بهبود روابط آنکارا و تلآویو؛ چرا و چگونه؟
اردوغان در حالی شاهد پایان دولت ترامپ و احتمال آغاز ریاستجمهوری پُرچالش بایدن در واشنگتن است که برای مقابله با رویدادهای پیشرو با کمک دولت باکو و رایزنیهای مخفیانه به سمت بهبود روابط با رژیم صهیونیستی و امکان بهرهبرداری از نفوذ لابی صهیونیستی در آمریکا حرکت کرده است.به گزارش فارس سال ۲۰۲۰ برای رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه بیش از آنکه امیدوارکننده باشد افق گستردهای از چالشهای جدی را بازکرده است. علیرغم اینکه ترکیه ادعا میکند که توانسته شیوع کرونا را مهار کرده و حالا به دنبال واکسیناسیون دهها میلیون نفر است اما ضربه اقتصادی ناشی از شیوع کرونا اقتصاد ترکیه را به سمت لبه پرتگاه سوق داده است. با متوقف شدن سیل گردشگران خارجی با قرنطینههای پیاپی و رکود جهانی اقتصاد ترکیه که بهشدت برای رشد خود به جریان مداوم پول خارجی و سرمایهگذاریهای خارجی متکی است با مشکل روبهرو شده است. در کنار این فرارسیدن سررسید دهها میلیارد دلار از بدهیهای خارجی نیز این بحران را تشدید کرده است.
ماهعسل اردوغان و ترامپ
برخلاف دولت اوباما ازنظر ترامپ دلیل چندانی برای حمایت از کُردها وجود نداشت. از سوی دیگر دولت اردوغان توانسته بود به عمق تیم انتقال قدرت ترامپ نیز نفوذ کند. در سال ۲۰۱۶ دیداری بین وزیر خارجه دولت ترکیه و داماد اردوغان در نیویورک برگزار شد که در آن «مایک فلین» و «بیژن کیان» مشاور ایرانیتبار او حضور داشتند و ظاهراً تفاهمی برای لابی بر ضد فتحالله گولن و استرداد او به ترکیه صورت گرفت.با پایان یافتن دولت ترامپ آنکارا باید خود آماده رویارویی با مشکلات عدیده جدید بهخصوص در روابط خود با واشنگتن کند. بهخصوص آنکه در بودجه دفاعی سال ۲۰۲۱ مجوزهای جدیدی برای تحریمهای گسترده علیه دولت ترکیه به بهانه خرید اس ۴۰۰ گنجاندهشده که دولت بایدن برای اجرای آنها احتمالا کوچکترین تردیدی نخواهد داشت.
اردوغان به حمایت لابی صهیونیستی در آمریکا دل میبندد؟
در مقابله با این چالش به نظر میرسد که اردوغان به سمت نزدیک شدن به رژیم صهیونیستی حرکت کرده است. سخنان چندی پیش اردوغان در خصوص امکان احیای روابط ترکیه شاید از همین نگرانی سرچشمه بگیرد. روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی در زمان حاکمیت حزب عدالت و توسعه بسیار متلاطم بوده است. از سال ۲۰۱۰ میلادی که ارتش رژیم صهیونیستی کشتی «مرمره» را موردحمله قرار داد، روابط ترکیه و تلآویو هیچگاه به گرمی قبل بازنگشت.
علیرغم اینکه دو طرف در مذاکرات مخفیانهای که در سوئیس صورت گرفت این ماجرا را حلوفصل کردند اما از سال ۲۰۱۸ میلادی و همزمان با انتقال سفارت آمریکا در فلسطین اشغالی به قدس شریف، هیچ سفیری بین دو طرف مبادله نشده است.این احتمال وجود دارد که این بار نیز رایزنیهای پشت پردهای در این خصوص وجود داشته باشد؛ رایزنیهایی که بهاحتمالزیاد جمهوری آذربایجا در آن نقش ایفا میکند. دولت باکو در شرایط فعلی از موقعیتی استثنایی برای این میانجیگری برخوردار است. از یکسو در اتحادی راهبردی با ترکیه توانسته مناطق اشغالی خود را در قرهباغ پس بگیرد و از سوی دیگر سالهاست که روابطی دوستانه با تلآویو دارد.تلآویو نیز با بحرانی مشابه ترکیه اما از شدتی بسیار کمتر درباره دولت بایدن روبهرو است. رژیم صهیونیستی انتظار دارد که سیاستهای دولت بایدن در خصوص مذاکرات سازش و بهاحتمالزیاد بازگشت به برجام برایش چالشبرانگیز باشد. از هماکنون نیز مقامات رژیم صهیونیستی بهصراحت اعلام کردهاند که دولت بایدن نباید به برجام بازگردد و تحریمهای نفتی ایران را کاهش دهد؛ تحریمهایی که بهزعم تلآویو موجب ضعف ایران در گسترش نفوذ خود در منطقه شده است.
رژیم صهیونیستی از ترکیه چه خواهد خواست؟
بهعنوانمثال تا زمانی که دفتر حماس در ترکیه وجود دارد، بازتنظیم روابط بین ترکیه و رژیم صهیونیستی ممکن است تا مدت زیادی به طول انجامد. اسرائیل مدعی است صدها تن از نیروهای حماس – که به گفته تلآویو در حملات به اسرائیل دست داشتند- در ترکیه پناه گرفته و آنکارا در برخی موارد به آنها ملیت ترکیهای اعطا کرده است. در ماه اوت سال ۲۰۲۰ نیز وزارت خارجه آمریکا از ترکیه به دلیل میزبانی از رهبران حماس ازجمله اسماعیل هنیه (رئیس دفتر سیاسی حماس) بهشدت انتقاد کرد.از سوی دیگر ممکن است تلآویو خواستار تغییر سیاست ترکیه در مقابل حضور ایران در سوریه شده و همچون رژیم صهیونیستی قطع حمایت تهران از دمشق را خواستار شود. همچنین رژیم صهیونیستی میتواند از ترکیه بخواهد تا روابط و همکاریهای خود را با تهران محدود کرده و اجازه فعالیت بیشتر به موساد علیه ایران بدهد.اینکه تا چه اندازه ترکیه به این درخواستها واکنش مثبت نشان دهد بهطور حتم بستگی به سیاستهای دولت بایدن خواهد داشت. ایران هم بهصورت خاص ترکیه را تحت نظر دارد و بهخوبی میداند که هرگونه تغییر در این خصوص میتواند بر روابط تهران-آنکارا تأثیرگذار باشد.
اردوغان , ترامپ , ترکیه , رژیم صهیونستی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.