تجربه قبلی توافق هستهای راه روشن امروز مذاکرهکنندگان
امیرمحمودگودرزی
این دور مذاکرات بر سر احیای برجام در شهر وین در حالی انجام شد که ایران با چهار قدرت جهانی در حال رایزنی بر سر حل مسائل تحریمی است. واقعیت امر این است که مذاکرات وین بعد از ماه ژوئن و با تغییر دولت در جمهوری اسلامی ایران به مدت ۵ ماه در شرایط تعلیق گونه قرار گرفت. طی این مدت جریان رسانهای در کشورهای غربی مدام روی این موضوع مانور میدادند که ایران آمادگی لازم برای گفتوگوهای برجامی ندارد. این اتهامات و القاسازیهای منفی در حالی مطرح میشد که طبیعی بود که با تغییر قدرت سیاسی و روی کار آمدن دولت جدید زمان برای ترکیب چینش تیم جدید مذاکرهکننده و اساسا رویکرد و جهتگیری دولت برای آغاز گفتوگوها لازم بود. اساسا حق هر دولت و جریان سیاسی است که مطابق مرام و الگوی سیاسیاش رویکرد و مسیر متناسب با گفتمان سیاسیاش را در مسائل کلان سیاست خارجی پیش ببرد. بهخصوص اینکه موضوع هستهای از آن دست مسائلی بود که در کشور با توجه به بدعهدیهای طرف آمریکایی در وهله اول و بیعملی دولتهای اروپایی در گام بعدی، محل تأمل و گفتوگو در داخل کشور بود. از این زوایا هم تأخیر پنجماهه برای جمعبندی رویکردها و اتخاذ استراتژی مشخص و روشن قابلفهم است.
هماکنون دولت با آمادگی که از قبل اعلام کرد و بایک تیم کارشناسی روز ۱۶ آذر را برای گفتوگوهای هستهای تعیین کرد از همان روز تیم مذاکرهکننده ایرانی در هتل معروف کوبورگ حضورداشته و با راهکارهای لازم و شدنی تلاشهای خودشان را برای رسیدن به توافقی مرضیالطرفین آغاز کردهاند. خواسته جمهوری اسلامی ایران رفع فوری همه تحریمهای ظالمانه است. در نگاه جمهوری اسلامی ایران بانی اصلی شرایط کنونی در مسئله برجام، ترامپ رئیسجمهوری سابق آمریکاست که با خروج یکجانبه و غیرقانونی زمینهساز اعمال تحریمهای گسترده علیه اقتصاد ایران شد.
واقع امر این است که سابقه رفتار دولت آمریکا در برجام ناخواسته این نگرانی را موجب ساخته که چه تضمینی برای بدعهدی دولت بعدی آمریکا وجود دارد. طرح مسئله تضمین عدم خروج از همین دغدغه و تجربه تاریخی نشئت میگیرد. موضوع دیگر ایران، غرامت است. خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای ثانویه از سال ۲۰۱۸ به اینسو باعث شد که بخش بزرگی از صادرات نفتی ایران به کشورهای اروپایی و بازار شرق آسیا محدود و قطع شود. ایران قبل از شرایط تحریمی روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام به اروپا صادر میکرد و در حدود ۴۰۰ هزار بشکه به هند و نزدیک به یکمیلیون بشکه به کشورهای شرق آسیا منهای چین صادر میکرد. با تحریمهای ترامپ تقریبا صادرات نفت ایران به بازارهای اصلی محدود گشت و مهمتر از همه درآمدهای حاصله از فروش نفت هم در بانکهای مختلف اعم از هند، چین و عراق و کره جنوبی
بلوکه شد. طبق برخی گزارشها میزان داراییهای بلوکهشده ایران در بانکهای خارجی رقمی در حدود ۵۰ میلیارد دلار است. این داراییها بیش از سه سال است که به خاطر تحریمهای ثانویه وزارت خزانهداری آمریکا امکان انتقال به چرخه بانکی کشور را ندارند. همین آمار بهروشنی گویای این واقعیت است که تحریمهای غیرقانونی ترامپ چه میزان خسارت و ضرر مادی به اقتصاد کشورمان وارد ساخته است. برای همین یکی دیگر از تقاضاهای ایران در دور اخیر مذاکرات مسئله غرامت و جبران این خسارتهاست. ازاینرو امروز به بیانی فرصت آزمون طرفهای غربی در عمل به تعهداتشان است و اینکه با رفع تحریمها حسن نیت واقعیشان را در بازگشت به برجام نشان دهند. باید توجه داشت که جمهوری اسلامی ایران همواره پایبند به توافقات بینالمللی وحامی صلح و ثبات منطقهای بوده است. برای همین ضروری است تیم مذاکرهکننده سیاسی در وین با محوریت رفع همه تحریمها زمینه را برای احقاق حقوق ملت ایران فراهم سازند.
کشورهای اروپایی علیرغم اینکه در ظاهر همهشان به دنبال تهدید ایران هستند که در این مورد نیز به نظر میرسد، با توجه به پرستیژی که آنها برای خود همیشه قائل هستند و همیشه مدعی میباشند اما در پشتصحنه مذاکرات، انگلستان و فرانسه به دلیل مشکلات اقتصادی وآلمان نیز بهنوعی دیگر به دنبال برقراری رابطه با ایران هستند، زیرا اروپا امروز با بحران اقتصادی و سوخت روبه رو شده و درحالیکه هنوز فصل زمستان آغاز نشده، آنها با بحران گاز و سوخت روبه رو هستند و بدین رویکرد باید حسابشده و همه جوانب در نظر گرفته شود و توافق قبلی و بدعهدی آنان تجربه و سرلوحه این دوره مذاکرات قرار بگیرد.
امیرمحمودگودرزی , مذاکرات وین
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.