گروه فرهنگی
آرامش، یکی از نیازهای فطری هر انسانی است. جایگاه آرامش به حدی است که انسان‌ها همواره سعی می‌کنند اهداف خود را در مسیری قرار دهند که به آرامش بیشتر و بادوام‌تری دست یابند. متأسفانه در دنیای تکنولوژی امروزی، همزمان با توسعه صنعت وزندگی ماشینی، لذت‌جویی و رفاه‌طلبی نیز رواج یافته است و از سویی، معضلات اجتماعی، فسادها، منکرات و… نیز سبب افسردگی و اضطراب و عدم امنیت شده است.در چنین شرایطی آموزه‌های دینی و مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام می‌توانند مرهمی بر زخم‌ها باشد و با ارائه راهکارهایی، این آرامش را به خانواده و جامعه برگردانند. در این نوشتار تلاش داریم تا برگرفته از آیاتی از قرآن کریم  به عصاره و هسته اصلی تحکیم پیوندهای درون خانواده اشاره نماییم. بدیهی است تأمین نیازهای غریزی و روانی افراد جامعه و تحقق سلامت روانی آن‌ها، به وجود آرامش در خانواده وابسته است. اعضای خانواده در محیطی ناسالم، پر از اضطراب و اختلاف و دعوا و بی‌احترامی و بدون عشق و محبت نمی‎توانند از استعدادها و مهارت‎های خود بهره برده و نیازهای مادی و معنوی و سلامت روحی و روانی خود را تأمین کنند.قرآن، آرامش انسان را در کنار همسری از جنس خودش و قرار دادن مودت و رحمت بین آن‌ها را از آیات الهی و نشانه‌هایی برای اهل اندیشه می‌داند و می‌فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛ و از نشانه‌های [قدرت و ربوبیت] او این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید تا در کنارشان آرامش یابید و در میان شما دوستی و مهربانی قرار داد؛ یقینا در این [کار شگفت‌انگیز] نشانه‌هایی است برای مردمی که می‌اندیشند.»علامه طباطبایی در تفسیر این آیه شریفه این‌طور بیان می‌فرماید:«هر یک زن و مرد، به دستگاه خاصی مجهز شده است به‌طوری‌که در عمل، هرکدام کار دیگری را تکمیل می‌کند و تولید نسل، برآیندی از مجموع آن دو است. پس هرکدام از زن و مرد، فی‌النفسه ناقص و نیازمند دیگری است و از مجموع این دو، واحد تام به وجود می‌آید که می‌تواند موجب تولید نسل شود؛ و به خاطر همین نقص و نیازمندی است که هر یک، از سوی دیگری کشیده می‌شود تا با پیوند با او، به آرامش برسند، زیرا هر ناقصی مشتاق کمال است و هر نیازمندی به چیزی تمایل دارد که برطرف‌کننده نیاز او باشد.»
نکته‌ای که از این آیه برداشت می‌شود این است که خداوند متعال، خانواده را کانون مودت و رحمت قرار داده است و درواقع، این مودت و رحمت است که عصاره و هسته اصلی تحکیم پیوند خانوادگی است. پس هر چه این جان‌مایه تقویت شود، موجب استحکام بیشتر نهاد خانواده و به ارمغان آوردن آرامش بیشتر می‌شود.مودت، انگیزه ارتباط در آغاز کار است اما در پایان که یکی از دو همسر، ممکن است ضعیف و ناتوان گردد و قادر بر خدمتی نباشد، رحمت، جای آن را می‌گیرد. مودت در مورد بزرگ‌ترها است که می‌توانند نسبت به هم خدمت کنند؛ اما کودکان و فرزندان کوچک، در سایه رحمت، پرورش می‌یابند.و نیز مودت غالبا جنبه متقابل دارد اما رحمت یک‌جانبه و ایثارگرانه است؛ زیرا بقای یک جامعه، گاه خدمات متقابل لازم دارد که سرچشمه آن مودت است و گاه، خدمات بلاعوض یعنی نیاز به ایثار و رحمت!»خانواده به لحاظ قدرت، نخستین و ازنظر گستردگی، جهان‌شمول‌ترین سازمان یا نهاد اجتماعی و جامعه است و در استحکام روابط اجتماعی و رشد و تعالی و سلامت روان فرد و اعضای جامعه نقش بنیادین دارد. خانواده به‌عنوان پیکره‌ای قدرتمند کارکردهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فیزیکی و عاطفی دارد. خانواده، مأمنی بی‌مانند برای اعضای خود و تنها منبع سرشار از عاطفه، محبت و صمیمیت است.مهم‌ترین ویژگی خانواده در مقایسه با سایر نهادها آن است که خانواده یک سیستم عاطفی است که در آن با استقرار عاطفه، عشق و محبت، پس از پاسخ مثبت و کافی به نیازهای طبیعی و غریزی سطوح عالی‌تری از نیازهای روانی اجتماعی انسان مانند تعلق و دلبستگی، تأهل و خدمت بدون چشمداشت، احترام و فداکاری و وفاداری و مسئولیت‌پذیری و مادر و پدر شدن پاسخ داده می‌شود و درنهایت، سلامت روانی و اعتقادی انسان فراهم می‌شود. به اعتقاد روانشناسان، آرامش و اطمینانی که برای همسران و حتی اعضای دیگر خانواده در محیط خانواده‌  بهنجار ایجاد می‌شود، در هیچ جایی حاصل نمی‌شود. محبت، غمخواری و پذیرش یکدیگر که از مهم‌ترین مؤلفه‌ها و ضروریات زندگی اجتماعی است، به بهترین وجه در خانواده تأمین می‌شود.زندگی دارای فراز و نشیب‌هایی است که به دنبال آن، انسان در معرض اضطراب و فشار روحی و روانی قرار می‌گیرد. راه نجات از این تلاطم‌ها آرامش در زندگی است. در صورت تحقق آرامش به‌صورت صحیح، افراد خانواده اعم از زن و مرد و فرزندان آن‎ها هم خوشبخت می‌شوند. فرزندان این خانواده بدون عقده رشد خواهند کرد و درنتیجه، آرامش، زمینه‌ساز خوشبختی تمام افراد خانواده است.