آلمان، انگلیس و فرانسه، سه کشور اروپایی امضاکننده برجام اخیرا  بیانیه مشترکی در مورد برنامه هسته‌ای ایران صادر کردند. تروئیکای اروپایی  در بخشی از این بیانیه با اشاره به سخنان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، بخش زیادی از اقدام جمهوری‌اسلامی در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای را در «مغایرت با تعهدهای درج‌شده آن کشور در توافق جامع هسته‌ای» دانستند. 

  پاس گل گروسی به واشنگتن و اروپا
بیانیه اخیر اروپائیان، نه بر اساس یک روند متعارف و طبیعی، بلکه بر اساس نوعی معامله میان آنها و مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی تهیه و تنظیم شده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در سخنرانی آغازین نشست فصلی شورای حکام مدعی شد  که جمهوری اسلامی ایران به توافق چهارم ماه مارس با آژانس به‌طور کامل عمل نکرده است و او نمی‌تواند صلح‌آمیز بودن برنامه‌ هسته‌ای ایران را تضمین کند.این در حالی‌است که اساسا گروسی خود نیز نسبت به داوطلبانه بودن برخی همکاری های ایران آگاه می باشد. تلاش مدیر کل آژانس  بین المللی انرژی اتمی جهت طبیعی جلوه دادن درخواست‌های فراپادمانی و فراپروتکلی خود از ایران، بی گمان منبعث از معامله ای خاص میان وی و مقامات غربی( آمریکایی-اروپایی ) می باشد. نشست فصلی شورای حکام با حضور نمایندگان ۳۵ کشور عضو روز دوشنبه ۱۱ سپتامبر (۲۰ شهریور) در وین، پایتخت اتریش، آغاز شد. در این نشست،  موضوع‌های متعددی از جمله برنامه هسته‌ای ایران و نحوه همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بررسی شد.

بیانیه ای از جنس ظاهر سازی
در بیانیه اخیر اروپائیان، کمترین اشاره ای نسبت به بی تعهدی مطلق غرب در عمل به تعهدات برجامی خود نیامده است. صرفا در بیانیه مشترک سه کشور اروپایی آمده‌است که «تهران به گسترش برنامه هسته‌ای تا سطحی هشداردهنده و فراتر از توجیه‌های پذیرفتنی غیرنظامی ادامه داده» و به نظر نمی‌رسد هیچ تمایلی به اجرای تعهدهای شفافش با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه مارس گذشته داشته باشد.  بدیهی است که شانتاژ اخیر گروسی و بیانیه از پیش هماهنگ شده اتحادیه اروپا و مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، منجر به امتیازدهی ایران به غرب نخواهد شد. تروئیکای اروپایی مدعی شده اند جمهوری اسلامی ایران به تولید و انباشت اورانیوم غنی‌شده فراتر از حد مجاز ادامه داده است. در این بیانیه، با استناد به مدارک آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأکید شده است که «تهران به غنی‌سازی بیشتر از  ۶۰ درصدی اورانیوم» ادامه می‌دهد. در همین‌ مورد، این سه کشور اروپایی مدعی شده اند  که احتمال «برنامه ساخت تسلیحات هسته‌ای در جمهوری‌ اسلامی بی‌تردید منتفی نیست.» 

 وقاحت اروپائیان 
اما وقاحت اروپائیان تنها به این موارد ختم نمی شود! در این بیانیه سه کشور اروپایی امضاکننده برجام از جمهوری‌ اسلامی ایران خواسته‌اند که به تعهدهایش در قبال آژانس عمل کند و اجازه نصب تجهیزات نظارتی به این نهاد بین‌المللی بدهد. آلمان و فرانسه و بریتانیا در حالی این بیانیه را صادر کرده‌اند که نشست شورای حکام در وین، اتریش، در جریان است. اما نقطه اوج بیانیه جایی است که اروپائیان مدعی شده اند :
«درست از زمانی که دونالد ترامپ از برجام خارج شده است، تعهدهایش مطابق با توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ را زیر پا گذاشته است. »
رمزگشایی از این بخش از بیانیه اروپائیان اهمیت زیادی دارد زیرا بیانگر رویکرد کلان آنها در قبال پرونده هسته ای ایران و موارد مشابه می باشد. 

 بازخوانی بازی غیراخلاقی اروپا 
سال گذشته ، جوزف بورل و انریکه مورا به عنوان دو دیپلمات اروپایی برجسته، طرحی را با هدف پایان دادن به موارد اختلافی موجود در مسیر احیای برجام ارائه کردند، اما به‌دلیل پیوستگی منافع واشنگتن و تروئیکای اروپایی و تقویت این پیوستگی در جنگ اوکراین، عملا اروپا از کسوت یک بازیگر مستقل و میانجی خارج و خود نیز به مهره بازی ضد‌ایرانی کاخ سفید تبدیل شد!به عبارت بهتر، اروپائیان اکنون حکم مهره های بازی واشنگتن در صحنه مذاکرات را پیدا کرده اند. قطعا در چنین شرایطی باید مراقب سیگنال‌های ارسالی (چه از نوع ایجابی و چه سلبی) از‌سوی دیپلمات‌ها و مقامات ارشد اتحادیه اروپا بود. به‌رغم برداشت‌ها و تفاسیر بعضا مثبتی که در قبال مواضع بورل به چشم می‌خورد، باید توجه داشت مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مواضع خود، کماکان کمترین هجمه‌ای را متوجه مقصر اصلی پیچیده‌سازی وضعیت برجام، یعنی دولت آمریکا نمی‌کند. این موضوع خود را در بیانیه اخیر آژانس نیز نمایان ساخته است! 

 اروپائیان دلال هستند یا بازیگر؟!
سؤال اصلی دیگر، مربوط به نقش اروپائیان در معادلات برجامی اخیر بازمی گردد. مقامات اروپایی بار‌ها با صدور بیانیه‌هایی دروغین، ایران را به‌واسطه اصرار بر دو مؤلفه مهم «لزوم ارائه تضمین‌های اعتباری از‌سوی آمریکا» و «لزوم مختومه‌سازی موارد ادعایی آژانس قبل از اجرایی شدن برجام» مسبب شکست در مذاکرات دانسته‌اند! این در حالی است که نمایندگان تروئیکای اروپایی بار‌ها پشت میز مذاکرات، منطق جمهوری اسلامی ایران را بابت لزوم تحقق این دو مؤلفه پذیرفته و در برابر آن نتوانسته‌اند پاسخی دهند.اروپائیان، این تناقض سیستماتیک وهدفمند را ماه‌هاست به صورتی جدی تر هدایت می کنند .

بورل در مواضع ماه‌های اخیر خود کمترین اشاره‌ای نسبت به عدم تعهد‌پذیری اتحادیه اروپا در موارد یازده‌گانه (وفق بیانیه بروکسل که پس از خروج ترامپ از برجام قرائت شد) نکرده است! مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از یک «معادله دو‌طرفه» سخن می‌گوید! او سعی می‌کند در این «تصویر‌سازی کاذب»، ایران و غرب را (به لحاظ قصور منتج به دفرمه‌شدن برجام) در یک وزن و سطح تعریف کند! این در حالی است که تروئیکای اروپایی در این معادله یک «متهم» محسوب می‌شود که نه تنها طی نزدیک به چهار سال اخیر به تعهدات برجامی خود عمل نکرده است، بلکه با فعالسازی مکانیسم ماشه و استناد به تاکتیک خرید زمان در ماجرای ترسیم ساختار‌های ناکارآمدی مانند اینستکس، در‌صدد تکمیل منطق فشار حداکثری دولت‌های ترامپ و بایدن علیه کشورمان برآمده است.جای تمامی این موارد در بیانیه های نمایشی و وقیحانه اروپائیان در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی خالی‌است! اروپائیان حتی اگر در آخرین مراحل مذاکرات هسته‌ای و بر سر ارائه طرح خود به تهران و واشنگتن، تقویت مواضع آمریکا را در یک رویکرد آشکار در دستور کار قرار نمی‌دادند و لااقل در نقش یک «بازیگر مؤثر» وارد عمل می‌شدند، نتایج بهتری در مذاکرات به‌دست می‌آمد. در هر صورت، جمهوری اسلامی ایران در پروسه احیای توافق هسته‌ای، تسلیم بازی فریب اروپائیان و سیگنال‌های انحرافی آن‌ها در‌خصوص موارد اختلافی نشده است.