کیفیت، حلقه مفقوده سریال های رمضان ۱۴۰۰
گروه فرهنگی
سریال سازی مناسبتی در رسانه ملی قدمتی طولانی دارد،اما این قدمت طولانی و تجارب بسیار ،سبب نشده تا هرازگاهی آثار بیکیفیت و کم کیفیت را از قاب تلویزیون شاهد نباشیم.
شاید اگر گروهی در رسانه ملی مینشستند و با آسیبشناسی سالها تجربه در زمینه سریال های مناسبتی آن را واکاوی میکردند امروز شاهد پخش چندین سریال فاخر در ایام ماه مبارک رمضان بودیم.
نکته اساسی در طول سالیان دراز بیبرنامگی شبکههای تلویزیونی در این مناسبتها و تولید دقیقه نودی بسیاری از آثار است. حال با خروج نیروهای باتجربه از تلویزیون و جذب آنها در شبکه نمایش خانگی چالشی مضاعف برای سریالسازی مناسبتی به شمار میرود.
چند شبی از ماه مبارک رمضان را پشت سر میگذاریم و دیدن سریال های شبهای ماه مبارک پای سفره افطار عادت چندین ساله مخاطبان تلویزیون است که اتفاقا در این مناسبت ویژه، مردم باعلاقه و میل و رغبت بیشتری پایه سریال دیدن هستند .
کارنامه تلویزیون در سالهای اخیر نشان داده است که مدیران و سیاستگذاران تلویزیون برای این کنداکتور، برنامه ویژه و توجه خاص دارند و با وسواس بسیاری گروه تولید و البته محتوای تولید را بررسی میکنند و اگر دقت کرده باشید بهترینهای تلویزیون را در عرصه کارگردانی ، بازیگری و حتی نویسندگی برای این آنتن ویژه در نظر میگیرند، چراکه خوب میدانند حجم قابلتوجهی از مخاطب رسانه ملی نشستهاند تا بلافاصله بعد از صرف افطار مخاطب جذابترین سریالهای تلویزیون باشند، اتفاقی که تقریبا در سالهای سال به شکل رقابت گونه در میان شبکههای مختلف اتفاق میافتاده و اصولا مدیران هم به شکل محسوس و نامحسوس به آن نگاه رقابتی داشتند و بارها شاهد این بودیم که روی انتخاب بازیگران و کارگردانان و حتی بازیگران اصلی مدتها جلسات مختلف تشکیلشده و هرکسی را در قواره این زمان خاص برای سریال سازی نمیدیدند.
اما به نظر میرسد بااینکه اینهمه حساسیت هم در این مجموعه وجود دارد ساخت سریال های فاخر کمرنگ شده و مخاطب با موضوعاتی دمدستی و گاه حاشیهای و غیر جذاب اوقات بعد از افطار را پای تلویزیون سپری میکند.
اگر به سوابق تلویزیون در انتخاب کارگردانان برای سریال سازی در ماه مبارک رمضان دقت کنیم شاهد نامهایی چون حسن فتحی ، سیروس مقدم ، رضا عطاران و نامداران دیگری هستیم که هر یک کارنامه مشخص و معینی را در تلویزیون از خود بهجای گذاشتند و جالب اینکه در سال پیش رونیز کارگردانان صاحبنام و صاحب سبکی برای تلویزیون سریالسازی کردند. مگر میشود از کنار نامهایی چون علیرضا افخمی با کارنامه موفق بهخصوص برای ماه مبارک رمضان در عرصه سریال سازی با ژانر ماورایی عبور کنیم؟ مگر میتوانیم فراموش کنیم سعید سلطانی با سریالهایی چون «پس از باران» تا سریال «ستایش» بخش اعظمی از مخاطب تلویزیون را ازخودراضی نگهداشته است یا کارنامه بهروز افخمی که البته سریالش از کنداکتور ماه مبارک رمضان به دلایل فنی و مراحل تدوین خارج شد.
سالهای اوج سریالهای مناسبتی ماه رمضان مربوط به دهه ۸۰ بود. زمانی که دیگر مردم به روند این سریالها عادت کرده بودند و از دو هفته به شروع ماه رمضان میخواستند تا بدانند قرار است در یک ماه چه سریالهایی را ببینند. ازجمله سریالهای شاخصی که در سالهای ابتدایی دهه ۸۰ پخش شدند، میتوان به «گمگشته» به کارگردانی رامبد جوان، «یادداشتهای کودکی» ساخته پریسا بختآور و «چراغهای خاموش» کاظم بلوچی اشاره کرد که موفق به جذب مخاطبان بیشتری شدند. همچنین در سالهای میانی دهه ۸۰ بود که موج ساخت سریالهای ماورایی هم به راه افتاد و چند کارگردان ازجمله سیروس مقدم، علیرضا افخمی، حسین سهیلیزاده، محمدحسین لطیفی و… به سراغ ساخت آثاری با این مضمون رفتند.
با این اوصاف باید بگوییم که مخاطبان تلویزیون از سریال های امسال چندان راضی نیستند و جدا از مباحث محتوایی و نگاهی جدی به سبک و سیاق سریال سازی ، باید گفت سریال های امسال در ماه مبارک نهتنها به لحاظ ساختار که به لحاظ کیفیت ، چه در عرصه نویسندگی ، چه در عرصه کارگردانی و بهخصوص در بحث هدایت بازیگر و بازیگری نهتنها چنگی به دل نمیزنند که یادآور این موضوع هستند که در حد نام و ایام ماه مبارک رمضان نیستند.
شاید بیانگیزگی و نداشتن ذوق و شوق در تولید یک اتفاق ویژه باعث شده است که در سالهای اخیر شاهد این باشیم که کارگردانان صاحبنام حتی در حد و اندازههای کارهای سابقشان نیز دیده نشدهاند.
نکته ای در برخی از سریالها بهشدت مشهود است؛ ضعف در بازیگری و سرسری گذشتن از پلانهای مهمی است که مشخصا کارگردان یا سر صحنه نبوده است یا بهراحتی از کنار پلان مهم و تأثیرگذار سریالش گذشته است .
کیوان کثیریان از منتقدان سینما و تلویزیون در مورد همین عدم برنامهریزی پخش سریالهای تلویزیونی گفته است: «هرساله برنامهریزی برای سریالهای ماه رمضان و نوروز خیلی دیر اتفاق میافتد. از ماه شوال امسال میشود برای رمضان سال بعد برنامهریزی داشت، اما برنامهریزیها در صداوسیما کوتاهمدت است، چون مشخص نیست تا آن زمان مدیر شبکه یا فیلم و سریال عوض بشود یا نه. به همین خاطر برنامهریزی موقعی اتفاق میافتد که به مناسبت نزدیک شدهایم و در آن شرایط انجام دادن کار باکیفیت مشکل میشود. سریال سازی برای عید و رمضان تبدیل به یکجور رفع تکلیف شده است، سریالهایی هم که به آنتن میرسند، کیفیت و جنسشان عوضشده است. درحوزه سریالهای رمضانی از سریال ارزشمندی مثل صاحبدلان به این سریالهای الان رسیدهایم و کیفیت، افت شدیدی کرده است.»
بدیهی است که در چنین شرایطی مدیران باید کار را به دست جوانترهای باانگیزه بسپارند تا محصول بهخصوص در مناسبتی که اینهمه حساسیت و وسواس روی آن وجود دارد اتفاقی جسورانه و جذاب باشد. اگر دقت کرده باشید این روزها در شبکه نمایش خانگی و پلتفرمها کارگردانان جوان آثار قابلقبولی را تولید کردهاند و تلویزیون هم میتواند با اعتماد بیشتر کار را به دست افرادی بسپارد که هنوز از کار هنری سیرنشدهاند و به دنبال فرصت هستند تا برای درخشیدن از هیچ کوششی فرو نگذارند نه اینکه کارگردان از راه دور سریال را با واتساپ کارگردانی کند و نتیجهاش هم بشود اثری که خود عوامل هم آن را نمیبینند.
تلوزیون , صدا و سیما , ماه رمضان
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.