محمد مهرعلی
طی روزهای اخیر، بسیاری از رسانه‌های غربی از توقف نسبی مذاکرات خبر داده‌اند. به عبارت بهتر، در عین اینکه رایزنی‌ها در قالب تبادل پیام میان طرف‌های مذاکره‌کننده و تعاملات  غیررسمی ادامه دارد، شاهد برگزاری مذاکره‌ای جمعی با خروجی و نتیجه‌ای مشخص در محل برگزاری مذاکرات( هتل کوبورگ) نیستیم.مذاکرات وین همچنان  معطل تصمیم نهایی واشنگتن بر سر رفع عملیاتی تحریم‌های ضد ایرانی ( ازجمله رفع برچسب‌های تحریمی علیه نهادهای کشورمان) مانده است .
رایزنی‌ها در قالب «تبادل‌نظر» میان هیئت‌های ایرانی ، اروپایی ، روسی و چینی ادامه دارد .از سوی دیگر، تیم مذاکره‌کننده آمریکا به سرپرستی رابرت مالی نیز مشغول رایزنی با طرف‌های غربی بر سر «کسب حداکثرهای ممکن» در پروسه انعقاد توافق نهایی هستند. از یک‌سو طرفین بر سر موضوعاتی مانند تحریم سپاه پاسداران و باقی ماندن بخشی از تحریم‌های دوران ریاست جمهوری ترامپ
( که استمرار  آن‌ها در مغایرت با بند ۲۹ برجام قرار دارد ) با یکدیگر اختلاف دارند و از سوی دیگر، زمان به ضرر روند مذاکرات در حال سپری‌شده است. 
واقعیت امر این است که واشنگتن و تروئیکای اروپایی پس از ناکامی در تاکتیک «بازگشت پوچ به برجام»، به تاکتیک«کسب حداکثر امتیازات ممکن» در راستای سوء تفسیر عامدانه از توافق بازگشت به برجام هستند. در اینجا، موضوع  اختلافی به‌مراتب کلان‌تر از سپاه پاسداران می‌باشد. موضوع خارج کردن اسامی اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست قرمز و از مجموعه تحریم‌ها و اقدامات یکجانبه ای که آمریکایی‌ها علیه ایران اعمال کرده‌اند، یکی از موضوعات جدی مذاکرات وین بوده و حتی سفر نماینده ویژه اتحادیه اروپا( انریکه مورا) به تهران در خصوص حل‌وفصل آن از طریق پیشنهادات غیر عمل‌گرایانه ناموفق بوده است. زمانی‌که سخن از  اشخاص حقوقی به میان می‌آید،منظور از اشخاص حقوقی، هولدینگ‌های بزرگ اقتصادی و مؤسسات بزرگ حکومتی می‌باشد که یکی از موضوعات، مربوط به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌باشد. در چنین شرایطی، نمی‌توان یک  راهکار میانی یا  مرضی‌الطرفی را در پروسه حل‌وفصل این اختلاف بزرگ در نظر گرفت. مطالبات و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران در خصوص خارج کردن اسامی اشخاص و شرکت‌های بزرگ از لیست تحریمی آمریکا قطعا یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های اجرایی شدن توافق نهایی محسوب می‌شود.
نکته دیگر مربوط به نقش ویژه و پررنگ لابی آیپک در ایجاد وقفه در مذاکرات وین بازمی‌گردد. این موضوع با توجه به نزدیک شدن به انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره و گروکشی آیپک ( که مخالف احیای توافق می‌باشد) از نمایندگان کنگره آمریکا کاملا معنادار است. اعتراض عده‌ای از سناتورها و نمایندگان دموکرات در قبال بازگشت آمریکا به برجام نشئت‌گرفته از همین مناسبات است. فراموش نکنیم که در سال ۲۰۱۵ میلادی و پس از توافق ایران و اعضای ۱+۵ در وین، لابی آیپک اصلی‌ترین نقش را در مجلس سنای آمریکا و در مخالفت با تصویب توافق عهده‌دار شد اما این لابی‌گری به دلیل حمایت ۴۲ سناتور دموکرات از توافق هسته‌ای به‌جایی نرسید. جهت بی‌اثر کردن وتوی اوباما رئیس‌جمهور وقت آمریکا، باید آیپک موفق به جلب نظر حداقل ۶۷ سناتور از ۱۰۰ سناتور( دوسوم سنا) می‌شد. 
اکنون نیز لابی آیپک تلاش می‌کند تا هزینه احیای برجام را برای دولت مستقر در واشنگتن افزایش دهد. خروج دن شاپیرو سفیر سابق آمریکا در تل‌آویو  از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای این کشور ، نقطه آشکارساز اختلافات عمده و اساسی در تیم سیاست بایدن محسوب می‌شود. این اتفاق حدود ده روز قبل رخ داد.