نفیسه امامی
کره جنوبی از حدود ۳ سال پیش بعد از خریداری نفت از ایران، از پرداخت بدهی خود به کشور به بهانه تحریم‌های آمریکا اجتناب کرد. این کشور که از مشتریان ثابت نفت ایران بود، پس از اعمال تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه نظام بانکی و صادرات نفت ایران در مرداد ۹۷، از معافیت ۱۸۰ روزه برای خرید نفت تا اردیبهشت ۹۸ برخوردار شد و در آن مقطع، روزانه حدود ۳۵۰ هزار بشکه نفت و میعانات گازی از ایران می‌خرید.
کره جنوبی بعد از بلوکه منابع مالی ایران در بانک‌های این کشور از آذرماه سال ۹۷ و در مذاکراتی که با مقامات ایرانی برای آزادسازی اموال ایرانی داشت، هر بار تنها به حرف‌های بدون عمل بسنده می‌کند. سئول بارها متعهد شده تا در قبال پول، به ایران  کالا بدهد که بازهم از این اقدام صرف‌نظر کرده است.
بعد از تکرار چندباره بی تعهدی کره جنوبی بعد از رایزنی‌های صورت گرفته، کمیته‌ای در وزارت خارجه و زیرمجموعه‌های مرتبط برای پیگیری بازگرداندن اموال بلوکه‌شده کشور تشکیل شد. در همین راستا دستگاه دیپلماسی به سئول اعلام کرده است: «اگر تحریم‌ها مانع پرداخت بدهی‌های کره است، در خصوص لوازم بهداشتی و غذایی که در ذیل تحریم‌ها نیست، بدهی‌های خود را به ایران پرداخت کند.»
 کره جنوبی در ظاهر با چنین پیشنهادی موافقت کرده است و جلسات متعددی در این خصوص با سفیر این کشور برگزار شد، اما همان‌طور که مسبوق به سابقه است، در عمل هنوز اقدامی برای پرداخت بدهی‌های ایران انجام نگرفت.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۱۴ مهر در نشست خبری با خبرنگاران عنوان کرد: رایزنی‌ها با کره جنوبی در جریان است، ولی با سرعتی که ما انتظار داریم جلو نمی‌رود و کند پیش می‌رود. ما درباره خرید دارو و برخی اقلام با کره توافقات اولیه داشتیم و در دو هفته اخیر در مورد تأمین منابع موردنیاز از منابع ایران برای خرید واکسن آنفلوآنزا و واکسن کرونا در قالب کنسرسیوم سازمان تجارت جهانی با تعلل‌هایی از سوی کره مواجه هستیم و امیدواریم طرف کره‌ای حساسیت موضوع را متوجه و سرعت لازم را بدهد.  محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نیز سوم شهریور ماه در جمع خبرنگاران درباره بدهی کره جنوبی به ایران این‌طور گفته بود: «منتظریم؛ دولت کره و شرکت‌ها و بانک‌های کره جنوبی موظف‌اند این کار را انجام دهند و از مسیرهای مختلف این کار را پیگیری می‌کنیم. یکی از مسیرها، ادامه مذاکرات است، اما مسیرهای حقوقی برای ما باز است.»
با همه تلاش‌های صورت گرفته، کماکان هیچ گام مثبتی در راستای پرداخت بدهی کره جنوبی به ایران رخ نداده است و به نظر می‌رسد در صورت ادامه این روند، ایران در اقدامی متقابل بازار کشور را به روی کالاهای کره‌ای ببندد. 
* تلاش می‌کنیم کره جنوبی با آمریکا درباره لغو محدودیت‌ها مذاکره کند
حسین تنهایی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و کره جنوبی در گفت‌وگو با «رسالت»، درباره تعیین تکلیف پول‌های بلوکه‌شده ایران در بانک‌های کره جنوبی اظهار داشت: مقامات کره تاکنون درباره پرداخت بدهی خود به ایران فقط به وعده ‌و وعید بسنده کرده‌اند. ما روز گذشته هم مجددا درباره این مسئله با طرف کره‌ای صحبت‌هایی داشتیم، اما در عمل هیچ اقدامی صورت نمی‌گیرد. کره قرار بود معادل سه میلیون دلار کیت‌های تشخیص کرونا را از چند ماه قبل به ایران ارسال کند، اما آن را هم منتقل نکرده است.
وی بابیان اینکه اتاق بازرگانی هم با سفارت کره جنوبی در ایران و هم با بخش بازرگانی کره در حال مذاکره است، افزود: اتاق بازرگانی این هشدار را که در صورت ادامه این وضعیت مجبور به پایان همکاری‌های تجاری با کره جنوبی می‌شویم را به‌طرف مقابل داده است، ولی هنوز هیچ پاسخی دریافت نکرده‌ایم. مقامات کره‌ای در زمان مذاکره به خواسته‌های ما جواب مثبت می‌دهند، اما در عمل به گونه دیگری رفتار می‌کنند.  تنهایی عامل اصلی در عدم همکاری کره جنوبی در آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده را تحریم‌های آمریکا ذکر کرد و ادامه داد: شرکت‌های بزرگ کره جنوبی به دلیل حجم بالای تعاملات تجاری با آمریکا نگران اعمال تحریم‌های این کشور علیه خودشان هستند و به همین علت در انتقال پول‌های ایران مقاومت می‌کنند. 
وی میزان پول‌های بلوک شده ایران در این کشور را در حدود ۸٫۵ میلیارد دلار ارزیابی کرد و افزود: بعد از تلاش‌های بسیار مقدار بسیار ناچیزی در حدود ۹ میلیون دلار در قالب تجهیزات پزشکی و بهداشتی به ایران منتقل گردید که در قیاس با میزان بدهی آن‌ها به کشور رقم ناچیزی به‌حساب می‌آید. 
تنهایی با اشاره به اقدام متقابل ایران در قبال رفتار منفعلانه کره جنوبی بیان کرد: نمایندگان مجلس به‌تازگی طرحی در مجلس درباره تحریم خرید کالاهای کره‌ای مورد بررسی قرار داده‌اند. درصورتی‌که این طرح تصویب شود، ایران حتی بعد از لغو تحریم‌های آمریکا هم کالا از کره خریداری نمی‌کند. البته باید خاطرنشان کرد که حجم تبادلات تجاری میان کره جنوبی و آمریکا به‌مراتب بیشتر از ایران است و این کشور ارتباط تجاری خود با آمریکا را به دلیل تحریم‌های ایران قطع نمی‌کند. 
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و کره جنوبی افزود: ما در تلاش هستیم کره جنوبی به‌طور مستقیم با آمریکا درباره لغو محدودیت‌ها برای انتقال پول‌های ایران مذاکره کند. هفت سال قبل هم وقتی همه کشورهای اروپایی به‌یک‌باره ایران را تحریم کردند، کره جنوبی از این کار ممانعت به عمل آورد و روابط تجاری و بازرگانی ایران با این کشور ادامه پیدا کرد. 
وی با تأکید بر این‌که زمانی که مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد باید از راه‌های دیگری به دنبال تسویه حساب مالی رفت، گفت: مباحثی مبنی بر شکایت ایران از کره جنوبی به مجامع بین‌المللی برای دریافت بدهی‌ها نیز مطرح‌شده است که در صورت ادامه این وضعیت باید از این طریق به دنبال دریافت حق خود باشیم. وی با اشاره به اینکه کره جنوبی یکی از شرکای اصلی تجاری ایران محسوب می‌شود، افزود: ایران در بخش‌های مختلفی ازجمله خودرو، لوازم‌خانگی، فناوری و پتروشیمی  تبادلات زیادی با کره داشت و از توان علمی و دانش این کشور در تولید بهره‌های زیادی برد.  تنهایی درباره چشم‌انداز حضور بایدن و ازسرگیری روابط تجاری میان ایران و کره جنوبی گفت: با حضور بایدن در کاخ سفید مشخص نیست تا چه میزان از تحریم‌های آمریکا لغو می‌شود و از حالا نمی‌توان دراین‌باره اظهارنظر کرد، بااین‌حال امیدواریم قول‌هایی که کره جنوبی به‌طور دائم به ما می‌دهد، محقق شود. 
وی در پایان اظهار کرد: جواب مقامات کره همواره تمایل به ادامه همکاری با کشور و علاقه‌مندی به مردم و فرهنگ ایرانی است، اما اعلام می‌کنند که منتظر تاییدیه آمریکا برای انتقال پول‌های ایران هستند تا مشکلی برای شرکت‌های بزرگ کره‌ای ایجاد نشود.