سجاد تنها 
در وصف مقام معلم سخن زیاد گفته می‌شود؛ که آن مقام آن‌قدر بالا هست که سخن در گرامیداشتش زیادش هم کم باشد؛ ولی به هر رو مقام تعلیم همواره گرامی و موردتوجه است، اما در ستایش ابزار تعلیم که قلم و نویسندگی باشد، سخن کمتر است. قلم ابزار نجیبی است و نویسنده از معلم هم کم صداتر. عنوان اهل‌قلم تنها محدود به نویسندگان و شاعران نمی‌شود؛ در اشکال امروزی، گزارش‌نویس و خبرنگار نیز انتخاب کرده صدایش را از راه قلمش به گوش جامعه برساند. نه صدای خودش را، که صدای جامعه‌اش را و مردمش را. ایران بیش از هر چیز کشور قلم است. مدتی پیش در مجازستان نمی‌دانم از کدام کاربر خوش‌ذوق خواندم که نوشته بود هر کس پرسید ایران یعنی کجا؟ یک دیوان حافظ جلویش قرار دهید تا او خود بداند که ایران یعنی مهد هنر. به قول استاد دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی «شعر ،معماری زبان است» و بر این مبنا دیوان حافظ بنایی است اعجاب‌انگیزتر از دیوار چین، باشکوه‌تر از تاج‌محل و زیباتر از مسجد ایاصوفیه استانبول و کلیسای نتردام پاریس. هنر بیان، چه شعر و چه نثر، آن‌چنان در این سرزمین درخشان است که اگر بحق قبول نداشته باشیم هنر نزد ایرانیان است و بس، دیگر این چندان خارج از انصاف نیست که بگوییم قلم نزد ایرانیان است و بس. جمعه هفته پیش رهبر انقلاب پس از دریافت دز اول واکسن ایرانی کرونا، جمله تاریخی‌ای بر زبان آوردند که از چشم من پس‌از آن جمله، ایران نباید حسرت هیچ رهبر و فرمانروای دیگری را در طول تاریخ و در پهنه جغرافیا داشته باشد. 
او فرمود: «باید به واکسن ایرانی احترام بگذاریم.» به واکسن ایرانی باید همان‌گونه احترام بگذاریم که به موشک ایرانی و گوسفند شبیه‌سازی‌شده ایرانی و اورانیوم غنی‌شده ایرانی و درنهایت به قلم ایرانی. قلم آغشته به خون ایرانی. آری! برای قلم هیچ افتخاری بالاتر از آغشته به خون شدن نیست و ایرانیان در این مسیر حق قلم را  ادا کرده‌اند. از مرتضی مطهری گرفته تا مرتضی آوینی. قلم در خون تپیده اتفاق تازه‌ای نیست و ما با آرزوی آنکه دو خبرنگار تازه ازدست‌رفته نیز در زمره شهیدان اهل‌قلم محشور شوند، یادداشت زیر در اهمیت جایگاه قلم را به آن دو تقدیم می‌کنیم.
برای اثبات جایگاه نوشتن و نویسنده در تاریخ و تمدن کهن ایران، همین بس که ابوریحان بیرونی در کتاب «آثار‌الباقیه» بیان کرده در ایران باستان چهاردهمین روز تیرماه، عطارد نامگذاری شده است که در فرهنگ کهن به معنی کاتب و نویسنده ستارگان است. در این روز به همین خاطر مقام نویسندگان گرامی داشته می‌شود.  
با نگاهی به آیات و روایات اسلامی نیز متوجه خواهیم شد که ارزش و کرامت قلم در اسلام ناب محمدی صلی‌الله علیه و آله و سلم بسیار بالاتر از آن است که برای بزرگداشت آن فقط روزی در تقویم به آن بسنده کنیم؛ این پایین‌ترین و ساده‌ترین کار برای تجلیل از مقام قلم و اصحاب قلم است. برای اثبات این ادعا فقط کافی است به سوره مبارکه علق که «تعلیم به وسیله قلم» را از اوصاف پروردگار کریم دانسته اشاره کرد؛ اقرأ و ربّک الأکرم. الذی علّم بالقلم؛ بخوان که پروردگارت (از همه) بزرگوارتر است، خدايى كه به‌وسیله قلم آموزش داد.» سوگند خداوند متعال در قرآن کریم به نام قلم نیز گواه  گویای دیگری بر شرافت و قداست نویسندگی و نویسنده است: «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما یَسْطُرُونَ؛ ن، سوگند به قلم و آنچه نویسند.» جایی که صاحب هستی به آفریده‌ای از آفریده‌های خود قسم یاد کند، آن قسم به‌تنهایی گویای ارزش و کرامت والای آن موضوع است و دیگر بشر در جایگاهی نیست که بخواهد یا بتواند از ارج و منزلت آن سخن بگوید.
اهمیت و قدرت صاحبان قلم به نحوی است که می‌توانند با قلم خود نسل‌هایی را در سراشیبی انحراف به سقوط بکشانند یا تعالی ملت‌هایی را رقم بزنند. تأثیر قلم، ماندگارتر، تأثیرگذارتر و عمیق‌تر از هر ابزار و سلاح دیگری برای پیام‌‌بری و پیام‌آوری است زیرا چه بسیار آثار اهل‌قلمی که حتی پس از مرگشان، به فرهنگ‌ها یا تمدن‌های ماندگار تبدیل شده است.
بررسی کتب و منابع شیعه و برادران
 اهل سنت، گویای آن است که اولین چیزی که خداوند متعال آفریده، قلم بوده است. «إِنَّ أَوَّلَ ما خَلَقَ اللّهُ الْقَلَمَ؛ همانا قلم از اولین چیزهایی بود که خداوند متعال خلق کردند.» آنچه از آیات و روایات برداشت می‌شود آن است که قلم از بهترین موهبت‌های الهی است که بر انسان ولایت ربوی دارد که آگاهی و دانایی هدیه می‌کند و پیروان خود را  از گزند غفلت امنیت می‌بخشد، به همین خاطر آن زمان که در اختیار مؤمنی قرار می‌گیرد با نور هدایت خود عین‌الله و با الهام دهی خود سمع الله می‌شود. به همین خاطر بالاترین رسالت قلم را باید در تحریر و تقریر کلمات الهی دانست که در زبان روایات اسلامی از آن به عصمت ائمه اطهار علیهم‌السلام و اهل ولایت تعبیر شده است. از همین رو امام هادی علیه‌السلام‌ می‌فرماید: «نَحنُ الكَلِماتُ الَّتي لا تَنفَدُ ، لا تُدرَكُ فَضائِلُنا؛ ما كلمات (خدا) هستيم كه پايان نمی‌پذیرد و فضیلت‌های ما درك نمی‌شود.» با ظهور اسلام ناب محمدی فصل تازه‌ای در تاریخ بشریت شکل گرفت. فصلی که می‌توان آن را عصر نطق و قلم یا همان عصر رسانه دانست. نخستین آیات وحى، تکیه‌بر مسئله علم و قلم قرار گرفت آن‌هم در محیط حجاز که محیط جهل بود و کسی ارزشى براى قلم قائل نبود. اهمیت علم و قلم در اسلام ناب محمدی باعث شد قومى چنان عقب‌مانده، به‌قدری در علوم مختلف پیشرفت کنند که مورخان اعتراف کنند این نور علم و دانش مسلمین بود که بر صفحه اروپاى تاریک قرون‌وسطی تابید و آن‌ها را وارد عصر تمدن ساخت. از نگاه قرآن کریم قلم سمبل تفکر و آگاهی بشر است. اصولا آنچه فرهنگ انسان‌ها را تا به امروز باقی نگه‌داشته و موجب تعالی و رشد تمدن‌ها و فرهنگ‌ها گردیده، عمدتا قلم بوده است. عظمت سوگند به قلم هنگامی آشکارتر می‌شود که توجه داشته باشیم آن روزی که این آیه شریفه نازل گشت، نویسنده و اهل‌قلمی در آن محیط وجود نداشت، بلکه عرب‌ها خواندن و نوشتن را حقیر می‌شمردند و آنچه در نظر آن‌ها مقدس بود، نوشته و قلم نبود بلکه شمشیر و اسب بود، چنان‌که در مقدمه ابن خلدون درباره آن‌ها آمده است: «این قوم برحسب طبیعت، وحشی و یغماگر بودند و موجبات وحشیگری چنان در میان آن‌ها استوار بود که همچون خوی و سرشت آنان شده بود و از این خوی لذت می‌بردند؛ زیرا در پرتو آن از قیود فرمانبری حکام و قوانین سر باز می‌زدند و نسبت به سیاست و کشورداری، نافرمانی می‌کردند و پیداست که چنین خوی و سرشتی، با عمران و تمدن منافات دارد… خوی آن‌ها غارتگری بوده و هر چه را در دست دیگران می‌یافتند، می‌ربودند و تاراج می‌کردند…» هرچند اعراب در شعر بسیار متبحر بودند و بااین‌که سواد داشتن در بين آن‌ها رواج نداشت اما شعر بسیار محترم بود؛ چنانکه اشعار برگزیده را بر دیوار کعبه می‌آویختند. همین آشنایی با شعر باعث می‌شد اعراب به ر غم دوری از تمدن و علم و فرهنگ، جایگاه والای ادبی قرآن کریم را دریابند.
در حکومت الهی و اسلامی نیز قلم عامل بقای قدرت سالم است و هرگز به جنگ اهل‌قلم نمی‌روند زیرا تجربه نشان داده همین‌که قلم‌ها شکسته شد به‌جای غلبه شرف و فضیلت، باطل و رذیلت رشد خواهد کرد و حق، خریدوفروش می‌شود، انصاف و مروت در اختیار وقاحت و نامردی قرار می‌گیرد و دلایل و شواهد فراوان وجود دارد که چنین جوامعی را اگر کوه‌های زر و طلای بی‌غش حمایت کنند در  قبال آتشفشان توفنده تاریخ یارای مقاومت نخواهد داشت و چون دودی بر هوا خواهد رفت؛ همان‌گونه که خود انقلاب اسلامی نیز به برکت قلم‌های ذی‌قیمت مطهری‌ها و شریعتی‌ها و آل احمد‌ها به ثمر نشست.
امام خمینی (ره) درباره اهمیت و مسئولیت اهل‌قلم می‌فرماید؛ «آن‌قدر که بشر از قلم‌های صحیح نفع برده است از چیز دیگر نبرده است و آن‌قدر که ضرر کشیده است، از چیزهای دیگر ضرر نکرده است. قلم‌ها و بیان‌ها با مغزهای مردم رابطه دارند.» ایشان یک سال بعد درباره مسئولیت اهل‌قلم فرمودند: «کسی که قلم‌به‌دست می‌گیرد، بداند که مورد سؤال قرار می‌گیرد که این‌که نوشتی چه بود؟ این قلم‌ها، بسیاری شان با اسم اسلام است و نه برای اسلام. این عهد بزرگی است به دوش شما و مسئولیتی بزرگ است و بدانید که یک روز از باب این مسئولیت سؤال خواهید شد.»