سید احسان دهسار
کرامت را معمولا بخشندگی معنا می‌کنند. هم به معنای بخشش مال و هم به معنای گذشتن از خطا و جفای دیگران. خداوند در قرآن می‌فرماید: «یا ایهاالأنسان ما غرک بربک الکریم» چه چیز تو را به پروردگار کریمت مغرور ساخته است؟ گویی این آیه خود دارد به خود جواب می‌دهد و می‌گوید: «بزرگواری خدا تو را به او مغرور ساخته است….» اما کرامت مرتبه‌ای از نفس آدمی است که در آن مجموعه‌ای از خلقیات بزرگوارانه بروز می‌یابد و بخشش و از خود گذشتن یکی از نمودها و البته از مهم‌ترین نمودهای آن است. کرامت، پیوند تنگاتنگی با مفهوم عزت دارد. کسی به کرامت می‌رسد که برای خودش عزت قائل می‌شود و نیز انسان کریم به شدن نزد مردم عزیز است. عزت‌نفس و کرامت، باعث ارتقا سلامت انسان در همه ابعاد زندگی به خصوص حیطه فکری و روانی او می‌شود. اهل‌بیت علیهم السلام مظهر عزت و کرامت که چراغ‌های هدایت نسل بشر هستند
کرامت جویی انسان را امری فطری دانسته‌اند که می‌تواند انسان را به قرب و رضای الهی نزدیک کند؛ اما هرچه بگوییم و سعی در تعریف این مفهوم داشته باشیم، تا مصادیق آن را نبینیم این مفهوم را درک نخواهیم کرد. امام هادی علیه‌السلام در زیارت جامعه کبیره می‌فرماید: «عادتکم الأحسان و سجیتکم الکرم…» یعنی کرم برای اهل‌بیت یک کار زودگذر و موردی نیست بلکه امری است که به آن عادت کرده بودند جزئی جداناشدنی از زیست زیبایشان بود و اکنون نیز هست. فاصله بین ولادت حضرت معصومه سلام‌الله علیها و امام رضا علیه‌السلام باعث شده که پیروان اهل‌بیت علیهم السلام این دهه را به نام کرامت نامگذاری کنند و آن را به عنوان فرصتی مغتنم برای استفاده از برکات و فضائل اهل‌بیت علیهم السلام بدانند؛ اما کرامت چگونه عزت‌نفسی است که باعث از خود گذشتن می‌شود؟ فرق عزت‌نفس که جواهر نایاب عصر و روزگار ماست و حب نفس که می‌دانیم از منظر ادیان الهی مذموم و ریشه تمام گناهان است چیست؟ انسان چگونه باید خودش را دوست داشته باشد تا نتواند کسی را که به او ظلم کرده و در حال عذرخواهی است نبخشد؟ امام رضا سخن کوتاه و بسیار درخشانی دارند که ما را به پاسخ این سؤال نزدیک می‌کند. شاید عزت‌نفس، حب آن جنبه الهی نفس آدمی باشد که فطرت الله است و منشأ علاقه انسان به عدالت و زیبایی‌های دنیا. امام رضا علیه‌السلام طرق رسیدن به کرامت و عزت را در اطاعت و بندگی خداوند متعال می‌دانند و می‌فرمایند: «مَنِ اتَّقَى اللّه یُتَّقى وَ مَنْ اَطاعَ اللّه یُطاعُ؛ هر کس حریم خدا را حفظ کند، حرمتش حفظ می‌شود و هر کس خدا را اطاعت کند، اطاعت می‌شود.»
اگر بخواهیم برای انسان کریم یک نمونه امروزی و اینجایی بیان کنیم 
راه دوری لازم نیست برویم. نه در مکان‌و نه در زمان. سخن از کسی است که سرزمین‌های بسیاری را فتح کرد و از چنگ داعش به درآورد؛ از بوکمال تا موصل،اما عجب آنکه او را به نام سردار دل‌ها می‌شناسند؛ گویی او فتحی بزرگ‌تر از فتح قلوب فوج عظیم مردم نداشته است. این، وعده محقق الهی است که هرکسی رابطه‌اش را با خدای خود خوب کند و ایمان او را در دل داشته باشد، محبوب دل‌های مردم  خواهد شد. قرآن کریم دراین‌باره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا؛ مسلّماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، خداوند رحمان محبتی برای آنان در دل‌ها قرار می‌دهد.» شهید سلیمانی به معنای حقیقی کلمه کریم بود. لبخندش بوی کرامت می‌داد. ظاهرش که ترکیب معتدلی از خوش‌تیپی و سادگی بود بوی کرامت می‌داد. از کارش نه‌تنها کم نمی‌گذاشت، چند برابر بیشتر هم از وظیفه‌اش پیش می‌رفت و درعین‌حال منتی بر کسی نداشت. کرامت یعنی چه؟ یعنی حاج‌قاسم. کریم کسی است که وجود او برای مردم خوش‌یمن باشد. حاج‌قاسم نمی‌ترسید. نه از گلوله و تانک و خنجر دشمن، نه از بدگمانی و افترای دوست. نه می‌ترسید علی‌رغم اصرار همراهش شهید اصغر پاشازاده به روی خاک‌ریزها برود، نه می‌ترسید به رغم اعتراض برخی در تشییع جنازه مرحوم هاشمی رفسنجانی شرکت کرده و از زحمات ایشان تمجید کند و در راه وفاق و اتحاد ملی قدم بردارد. نه می‌ترسید در میدان جنگ نماز بخواند و نه می‌ترسید خم شود و دست پیرمرد سیل‌زده را ببوسد. نه می‌ترسید برای ترامپ شاخ و شانه بکشد و نه می‌ترسید بگوید آن دختر بی‌حجاب هم فرزند این سرزمین بوده و دختر من است. این ماجرای کسی است که جز خدا از کس دیگری نمی‌ترسد. این شهید عزیز، بنابر همان فرمول طلایی امام رضا علیه‌السلام مبنی بر اطاعت و بندگی خداوند، به چنان عزتی دست یافت که بی آنکه در شجره‌نامه‌اش نام هیچ‌یک از حضرات معصومین علیه‌السلام باشد، به ایشان لقب باارزش سیدالشهدای محور مقاومت را دادند.