نمایندگان مجلس در جلسه علنی نوبت صبح دیروز و در جریان بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه، بند الحاقی ۱ ماده ۲۹ لایحه برنامه هفتم توسعه را تصویب کردند.
طبق این مصوبه، به‌منظور عدالت در پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان و نیز متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با ۹۰ درصد حقوق و فوق‌العاده‌های مستمر مشمول کسور شاغلان مشابه و هم‌تراز، دولت مکلف است تا پایان سال سوم برنامه اقدام لازم را به عمل آورد، این افزایش از سال ۱۴۰۳ در سال اول معادل ۴۰ درصد و در سال‌های دوم و سوم هرکدام ۳۰ درصد مابه‌التفاوت تا ۹۰ درصد یادشده خواهد بود.

آيین‌نامه اجرایی این بند به تصویب هیئت‌وزیران می‌رسد. مجلس شورای اسلامی روز یک‌شنبه (۲۸ آبان ماه) و در جریان بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه باهدف کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، سن بازنشستگی را برای گروه‌های مختلف تعیین کرد که این مصوبه در صورت تأیید شورای نگهبان قابلیت اجرایی پیدا می‌کند.

به‌گزارش مهر، محسن زنگنه، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه، با اشاره به مصوبه مجلس درباره تعیین سن بازنشستگی اظهار داشت: «صندوق‌های بازنشستگی ما دچار ناترازی بسیار شدید هستند. دولت در لایحه برنامه هفتم پیشنهاد افزایش سن بازنشستگی را ارائه کرد که ما تغییراتی در این پیشنهاد دولت اعمال کردیم. دولت آورده بود که به ازای هرسال خدمت، چهار ماه به سن بازنشستگی اضافه شود، اما ما آن رابین گروه‌های مختلف تقسیم کردیم.»

وی با اشاره به جزئیات مصوبه مجلس، توضیح داد: «افرادی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آن‌ها برای بازنشستگی اضافه نمی‌شود و هیچ تغییری درباره آنان اتفاق نمی‌افتد. برای کسانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می‌شود. افرادی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنان به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه خواهد شد. علاوه بر این، بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی چهار ماه اضافه می‌شود. افرادی هم که تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنان به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می‌شود.»

 پیشنهاد دولت درباره سن بازنشستگی
طبق گفته محمد رشیدی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی کمیسیون تلفیق پیشنهاد دولت مبنی برافزایش سن بازنشستگی را اصلاح و آن را به‌صورت پلکانی تصویب کرد، به‌گونه‌ای که فردی که به‌تازگی مشغول کارشده باید برای بازنشستگی ۳۵ سال سابقه خدمت داشته باشد اما مدت‌زمان خدمت برای بازنشستگی فردی که اکنون ۲۰ سال سابقه دارد، کمتر از ۳۵ سال است.»

 سازوکار مجلس برای بازنشستگی پیش از موعد
محسن زنگنه، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه بر این نکته تأکید کرد که بر اساس مصوبه مجلس، افرادی که مایل به بازنشستگی زودتر از موعد هستند، می‌توانند اعلام بازنشستگی کنند. باوجوداین، از زمانی که این مصوبه در مجلس به تصویب رسیده است، شبهات و ابهامات زیادی درباره سن بازنشستگی مطرح‌شده، به‌طوری‌که روز گذشته متنی یکسان به‌صورت ناگهانی در تعداد زیادی از کانال‌های خبری منتشر شد که در آن ادعاشده بود سن بازنشستگی در ایران ۱۲ سال افزایش‌یافته است، درحالی‌که این ادعا درست نیست و بر اساس مصوبه مجلس، میزان افزایش سنوات خدمت پلکانی است و بیشتر افراد در حد چند ماه به سنوات خدمتشان اضافه می‌شود و از سوی دیگر افرادی که به‌تازگی شروع به کار کنند، به میزان سنوات خدمت آن‌ها حداکثر ۵ سال اضافه می‌شود.

 روشنگری قالیباف درباره مصوبه «افزایش سن بازنشستگی»
آن‌قدر در کانال‌های خبری درباره این مصوبه مجلس حرف‌های ضدونقیض مطرح شد که رئیس مجلس نسبت به آن واکنش نشان داد و در جلسه علنی نوبت عصر روز یک‌شنبه (۲۸ آبان ماه) مجلس شورای اسلامی، گفت: «ازآنجاکه مطالبی پیرامون مصوبه افزایش سن بازنشستگی مطرح و برداشت‌های متعددی از آن شده است، بنده این را روشن عرض می‌کنم که شائبه‌ای ایجاد نشود.»

قالیباف توضیح داد: «بر اساس مصوبه مجلس، سقف سنوات خدمت حداکثر ۳۵ سال تعیین شد و از سوی دیگر سقف سن بازنشستگی برای آقایان ۶۲ سال و برای خانم‌ها ۵۵ سال تعیین شد. تأکید می‌کنم که سقف سنوات خدمت برای کارمندان حداکثر ۳۵ سال است و تحلیل‌های مختلفی که پیرامون این مصوبه مطرح می‌شود، صحیح نیست.»

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: «برای خانم‌ها نیز سن بازنشستگی ۵۵ سال بوده و حداکثر سنوات خدمتی ۳۰ سال است. این بحث کاملا شفاف است و نقل‌قول‌های دیگری که پیرامون آن مطرح می‌شود، صحت ندارد.»

 سن بازنشستگی بانوان تغییر نکرده است
احمد راستینه، عضو کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه، درباره مصوبه تعیین سن بازنشستگی، می‌گوید: «با توجه به اینکه ناترازی سنگینی در صندوق‌های بازنشستگی داریم و از سوی دیگر ضرورت همسان‌سازی حقوق بازنشستگان به دلیل شرایط سخت معیشتی آنان حیاتی است، در لایحه برنامه هفتم توسعه دو حکم در کنار هم درباره بازنشستگان موردتوجه قرار گرفت. حکم اول درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان است، به‌گونه‌ای که دولت مکلف شد در سه سال اول اجرای قانون برنامه هفتم توسعه همسان‌سازی را اجرایی کند، به این شکل که در سال اجرای این قانون ۴۰ درصد و در سال دوم و سوم هم هرکدام ۳۰ درصد متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تا ۹۰ درصد شاغل هم‌تراز اجرایی شود.»

وی ادامه داد: «همچنین در مصوبه دیگری بحث‌ترمیم صندوق‌های بازنشستگی موردتوجه قرار گرفت و بر اساس مصوبه مجلس، همه افرادی که الان شاغل هستند و در سن ۲۸ و ۲۹ و ۳۰ خدمت خود هستند اضافه سن خدمت یا سن بازنشستگی نخواهند داشت و برای کسانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می‌شود و سایر افراد هم در مصوبه مجلس مشخص‌شده است.»

نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: «بر این اساس، سرجمع افزایش سن بازنشستگی حداکثر ۶۲ سال است، به این معنا که اگر فردی به ۶۲ سال سن رسید بازنشسته می‌شود. همچنین اگر فردی به ۳۵ سال سنوات خدمت رسید اما ۵۷ ساله بود، بازنشسته می‌شود. البته درباره خانم‌ها هیچ تغییری در سن بازنشستگی آنان ایجاد نشده است و آنان با ۳۰ سال خدمت یا رسیدن به ۵۵ سال سن می‌توانند بازنشسته شوند. هر تفسیر دیگری که از مصوبه مجلس شورای اسلامی مطرح می‌شود، درست نیست و چندین بار رئیس مجلس شورای اسلامی هم در این زمینه توضیحات روشن داده است.»

عضو کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه اظهار داشت: «نکته مهم دیگر درباره مصوبه مجلس آن است که ملاک محاسبه حقوق بازنشستگی دو سال آخر خدمت افراد است. درواقع، زمانی که همسان‌سازی حقوق را انجام می‌دهیم، فردی که یک یا دو سال بیشتر از ۳۰ سال می‌ماند و به خدمت خود ادامه می‌دهد، ازآنجایی‌که دو سال آخر خدمت ملاک محاسبه سنوات یا حقوق بازنشستگی است، عملا در حقوق بازنشستگی آن فرد افزایش خوبی را شاهد خواهیم بود و به نفع آن فرد است. در نگاه اول ممکن است فردی بگوید که با تغییراتی که در سن بازنشستگی اتفاق افتاده است، باید چند ماه بیشتر خدمت کند، اما باید به این موضوع هم توجه کند که این کار روی محاسبه حقوق بازنشستگی افراد تأثیر مثبتی دارد. از این طریق هم به صندوق‌های بازنشستگی برای رفع مشکل ناترازی کمک می‌شود و هم به بازنشستگان از این طریق کمک خواهد شد و در تعیین میزان حقوق بازنشستگی آنان اثر مثبت دارد.»

 هجمه انتخاباتی به مصوبه بازنشستگی
همچنین علی جدی، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از ادعاهای خلاف واقعی که درباره مصوبه مجلس برای تعیین سن بازنشستگی مطرح می‌شود، گفت: «معتقدم برخی افراد و گروه‌ها نگاه انتخاباتی و تبلیغاتی به مصوبات مجلس دارند و می‌خواهند مجلس یازدهم را تخریب کنند.»

وی توضیح داد: «در مصوبه مجلس برای تعیین سن بازنشستگی آمده که اگر هر فردی متقاضی شود تا زودتر از موعد یا با ۳۰ سال خدمت بازنشسته شود، هیچ مشکلی ندارد. از سوی دیگر افرادی که با ۳۰ سال خدمت بازنشسته شوند، سنوات آنان کامل و مشکلی برای بازنشستگی نخواهند داشت. نکته بعدی آن است که سقف سن بازنشستگی ۶۲ سال و سقف سنوات خدمت نیز ۳۵ سال است و دیگر نباید کسی دنبال حاشیه‌سازی برای مجلس باشد و مصوبه را طور دیگری تفسیر کند.»
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی گفت: «عده‌ای به هر بهانه‌ای به دنبال تخریب مجلس یازدهم هستند، اما ما این اطمینان را به مردم می‌دهیم که دغدغه‌های آنان را در مصوبه خود موردتوجه قراردادیم و اگر کسی بخواهد با ۳۰ سال خدمت بازنشسته شود، می‌تواند این کار را کند و مانعی برای بازنشستگی افراد بعد از ۳۰ سال خدمت وجود ندارد.»
به هر صورت، این مصوبه هم مانند دیگر مصوبات مجلس شورای اسلامی در صورتی لازم‌الاجراست که از سوی شورای نگهبان به تأیید برسد و باید منتظر ماند و دید اعضای شورای نگهبان این مصوبه را رد یا تأیید می‌کنند.

 امید به زندگی افزایش‌یافته است
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه گفته است: از زمانی که محاسبات قانون بازنشستگی کشور انجام‌شده و صندوق‌هایی چون صندوق تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری تشکیل‌شده‌اند، نزدیک ۵۰ سال می‌گذرد و در این مدت امید به زندگی بالا رفته است. زمانی که این قانون تصویب‌شده، امید به زندگی، مبنای ۳۰ سال خدمت و سنوات ۳۰ ساله و سقف سنی آقایان و خانم‌ها همگی بر اساس وضعیتی بوده که در دهه ۵۰ با آن مواجه بودیم و اکنون با توجه به بهبود شرایط بهداشتی و طولانی شدن عمر امید به زندگی زن و مرد به ۷۷ سال رسیده است که این رقم در دهه ۵۰، ۵۵ سال بود و این نشان‌دهنده افزایش این شاخص است.
وی افزود: نرخ جایگزینی در صندوق تأمین اجتماعی به ۴/۵ رسیده و نرخ جایگزینی صندوق بازنشستگی کشوری ۰/۶۵ درصد شده و این در حالی است که در کل دنیا زیر نرخ جایگزینی ۶ به معنای بحران است. بسیاری از کشورها که وضعیتشان در بهره‌وری صندوق‌ها از ما بهتر نیز هست، مجبور شده‌اند اصلاحاتی اعمال کنند و متناسب با بهبود شاخص امید به زندگی، قوانین بازنشستگی خود را اصلاح‌کرده‌اند.