جای خالی ایران در سفره چرب قطر
سرانجام جام جهانی فوتبال با پیروزی آرژانتین به پایان رسید اما در این میان مهمترین برنده اقتصادی این بازی قطر بود که میزبانی آن را بر عهده داشت. حالا سؤال این است چرا ایران مانند دیگر کشورهای منطقه نتوانست سودی از این رویداد منطقهای ببرد؟
قطر با جمعیتی کمتر از سه میلیون نفر، کوچکترین کشوری است که تاکنون این بازیها را سازماندهی کرده است و توانست درآمد خوبی را از این بازیها نصیب خود کند .
بررسیها نشان میدهد میزبانی این رویداد ورزشی بینالمللی بر رشد اقتصادی این کشور حوزه خلیجفارس مؤثر بود و حدود ۱۷ میلیارد دلار بر تولید اقتصادی این کشور افزوده است، اما این سود اقتصادی جدای از سودبخشهای حملونقل، هتلداری و گردشگری برای بیش از یکمیلیون بازدیدکننده جام جهانی بود .
کارشناسان اقتصادی با بررسی مؤلفههای اقتصادی درباره سود این کشور از جام جهانی گفتند: قطریها ۸ میلیارد دلار برای جام جهانی هزینه کردند و ۹ میلیارد دلار از آن کسب درآمد کردند.
سفرهای گسترده برای کشورهای منطقه
برگزاری جام جهانی۲۰۲۲ نیز برای همسایگان قطر سودمند بود و موجب رونق گردشگری در بسیاری از این کشورها شد. بخش هتلداری در دبی بیشترین سود را از این قضیه برد. همچنین شرکتهای هواپیمایی ایر عربیا (Air Arabia) و فلای دبی (Fly Dubai) با تقاضای بالا برای سفر میان قطر و امارات روبه رو شدند بهطوریکه روزی
۴۵ بار میان قطر و امارات پرواز میکردند .
نهتنها سفر به مقاصدی چون دبی، مسقط و … افزایش یافت بلکه حتی شمار زائران حج عمره در مکه عربستان سعودی با ۱۰۶ درصد افزایش روبه رو شد. نرخ اشتغال هتلها در اردن ، کویت و بحرین به ترتیب۳۳، ۲۴ و ۹ درصد نیز افزایش یافت .
حتی پاکستان نیز از این سود اقتصادی این رویداد ورزشی بینصیب نماند و در پی قراردادی میان دوحه و کراچی، پوشش امنیتی جام جهانی۲۰۲۲ قطر به ارتش پاکستان واگذار شد.
چرا سر ایران بیکلاه ماند
اما سؤال این است که چرا ایران نتوانست سهمی از این رویداد ورزشی به خود اختصاص دهد؟
عضو هیئتمدیره اتاق ایران و قطر دراینباره گفت: از یکمیلیون گردشگر که برای تماشای بازیهای جام جهانی به قطر رفتند یک نفر هم برای ایران درخواست اقامت نداد .
محمد میرانی افزود: سهم ایران از بازار گردشگری جام جهانی صفر است. متأسفانه وزارتخانههای مربوط نتوانستند بهموقع به موضوع ورود و در کشورهای هدف تبلیغ کنند. آنها از همان ابتدا فقط شعار دادند.
حتی برای هواداران ایرانی این بازیها نیز سفر بهسختی مقدور شد .
یکی از برنامههای ایران تکمیل اسکله بوشهر برای جام جهانی بود و علی نازی، معاون سازمان بنادر نیز در این زمینه از راهاندازی دو اسکله در بوشهر و کیش برای مسافران جام جهانی خبر داد؛ اما نهتنها این اسکلهها آماده نشد بلکه سامانهای هم که میبایست برای خرید بلیط جام جهانی آماده میشد به مقصد نرسید .
علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت از صادرات روزانه ۲۵۰ تن مواد غذایی و کشاورزی در ایام جام جهانی به قطر خبر داده بود و دراینباره پیشبینی کرد که تا پایان این جام ارزش صادرات ایران به قطر بالغبر ۱۰ میلیون دلارشود.
فرزاد پیلتن، مدیرکل دفتر غرب آسیا نیز دراینباره گفت: ما اکنون روزانه ۸۰ الی ۹۰ کانتینر محصولات کشاورزی به قطر صادر میکنیم؛اما آیا این امیدواریها به نتیجه رسید؟
گام اول، بیبرنامگی
هرچند اغتشاشات و فیلترینگ موجب شد تا سهم ایران از این بازیها بسیار ناچیز شود اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بیبرنامگی مسئولان مرتبط به این حوزه بیش از این عوامل توانست موجب این ضرر اقتصادی به ایران شود .
حرمتالله رفیعی، رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی دراینباره اظهار داشت: «همان ابتدا گفتم دوستانی که میگویند برنامه دارند، هیچ برنامهای ندارند. هیاهوی زیادی در ۶ ماه گذشته برای جام جهانی قطر صورت گرفت اما هیچ نتیجه مثبتی نداشت.»
وی با اشاره به سرمایهگذاریهای انجامشده در مناطق آزاد دراینباره افزود : نمیتوان این ماجرا را به اعتراضات جاری ارتباط داد زیرا که از ماهها قبل ایران باید برنامهریزی میکرد و نتوانست. گردشگر جام جهانی از ماهها قبل بلیت رزرو میکند.
نگاهی به اخبار منتشره قبل از بازی حکایت از دیدارهای متعدد مقامات کشورمان با مسئولان قطری داشت اما گویا این دیدارها نتوانست برنامه مشخصی را پیش روی مسئولین این حوزه قرار دهند .
بسیاری از کارشناسان بر این باورند ایران با مشارکت در برگزاری جام جهانی میتوانست بسیاری از مسافران را در جزیرههای خلیجفارس و نیز استانهای جنوبی کشور اسکان دهد تا از این رهگذر صنعت توریست کشورمان در این مناطق نیز جان تازهای گیرد .
عزتالله ضرغامی در حاشیه ستاد هماهنگی خدمات سفر در اسفند ۱۴۰۰ در این زمینه گفته بود : «ما برای جامجهانی۲۰۲۲ قطر برنامهریزی کردهایم.
پیرو سفر اخیر رئیسجمهور قطر قرار شد در رأس هیئت کاملی از ایران به قطر سفر کنیم تا پیگیریهای لازم را دراینباره داشته باشیم و ظرفیتهایی را که دولت قطر فراهم کرده است، فعال کنیم. در زمان جام جهانی جمعیت قابلتوجهی از تماشاگران جهان به قطر سفر میکنند که عمدتا جوان هستند. برای ما فرصتی استثنائی است. برای مراکز اقامتی جزایر ایران برنامهریزی میکنیم. مناطق آزاد هم برنامهریزی خوبی کرده است.»
اما بعد از عنوان شدن این اظهارات و عدم اقبال مسافران جام جهانی سجادی، وزیر ورزش مسئولیت را از گردن خود و دولت سیزدهم واگذار و دراینباره گفت: «اگر میخواستیم از ظرفیت قطر استفاده کنیم، باید از چندسال قبل اقدامات شروع میشد. میتوانستیم در جنوب کشور اتفاقات خوبی را رقم بزنیم و حداقل میشد که اردوی برخی تیمها و دیدارهای تدارکاتی انجام شود.
در اینیک سال اخیر و در دیدارهایی که مسئولان مختلف با همتایان قطری داشتند، تعاملات شکلگرفته بود.»
البته این بخش از صحبتهای سجادی که اهمالکاری دولتهای قبلی در این زمینه مؤثر بوده ، قابلتأمل است اما او نگفت که دولت سیزدهم نیز مانند دولتهای گذشته تنها به حرف بسنده کرد و راه رؤسای جمهور پیشین را در پیش گرفت.
بسیاری از تصمیمگیریهای انجامشده بدون بررسی در این زمینه مصوب شد. ازجمله این تصمیمات کمک به قطر برای اسکان برخی تیمهای فوتبال حاضر در جزیره کیش اسکان بود و بدون هیچ زیرساختی درباره آن دستور داده شد؛ اما ایران هیچ کمپ پیشرفتهای برای اردوی تیمهای ملی فوتبال جزیره کیش نداشت .
همچنین مصوبات کمیته ارزی سازمان توسعه و تجارت تنها برای ۵ گروه کالایی در نظر گرفته شد که ۷۰ درصد تعهد ارزی داشته و ۶ ماه نیز فرصت بازگشت ارز آن بود .
ایران با توجه به کمبود ایرلاین نتوانست مسافرانی را به سمت خود جذب کند و تلاش برای استقرار مهمانان این مسابقات موفق نبود.
رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران نیز در این رابطه تأکید کرد: سفیر ایران در قطر از توافقهای بین این دو کشور خبر داد و حتی وزیر راه و شهرسازی ایران به قطر سفر کرد، اما در عمل این تفاهمها به نتیجه نرسید و عملیاتی نشد این در حالی است که ما میتوانستیم از فرصت نزدیکی ایران به قطر استفاده کنیم و این کشور میتوانست از زیرساختهای خوب ایران در بخش بنادر و فرودگاهها استفاده کند.
درنهایت نباید فراموش کرد یک بازه زمانی ایران تنها کشوری بود که میتوانست با قطر همکاری کند، اما از آن استفاده نشد.
جام جهانی 2022 , جام جهانی قطر
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.