صادرات غیر نفتی در سال ۱۴۰۰ حدود چهل و یک درصد افزایش داشته است
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در گفتوگو با« رسالت» به افزایش صادرات غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۰ و عدم انتفاع اقتصاد خرد و کلان اشاره میکند و میگوید: صادرات غیرنفتی کشور افزایش پیدا کرده است. آخرین اطلاعاتی که من دارم حاکی از این است که در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل حدود ۴۱ درصد صادرات غیرنفتی افزایش یافته است. اما مسئله مهم این است که سهم عمده صادرات غیر نفتی ایران فرآوردههای نفتی و مشتقات نفتی و تا اندازهای فلزات است.
وی افزود: بیش از ۹۰ درصد سهم صادرات غیرنفتی کشور فرآوردهها و مشتقات نفتی مانند پتروشیمیها ست و حال که قیمتهای جهانی نفت افزایش پیدا کرده شاهد رشد قیمت فرآوردهها نیز بودهایم.
شقاقی شهری ادامه داد: تا جایی که قیمت نفت از حدود ۳۵ دلار در سال گذشته به بیش از ۱۰۰ دلار رسیده است و عملا افزایش قیمت جهانی نفت موجب شده است که قیمت فرآوردههای نفتی نیز به تبع آن صعودی شود. لذا افزایش قیمت فرآوردههای نفتی موجب شده است که درآمد حاصل از صادرات غیرنفتی نیز بیشتر شود و از سوی دیگر به دلیل ورود دولت به دوران پسا کرونا و همچنین جنگ روسیه و اوکراین شاهد هستیم که قیمت فلزات نیز افزایش یافته است.
رشد صادرات غیرنفتی ربطی به افزایش درآمد دولت ندارد؛ اما چطور؟
این اقتصاددان تاکید کرد: کشور ما هم صادرکننده فرآوردههای نفتی است و هم در حوزه فلزات صادرات زیادی دارد. این مسئله موجب شده درآمدهای ارزی کشور به واسطه افزایش صادرات غیر نفتی و فلزات افزایش یابد. اما این مسئله ارتباطی به عملکرد دولت و بهبود شرایط اقتصادی کشور از حیث درآمدهای دولتی ندارد و حتی در حوزه اشتغال یا سایر حوزه ها نیز نباید منتظر رخدادی از این محل باشیم.
عضو هیئت علمی دانشکده خوارزمی تصریح کرد: درست است که شرکتهای پتروشیمی و مرتبط با فلزات سودآوری بیشتری داشتهاند. اما آنها سهامدار و هیئت مدیره دارند که از صادرات منتفع میشوند. اما این مسئله ربطی به درآمدهای دولت ندارد و درآمدهای دولت از این محل افزایش نمییابد. همچنین شاهد توسعه فعالیت شرکتها یا گسترش آنها و کمیت و کیفیت شان نیستیم.وی خاطرنشان کرد: اگر زمانی به تعداد شرکتهای تولیدی و صادراتی افزوده شود یا شاهد توسعه کمیت و کیفیت شرکتها باشیم طبیعتا شاهد توسعه اشتغال و بهبود شرایط اقتصادی کشور نیز خواهیم بود. اما موضوع افزایش صادرات غیرنفتی که بارها به آن اشاره شده بیشتر به دلیل تحولات بینالملل بوده و حاصل برنامه ریزی و بهبود عملکرد یا فعالیتهای داخلی در اقتصاد نبوده است.شقاقی شهری گفت: به طور مثال فرض کنید ممکن است که قیمت جهانی نفت در سال آینده کاهش پیدا کند و با فروکش کردن قیمت نفت نرخ فرآوردههای نفتی نیز نزولی خواهد شد. بنابراین افزایش صادرات غیر نفتی صرفاً به دلیل تحولات بینالمللی است و به همین دلیل بر اشتغال یا اقتصاد داخلی تاثیری نداشته است.این اقتصاددان درانتها بیان کرد: اما به هرحال شرکتهایی که در حوزه صادرات پتروشیمی و فرآوردههای نفتی و فلزات فعالیت میکردند منتفع شدند که میتواند در بازار سرمایه باعث انتفاع سهامدارانشان شود اما در حوزه کلان اقتصاد اتفاق خاصی نیفتاده و نخواهد افتاد.
وحید شقاقی شهری
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.