سجاد لطفی
این شب‌ها سریالی از شبکه یک سیما پخش می‌شود به نام «خانه امن» که در ژانر امنیتی – پلیسی است؛ پرداخت امنیتی آن با موارد مشابه قبلی متفاوت است و این مخاطب را با ابعاد جدیدی از مشاغل امنیتی آشنا و درگیر می‌کند. نیروی امنیتی به نام «کمال» نمی‌تواند آن‌گونه که بایدوشاید برای خانواده خود وقت بگذارد؛ او در جلسه خواستگاری تنها پسرش غایب است چراکه اگر بر سر پست نباشد یک تروریست، با ترور یکی از اندیشمندان سعودی مخالف سیاست‌های تکفیری، حیثیت نظام اسلامی و مقوله تقریب را خواهد برد. پسر از نبودن‌های پدرش شکایت دارد؛ او نمی‌داند شغل واقعی پدر چیست و فکر می‌کند کارمند وزارت کشور است! گاه علاوه بر تهدید جانی این نیروها، جان خانواده‌شان نیز درخطر است؛ در این فیلم عروس خانواده به خاطر یک پرونده امنیتی مرتبط با کمال، در شب عروسی ربوده می‌شود. شاید مخاطب با خود فکر کند این صحنه‌ها و سناریوی سریال، مبالغه‌آمیز است درحالی‌که چنین تهدیدهایی همیشه برای نیروهای امنیتی و یا حتی قضائی – قضات مؤثر خصوصاً در دادگاه‌های انقلاب- وجود داشته و دارد. این وضعیت و محدودیت‌های ناشی از آن، نیروهای امنیتی را از رسیدگی به خانواده‌شان محروم می‌کند. آن‌ها برخلاف افراد معمولی، در سفرهای خارجی فقط می‌توانند سفر زیارتی به حج و عتبات عالیات داشته باشند آن‌هم با هماهنگی و رایزنی با مقامات مافوق و حفاظت نهاد متبوع. یک نیروی امنیتی، سبک زندگی‌اش را با شغلش هماهنگ کرده است به‌گونه‌ای که بدیهیات زندگی او هم از این وضعیت متأثر است. نیروهای امنیتی مجرد، موردی که برای ازدواج در نظر می‌گیرند لازم است در هماهنگی با اداره متبوع باشد! این میزان ازخودگذشتگی و قبول محدودیت برای هر فردی قابل‌قبول نیست و چنین مواردی گویای حساسیت و ظرافت این شغل و چنین نیروهایی ‌است.
در ذهن افراد جامعه، لقب سرباز گمنام برای نیروهای امنیتی، واژه‌ای آشناست؛ اما مخاطبان این سریال دیدند که گاه می‌شود یک سرباز گمنام، درون خانواده خود نیز گمنام باشد و البته مظلوم؛ اما … گمنام‌تر از نیروی امنیتی نیز وجود دارد! در این سریال، به دلیل این‌که همسر کمال فوت‌شده، خواهر او نقش مادر را برای فرزندانش ایفا می‌کند. در خانواده نیز فقط او از شغل امنیتی برادرش آگاه است و حجم سنگین نبودن‌های پدر خانواده را به دوش می‌کشد و امور را در اوقاتی که خلأ وجود پدر می‌رود که به نهاد ظریف خانواده ضربه بزند رتق‌وفتق می‌کند. همسر نیروهای امنیتی شریک مجاهدت‌های آنانند. اگر فداکاری بدون سروصدای آنان – که فقط از وجود لطیف و سراسر احساس زن برمی‌آید – نبود به‌یقین کیفیت تلاش و عملکرد نیروها و نهادهای امنیتی به حد فعلی نمی‌رسید. اما کسی از نقش این بانوان حرفی نمی‌زند چراکه آن‌گونه که باید شناخته و دیده نشده‌اند. «خانه امن» این نقش‌ را دیده و سعی کرده به دیگران نیز نشان دهد. وقتی به شغل امنیتی برش خانوادگی زده ‌شود، مظلومیت مضاعف نیروی امنیتی نیز منعکس می‌گردد.
این قدرناشناسی از همسران نیروهای امنیتی ریشه در یک نگرش خطا در جامعه دارد؛ وقتی سخن از پاکی و نجابت عده‌ای از فرزندان مسئولان نظام می‌شود، تلقی همگان این است که نقش تربیتی پدر بوده که باعث رشد چنین فرزندانی شده است و نقش مادر فرزندان که در حقیقت مربی تربیتی آن‌هاست نادیده گرفته می‌شود؛ موفقیت رهبری همچون امام خمینی (ره) در پیروزی انقلاب اسلامی و نیز تداوم حیات نظام اسلامی، مرهون همراهی‌های همسرشان در ایام قبل و بعد از انقلاب است اما این نقش نادیده گرفته می‌شود! این ندیدن ناشی از دو امر می‌تواند باشد: سایه به‌حق سنگین و باابهت شخصی همچون امام راحل عظیم الشّأن بر نقش اطرافیانشان ازجمله همسر؛ و نیز نوع نگرش مردم جامعه که نقش اجتماعی غیرمستقیم زنان در خانه و پشتیبانی آنان از همسران و فرزندانِ درصحنه‌شان، را نادیده می‌گیرد. به‌عکس اگر بانویی به‌صورت مستقیم در جامعه نقش ایفا نماید و به فعالیتی اجتماعی، سیاسی، یا اقتصادی مشغول باشد دیده می‌شود و همگان او را می‌بینند و می‌شناسند اما اگر در خانواده باشد و مایه پشت‌گرمی همسر و فرزندان باشد دیده نمی‌شود و کسی قدردان او هم نیست. جامعه وقتی فیلم «مختارنامه» را می‌بیند یاد داود میرباقری می‌افتد اما چقدر از مسئولان و مردم مانند مسئول وقت صداوسیما سید عزت‌الله ضرغامی چنین بینشی دارند که از خانم «جمیله حجی» همسر میرباقری هم به خاطر همراهی و صبوری هشت‌ساله او تقدیر نمایند؟!
سخن از دفاع از حرم که می‌شود یاد سردار دل‌ها حاج قاسم سلیمانی و فرماندهانی همچون حاج حسین همدانی در ذهن نقش می‌بندد اما تا کتاب «خداحافظ سالار» نوشته نشود کسی چه می‌داند نقش همسر حاج حسین همدانی خانم «پروانه چراغ‌نوروزی» در سوریه چه بوده است؟! دریکی از جلسات خانواده‌های شهدای مدافع حرم با رهبر انقلاب،  ایشان از روی کاغذی، اسم حضار را می‌خوانند: «خانم محبوبه بلباسی، همسر گرامی شهید. من خواندم وصیت‌نامه‌ این شهید را که به این همسرش می‌گوید که اگر شما نبودی، من به این راه نمی‌رفتم. شما بودی که کمک کردی من به این راه بروم. این‌طوره خانم؟» توجه رهبر انقلاب به نقش زنان در پشت‌صحنه حائز اهمیت است و تمام افراد جامعه و مسئولان باید به چنین نقشی آگاه باشند و برای آن ارزش قائل شوند؛ اگر خیال مرد از خانواده و نیز تربیت فرزندان راحت نباشد به‌سختی می‌تواند ایفای نقش نماید و در جامعه اثرگذار باشد؛ امام ره فرمودند: «مرد از دامان زن به معراج می‌رود»؛ تلقی اولیه از این سخن حکیمانه، تربیت فرزند در دامان مادر است اما علاوه بر این، عروج و پیشرفت معنوی و حتی مادی مرد با همراهی عاطفی و فداکارانه زن در ایفای هر چه‌بهتر نقش همسری و مادری در خانواده است. ثروت حضرت خدیجه سلام‌الله علیها یکی از دو رکن پیشرفت اسلام است. مقام امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام  نیز جز با همراهی فاطمه زهرا سلام‌الله علیها میسّر نمی‌شد چراکه آن دو وجود نورانی، هر یک، دیگری را یاریگری برای اطاعت خدا می‌دانستند (نعم العون علی طاعه الله). نقش حضرت زینب سلام‌الله علیها بیشتر بعد از عاشورای حسینی نمودار است ولی اگر همراهی‌های ایشان در بین راه، با حضرت اباعبدالله علیه‌السلام نبود شاید نهضت حسینی به کمال مطلوب خود نمی‌رسید درواقع کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود ولی کربلا به کربلا نمی‌رسید اگر همراهی زنان کاروان حسینی نبود چراکه طبق گفته امام حسین علیه‌السلام خدا خواسته بود تا امام حسین علیه‌السلام را شهید ببیند و خواهران، زنان و دختران ایشان را اسیر؛ و این بانوان فداکار علاوه بر این‌که به امر خدا راضی شدند، این حوادث را نیز به‌جز زیبایی ندیدند! چنین واقعه‌ای برای ما افسانه بود تا این‌که زنانی از نسل زینب را در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس دیدیم؛ همسران شهدا؛ مادران چند شهید؛ مادر شهیدی که یک تک پسر داشت! آری حضور غایب ازنظر زنان باید بیشتر دیده و شنیده شود تا ارزش آنان در جامعه قدر دانسته شود تا این فداکاری‌ها در جامعه بماند و نسل حماسه‌هایی از جنس «کمال در خانه امن» و «حاج حیدر در بادیگارد»، و «داود میرباقری در خلق مختارنامه»، و «حاج قاسم و حاج حسین در دفاع از حرم و حریم» باقی بماند …  امنیت امروز به‌راحتی رقم نخورده و  مرهون تلاش شبانه‌روزی مردان و خصوصاً زنانی گمنام در جامعه، و البته در یک سری خانواده‌هاست.