بزم کتاب
گروه فرهنگی
دلم برایش یک ذره شده بود. برای بطریهای آب معدنی شناور در یخچالهای یونولیتیای که در کنار تکههای یخ، چشم رهگذران را روی خودش قفل میکند. برای ساندویچیها و بوی کباب ترکی و بندریهای در حال سرخ شدن. حتی برای صدای روی اعصاب تبلیغات ناشران کمکآموزشی و کنکوری. دلم برای خودش هم تنگ شده بود. برای بوی نویی کاغذهایش. برای ورق زدنهای پیش از خریدن. برای ارتباط مستقیم با ناشرها که فرصتش کمتر پیش میآید. برای شلوغی غرفهها؛ البته دلم برای این یک مورد تنگ نشده بود. دلتنگ بزمی بودم که گل سرسبدش حضرت کتاب است؛ امپراطوریای که کتاب بر آن فرمانروایی میکند؛ معبدی که کتاب در آن پرستیده میشود؛ نمایشگاه بین المللی کتاب تهران. یک رویداد فرهنگی بزرگ، جامع، فراگیر، جاافتاده و مهم با محوریت کتاب که مادر فرهنگ و علم و اندیشه و ادب است. کتاب؛ یگانه پدیدهای که هم معجزه خداوند است و هم معجزه آدمیان. کتاب؛ پنجرهای به جهان ذهن و خیال که امیر سخن، حضرت مولا علی علیهالسلام دربارهاش میفرماید «اگر کسی با کتاب آرام شود؛ هیچ آرامشی را از دست نداده است». با خودم میگویم حتی آرامشی مثل زل زدن و خیره ماندن به بیکرانه دریا؟ حتی آرامشی مثل تسلیم کردن گوش به همخوانی پرندگان در جنگل انبوه مهآلود؟ یا کاویدن آسمان شب به دنبال شهابی گریزان؛ یک گفت وگوی دل چسب با یک دوست، یا احساس کردن محبتی که در صدای مادر جریان دارد؛ یا شنیدن آهنگ برگهای درختان چنار خیابانی در یک
بعد از ظهر بهاری؛ همه این آرامشها فوقالعاده است؛ اما مولا میفرماید آرامش حاصل از مطالعه، لطافت تمام اینها را با خود دارد. نمایشگاه باید در اردیبهشت برپا شود، به پاس اردیبهشتی که کتاب در جان آدم رقم میزند. با توجه به اینکه هنوز در روزهای نخست برگزاری نمایشگاه هستیم؛ استقبال خوب مردم به چشم میآید. این برایم خیلی دلگرمکننده و معنادار است که مهمترین یا یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی این کشور حول کتاب رقم میخورد. باید به این توجه کرد که ما در کشور جشنوارهای با این رونق و بزرگی تنها به پاسداشت کتاب برگزار میکنیم.
کتاب و نمایشگاه کتاب آنهمه مبارک و ما هم آنقدر دلتنگش بودیم که آدم دوست دارد همین طور قربان صدقهاش برود و در مدحش کلمات را در کنار هم بچیند و حتی المقدور
نقائص و کاستیها را پررنگ نکند. با توجه به اینکه تجربه فراوانی پشت برگزاری این رویداد انباشته شده، ایراد اجرایی بخصوصی هم در آن به چشم نمیآمد و حتی شاهد ابتکارات اجرایی خوبی نیز هستیم. ویروس کرونا زحمت را کم کرده و امکان برپایی نمایشگاه دوباره مهیا شده اما ویروس گرانی، رونق و شادابی همیشگی را از نمایشگاه گرفته است. کتاب خریدن قبلا خیلی بیشتر حال میداد! این روزها اما دیگر کسی نمیتواند دست و دلبازانه کتاب تهیه کند. ناشرها به فروشی بسیار کمتر از پیش قناعت میکنند و مردم هم تنها برای نیاز یا برای دلخوشیای مختصر کتابی میخرند. خوب میدانیم که کتاب در سبد مصرف ضروری بسیاری از مردم نیست اما در موعد نمایشگاه کتاب بدشان نمیآید این فضا را تجربه کنند و کتابی بخرند؛ ولو آن را نخوانند و تنها پس از چند صفحهای کنارش بگذارند. همین هم خوب است و ارتباط مردم با کتاب را صفر نمیگذارد. اما این قشر یا دستکم بخش بزرگی از این قشر این روزها به نمایشگاه آمدن فکر هم نمیکنند.
مورد دیگر هم باز بودن فضای پوششها بود. این البته رخداد خوبی است که نمایشگاه عرصه حضور چهرههای مختلف باشد. این به آن معنا است که صنعت نشر ما سلیقههای مختلفی را پوشش میدهد و طیف بسیار طویلی از جامعه را مشتری خود میگرداند. پس مشکلی با تکثر چهرهها در نمایشگاه کتاب نداریم و این را نقطه قوت ارزیابی میکنیم. اما اینکه نمایشگاه تبدیل شود به حیاط خلوتی برای هنجارشکنی و زیر پا گذاشتن حداقلهایی که در جامعه رعایت میشود؛ یعنی ما یک بستر فرهنگی را تبدیل به بستری برای رشد ضدفرهنگ خودمان کردهایم. البته علی رمضانی، قائم مقام نمایشگاه سی و یکم در پاسخ به این ایراد توضیح داده: «در حوزه عفاف و حجاب، افراد دیگری هم به ما منتقل کردهاند که این محیط فرهنگی نیازمند متفاوت شدن از عرف جامعه است؛ یعنی پذیرفته نیست آنچه که در نمایشگاه رخ میدهد. متاسفانه برخی از مظاهری که در نمایشگاه میبینیم، ممکن است در سطح جامعه نیز مشاهده شود اما رعایت شئونات مطابق عرف فرهنگی مطالبه از سوی مردم است که به ستاد نمایشگاه کتاب هم منتقل شده است. رمضانی با بیان این که قسمتی از تصمیم گیریها در مورد عفاف و حجاب مربوط به ستاد نمایشگاه است، گفت: ما از قبل تمهیداتی را لحاظ کرده بودیم. در آیین نامه مجموعه نمایشگاه، صراحتا در مورد پوشش عوامل اجرایی و غرفه داران مواردتعیین شده است. وی تصریح کرد: اگر ناشران توجه بیشتری داشته باشند، مطلوبیت فرهنگی فضای نمایشگاه بالاتر خواهد رفت. عوامل مسئول و حراست نمایشگاه در صورت محرز شدن تخلف ناشران، این موضوعات را بررسی خواهند کرد. سخنگوی سی و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران گفت: در حوزه عمومی باید اقداماتی انجام میگرفته و تاکنون از نیروهای مربوطه مشورتهایی صورت گرفته است. وی اظهار داشت که بحث تبلیغات عمومی در این حوزه به تدریج بیشتر خواهد شد تا شئونات فرهنگی در این نمایشگاه رعایت شود.» البته شئونات اسلامی کم و بیش توسط غرفهداران رعایت میشود.
نمایشگاه کتاب، یکی از مهمترین جلوهگاههای کتاب است و نمیتوان وجود آن را چندان مخل کار کتابفروشیها دانست. بلکه نمایشگاه رویدادی است که به خودی خود، مبلغ کتاب و کتابخوانی است. به امید یک نمایشگاه کتاب پرشور و قدرتمند در روزهای باقیمانده از این رویداد فرهنگی.
نمایشگاه کتاب
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.