صنعت دارویی کشور گرفتار تعارض منافع شدید
گروه اجتماعی
مهدی اسفندیار، پژوهشگر و نویسنده حوزه سلامت با اشاره به اینکه صنعت دارویی ما دچار تعارض منافع شدید است، در خصوص عدم باورپذیری گزارشها و ادعاهای مسئولین این حوزه به «رسالت » میگوید: « در این صنعت تمام ارکان تصمیم گیر اعم از سیاستگذاری، اجرا، تولید و غیره چرخههای وابسته به هم هستند و گزارشات و ادعاهای آنها را چندان نمیشود باور کرد. چرا؟ چون همزمان بااینکه ادعا میشود قیمت داروها بهصرفه نیست و شرکتها در حال ضرر هستند، اسناد، مدارک و اطلاعات و شواهدی به دست میآید که حکایت از این دارد که شرکتهای دارویی در حال توزیع آفرهای جنسی هستند. مثلا به ازای هر ۵ آنتیبیوتیک ۶ تا، ۳ تا، ۲ تا حتی یکی به یکی به خریدار پاداش میدهند. اگر این صنعت بهصرف نباشد، آفرها باید برداشته شود درحالیکه در شرایط اوج تحریم و ورشکستگی ادعایی، آفرها سر جای خود است. این یک مطلب است که باید بگوییم قرائن نشان میدهد قیمتهای دارو در ایران نسبت به آن چیزی که تمام میشود قیمت مناسبی است. تجربه نشان داده با توجه به اینکه مسئولین وزارت بهداشت در ادوار مختلف باوجوداینکه ادعا میکردند ما در بخش دارو سهامدار نیستیم یا اصطلاحا کننده کار و ذینفع نیستیم اما درنهایت در بخش سازمان غذا و دارو میدیدیم اینها دوباره سر از همان صنایع دارویی درمیآوردند یا حتی در بخشهای نظارتی در قسمتهای مختلف و حساس کسانی که در حوزه سلامت کار میکنند به شکل عجیبی دوباره از صنعت دارو بهعنوان «بیزینس» کار سر درمیآورند و با توجه به شرایطی که کشور ما دارد و مسئولین در اداره حوزه سلامت تحت هیچ عنوان حاضر نیستند از تجربه کشورهای دیگر در شفافیت و سامان دادن به بخش دارو استفاده کنند و در این وضعیت، طبیعتا قیمت داروها افزایش پیدا خواهد کرد و مردم بیپناه در برابر سودجویی عدهای قرار خواهند گرفت که هم رسانه دستشان است و هم پستهای سیاسی و اجرایی و هم از سوی مجلس و بخشهای مختلف حمایت میشوند . شما شک نکنید که خیلی زود از بخشهای مختلف حاکمیت، فریاد «وا اسفا صنعت دارو از دست رفت!» بلند میشود و پشت آن موجی راه میافتد و قیمتهای جدید تحت پوشش صنعت بیمه درمیآید و صنعت بیمه برای اینکه قیمتهای جدید را پوشش بدهد اقدام به حذف خدماتش از مردم و تحت پوشش قرار دادن دارو میکند و جالب است این قصه دقیقا زمانی دارد صدایش بلند میشود که در بحث پزشکی ما دنبال این هستیم که تعرفهها را واقعی کنیم. لذا یکبار دیگر صنعت دارویی که در همه این سالها به پشتوانه حمایتهای آقای دکتر نمکی و تیمش؛ بههرحال من نمیگویم زیادهخواهی چراکه برای اثبات آن نیاز به مستند داریم اما به نظرم حقش را تمام و کمال و شاید بیشتر نیز دریافت کرده است، موفق میشود با این مانورها جلوی واقعی شدن تعرفه را بگیرد و خودش را پرزنت کند.»
توقف قاچاق دارو تنها نیاز به اراده دارد
اسفندیار در پاسخ به این پرسش که به گفته عدهای حذف ارز برخی داروها میتواند به دلیل قاچاق دارو به کشورهای همسایه باشد، معتقد است مردم نباید به جرم عدم توانایی دولت در کنترل قاچاق سرشان باقیمتهای بالا بریده شود: « قاچاق را چه کسی انجام میدهد؟ آدمهایش کاملا مشخص است. آیا سیستمهای نظارتی نمیتوانند بفهمند چند کانتینر دارو دارد از مرز میرود؟ من معتقد هستم در بحث دارو باید به مردم یارانه داد. بهخصوص با این گرانی وحشتناکی که در این سالها ایجاد شده و اقتصاد مردم فلج شده است و بهخصوص بازنشستهها به وضعیتی افتادهاند که واقعا رقتبار است، حداقل کاری که دولت و مجلس میتواند انجام دهد این است که این سوبسیدها را بدهد و چنانچه نمیخواهد بدهد حداقل باید یارانه عمومی را ۳ تا ۴ برابر بکند که مردم بتوانند دوام بیاورند. من فکر میکنم به جرم ناتوانی دولت در کنترل قاچاق ارز ما وظیفه نداریم سر مردم را ببریم. الان سالهاست که این سیاست دارد انجام میشود. میگویند نمیتوانیم قاچاق سوخت را کنترل کنیم، قیمت سوخت را بالا میبرند. قاچاق دارو را نمیتوانیم کنترل کنیم، قیمت دارو را بالا میبرند. بدون اینکه نگاه کنند برای مردم و اقتصاد آنها چه اتفاقی خواهد افتاد. خب اگر دولت نمیتواند اینها را کنترل کند مشروعیت خودش زیر سؤال است. دیگر دست از مالیات گرفتن از مردم و وضع قوانین هم باید بردارد. معنا ندارد که دولت در انجام وظایف حاکمیتی خود ناتوان باشد و سر مردم را ببرد. قاچاق دارو برای اینکه متوقف شود نیاز به اراده دارد و تمام. »
حذف ارز داروهای خارجی با مشابه خارجی از سه منظر
وی حذف ارز از داروهای خارجی با مشابه داخلی را در سه گروه دستهبندی کرده و میافزاید: «یک نوع آن، این است که مثلا یک دارویی مربوط به شیمیدرمانی است. نوع خوب و برند خیلی عالی خارجی آن از قبل در شرکتهای دارویی تأمین شده و شرکتهای بیمه نیز آن را پوشش میدهند، خب من ندیدم ارز این مدل از داروها را بخواهند قطع کنند و در خصوص داروهای بیماریهای مزمن بررسیها نشان میدهد، اختلاف مشابه خارجی با نوع ایرانی آن به لحاظ کیفیت بسیار زیاد است. به نظر من قطع ارز آنها یک جنایت است و نباید اجازه داد هزینههای کمرشکن بر مردم تحمیل شود،اما یکسری داروها ست که من پزشک با یک شرکتی از آنسوی آبها یا همین داخل قرارداد بستهام که داروی آنها را تحت پوشش قرار دهم و آن برند خاص از دارو را در نسخه بنویسم. اینجا حاکمیت باید با این سودجویان برخورد کند، اما ازآنجاییکه در کشور ما شفافیت بر درآمد وجود ندارد و حوزه سلامت تحت عنوان قدیسپروری و تقدسمآبی از نظارت کاملا خارج شده و به خود ارجاعی رسیده است و با تخلفاتی که خیلیهایشان در دنیا جرم هستند برخورد نمیشود، بسیاری از مردم از این منظر آسیب میبینند، اما نوع سومی هم وجود دارد. امروز به نظر میرسد وارد کردن نوع خارجی برخی داروها دیگر معنا ندارد. کیفیت تولید داخلی بخش عمدهای از داروها واقعا تأیید شده است و در این شرایط تحریمها به نظرم عاقلانه هم نیست که وارد شوند. مثلا اسویکسی که در داخل میزنیم خیلی ارتباط معناداری با مشابه فرانسویاش که در کشور ما در عبیدی بستهبندی میشود ندارد و بسیاری از بیماران از نوع داخلیاش راضی هستند. این باید علمی بحث شود. پس سه دسته شد یکی سودجویی پزشکان، دوم داروهایی که مربوط به بیماریهای مزمن است و ما واقعا کیفیت مناسبی در داخل نداریم و یکی هم بحث اینکه بله کیفیت داروهایمان خوب است و ما باید از تولید داخلیمان حمایت کنیم.»
لابیگری دلیل افزایش قیمت داروهای ایرانی
این پژوهشگر حوزه سلامت معتقد است برای افزایش قیمت داروی ایرانی هیچ توجیهی بهجز لابیگری وجود ندارد: «به نظرم قیمت گذار و سیاستگذار و ناظر و مجری عملا در کشور ما یکی هستند و قابلباور نیست غیرازاین هم باشد. سیستم نظام سلامت ما مطلقا منافع حاکمیت و مردم را پوشش نمیدهد و اصناف چه پزشکی، چه دندانپزشکی، چه پیراپزشکی و چه دارو در رتبه اول برای کسب منفعت هستند و اگر چیزی باقی ماند تقدیم مردم و حاکمیت میشود.»
صنعت دارو , گرانی دارو , مهدی اسفندیار
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.