محمد مهرعلی
اوضاع در اوکراین آشفته است. زلانسکی، رئیس‌جمهور اوکراین بار دیگر کشورش را به زمین‌بازی واشنگتن و ناتو در نظام بین‌الملل تبدیل کرده و سرنوشت کشورش را به کاخ سفید و متحدان اروپایی آن گره‌زده است. آنچه مسلم است این‌که بحران‌های امنیتی جاری در اوکراین معلول عوامل مختلفی ازجمله مداخله ناتو در امور داخلی این کشور است. به عبارت بهتر؛ ناتو با مداخله خود در امور داخلی اوکراین عملا توافقنامه‌های قبلی در قبال اوکراین( ازجمله توافقنامه مینسک)  را هدف قرار داده و از ایجاد ثبات نسبی در این کشور جلوگیری کرده است.
این روند در دوران ریاست جمهوری جوبایدن تشدید شده است. در این میان، نباید از نقش دولت‌های اروپایی نیز به‌سادگی گذشت! برلین و پاریس از آغاز بحران اوکراین تاکنون بازی دوگانه‌ای را در این خصوص مدیریت کرده‌اند. آن‌ها از یک‌سو دو عضو اروپایی ناتو محسوب می‌شوند و از سوی دیگر، سعی دارند در کسوت یک میانجی وارد این معادله شوند. بدیهی است که این پارادوکس و تناقض آشکار از سوی بسیاری از مخاطبان قابل‌درک نیست، چراکه بازیگران اروپایی  هم‌اکنون جزئی از منازعه موجود در اوکراین محسوب شده و نمی‌توانند در این مجال خود را جدای از ناتو و حتی ایالات‌متحده تلقی کرده و به‌عنوان پلی میان طرف‌های درگیر در اوکراین ایفای نقش کنند.
مقامات آمریکایی با تسلیح نظامی اوکراین موافقت کرده و عملا در جهت حمایت از آشوب‌های موجود در این کشور گام برداشته‌اند، چنانکه واشنگتن حدود ۷ سال قبل ایجاد بحران اوکراین و سقوط دولت یانوکویچ نیز نقش مستقیم و پررنگی ایفا کرد.هم‌اکنون، دولت بایدن در حال تکرار همان رویکرد است و دولت اوکراین نیز بازی در زمین کاخ سفید و ناتو را نسبت به هر مؤلفه دیگری ترجیح داده است! در حال حاضر نیز واشنگتن  قصد دارد کیف را به حیاط‌خلوت خود علیه کاخ کرملین تبدیل کند. تا زمانی که چنین رویکردی از سوی مقامات آمریکایی وجود داشته و دولت اوکراین نیز این رویکرد را بپذیرد، اساسا حل‌وفصل بحران امنیتی در این کشور بحران‌زده امکان‌پذیر نیست.درهرحال،  تا زمانی که مداخله‌های  ناتو و اعضای آن  در قبال اوکراین تغییر پیدا نکند، اساسا نمی‌توان از حل‌و‌فصل این بحران سخنی به میان آورد.اکنون شاهد شکل‌گیری تنش‌های جدیدی در اوکراین هستیم که می‌تواند مقدمه‌ای برای شکل‌گیری منازعاتی جدی و دامنه‌دار در این کشور باشد. ستاد نیروهای مسلح اوکراین در بیانیه‌ای اعلام کرده است  که رزمایش مشترک ارتش این کشور با نیروهای ناتو ظرف چند ماه دیگر آغاز می‌شود، اقدامی که به‌احتمال‌زیاد به تشدید تنش با روسیه منجر خواهد شد زیرا مسکو پیش‌ازاین مخالفت خود را با چنین اقدامی اعلام کرده است.بااین‌حال به نظر می‌رسد آمریکا و دیگر اعضای ناتو، قصد دارند اوکراین را کماکان در مسیر تقابل با مسکو نگاه‌دارند! پس‌ازآن که روسیه گفت تشدید درگیری‌ها به شکل جدی در منطقه دونباس ممکن است به «نابودی» اوکراین بینجامد، ناتو نیز  از پررنگ‌تر شدن حضور نیروهای روسی در شرق اوکراین ابراز نگرانی کرده است.مقامات روسی تأکید کرده‌اند که  هرگونه اقدام ناتو در اعزام نیرو به اوکراین، منجر به تنش بیشتر در نزدیکی مرزهای روسیه می‌شود.