سایه کاخ‌نشینان هنرخوار بر کوخ‌نشینان هنردار - روزنامه رسالت | روزنامه رسالت
شناسه خبر : 37542
  پرینتخانه » فرهنگی, مطالب روزنامه, ویژه تاریخ انتشار : ۰۱ بهمن ۱۳۹۹ - ۶:۳۰ |
«رسالت» تبعات برگزاری حراجی‌های گران‌قیمت در کشور را بررسی می‌کند؛

سایه کاخ‌نشینان هنرخوار بر کوخ‌نشینان هنردار

سیزدهمین حراج تهران به‌صورت نیمه‌حضوری برگزار و طی این حراج رکورد فروش آثار هنری با رقم ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان شکسته شد. اثر تابلوی «خاطرات امید» آیدین آغداشلو که قیمت پایه آن 2/1میلیارد تومان تخمین زده‌شده بود اما سرانجام باقیمت ۱۲ میلیارد تومان به فروش رسید تا رکورد گران‌قیمت‌ترین اثر به فروش رسیده در حراج را از آن خود کند.
سایه کاخ‌نشینان هنرخوار بر کوخ‌نشینان هنردار
گروه فرهنگی 
سیزدهمین حراج تهران به‌صورت نیمه‌حضوری برگزار و طی این حراج رکورد فروش آثار هنری با رقم ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان شکسته شد. اثر تابلوی «خاطرات امید» آیدین آغداشلو که قیمت پایه آن ۲/۱میلیارد تومان تخمین زده‌شده بود اما سرانجام باقیمت ۱۲ میلیارد تومان به فروش رسید تا رکورد گران‌قیمت‌ترین اثر به فروش رسیده در حراج را از آن خود کند. این در حالی است که تابلوی «تابستان،زمستان» آغداشلو در حراج قبلی تهران ۸۵۰ میلیون‌تومان فروخته‌شده بود. نام آیدین آغداشلو که در ماه‌های اخیر به‌واسطه حاشیه‌های مرتبط با طرح شکایت برخی شاگردانش خبرساز شده بود، باری دیگر در حاشیه قرار گرفت و تحت عنوان «نقاش حاشیه‌ساز» مطرح شد.
با فروش تابلوی خاطرات امید آن‌هم به قیمت ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان اعتراضات بسیاری از سوی عامه‌ مردم و جامعه هنری کشور مطرح شد. در این راستا سینا کلهر، استاد دانشگاه و صاحب‌نظر حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «پرداخت 
۱۲ میلیارد برای اثری (بنا بر اذعان اهل‌فن کپی کاری شده) از فردی که متهم به آزارهای جنسی متعدد است، چیزی جز عربده‌کشی ثروتمندان نیست که بدانید پول داریم و هر کاری بخواهیم می‌کنیم. اگر گردنشان شکسته نشود، با جامعه نیز همان کار را خواهند کرد».
در ادامه این ماجرا نیز علی میرآبادی کارشناس هنر‌های ایرانی و اسلامی، درباره رکورد اخیر آغداشلو نیز بیان کرد: «ما در حال حاضر در فضایی زندگی می‌کنیم که شیوع کرونا اقتصاد هنر را زمین‌گیر کرده است. از طرفی کشور ما مشکلات اقتصادی هم دارد، پس با توجه به کرونا و فروپاشی اقتصاد دنیا و به‌تبع آن نابودی بازار‌های هنر، این سؤال پیش می‌آید که تکلیف حراج چه خواهد شد. این اثر تأثیرگرفته و به‌نوعی بازآفرینی از پیرو دلافلانچسکا است. پس یک ایده ناب و شخصی و مبتنی بر خلاقیت هنرمند نیست بلکه متعلق به نقاش دوران رنسانس است. وقتی ۸۰ درصد نشانه‌های یک اثر شبیه به دیگری است می‌توان گفت کپی است. حال ما باید اثر را متعلق به آغداشلو بدانیم یا پیرو؟»
منتقدان این امر براین باورند که خریدار این اثر بیش از آن‌که یک اثر هنری را خریده باشد تن به حواشی سپرده است چراکه برداشت و بازآفرینی از یک اثر دیگر نمی‌تواند قیمت پایه میلیاردی داشته باشد. آگاهان این عرصه می‌گویند معیار سنجش و برتری یک اثر درگرو خلاقیت آن است بنابراین کارشناس حراج تهران می‌بایست این معیار را در نظر و قیمتی میلیونی را تعیین می‌کرد. در ادامه بررسی این روند «رسالت» به گفت‌وگو با سید مسعود شجاعی طباطبایی، هنرمند کاریکاتوریست و مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری پرداخت.
سید مسعود شجاعی طباطبایی، هنرمند کاریکاتوریست و مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در گفت‌وگو با «رسالت» عنوان کرد: «با شیوع ویروس کرونا در کشور ایران، هنرمندان تحت‌الشعاع و در شرایط بحرانی معاش قرار گرفتند. علاوه بر شرایط نا به سامان معیشتی، ویروس کرونا فرصت ارائه آثارشان را نیز سلب کرد. به‌موجب عدم ارائه آثار در گالری‌ها، هنرمندان زبردست و جوان کشور با مشکلات فراوانی روبه‌رو شدند که در شرایط حال حاضر نیز حل و برطرف نشده است».
وی افزود: «در چنین شرایطی، جریانی تحت عنوان اقتصاد هنر ایجاد می‌شود که تنها تعداد محدودی از هنرمندان را در دایره خود راه می‌دهد. چنین هنرمندانی و معیشتشان را می‌توان با قیمت‌گذاری آثارشان مورد بررسی و شاید قضاوت قرار داد».
شجاعی طباطبایی تصریح کرد: «با واکاوی تاریخ هنر ایران درمی‌یابیم که فاخرترین آثار یک هنرمند متناسب با شرایط روز مردم شکل‌گرفته و نمایش زندگی عامه، به اثر فخر بخشیده است».
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری همچنین خاطرنشان کرد: «در کنار هنری که زندگی مردم و درد جامعه را به تصویر می‌کشد، هنر اشرافی نیز وجود دارد. این هنر متعلق به قشری خاص و افراد عادی شرایط قرارگیری در جو آن را ندارد. به‌طور مثال فروش ۱۲ میلیاردی تابلوی آیدین‌آغداشلو به‌صراحت از هنری اشرافی سخن می‌گوید چراکه عموم مردم جامعه توانایی خرید اثری ۱۲ میلیارد تومانی را ندارند. به‌طور حتم قیمت غیرمعمول این تابلو برای مردم جامعه قابل‌درک نیست».
عدم نظارت، معیشت دیگر هنرمندان را به بیراهه می‌کشاند
او یادآور شد: «آنچه با فروش غیرمعمول این تابلو در ذهن شکل‌ می‌گیرد این است؛
 چه کسی متولی فرهنگ عموم جامعه است و چه کسی براین امر نظارت می‌کند؟ به‌طور حتم در وهله اول می‌بایست این سؤال را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرسید که آیا دراین‌باره نقشی دارد؟ اگر این وزارت نقشی در نظارت ندارد، یک فاجعه و اگر هم نقش دارد اما نظارتی صورت نمی‌گیرد، بازهم فاجعه تلقی می‌گردد».
وی بابیان این‌که امروز شرایط نابسامان و بغرنج اقتصادی هنرمندان آن‌ها را وادار به دوری از عقایدشان می‌سازد و در جبر فرمالیستی قرار می‌دهد‌، گفت: «فضای شکل گرفته‌ حال حاضر، برای سایر هنرمندان بسیار ناامید کننده است چراکه قریب به یکسال در شرایط سخت معاش و عدم ارائه آثار خود به سر می‌برند اما به‌یک‌باره عده‌ای خاص در دایره محدود اشرافی، اثری را باقیمت غیرمعقول به فروش می‌رسانند».
شجاعی طباطبایی همچنین ادامه داد: «پرسش این است که چه انگیزه‌ای در پس این ماجرا وجود دارد؟ ماجرایی که در آن دیگر هنر رنگ و بویی از مفهوم ندارد و به هنر اشرافی بدل شده است‌. به‌طور حتم ورود و نظارت در این حوزه بسیار حائز اهمیت است‌. امروز می‌بایست در کنار مطالبات مردم ایستاد و به آثار فاخر هنری امکان ارائه بخشید».
هنر اشرافی را فاخر نشماریم
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری بیان کرد: «در حال حاضر از هنر مردمی، که برخاسته از آلام و دردهای جامعه است خبری نیست و متأسفانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این ماجرا ورود پیدا نمی‌کند‌.‌‌ بی‌شک عدم ورود و نظارت، ماجرا را بیش‌ازپیش سخت خواهد کرد. چطور ممکن است تابلویی با چنین قیمتی به فروش برسد؟ جابه‌جایی چنین رقمی نباید متناسب با وضعیت کشور باشد؟ سؤال دیگر این است که چرا از چنین افرادی مالیات اخذ نمی‌شود در حالی کارمندان کشور موظف به پرداخت مالیات هستند».
او خاطرنشان کرد: «هنر اشرافی، هنری غیرمعقول و الهام گرفته از دنیای غرب است که دنیای هنر را با اتفاق‌های خوبی روبه‌رو نمی‌کند. بی‌شک این جامعه هنری محدود و تنها به نفع عده‌ای خاص است».
وی در پایان این گفت‌وگو اظهار کرد: «نباید فراموش کرد که ایران اسلامی دارای بهترین هنرمندان در زمینه‌های مختلف است. بنابراین می‌بایست با نظارت بر عده‌ای قلیل اما اشرافی، به معیشت سایر افراد و امید‌شان در این راه کمک کرد».
|
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : ۰
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.