بازارهای اقتصادی به ویژه بازار مسکن در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در جوامعی که با نوسانات اقتصادی روبه‌رو هستند، به تدریج از ماهیت مصرفی و مولد خود فاصله گرفته و به سمت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های غیرمولد حرکت کرده‌اند. این روند، به دلیل جذابیت سودآوری بالا در بخش‌های غیرمولد نظیر املاک، ارز و طلا، موجب کاهش جریان سرمایه به سوی بخش‌های تولیدی و مصرفی شده است. گفتنی‌ است که این تغییرات نه تنها منجر به رکود اقتصادی می‌شود، بلکه زمینه‌ساز افزایش نابرابری و کاهش فرصت‌های شغلی و دسترسی در جامعه نیز خواهند شد. برای خروج از این وضعیت و هدایت بازار به سمت شکل مصرفی و مولد، اجرای مجموعه‌ای از سیاست‌ها و اصلاحات اساسی ضروری است. یکی از مؤثرترین ابزارها در این زمینه، سیاست‌های مالیاتی هوشمندانه است چراکه مالیات می‌تواند نقش تنظیم‌گر را ایفا کند و رفتارهای اقتصادی مصرف‌کنندگان را به سمت فعالیت‌های مولد سوق دهد. به عنوان مثال، افزایش مالیات بر دارایی‌های غیرمولد، نظیر املاک خالی یا دارایی‌های ذخیره‌ای و در مقابل، کاهش مالیات بر فعالیت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، می‌تواند انگیزه سرمایه‌گذاران را برای ورود به عرصه تولید تقویت کند یا در بازار مسکن سبب گردد تا تمایل برای سوداگری به حداقل میزان ممکن برسد. باور کارشناسان بازارهای اقتصادی و فعالان اقتصاد مسکن این است که علاوه بر ابزارهای مالیاتی، افزایش تولید به عنوان یک راهبرد کلان باید در اولویت قرار گیرد چراکه افزایش تولید زمینه ساز به تناسب رسیدن عرضه و تقاضا خواهد بود و این مهم گامی مثمرثمر برای خروج از وضعیت تورمی و پایداری قیمت‌ها است. شایان ذکر است تا بگوییم که این امر به منظور تحقق نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مناسب، ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به تولیدکنندگان، حذف بوروکراسی‌های زائد و تدوین قوانین حمایتی است. در کنار این اقدامات، فرهنگ‌سازی برای کاهش رفتارهای سوداگرانه در بازار و ارتقای نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری نیز اهمیت دارد. ضرورت چنین اصلاحاتی از آنجا ناشی می‌شود که اقتصاد سالم و پایدار، بر پایه گردش مناسب سرمایه در بخش‌های تولیدی و مصرفی شکل می‌گیرد. درحقیقت تنها از طریق ایجاد توازن در بازار و کاهش تمرکز بر دارایی‌های غیرمولد است که می‌توان رشد اقتصادی پایدار، کاهش نرخ بیکاری و توزیع عادلانه‌تر درآمدها و دسترسی‌ها را تضمین کرد. ترکیب این راهکارها با نظارت مستمر و برنامه‌ریزی بلندمدت دولت، می‌تواند راهکاری عملی برای عبور از بحران‌های اقتصادی و دستیابی به توسعه‌ای پایدار به ویژه در بازار مسکن باشد. در بررسی بیش‌‌تر این موضوع و راهکارهای خروج بازارمسکن از شکل سرمایه‌ای به بازارهای مصرفی به گفت‌و‌گو با ایرج رهبر، رئیس کانون انبوه سازان تهران و فرشید ایلاتی، کارشناس بازار مسکن پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

ایرج رهبر، رئیس کانون انبوه سازان تهران:
عدم تعادل عرضه و تقاضا، عامل سرمایه‌ای شدن مسکن است
ایرج رهبر، رئیس کانون انبوه سازان تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار «رسالت» به تشریح الزامات خروج بازارمسکن از شکل سرمایه‌ای پرداخت و با تاکید بر افزایش تولید و لزوم به تناسب‌رساندن عرضه و تقاضا بیان کرد: به طورکل برای کنترل بازار مسکن و تبدیل آن به بازاری مصرفی می‌بایست به دنبال افزایش توان و قدرت خرید افراد بود تا قدرت خرید مصرف کننده حقیقی با قیمت مطرح برای عرضه مسکن به تعادل و تناسب برسد. 
وی با بیان اینکه تورم بازار مسکن مانع از تحقق شکل مصرفی در این بازار است، افزود: مادامی که شرایط برای مصرف‌کننده حقیقی تسهیل گردد و بتواند به قیمت دلخواه مسکن موردنظر خود را تهیه کند، تناسب عرضه و تقاضا افزایش پیدا خواهد کرد و این گامی حائزاهمیت برای کنترل بازار مسکن خواهد بود. چنانچه این ر‌ویکرد عملیاتی نگردد و همواره شرایط تورمی بر بازار مسکن حاکم بماند، افراد تمایل پیدا خواهند کرد تا مسکن خود را با قیمت‌ بالاتر به فروش برسانند یا زمان فروش را به تعویق بیندازند تا سود بیشتری کسب کنند و درنهایت ملک خود را با قیمت‌ بالاتری به فروش برسانند. 
رئیس کانون انبوه سازان تهران با بیان اینکه اگر تورم را کنترل کنیم، بستر خروج بازارمسکن از شکل سرمایه‌ای را فراهم خواهیم ساخت، تصریح کرد: با افزایس تولید و به تعادل رساندن عرضه و تقاضا می‌توانیم بازار مسکن را به ثبات برسانیم. 
رهبر خروج بازارمسکن از شکل تورمی را یک ضرورت دانست و با بیان اینکه کاهش تورم در بازار مسکن موجب کاهش چشم‌گیر سوداگری خواهد شد و بازار را به ثبات خواهد رساند، همچنین خاطرنشان کرد: مادامی که بازارمسکن از شکل رکود تورمی خود خارج شود و به ثبات برسد، دیگر کسی هوس کسب سود از طریق خرید ملک نخواهد کرد چراکه می‌داند قیمت مسکن برای سال آینده تغییر نخواهد کرد و سودی عایدش نخواهدشد. به موجب تحقق این امر، تمایل برای استفاده سرمایه‌ای از بازار مسکن به حداقل میزان ممکن خواهد رسید و بازار حالت مصرفی پیداخواهد کرد چراکه تنها افرادی که نیاز به مسکن دارند، درصدد خرید خواهند بود. 
وی در پایان این گفت‌وگو با تاکید بر لزوم به تناسب رسیدن عرضه و تقاضا در بازار مسکن بیان کرد: ضرورت دارد تا تعادل میان عرضه ‌و تقاضا در بازار مسکن را عملیاتی سازیم تا قیمت‌ها در بازار به ثبات برسد. چنانچه این مهم عملیاتی گردد، شکل سرمایه‌ای بازار مسکن از بین خواهد رفت و رویکردی مصرفی حاکم خواهد شد. 

فرشید ایلاتی، کارشناس بازارمسکن:
حاشیه سود مسکن باید منطقی شود
فرشید ایلاتی، کارشناس بازارمسکن در گفت‌و‌گو با خبرنگار «رسالت» به کارگیری ابزارهای مالیاتی را گامی مثمرثمر برای خروج بازارمسکن از شکل سرمایه‌ای و ورود آن به حالت مصرفی دانست و بیان کرد: حدود ۹ سال است قانون مبارزه با سوداگری مسکن، معطل مانده است و اجرایی نمی‌گردد. این درحالی ا‌ست که مالیات بر عایدی سرمایه که نام جدید آن مالیات بر سوداگری، اثرات بسیار مهمی را به همراه خواهد داشت و در صورت تصویب و اجرای دقیق می‌تواند بار زیادی از سرمایه‌ای شدن مسکن را کنترل کند و کمک کند تا بازار مسکن در حالت مصرفی قرار گیرد. 
وی به تشریح اثرات کاهش شکل سرمایه‌ای از بازار مسکن پرداخت و با تاکید بر ضرورت کنترل این روند افزود: مادامی که بار زیادی از سرمایه‌ای شدن مسکن کنترل شود، سهم مصرفی آن افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین چنانچه بتوانیم پایه جدید مالیاتی را در بازار مسکن اضافه کنیم، خروج بازار از شکل سرمایه‌‌ای را عملیاتی و کنترل خواهیم کرد.‌ 
کارشناس بازارمسکن درتشریح به کارگیری ابزارهای مالیاتی تصریح کرد: مالیات‌ها ممکن است در ابتدا امری حائزاهمیت و مثبت به نظر نرسند و در وهله نخست این چنین به نظر برسند که در حوزه سرمایه‌گذاری بازار مسکن اثرات منفی به همراه خواهند داشت. 
او با بیان اینکه باید سودهای موجود در بازار مسکن را به سودهای منطقی تبدیل کنیم، همچنین خاطرنشان کرد: اگر به عنوان یک صنعت به بازار مسکن نگاه کنیم خواهیم دید که هر صنعتی می‌بایست یک حاشیه سود منطقی داشته باشد و به طورحتم اتخاذ چنین رویکردی سبب می‌گردد تا بازیگران غیرحرفه‌ای و غیرتخصصی از بازار مسکن خارج شوند و سرمایه‌گذاران و صنعت‌گرانی حضور یابند که نگاه حرفه‌ای به بازار دارند و به دنبال سودهای نجومی نیستند. 
ایلاتی با اشاره به امکان سرمایه‌گذاری هوشمندانه و منطقی در بازار مسکن متذکر شد که متناسب با سایر صنایع کشور، مسکن نیز می تواند از سود منطقی برخوردار شود و توجیه سرمایه‌گذاری داشته باشد‌‌. 
وی در پایان این گفت‌وگو و در پاسخ به اینکه آیا اتخاذ چنین روندی اثرات مثبت قیمتی را به همراه خواهد داشت، بیان کرد: به طورحتم تصویب این نوع از مالیات‌ها می‌تواند سرمایه سوداگران را از بازار خارج  و سبب خواهد شد تا سرمایه‌های هوشمند وارد بازار شوند. با ورود سرمایه‌های هوشمند و سرمایه‌گذاران منطقی، تمایل برای سودهای منطقی و پایدار افزایش پیدا خواهد کرد و این روند می‌تواند زمینه شکل‌گیری صنعت سرمایه‌گذاری در بازار مسکن را به صورت منطقی در پی داشته باشد.