فخرالدین اسدی
 اگرچه آمریکا، انگلیس و آلمان از گسترش ناتو به شمال( منطقه اسکاندیناوی ) و عضویت دو کشور سوئد و فنلاند در این پیمان جمعی استقبال کرده‌اند، اما مخالفت کشورهای ترکیه و کرواسی با این مسئله، به گره‌ای کور در این معادله چند مجهولی تبدیل‌شده است. در این میان، سران ناتو هراسان هستند که اطاله پروسه بررسی عضویت سوئد و فنلاند در ناتو منجر به سرد شدن افکار عمومی این کشورها و فاصله‌گیری آن‌ها از جو روانی ناشی از وقوع جنگ در اوکراین شود. این مسئله زمانی نمود بیشتری پیدا خواهد کرد که روسیه اقدامات تنبیهی خود علیه استکهلم و هلسینکی را تشدید کند. این اقدامات شامل استقرار سلاح‌های اتمی در آب‌های شمالی اروپا و قطع صادرات گاز به فنلاند می‌باشد. 
 مخالفتی غیرقابل‌انتظار 
اگرچه در ابتدا تصور می‌شد که تنها ترکیه مخالف عضویت سوئد و فنلاند در ناتو می‌باشد، اما اکنون برخی کشورهای دیگر نیز اندک‌اندک مواضع خود را در مخالفت با این موضوع آشکارتر ساخته‌اند. رئیس‌جمهور کرواسی پس از ترکیه به‌عنوان دومین کشور عضو ناتو، مخالفت خود با پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو را اعلام کرد و مسیر برای عضویت این دو کشور اروپایی به این ائتلاف ناهموارتر شد.بر اساس گزارش راشاتودی، «زوران میلانوویچ» رئیس‌جمهور کرواسی تصریح کرد که قصد دارد به «ماریو نوبیلو» نماینده دائم کرواسی در ناتو دستور دهد تا مانع از پیوستن فنلاند و سوئد به پیمان آتلانتیک شمالی شود. اما نکته اصلی اینجاست که مخالفت رئیس‌جمهور کرواسی با این موضوع، ارتباط مستقیمی با مواضع این کشور در تقابل با کشورهای حوزه اسکاندیناوی ندارد! میلانوویچ درا ین خصوص به خبرنگاران گفته است :
« امتناع از اعطای امتیاز به فنلاند و سوئد برای پیوستن به ناتو، توجه جامعه بین‌المللی را به معضلاتی که کروات‌ تبارهای قومی در بوسنی و هرزگووین با آن مواجه هستند، معطوف می‌کند. طبق قوانین فعلی انتخاباتی کرواسی،‌ نمایندگان کروات تبار تمایل دارند بارأی مسلمانان بوسنی که معروف به «بوسنیاک» هستند، انتخاب شوند و زاگرب به دنبال بازبینی این امر است.»
نکته جالب‌توجه اینکه نخست‌وزیر و وزیر خارجه کرواسی برخلاف رئیس‌جمهور این کشور، با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو موافق هستند. همین مسئله اکنون تبدیل به یک منازعه داخلی در زاگرب شده است تا جایی که احتمال استیضاح رئیس‌جمهور کرواسی در پارلمان این کشور وجود دارد. 
 ترکیه همچنان امتیاز می‌خواهد 
در این معادله، مخالفت ترکیه با عضویت فنلاند و سوئد در ناتو موضوع ساده‌ای نیست ! آنکارا در قبال موافقت با این موضوع امتیازاتی از هلسینکی و استکهلم می‌خواهد که یکی از آن‌ها، اخراج گروه‌های کرد مخالف ترکیه از حوزه اسکاندیناوی است. فراتر از آن، ترکیه برخی امتیازات را نیز در پرونده مهاجرین از این دو کشور می‌خواهد که برآورده سازی آن‌ها چندان آسان به نظر نمی‌رسد! فنلاند و سوئد در حالی تلاش می‌کنند به ناتو بپیوندند که مقام‌های روسیه بارها در خصوص عضویت این دو کشور به ائتلاف ناتو هشدار داده‌اند که عواقب جدی در پی خواهد داشت و روسیه سلاح‌های اتمی خود را در مرز شرقی کشورش مستقر خواهد کرد.
در چنین شرایطی ترکیه قصد دارد از این موقعیت به سود خود و منافع استراتژیک آنکارا در اروپا استفاده کند. ازآنجاکه ۳۰ کشور عضو ناتو باید به عضویت فنلاند و سوئد در این مجموعه رأی مثبت دهند، قطعا در آینده‌ای نزدیک شاهد بروز منازعات جدی‌تری در این خصوص خواهیم بود. پیوستن رئیس‌جمهور کرواسی به دولت ترکیه در پروسه مخالفت با عضویت فنلاند و سوئد این گره را کورتر ساخته است.  اما بایدن ، بوریس جانسون و اولاف شولتز فشارهایی را به دولت اردوغان در خصوص موافقت اجباری با عضویت دو کشور اسکاندیناویایی در پیمان آتلانتیک شمالی وارد ساخته‌اند. این فشارها طی روزهای آتی سخت‌تر خواهد شد. 
 معادله‌ای که پیچیده‌تر می‌شود 
عضویت سوئد و فنلاند در پیمان آتلانتیک شمالی قطعا کم‌هزینه نخواهد بود! سوئد و فنلاند در سال ۱۹۹۴ به شرکای رسمی ناتو تبدیل شدند و از آن زمان تاکنون سهم عمده‌ای در اقدامات ناتو داشته‌اند. آن‌ها از زمان پایان جنگ سرد در چندین مأموریت ناتو شرکت کرده‌اند.
یک تغییر عمده می‌تواند اعمال «ماده ۵» ناتو باشد که حمله به یک کشور عضو را حمله به همه اعضا می‌داند. فنلاند و سوئد برای اولین بار از کشورهای هسته‌ای ضمانت‌های امنیتی خواهند داشت.برخی منتقدان نیز می‌گویند افکار عمومی سوئد و فنلاند ازلحاظ ذهنی و منطقی در این خصوص آماده نیستند و موافقت اخیر آن‌ها نیز از جنس احساسی و نشئت‌گرفته از جنگ اوکراین است. به عبارت بهتر، اگر جنگ اوکراین پایان یابد یا حتی در خلال آن پیمان صلحی موقت منعقد شود، ممکن است بخشی از افکار عمومی سوئد و فنلاند از خواسته فعلی خود مبنی بر عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی عقب‌نشینی کنند. در سال ۱۹۹۲ هلسینکی ۶۴ هواپیمای جنگی آمریکایی خرید. سه سال بعد، فنلاند به همراه سوئد به اتحادیه اروپا پیوست. هنریک مایندر می‌گوید که از آن زمان تاکنون هر دولتی در فنلاند گزینه ناتو را بازنگری کرده است. ارتش که به جمعیت ۵/۵ میلیون نفری خدمت می‌کند، دارای ۲۸۰ هزار سرباز در زمان جنگ و درمجموع ۹۰۰ هزار نیروی ذخیره است.
سوئد در دهه ۱۹۹۰ مسیر متفاوتی را در پیش گرفت و شمار نیروهای ارتش خود را کاهش داد و اولویت‌ها را از دفاع ارضی به مأموریت‌های حافظ صلح در سراسر جهان تغییر داد. اما همه‌چیز در سال ۲۰۱۴ و زمانی که روسیه کریمه را از اوکراین ضمیمه کرد، تغییر کرد. سربازگیری از سر گرفته‌شده و هزینه‌های دفاعی افزایش یافت. فنلاند قبلاً به هدف موردتوافق ناتو برای هزینه‌های دفاعی ۲ درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است و سوئد نیز برنامه‌هایی را برای انجام این کار طراحی کرده است.
بنابراین اعضای ناتو نسبت به استکهلم و هلسینکی به شکل صندوق پولی برای این پیمان و مأموریت‌های آن یاد می‌کنند! درهرحال، واکنش‌های روسیه در قبال عضویت دو کشور سوئد و فنلاند در ناتو می‌تواند بسیاری از محاسبات اولیه و پیش‌فرض‌های ذهنی نظامیان و سیاستمداران این دو کشور و افکار عمومی آن‌ها را بر هم ریزد.