پدر و مادرها نگران‌اند
گروه فرهنگی
روز چهارشنبه با تماسی از یک مادر مواجه شدیم که می‌گفت قصد دارد نکته‌ای در مورد شبکه پویا با ما در میان بگذارد. او پس از پایان صحبت‌هایش قید کرد خواهرانه و عاجزانه درخواست دارد به این موضوع پرداخته شود. لحن یک مادر وقتی احساس می‌کند محتوای غلطی دارد در ذهن کودک و یا نوجوانش کاشته می‌شود، نشانه خوبی است برای نمایش میزان اهمیت محتوای کودک و نوجوان. اهمیتی که نباید پنداشته شود دانستنش کافی است، بلکه همه، از مسئولینی که به نحوی با حوزه مغفول کودک و نوجوان درگیرند تا خود خانواده‌ها نیازمند تذکر و یادآوری در مورد آن باشند. زیست کودکان در فضاهای رسانه‌ای که به آنان اختصاص‌یافته باید آن به آن مورد ارزیابی و رصد قرار بگیرد.
در مورد شبکه محترم پویا نیز انتقاداتی مطرح می‌شود که با توجه به اهمیت مقوله کودک و نوجوان، مسئولین این شبکه باید حق و ناحق این انتقادات را پذیرا باشند تا محافظت بیشتری از این گروه حساس انجام‌شده باشد. مجموعا در صداوسیمای ما این مراقبت از کودکان به‌اندازه کافی نیست. مکرر شنیده‌ایم که پدر و مادرها از پخش ناگهانی تصاویر نامناسب و خشونت‌بار در تلویزیون شکایت داشته‌اند. در اینجا وظیفه پدر و مادرها بسیار مهم است. اگر می‌بینیم فرزند خردسالمان در محیط خانه حضور دارد، نباید تلویزیون را روی هر کانالی روشن بگذاریم و اگر ناگهان تلویزیون صحنه دادوفریاد و دعوا پخش کرد
نباید گمان کنیم فرزند خردسال این چیزها را نمی‌فهمد.
محتوای خودکشی برای کودک ۶ساله؟
سوژه مطرح‌شده از سوی این شهروند محترم، مربوط به انیمیشن سریالی «خروس زیرک، روباه کلک» می‌شد که روز چهارشنبه دوم تیر قسمتی از آن پخش‌شده بود. این قسمت که درصدد بیان مفهوم بی‌محل بودن و انجام خارج از موقعیت مناسب کارها بود، درصحنه‌ای محتوای مربوط به خودکشی و ناامیدی از زندگی را شامل می‌شد. با این شرح که خروس خارج از زمان مناسب آواز خود را می‌خواند و با واکنش منفی حیوانات دیگر مواجه می‌شود. او وقتی می‌بیند کسی از خواندنش استقبال نمی‌کند با پای خود نزد روباه می‌رود و می‌گوید از
زندگی سیرشده است و می‌خواهد توسط روباه خورده شود. سپس درون دیگ روباه می‌رود و بازهم خواسته خود را تکرار می‌کند. بار منفی این صحنه کاملا به مخاطب القا می‌شود و حس سیاه آن مخاطب خردسال را نیز درگیر می‌نماید. در ادامه حیوانات دیگر به یاری خروس می‌آیند و او می‌فهمد دیگران دوستش داشته‌اند. همچنین شخصیت مادربزرگ به خروس توصیه می‌کند که هرگز در هیچ شرایطی نباید به دشمن‌رو بیاورد اما پیام و حس صحنه قبلی کاملا انتقال‌یافته است. شهروند محترمی که این اتفاق را با در میان گذاشته بود توضیح داد: «هنگامی‌که به خانه رسید فرزند۶ساله‌ام داشت این برنامه را تماشا می‌کرد. او ناگهان گفت من از این کارتون بدم می‌آید! این کارتون دارد به ما یاد می‌دهد خودکشی کنیم!» این را مادر آگاهی می‌گفت که با توجه به نامناسب بودن بسیاری از برنامه‌های تلویزیون برای مخاطب کودک، از او در برابر بسیاری از برنامه‌ها حتی اخبار محافظت می‌کرد.
بی‌دقتی بر نظارت روی برنامه‌ها
انتقاد اول پیرامون این مسئله متوجه مسئولین پخش شبکه پویاست. از این واضح‌تر نمی‌توان در یک کارتون به خودکشی اشاره کرد. یک شخصیت حس می‌کند کسی دوستش ندارد و تصمیم
می‌گیرد خودکشی کند. آیا این محتوا برای کودک۶ساله که مشمول مخاطبان شبکه پویا می‌شود کاملا مناسب دانسته شده؟ یکی از سختگیرانه‌ترین قوانین در فضای رسانه‌ای متوجه موضوع خودکشی کودکان است. لازم است اشاره‌کنیم که در داستان‌نویسی آن‌هم داستان‌نویسی برای کودکان، لازم نیست حتما پیام برنامه تمام و کمال دال بر خودکشی باشد! کافی است این موضوع برای کودکان به تصویر کشیده شود تا در ذهن کودکان کاشته شود و آثار سوء خود را بگذارد. اگر می‌خواهیم بدانیم ذهن کودکان تا چه اندازه غیرقابل‌پیش‌بینی است، خوب است سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» را یادآوری کنیم. آن سریال داستان ارواحی را می‌گفت که پس از رفتن از این دنیا می‌توانستند آزادانه بر هرجایی سرکشی کنند و کارهای دلخواهشان را انجام دهند. پیرو همین داستان یک پسر دوازده‌ساله با استفاده از روسری و میله بارفیکس خود را حلق‌آویز کرده و از دنیا رفته بود. خانواده این پسربچه از سازندگان سریال شکایت کردند و سازندگان سریال نیز در دادگاه محكوم به پرداخت دیه شدند. تشخیص درستی یا غلطی آن حکم در تخصص ما نیست اما به هر صورت آن خودکشی اتفاق افتاده و تازه محتوای آن سریال بسیار غیرمستقیم‌تر به خودکشی مربوط می‌شد، در قیاس با محتوای سریال «خروس زیرک، روباه کلک.»با توجه به ماجراهایی ازاین‌دست به مادری که از محتوای خروس زیرک احساس نگرانی کرده کاملا حق می‌دهیم.
داستان‌نویسی نازل و ناشیانه
در حین دیدن این قسمت از سریال بیننده فکر می‌کند نویسندگان سریال گاهی فراموش می‌کرده‌اند که این کار قرار است برای مخاطب کودک پخش شود. این در حالی است که با مواد داستانی‌ای که همین قسمت از سریال در اختیار ما قرار می‌داد، می‌شد داستانی نوشت که شامل این محتوا نباشد. برای مثال خروس می‌تواند پس‌ازآنکه یک روز بی‌محل خواند و با واکنش منفی اهالی مواجه شد، روز دیگر قهر کند و نخواند و با به هم ریختن نظم روستا و آسیب دیدن خودش در طی این بی‌نظمی، نقش خودش را دریابد. این‌که خروس بعد از بی‌مهری دیدن از اهالی فورا به خودکشی فکر می‌کند و بعد هم نشان داده می‌شود که حیوانات با دیدن جای خالی او به دنبالش می‌گردند، بی‌دقت‌ترین، بی‌خلاقیت‌ترین و بی‌هنرترین نوع نوشتن است! این محتوا برای بزرگسال هم مناسب نیست، چه رسد به کودک. این سریال توسط مرکز پویانمایی صبا تهیه‌شده و بااین‌که در انیمیشن و گرافیک کیفیت خوبی دارد، داستان بسیار سطح پایین و بدمحتوایی را به کودکان ارائه می‌کند.
وجود محتواهایی از این دست خبر از این می دهد که گاهی از نظارت دقیق و سختگیرانه غفلت می شود و این در محیط صداوسیمای جمهوری اسلامی که قرار است جایگزینی برای حضور بسیار ناامن‌تر کودکان در فضای مجازی باشد به قول معروف کمش هم زیاد است.
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.