وحید عظیم‌نیا
راهبرد دولت‌ سید ابراهیم رئیسی در سیاست‌ خارجی «توازن» است به طوری که صرفاً با یک یا چند کشور خاص و بلوک مشخص ارتباط نگیرد چه آنکه در دولت موسوم به تدبیروامید صرفاً برای ارتباط با بلوک غرب تلاش می‌شد که نهایتاً نه تنها ارتباط مفیدی برای کشور شکل نگرفت بلکه باعث دور شدن کشورهای مهم بلوک شرق و به‌ویژه همسایگان از ایران شد و خسارت شدیدی به منافع ملی زد. حال دولت مردمی «سیاست خارجی متوازن» را در پیش گرفته است تا ضمن جبران خسارت‌ وارده کسانی که مدعی بودند زبان دنیا را بلدند، به تأمین بیش از پیش منافع ملی کمک‌ کند. طبعاً این اقدام دولت سیزدهم یک شعار یا حرکت تاکتیکی نیست بلکه راهبرد اعلامی است به‌طوری که حجت‌الاسلام رئیسی روز پنج شنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ در مراسم تحلیف با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران، کشورها و ملت‌های همسایه را خویشاوند خود می‌داند، خاطرنشان کرد «مهمترین و اصلی‌ترین اولویت سیاست خارجی  ارتقای روابط با کشورهای همسایه و عزت و اعتلای آنهاست. 
دیپلماسی باید ارتباط ملت‌های منطقه را بیشتر و اشتراکات آنها را در حوزه اقتصاد، فرهنگ، علم و فناوری تقویت نماید.» 
رئیس جمهور البته در همان مراسم که مقامات داخلی و خارجی حضور داشتند، تاکید کرد «جهان در حال دگرگونی است و تامین منافع ملت‌ها منوط به درک جهان جدید و تعامل راهبردی با قدرت‌های نوظهور بوده و سیاست خارجی موفق، سیاست خارجی متوازن خواهد بود.»
مقصد دو سفر خارجی اولیه سید ابراهیم رئیسی به‌منظور شرکت در دو سازمان منطقه‌ای شانگهای و اکو مصداق بارزی برای اثبات تغییر گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران است تا از همه ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تأمین منافع ملی کشورمان استفاده کند. سومین سفر خارجی رئیس‌جمهور به روسیه نیز در همین راستا قابل تحلیل بوده و این دقیقاً همان «درک جهان جدید» است، جهان جدیدی که در آن منتظر چند کشور قلدر غربی نمی‌مانیم‌ که به‌رغم انجام همه تعهدات‌مان حتی حاضر به برداشتن یه گام کوچک نبودند و نیستند بلکه در این جهان جدید با کشورهایی وارد مراوده می‌شویم که به معنی واقعی کلمه بُرد-بُرد است.
 به گفته سخنگوی دولت، ‏سفر رئیس‌جمهور به روسیه نیز همچون سفر به تاجیکستان و ترکمنستان گامی موفق برای تحقق ‎ایران قوی است. از همکاری اقتصادی در توسعه میادین نفت و گاز، احداث پتروپالایشگاه‌ها و انتقال فناوری تا طرح‌های نیروگاهی، ریلی و ترانزیتی شمال-جنوب و تسهیل تعاملات بانکی از دستاوردهای مهم این سفر است. همچنین فؤاد ایزدی، کارشناس ارشد امور آمریکا نقل قولی از روزنامه آمریکایی ‏نیویورک تایمز منتشر کرد که گفته بود سفر رئیسی نشان می‌دهد روسیه دوستانی دارد که می‌تواند در نبردهای خود با غرب از آنها کمک بگیرد. ایران نیز نشان می‌دهد که اگر تحریم‌های غرب لغو نشود، جایگزین‌های دیگری وجود دارند.
بدیهی است طبق قاعده سیاست خارجی متوازن، دولت صرفا به تعامل با کشورهای همسایه و شرق اکتفا نمی‌کند و با دیگر کشورها نیز که اگر ظرفیتی برای تأمین منافع ملی داشته باشد تعامل خواهد داشت چه آنکه هم‌اکنون گفت‌وگوهای وین بین تهران و چهار کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل و آلمان بخت‌برگشته که اعضای این شورا هیچ‌وقت اجازه عضویت به آن را نداده‌اند و همچنان یدک («یک»چهار«روسیه، چین، فرانسه، انگلیس» + یک«آلمان») را به دوش می‌کشد، در جریان است. همچنین رایزنی‌های دولت با رژیم سعودی در حال انجام است این خود نشانه‌ای برای تلاش تهران جهت پایان دادن به خصومت‌های ساخته آمریکا در منطقه‌ ماست. از طرفی معاون اقتصادی رئیس‌جمهور به آمریکای جنوبی سفر کرده است و به زعم خبرگان درصدد تقویت ارتباط دولت با کشورهای آمریکای لاتین است. تحلیل خطی این اقدامات و تلاش‌های دولت مردمی آن است که سیاست خارجی دولت مردمی تک قطبی نیست بلکه جهان شمول بوده و این مصداق دیگری برای درک جهان جدید در دولت جدید است.
  سفر به مسکو
اما آنچه بیش‌از پیش سیاست خارجی متوازن و موفق دولت مردمی را محور گفت‌وگوها قرار داده، سفر اخیر رئیس‌‌جمهور به روسیه است؛ شامگاه چهارشنبه ۲۹ دی ۱۴۰۰  با بدرقه حجت الاسلام والمسلمین محسن قمی، معاون بین الملل دفتر مقام معظم رهبری، محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهور و جمعی از اعضای کابینه، تهران به مقصد مسکو، پایتخت جمهوری فدراسیون روسیه انجام شد و دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، حضور و سخنرانی در نشست عمومی مجلس دوما،‌ دیدار با ایرانیان مقیم روسیه و نشست هم اندیشی با فعالان اقتصادی روس، بخشی از برنامه‌های این سفر بود. وزرای امورخارجه، امور اقتصادی و دارایی، نفت و رئیس دفتر رئیس جمهور آیت الله رئیسی را در این سفر همراهی می‌کردند.
  دیدار رؤسای جمهور ایران و روسیه
 سید ابراهیم رئیسی عصر روز چهارشنبه با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور فدراسیون روسیه در مسکو دیدار و گفت‌وگو کرد و در این دیدار با اشاره به نقش تاثیرگذار دو قدرت ایران و روسیه در منطقه و جهان گفت: هیچ محدودیتی برای توسعه روابط با روسیه نداریم و روابط ممتاز تهران-مسکو در تراز مناسبات راهبردی است و ارتقاء نیز خواهد یافت.
  روابط ایران و روسیه در مسیر مناسبات راهبردی قرار دارد
حجت‌الاسلام رئیسی ادراک مشترک دو کشور در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را زمینه‌ساز همکاری‌های مشترک خواند و گفت: روابط ایران و روسیه در مسیر مناسبات راهبردی قرار دارد.
  تجربه موفق همکاری علیه تروریسم در سوریه، می‌تواند در قفقاز و افغانستان به کار گرفته شود
 رئیسی تعامل حداکثری با کشورهای همسایه و هم‌پیمان را جزو اولویت‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توصیف و خاطرنشان کرد: تقویت همکاری‌های دوجانبه ایران و روسیه، موجب رونق اقتصاد دو کشور و باعث افزایش امنیت منطقه و جهان خواهد شد.رئیس جمهور با تاکید بر اینکه همکاری ایران با دولت‌های مستقل، فارغ از تحولات بین‌المللی گسترش می‌یابد، مبارزه با تروریسم و قاچاق سازمان یافته مواد مخدر را از محورهای همکاری مشترک دانست و گفت: تجربه موفق همکاری علیه تروریسم در سوریه می‌تواند در قفقاز و افغانستان هم به کار گرفته شود.
   مرزها در قفقاز، حاکمیت ملی و ژئوپلیتیک منطقه تغییرناپذیر است
رئیس جمهور با تاکید بر تغییرناپذیری مرزها در قفقاز و حاکمیت ملی و ژئوپلیتیک منطقه، به ضرورت همکاری برای توسعه اقتصادی منطقه اشاره کرد و گفت: نفوذ ناتو با هر پوششی در قفقاز و آسیای مرکزی تهدید کننده منافع مشترک کشورهای مستقل است.
  تنها راه ثبات و امنیت پایدار در افغانستان تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه گروه‌هاست
حجت‌الاسلام رئیسی تنها راه ثبات و امنیت پایدار در افغانستان را تشکیل دولت فراگیر با حضور همه اقوام و گروه‌ها دانست و خطاب به همتای روس خاطرنشان کرد: ما از ۴۰ سال گذشته همانند شما در برابر آمریکا ایستاده‌ایم. رئیسی، همکاری ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم در سوریه را یک تجربه موفق خواند و ضمن تاکید بر حفظ تمامیت ارضی سوریه گفت: حاکمیت کامل دولت مرکزی بر همه سرزمین و مرزهای بین‌المللی سوریه، تنها راه تامین امنیت در سوریه است و چرخه باطل جابه‌جایی اشغالگر با تروریست و بالعکس در سوریه باید متوقف شود. رئیس جمهور روند آستانه را چارچوب مناسبی برای حل دیپلماتیک مسئله سوریه توصیف کرد.در این دیدار طرفین تاکید کردند که مشکل اصلی جهان، دوری از معنویت است.
  بازگشت به تهران
رئیسی پس از سفری دو روزه به مسکو بامدا د جمعه یکم بهمن ۱۴۰۰ وارد فرودگاه مهرآباد شد.  رئیس‌جمهور در این سفر دو روزه که به دعوت همتای روس انجام شده بود با رئیس جمهور روسیه، ایرانیان مقیم این کشور، فعالان اقتصادی و تجار روس و رئیس شورای مسلمانان این کشور دیدار و گفت‌گو کرد. رئیس جمهور همچنین در جمع نمایندگان مجلس دومای روسیه و اعضای شورای علمی، اساتید و دانشجویان دانشگاه ملی مسکو و مسجد جامع مسلمانان مسکو حضور یافت و سخنرانی کرد. رئیس جمهور که در جمع نمایندگان مجلس دومای روسیه و اعضای شورای علمی، اساتید و دانشجویان دانشگاه ملی مسکو حضور یافته و سخنرانی کرد، دکترای افتخاری دانشگاه ملی مسکو نیز به وی اعطا شد.
  پیگیری سریع وضعیت سیل‌زدگان
سید ابراهیم رئیسی با همان قوتی که نشان داده است جهان فقط چند کشور غربی نیست در داخل نیز اثبات کرده است ایران فقط تهران و چند شهر بزرگ نیست چه آنکه از پیگیری مجدانه مشکلات نقاط مختلف کشور فروگذار نمی‌کند. این‌ روزها که مردم‌ خون‌گرم جنوب و جنوب‌شرق کشورمان با مشکلات سیل درگیر هستند،  ظهر جمعه میزبان رئیس‌جمهور شدند به طوری که ‏ حجت‌الاسلام رئیسی برای بازدید از مناطق سیل‌زده جنوب استان کرمان وارد فرودگاه جیرفت شد. البته سید ابراهیم رئیسی پس از بازگشت از سفر روسیه، در بدو ورود به فرودگاه مهرآباد نیز پیگیر آخرین وضعیت رسیدگی به سیل زدگان در تماس تلفنی با استاندار کرمان شد و در این تماس تلفنی رئیس جمهور ضمن پیگیری میزان خسارات سیل، جزئیات رسیدگی به آسیب دیدگان
 و اسکان موقت آنها را از استاندار کرمان پیگیری  و دستورات لازم جهت تسریع در خدمات رسانی به سیل زدگان
 را به استاندار ابلاغ کرد. عصر روز پنج شنبه نیز غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور به نمایندگی از حجت‌الاسلام رئیسی در تماس تلفنی از مسکو با وزیر کشور و استاندار کرمان، وضعیت سیل و سیل زدگان را جویا شده بود.