گروه فرهنگی
مهمانی آداب دارد، راه و رسم خودش را دارد. این‌که میزبان که باشد و چطور دعوت کرده باشد، این‌که ما چقدر به میزبان ارادت داشته باشیم و ده‌ها موضوع و نکته که همیشه مهمانی رفتن ما را تحت تأثیر خودش قرار می‌دهد. از کودکی همواره ما را ملزم به رعایت آداب مهمانی کرده‌اند، اما همیشه این میزبان بوده که رغبت و میل را به مهمانی کم‌وزیاد کرده است. یادمان باشد رفتن به مهمانی همیشه نیازمند یکسری آمادگی‌هاست. هراندازه که این مهمانی بزرگ‌تر و مهم‌تر باشد اهمیت این آمادگی هم بیشتر و بیشتر می‌شود. برخی برای تهیه مقدمات شرکت در یک مراسم عروسی، چندین روز وقت صرف می‌کنند؛ از تهیه لباس مناسب گرفته تا آرایش و ده‌ها کار دیگر. 
مهمانی اما از باب خدای باری‌تعالی و میزبانی او آداب ویژه‌تری دارد و درهای یکی از بزرگ‌ترین مهمانی‌های سالانه الهی به روی ما بازشده است. ماه مبارک رمضان مهمانی بی‌نظیری به میزبانی خدای رحمان است که خود پذیرایی از بندگان خطاکار خود را برعهده‌گرفته است. پس هرچه زودتر باید اقدام کنیم و آماده شرکت در مهمانی خدا شویم. خداوند متعال خود نیز برای حضور در این مهمانی بزرگ آدابی را برای ما منظور کرده و به همین خاطر ماه‌های رجب و شعبان را پیش مقدمه‌ای برای ورود به این مهمانی بزرگ در نظر گرفته است. حال که در آخرین روزهای ماه بزرگ شعبان، ماه رحمت و استغفار الهی قرار داریم بهتر است که از این فرصت اندک باقی‌مانده نیز استفاده کرده و  خود را برای میزبان بزرگ بیش از همیشه آماده نماییم.
 ظرفیت خود را افزایش دهیم
ماه مبارک رمضان به‌راستی ماه مهمانی خدا و ضیافت الله است. پیامبر و ائمه علیهم‌السلام برای ورود به این ماه یکسری دستورالعمل ذکر کرده‌اند. دستوراتی که قلب و جان انسان را آماده این ماه می‌کند و به او امکان بهره بیشتر از این ماه خدا می‌دهد. ماهی که بهار قرآن است و قرآن در آن نازل‌شده، ماهی که بر تمام ماه‌ها فضیلت و برتری دارد و ماهی که خداوند در آن ماه افراد زیادی را از آتش جهنم نجات می‌دهد.
بهره‌مندی از نعمت‌های ماه رمضان نیازمند آمادگی و ظرفیت است. هراندازه که این ظرفیت انسان بالاتر و بیشتر باشد، فرد بهره بیشتری را خواهد برد و از سفره الهی بهره‌مندتر می‌شود. ازاین‌رو است که دستورات مهمی برای روزهای آخر ماه شعبان ذکرشده؛ روزهایی که نقش مهمی در بالا رفتن ظرفیت ما دارند و آخرین‌مهلت ممکن نیز به‌حساب می‌آیند. به‌وسیله این بالا رفتن ظرفیت‌هاست که بهره بیشتری از مهمانی خدا نصیب انسان می‌شود و قلب، صفای لازم را برای ورود به ماه رمضان پیدا می‌کند.
امام صادق علیه‌السلام در این خصوص می‌فرمایند: «هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل کند،خداوند برایش ثواب دو ماه روزه‌داری را می‌نویسد.» 
آن‌قدر کسب آمادگی برای ورود به ماه رمضان اهمیت دارد که دستورالعمل‌های خاصی برای روزهای آخر ماه شعبان ذکرشده و ائمه به این موضوع توجه بسیار ویژه‌ای داشته‌اند. اباصلت از شاگردان امام رئوف می‌گوید:« در آخرین جمعه از ماه شعبان خدمت امام رضا علیه‌السلام رسیدم و حضرت به من فرمود ای اباصلت بیشتر ماه شعبان گذشته و این آخرین جمعه ماه است، پس در روزهای باقی‌مانده به جبران کم‌کاری‌هایت بپرداز. به آنچه وظیفه تو است عمل کن و از کارهایی که به تو مربوط نیست، دوری نما. زیاد اهل دعا، استغفار و قرآن باش و به درگاه الهی از گناهانت توبه کن که ماه خدا به سویت می‌آید.»
در ادامه حضرت خواسته‌اند که اباصلت به ادای امانت‌ها، پاک کردن قلب از کینه‌ها، جدا شدن از گناهان، کسب تقوای الهی و توکل بر او بپردازد. در انتها امام هشتم ذکری را به اباصلت آموزش دادند که جان را از آلایش‌ها پاک کند. حضرت فرمودند:در باقی‌مانده این ماه، زیاد بگو: اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ غَفَرْتَ‌ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ- فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِی‌ مِنْه‌؛ یعنی: خداوندا اگر مرا در روزهای گذشته ماه شعبان نیامرزیده‌ای در این روزهای باقی مانده ببخش.»
به‌هرحال دنیا با همه رنگ‌های فریبنده‌اش، ما را به‌غفلت انداخته و رنگ و بوی الهی را از ما گرفته است. باید قبل از ورود به مهمانی خدا، آن رنگ الهی را بازیابی کنیم و آمادگی لازم را برای شرکت در این ماه بزرگ به دست آوریم. دلی که مملو از کینه باشد،زبانی همراه با غیبت را به دنبال خواهد داشت و فردی که در ماه رمضان به گناه بیفتد و تقوا را رعایت نکند، کجا شرط مهمانی را ادا کرده است؟! برای آنکه ما در ماه رمضان تجربه یک ماه صاف وبا صفا را داشته باشیم باید از روزهای قبل از شروع این ماه بزرگ، خود را آماده کنیم و این دستورات امام رضا علیه‌السلام برای این موضوع است. 
 دستوری خاص برای سه روز پایانی
در حدیثی دیگر امام صادق علیه‌السلام راهکار الهی به‌خصوصی را برای کسب آمادگی ورود به ماه رمضان بیان داشتند. راهکاری که برای سه روز پایانی ماه شعبان است و ثواب بسیار زیادی دارد. حضرت فرمودند: «مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ‌ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْن‌؛ هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل کند، خداوند برایش ثواب دو ماه روزه‌داری را می‌نویسد.» در این حدیث امام صادق علیه‌السلام ، سه روز روزه گرفتن قبل از ماه رمضان را برابر یک ماه ثواب روزه‌داری ذکر کرده‌اند. سه روزی که می‌تواند به نیت قضا باشد یا به نیت روزه مستحب. این روزه‌ها انسان را در حال و هوای ماه مبارک قرار می‌دهد و باعث می‌شود انسان با یک شوق و شعف خاصی وارد ماه  رمضان شود. ازاین‌رو است که کلا برای روزه در ماه شعبان توصیه‌های زیادی شده و سیره پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله بوده است. علاوه بر این ثواب ویژه، روزه‌داری در ماه شعبان راهی برای رسیدن به بهشت الهی و ارتقای درجه شمرده‌شده است. مثلا پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: «مَنْ‌ صَامَ‌ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ‌ مِنْ‌ شَعْبَانَ‌ رَفَعَ لَهُ سَبْعِینَ دَرَجَةً فِی الْجِنَانِ مِنْ دُرٍّ وَ یَاقُوتٍ؛يعنی کسی که سه روز از روزهای ماه شعبان را روزه بگیرد هفتاد درجه در بهشت از درّ و یاقوت ارتقا می‌‎یابد.» و امام رضا علیه‌السلام نیز درباره آن فرمودند: «مَنْ صَامَ مِنْ شَعْبَانَ یَوْماً وَاحِداً ابْتِغَاءَ ثَوَابِ اللَّهِ دَخَلَ الْجَنَّةَ؛ يعنی کسی که یک روز از ماه شعبان را برای رسیدن به پاداش خداوند روزه بگیرد، به بهشت وارد می‌شود.» پس کسی که روزهای پایانی این ماه را روزه بدارد به پاداش ویژه و چندگانه‌ای رسیده ؛ ضمن آنکه آمادگی خوبی برای ورود به ماه خدا پیداکرده است.
 نکته پایانی
حیف است که ماه‌های رمضان یکی پس از دیگری بیایند و ما بهره کمی را از آن لحظات ببریم. گاهی ماه مهمانی خدا به نیمه می‌رسد و ما تازه متوجه ورود و رفتن این ماه بزرگ می‌شویم. ماهی که به‌سرعت به پایان خود می‌رسد. در این ماه، شب قدر وجود دارد که سرگذشت انسان را رقم می‌زند. حیف است که بدون آمادگی و آلوده از گناهان وارد روزها، شب‌ها و سحرهای پرفیض ماه مبارک رمضان شویم.