طاهر قلی‌زاده محمدی
انسان را با توجه به جنبه‌ها و ابعاد مادی‌ای که دارد و ناگزیر در زمان و مکان محصور می‌باشد، موجودی محدود می‌دانند. موجودی که طبیعتا با توجه به همین محدودیت‌ها در بسیاری از مسائل نمی‌تواند ورود کرده و موفق باشد بلکه برای رسیدن به پیروزی و آنچه مقصود است می بایست از دیگران کمک دریافت کند؛ کمک هایی که می تواند ابعاد مختلفی داشته باشد. شاید یکی از مهم‌ترین آنها را می توان کمک گرفتن های فکری و کسب راهنمایی هایی دانست که بر اعمال و کردار انسان تأثیرگذار است. کارکشته‌ترین مدیران و رهبران هم از مشاور بی‌نیاز نیستند و نشان کردن کسانی به عنوان مشاور در زندگی، خصلت اهل خرد است. مشاور همان‌گونه که یک نقطه قوت است، می‌تواند نقطه ضعف هم باشد. مشاور کسی است که او را در اندیشیدن و تصمیم گرفتن خود شریک می‌کنیم. بسیاری از افراد چه در دنیای سیاست و چه در خارج از آن بوده‌اند که چوب مشاور بد را خورده‌اند. با این حساب این سؤال  بسیار مهمی است که از چه کسی باید این کمک را دریافت کرد؟ ساختار فکر را باید بر اساس کلام چه کسی معماری کرد و با کمک و یاری او از تردید و شک خارج شده و به موفقیت دست یافت؟ در مورد اصل مشورت در دین دستورات و توصیه‌های فراوانی داریم، اما آیا برای مشاور ویژگی‌های شخصیتی ذکر شده است؟بی شک از ضروری ترین ویژگی هایی که یک راهنما و مشاور خوب باید داشته باشد علم و بینش صحیح است. احتیاج به توضیح نیست که اگر فردی به حقیقت آنچه قرار است صورت بگیرد آگاهی لازم را نداشته و به ابعاد مسئله شناخت نداشته باشد
 نمی تواند پیرامون آن مسئله راهنمایی جامعی داشته باشد و انسان نمی تواند با کسی که امر، بر خود او مجهول است راه را پیدا کند؛ لذا در روایات اهل بیت علیهم السلام نیز مورد تأکید قرار گرفته که رسیدن به راه درست از طریق صاحبان عقل و دانش ممکن خواهد شد همان طور که امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید: «مَنْ شَاوَرَ ذَوِی الْأَلْبَابِ دُلَّ عَلَى الرَّشَاد؛ کسى که با صاحبان عقل و خرد مشورت کند بر طریق رستگاری راهنمایى خواهد شد.»اما یقینا علم و دانش به تنهایی کافی نبوده و نمی تواند انسان را به سطحی برساند که دیگران بتوانند به او اعتماد کامل داشته و از طریق او به موفقیت دست یابند چرا که اگر علم به تنهایی اسباب نجات می بود و انسان را به موفقیت می رساند و این قابلیت را ایجادمی کرد که دارنده آن بتواند بهترین هادی و راهنما توصیف شود می باید ابلیس که از علمی بسیار برخوردار بود و باتجربه ترین افراد محسوب می شود را جزء بهترین هدایت کنندگان به حساب آوریم که البته چنین نیست. پس می باید ویژگی دیگری در کنار علم مورد توجه قرار بگیرد تا به واسطه آن به مشاورینی دست یابیم که بتوان به آنها اعتماد کرده و مطمئن باشیم آنچه حقیقت و صلاح است را بازگو می کنند و در این راه از هیچ کوششی دریغ نخواهند کرد. در این زمینه و در حدیثی زیبا امام محمد باقر (علیه‌السلام) ویژگی ای را معرفی می کنند که توجه به آن می تواند بسیاری از مشکلات را برطرف کرده و انسان را به هادیانی امین و دلسوز برساند. 
حضرت در مقام معرفی این که به چه کسانی جهت مشاوره می بایست مراجعه شود ،می فرمایند:«اِستَشِر فی أمرِک الَّذینَ یخشَونَ اللَّهَ» و معنای آن چنین است که برای رسیدن به موفقیت می بایست از مشاورانی استفاده کرد که خداوند متعال را حاضر و ناظر بر اعمال خود دانسته و در مقابل خالق هستی خاشع هستند و در حق بندگان او نهایت دقت را به کار می گیرند! این حقیقت است که اگر انسان خود را در محضر خدایی بداند که به اسرار و نهان آگاه است و کسی را ناظر بر کارهای خود بداند که قاضی روز محشر او خواهد بود یقینا در آنچه خواهد گفت و آنچه به کار خواهد گرفت نهایت دقت و تلاش را خواهد داشت!مگر می شود از انسانی که معتقد باشد دیر یا زود حتی اگر سایر خلایق مطلع نشوند، پیرامون حقیقت آنچه که انجام داده و یا آنچه از انجام دادن آن شانه خالی کرده است، باید پاسخگو باشد و به خداوندی معتقد باشد که انسان ها را بنده او می داند، کم کاری و ضعف را انتظار داشت؟! همانطور که در این روایت شریف نیز غیرمستقیم به آن اشاره شده، در روایات بسیار دیگری نیز این حقیقت به دست می آید که انسان به هر میزان خود را در محضر خداوند متعال حاضر بداند و از ناخشنودی خداوند متعال بیم داشته باشد به همان میزان در انجام بندگی و طبیعتا رفع حقیقی مشکلات خلایق کوشش خواهد کرد چرا که می داند هیچ چیزی به اندازه بندگی خداوند متعال که باز کردن گره از زندگی بندگان خدا نیز از مصادیق آن است اجر نخواهد داشت و چون آنچه انجام می دهد صرفا برای امرار معاش و یا پر کردن وقت نیست، هدف و تمام تلاش خود را در جهت نجات فرد یا افراد به کار می‌گیرد و می‌داند ارتقای سطح کیفی افراد به ارتقای زندگی اجتماعی ختم خواهد شد.