گروه فرهنگی
نظامی در کنار فردوسی، خالق یکی از شخصیت‌های هویت‌ساز و نمادین ادبیات و فرهنگ فارسی است. فردوسی با خلق رستم، یک پهلوان ایرانی می‌سازد و خوی پهلوانی و سرباز وطن بودن را به مثابه یک مؤلفه هویتی در این فرهنگ جاودان می‌کند. رستم یک الگوی مردانگی است و در چارچوب فرهنگ ایرانی الگویی آرمانی به شمار می‌آید. در کنار رستم مجنون است که الگوی آرمانی عشق ایرانی است. عشق ایرانی عشقی مطلق و بی‌قید و شرط است و بیشتر به پرستش می‌ماند. مجنون پهلوان وادی عشق است و نماد جاودانه عاشق ایرانی. این دو قهرمان در داستان‌های کهن فارسی بی‌بدیل‌اند از حیث شهرت و محبوبیت. عشق والهانه و جان‌نثارانه مجنون به لیلی تبدیل به سرمایه‌ای شد برای ادبیات عرفانی ما.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز شامگاه جمعه بیستم اسفند در آیین بزرگداشت حکیم نظامی که در تالار وحدت برگزار شد با تأکید بر این‌که ما به حکیم نظامی به عنوان شاعری وحدت بخش میان همه اقوام فارسی زبان توجه داریم، گفت: نظامی یکی از محورهای وحدت آفرین برای کسانی است که به اعتلای فرهنگ فکر می کنند.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدمهدی اسماعيلی‌با تأکید بر این مطلب افزود: امشب در آیین بزرگداشت حکیم نظامی همه علاقه‌مندان شعر و ادب فارسی جمع‌ هستند و آنان که نیامده‌اند نیز از رسانه‌های دیگر بیننده و شنونده این رویداد هستند.
وی تصریح کرد: مفاخر ایران هر کدام سرلوحه‌ای بزرگ برای این سرزمین پر تمدن هستند و ما خوشبختیم که حکمای اندیشمند، در کشورمان و در دسترس هستند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این که نظامی از مفاخر بزرگ همیشگی ایران است، اظهار داشت: ایران فرهنگی با خط کشی‌ها از هم جدا نمی‌شود. ما به حکیم نظامی به نشانه وحدت همه اقوام فارسی زبان نگاه می‌کنیم و او نشانه همگرایی‌ است نه واگرایی. نظامی یکی از محورهای وحدت آفرین برای کسانی است که به اعتلای فرهنگ فکر می کنند.
اسماعیلی افزود: در ابتدای کار دولت مردمی سیزدهم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم کار ما متمرکز بر بزرگداشت نام آوران این سرزمین بود. این نشست ها با برنامه ریزی و اندیشمندی بزرگان، به اجرا درآمده است. در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظر داریم از بزرگان ایران تقدیر کنیم. 
وی در ادامه با تشکر از همه کسانی که همراهی کردند تا این نشست‌ها و این آیین به خوبی و عظمت برگزار شود، پیام رئیس جمهوری را قرائت کرد.
ایتالو کالوینو در کتاب مهم خود به نام «چرا باید کلاسیک‌ها را بخوانیم؟» معرفی مفصلی درباره‌ هفت‌پیکر، یکی از منظومه‌های خمسه نظامی ارائه می‌دهد و می‌نویسد:رویکرد ما بیگانگان، به شاهکارهای ادبی خاور زمین غالبا تجربه ای نسبی است و این البته بد نیست، از ورای ترجمه ها و اقتباس ها، تنها رایحه ای دوردست از آن به ما می رسد و قرار دادن یک اثر در عبارتی ناآشنا، همیشه دشوار است. این شعر به خصوص، قطعا یکی از پیچیده ترین متون است چه به لحاظ سبکی، چه به لحاظ مطالب فکری اش. نظامی  در گنجه «در آذربایجان؛ به این ترتیب، او در سرزمینی زیسته بود که در آن سرچشمه های ایرانی، کرد و ترک پاگرفته است»به دنیا آمد و از دنیا رفت، او مسلمان سنی بود«در آن زمان شیعیان هنوز در ایران به قدرت نرسیده بودند» در هفت پیکر «تاریخ تقریبی سرایش آن را می توان ۱۲۰۰م. تعیین کرده و یکی از ۵ منظومه ایست که او سروده است.» داستان پادشاه ساسانی سده پنجم میلادی، بهرام پنجم نقل می شود. نظامی در برداشتی عرفانی اسلامی گذشته ایران زرتشتی را روایت می کند؛ او در منظومه خود در عین حال اراده خداوندی که انسان باید کاملاتسلیم آن باشد و دیگر توانایی‌های بالقوه دنیای خاکی را با طنینی شرک آمیز و حکیمانه«در عین حال مسیحی به معجزه گر بزرگ عیسی مسیح نیز اشاره شده» 
می ستاید. پیش و پس از هفت حکایتی که در هفت عمارت نقل شده، در این منظومه زندگی شاه، تربیت، شکار (شیر، گور، اژدها)جنگ‌هایش علیه خاقان بزرگ چین، بنای کاخ، جشن‌ها، مستی ها، عشق‌ها و حتی از نوع عشق به خدمتکاران به تصویر کشیده است. پس این منظومه در وهله اول تصویر پادشاه آرمانی است که در آن سنت باستانی ایرانی «پادشاه مقدس» وسنت اسلامی سلطان پرهیزكار تسلیم قانون الهی درهم می آمیزد.
پادشاه آرمانی-به گمان ما -باید قلمروی مرفه و رعایایی خوشبخت داشته باشد. به هیچ وجه! این‌ها پیش‌داوری‌های ذهن زمینی ماست. چنانچه پادشاهی تمام فضائل کمال را دارا باشد، باز مانع از آن نمی شود که قلمروش اسیر دست وزیرانی دورو و حریص نباشد و از بی رحمانه ترین بی عدالتی‌ها رنج نبرد؛ اما از آن جایی که پادشاه فرهی ایزدی دارد، آن زمان فراخواهد رسید که دربرابر چشمانش، پرده از روی واقعیت غم انگیز سرزمینش برافتد. پس وزیر بدذات را تنبیه خواهد کرد و هرکسی که بیاید و از بی عدالتی که در حقش رفته، تظلم کند، دلجویی خواهد دید: پس داستان «انسان‌های مظلوم» روایت خواهد شد. آن‌ها هفت نفرند اما جاذبه دیگر داستان‌ها را ندارند. آن گاه که عدالت در مملکت حاکم شد بهرام می‌تواند دوباره سپاه را سامان دهد و بر خاقان چین فائق آید. پس از انجام آن چه در سرنوشتش رقم خورده دیگر کاری برای او نمانده جز آن که ناپدید شودو به معنای واقعی کلمه، با ورود به غاری، در پی گوری که قصد شکارش را داشت، ناپدید می‌شود. پادشاه در مجموع «انسان کامل» است: مهم هماهنگی کائنات است که در او تجسم می یابد گونه ای هماهنگی که تاحدی در قلمرو پادشاهی و رعایایش نیز منعکس می شود، اما به ویژه در وجود شخص او متبلور می‌شود. «امروزه نیز رژیم‌هایی یافت می شوند که خود را درخور مدح و ثنا می دانند، برای آنچه که هستند و بی توجه به این امر که زندگی مردم در آن کشور بسیار بد است.»
هفت پیکر دو گونه داستان شگفت انگیز شرقی را درخود دارد: گونه داستان حماسی‌افتخارآمیز شاهنامه فردوسی «شاعر ایرانی قرن دهم که نظامی از او الهام گرفته»و نوع داستان کوتاه که از طریق مجموعه‌های قدیمی ایرانی به هزار و یک شب میرسد. البته به عنوان خواننده، بیشتر از نوع دوم لذت می بریم «پس توصیه می کنیم که با هفت حکایت شروع کنیم و سپس به چارچوب روایت برسیم» اما این چارچوب نیز از افسون‌های شگفت انگیز و ظرافت‌های اروتیک غنی است. فی المثل نوازش با پا بسیار جالب است: پاهای شاه بر کمر آن افسون‌گر، میان ابریشم و پرنیان می لغزید. در حکایات نیز، احساس مذهبی و توجه به کائنات به درجات رفیع میرسد، مانند داستان سفر مردی که تسلیم اراده خداست و مردی که می خواهد برای تمام پدیده ها توضیحی منطقی بیابد، ویژگی روانشناختی هردو چنان قانع کننده است که غیرممکن است جانب مرد اولی را نگرفت، چرا که پیچیدگی مجموعه را از نظر دور نمی کند. حال آن که دومی فضل فروشی بدخواه و فرومایه است؛ پندی که از این حکایت می‌توان استنتاج کرد، آن است که شیوه زندگی، همخوان با حقیقت فردی، بیش از 
موضع گیری فلسفی باید به حساب بیاید.در هر حال، قادر نخواهیم بود سنت‌های گوناگون را که در هفت پیکر به یکسو همگرایی دارند، تفکیک کنیم، زیرا زبان تصویری حیرت انگیز نظامی همه  آن‌ها را در بوته ای جذب می کند و در هر صفحه برگی زرین می گسترد که در آن استعاره ها هم‌چون سنگ‌های گرانبها در جواهری فاخر در جوار یکدیگر می نشینند.