقیقت باشد.
چامسکی می‌گوید: «با توجه به علم زبان‌شناسی و فلسفه دانش می‌دانیم که این [فناوری] به‌شکلی عمیق با شیوه استدلال و استفاده از زبان توسط انسان‌ها تفاوت دارد. این تفاوت‌ها محدودیت‌های بزرگی را بر دامنه قابلیت‌های این برنامه‌ها اعمال می‌کنند.»
این متفکر سرشناس آمریکایی باور دارد که به همین دلیل است که هوش مصنوعی در مرحله ماقبل انسانی یا غیرانسانی در فرآیند تکامل شناختی گیر کرده: «هوش حقیقی با قابلیت تفکر و بروز رفتارهای غیرمحتمل اما خردمندانه به نمایش درمی‌آید.» توانایی استدلال براساس اطلاعات موجود و رسیدن به نتیجه‌گیری‌های جدید یکی از ویژگی‌های برجسته مغز انسان است. چامسکی می‌گوید مغز ما به‌جای این که صرفاً بتواند روابط میان معانی را شناسایی کند، تکامل پیدا کرده است تا «خلق توضیح» کند. چامسکی ادامه می‌دهد: «اگر ChatGPT می‌خواهد کارآمد باشد، باید برای خلق خروجی‌های بدیع توانمند شود و اگر می‌خواهد توسط اکثر کاربران پذیرفته شود، باید از هرگونه محتوای غیراخلاقی مبرا گردد.»
نوآم چامسکی: ترس از هوش مصنوعی مانع پیشرفت آن می‌شود
نوآم چامسکی می‌گوید ترس از افسارگسیختگی هوش مصنوعی احتمالاً باعث می‌شود که این فناوری هرگز نتواند تصمیم‌گیری عقلانی داشته باشد و درباره گزاره‌های اخلاقی اظهارنظر کند. در‌نتیجه هوش مصنوعی ممکن است در حد یک اسباب‌بازی باقی بماند.
این زبان‌شناس مشهور ادامه می‌دهد: «ChatGPT نشانگر چیزی شبیه به ابتذال شر است؛ این فناوری استدلال‌های استاندارد ادبی را در نوعی ابزار ابرقدرتمندِ تکمیل خودکار خلاصه می‌کند، از موضع‌گیری روی موضوعات مختلف سر باز می‌زند، نه‌تنها بر جهل، بلکه بر عدم هوشمندی اتکا می‌کند و نهایتاً با ادعای تبعیت از فرمان‌ها به دفاع از خود می‌پردازد و مسئولیت رفتارش را به سازندگانش واگذار می‌کند.» چامسکی در آخر می‌گوید: «ChatGPT به‌خاطر فقدان ظرفیت استدلال‌کردن به‌خاطر اصول اخلاقی خود، به‌شکلی خام توسط برنامه‌نویسانش محدود شده است تا هیچ مشارکت بدیعی در گفت‌وگوهای بحث‌برانگیز اما مهم نداشته باشد. این برنامه خلاقیت را فدای شکلی از بی‌اخلاقی کرده است.»
اسپیلبرگ و چامسکی به‌طور جداگانه نظرات خود در مورد اینکه هوش مصنوعی چگونه می‌تواند تأثیرات جدی بر توانایی بشر برای ایجاد و تفکر مستقل داشته باشد را ارائه کردند. اسپیلبرگ در مصاحبه‌ای با «استیون کلبر» مجری برنامه The Late Show در مورد اینکه استفاده از هوش مصنوعی در کارهای هنری او را «بسیار عصبی می‌کند» صحبت کرد. اسپیلبرگ در این برنامه به کلبر گفت: «من عاشق هر چیزی هستم که توسط یک کامپیوتر ساخته نشده باشد، بلکه توسط یک انسان ساخته شود. این موضوع من را بسیار عصبی کرده است، زیرا شما اساساً در مورد دیدگاه خود به عنوان یک انسان، به رایانه استقلال می‌دهید.»
اسپیلبرگ که کارگردانی فیلم‌هایی مانند «آرواره‌ها» و «ای.تی» را در کارنامه خود دارد، عقیده دارد این موضوع که هوش مصنوعی می‌تواند «روح» را از کارهای خلاقانه جدا کند، ترسناک است. او در این رابطه گفت: «فکر می‌کنم روح غیرقابل تصور و غیرقابل توصیف است و با هیچ الگوریتمی نمی‌توان آن را ایجاد کرد، فقط چیزی است که در همه ما وجود دارد و از دست دادن آن به این دلیل که کتاب‌ها، فیلم‌ها و موسیقی‌هایی که ساخته‌ایم توسط ماشین‌ها نوشته می‌شوند، مرا می‌ترساند.»
در برابر پیشرفت‌های اعجاب‌آور تکنولوژی دو رویکرد عمده وجود دارد: رویکرد تکنوفیلی و رویکرد تکنوفوبیا. رویکرد تکنوفیلی را می‌توان در میان افرادی دید که با مشاهده پیشرفت‌های تکنولوژی، سرپا حیرت و شیفتگی می‌شوند و پیشرفت تکنولوژی را مساوی با اعتلا و عظمت بشر در نظر می‌گیرند. آن‌ها پیشرفت‌های فناوری را مساوی با ورق خوردن تاریخ می‌بینند و غرق شدن در آن‌ها را مساوی با به روز بودن و احترام به موفقیت‌های انسانی. این افراد پیشرفت‌های تکنولوژی را حق می‌دانند و هرگونه انتقاد به آن را تحجر می‌شمارند. از نظر آن‌ها، جلو رفتن بشر و ساخت ابزارهای جدید، نمی‌تواند نکته منفی‌ای داشته باشد و اینکه آن‌ها موجب اتفاقات بد شوند یا خوب، به نوع استفاده از آن‌ها بر می‌گردد. ابزار کاملا خنثی است و تو باید مواظب رفتار خودت با آن‌ها باشی. تکنوفیل‌ها، از پیشرفت تکنولوژی مطلقا ذوق‌زده‌اند و آن را موجب زندگی بهتر می‌شمارند. در مقابل تکنوفوبیا، وحشت و ترس از پیشرفت تکنولوژی است. از منظر تکنوفوبیا، پیشرفت افسارگسیخته تکنولوژی در نهایت به نابودی انسان می‌رسد و در این میان مهم نیست که انسان‌ها از آن چگونه استفاده کنند. ابزارها خود مخرب‌اند و بر انسان‌ها تسلط پیدا می‌کنند؛ چه آن‌ها بخواهند و چه نخواهند. از نمونه‌های تکنوفوبیا، می‌توان به فیلم «ترمیناتور» اثر جیمز کامرون اشاره کرد که فناوری روباتیک را به عنوان یک نیروی قاهر شر به نمایشی سینمایی می‌گذارد. همچنین فیلم «بازیکن شماره یک آماده» اثر استیون اسپیلبرگ، نگاهی تکنوفوبیایی به تکنولوژی در راه متاورس دارد. در این میان نگاه‌های ترکیبی و میانی نیز وجود دارند. یکی از این رویکردها، رویکرد انضمامی است. این رویکرد معتقد است هر فرد باید بسته به شرایط زندگی خود از تکنولوژی استفاده کند. ممکن است کسی دائما نیاز به تلفن و پیامک جواب دادن داشته باشد؛ چنین کسی یک ساعت هوشمند نیاز دارد. یا کسی احتیاج فراوانی به دانلود و آپلود دارد، او باید از اینترنت نسل پنجم استفاده کند. کسی باید در جاهای مختلف دنیا کلاس و سمینار ارائه کند، متاورس به درد او خواهد خورد؛ کسی یک محقق بسیار پر کار است، او باید از چت جی‌بی‌تی بهره ببرد. اما کسی که از ساعت فقط به نشان دادن زمان نیاز دارد، چرا باید از ساعت هوشمند استفاده کند؟ چه کسی گفته نشانه به روز بودن، استفاده از تمام فناوری‌های روز است؟ فناوری باید به نیاز ما ضمیمه شود و در اختیار ما قرار بگیرد. ما مجبور نیستیم از چیز جدیدی استفاده‌ای ظاهری و بی‌ضرورت داشته باشیم. رویکرد دیگر، رویکرد ایمان‌گراست. این رویکرد نیز معتقد است تکنولوژی‌هایی که با تفکرات غیر توحیدی ساخته شده، ذاتا میل به شر دارد اما با نیروی ایمان می‌توان ضمن بهره‌گیری از آن‌ها، نیروی شر مستتر در آن را خنثی کرد. این رویکرد شهید سیدمرتضی آوینی در کتاب «آینه جادو» تقریر می‌کند و خود نیز آن را در مستند روایت فتح به ظهور می‌رساند. در هر صورت این مهم است که بدانیم به پیشرفت‌های تکنولوژی در سرتاسر دنیا، نگاه‌های انتقادی مهمی نیز وجود دارد که در زیر دو مورد از آن‌ها را می‌آوریم.
چامسکی، چت جی‌بی‌تی را مصداق ابتذال شر خواند
به گزارش دیجیاتو، اگرچه چت‌بات‌هایی مثل ChatGPT می‌توانند کاربردهای مفیدی در زمینه‌های مختلف داشته باشند، اما «نوآم چامسکی»، زبان‌شناس و فیلسوف برجسته، در یادداشتی مدعی شده است که این فناوری هرگز نمی‌تواند گفت‌وگوهای ناب، فکرشده و بحث‌برانگیز داشته باشد. او در وضعیت فعلی هوش مصنوعی را مصداق «ابتذال شر» می‌داند. نوآم چامسکی اخیراً در مقاله‌ای در وب‌سایت نیویورک تایمز پذیرفته است که ChatGPT از شرکت OpenAI، بارد از گوگل و سیدنی از مایکروسافت نمونه‌های شگفت‌انگیزی از فناوری یادگیری ماشینی هستند. بااین‌حال، او باور دارد که فقدان اخلاق و تفکر معقولانه باعث می‌شود هوش مصنوعی مصداقی برای «ابتذال شر» یا بی‌تفاوتی نسبت به واقعیت و حقیقت باشد.
چامسکی می‌گوید: «با توجه به علم زبان‌شناسی و فلسفه دانش می‌دانیم که این [فناوری] به‌شکلی عمیق با شیوه استدلال و استفاده از زبان توسط انسان‌ها تفاوت دارد. این تفاوت‌ها محدودیت‌های بزرگی را بر دامنه قابلیت‌های این برنامه‌ها اعمال می‌کنند.»
این متفکر سرشناس آمریکایی باور دارد که به همین دلیل است که هوش مصنوعی در مرحله ماقبل انسانی یا غیرانسانی در فرآیند تکامل شناختی گیر کرده: «هوش حقیقی با قابلیت تفکر و بروز رفتارهای غیرمحتمل اما خردمندانه به نمایش درمی‌آید.» توانایی استدلال براساس اطلاعات موجود و رسیدن به نتیجه‌گیری‌های جدید یکی از ویژگی‌های برجسته مغز انسان است. چامسکی می‌گوید مغز ما به‌جای این که صرفاً بتواند روابط میان معانی را شناسایی کند، تکامل پیدا کرده است تا «خلق توضیح» کند. چامسکی ادامه می‌دهد: «اگر ChatGPT می‌خواهد کارآمد باشد، باید برای خلق خروجی‌های بدیع توانمند شود و اگر می‌خواهد توسط اکثر کاربران پذیرفته شود، باید از هرگونه محتوای غیراخلاقی مبرا گردد.»
نوآم چامسکی: ترس از هوش مصنوعی مانع پیشرفت آن می‌شود
نوآم چامسکی می‌گوید ترس از افسارگسیختگی هوش مصنوعی احتمالاً باعث می‌شود که این فناوری هرگز نتواند تصمیم‌گیری عقلانی داشته باشد و درباره گزاره‌های اخلاقی اظهارنظر کند. در‌نتیجه هوش مصنوعی ممکن است در حد یک اسباب‌بازی باقی بماند.
این زبان‌شناس مشهور ادامه می‌دهد: «ChatGPT نشانگر چیزی شبیه به ابتذال شر است؛ این فناوری استدلال‌های استاندارد ادبی را در نوعی ابزار ابرقدرتمندِ تکمیل خودکار خلاصه می‌کند، از موضع‌گیری روی موضوعات مختلف سر باز می‌زند، نه‌تنها بر جهل، بلکه بر عدم هوشمندی اتکا می‌کند و نهایتاً با ادعای تبعیت از فرمان‌ها به دفاع از خود می‌پردازد و مسئولیت رفتارش را به سازندگانش واگذار می‌کند.» چامسکی در آخر می‌گوید: «ChatGPT به‌خاطر فقدان ظرفیت استدلال‌کردن به‌خاطر اصول اخلاقی خود، به‌شکلی خام توسط برنامه‌نویسانش محدود شده است تا هیچ مشارکت بدیعی در گفت‌وگوهای بحث‌برانگیز اما مهم نداشته باشد. این برنامه خلاقیت را فدای شکلی از بی‌اخلاقی کرده است.»
اسپیلبرگ و چامسکی به‌طور جداگانه نظرات خود در مورد اینکه هوش مصنوعی چگونه می‌تواند تأثیرات جدی بر توانایی بشر برای ایجاد و تفکر مستقل داشته باشد را ارائه کردند. اسپیلبرگ در مصاحبه‌ای با «استیون کلبر» مجری برنامه The Late Show در مورد اینکه استفاده از هوش مصنوعی در کارهای هنری او را «بسیار عصبی می‌کند» صحبت کرد. اسپیلبرگ در این برنامه به کلبر گفت: «من عاشق هر چیزی هستم که توسط یک کامپیوتر ساخته نشده باشد، بلکه توسط یک انسان ساخته شود. این موضوع من را بسیار عصبی کرده است، زیرا شما اساساً در مورد دیدگاه خود به عنوان یک انسان، به رایانه استقلال می‌دهید.»
اسپیلبرگ که کارگردانی فیلم‌هایی مانند «آرواره‌ها» و «ای.تی» را در کارنامه خود دارد، عقیده دارد این موضوع که هوش مصنوعی می‌تواند «روح» را از کارهای خلاقانه جدا کند، ترسناک است. او در این رابطه گفت: «فکر می‌کنم روح غیرقابل تصور و غیرقابل توصیف است و با هیچ الگوریتمی نمی‌توان آن را ایجاد کرد، فقط چیزی است که در همه ما وجود دارد و از دست دادن آن به این دلیل که کتاب‌ها، فیلم‌ها و موسیقی‌هایی که ساخته‌ایم توسط ماشین‌ها نوشته می‌شوند، مرا می‌ترساند.»
برچسب ها
هوش مصنوعی
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=82998
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای مواجهه محتاطانه غرب با هوش مصنوعی بسته هستند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.