کمان؛ پرچمدار پهپادی ارتش
گروه سیاسی
در جریان برگزاری رژه ۲۹ فروردین سال جاری که بیش از هرچیزی توانمندی پهپادی ارتش جمهوری اسلامی ایران در آن به نمایش درآمده بود، پهپادهای خانواده کمان نیروی هوایی ارتش پیشاپیش یگانهای محمول پهپادی به نمایش درآمد که حاکی از اهمیت این پهپادها در ارتش و برنامهریزی مفصل برای بهکارگیری عمده آنها در سازمان رزم ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
خانواده کمان که از اولین عضو آن (کمان ۱۲) در بهمنماه ۱۳۹۷ تحت عنوان نخستین پهپاد رزمی ارتش رونمایی شد و دومین عضوش یعنی کمان ۲۲ نیز اسفندماه سال ۱۳۹۹ رسما به نمایش درآمد و از آن بهعنوان جدیدترین دستاورد پهپادی ارتش جمهوری اسلامی ایران یاد میشود. در این گزارش مروری خواهیم کرد توانمندیها و ویژگیهای این دو پهپاد را که اکنون جایگاه ویژهای در میان پهپادهای متنوع ارتش پیداکردهاند.
کمان ۱۲؛ آغاز راه پهپادی شدن ارتش
نخستین بار در نمایشگاه «اقتدار ۴۰» نیروهای مسلح که بهمنماه ۱۳۹۷ به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برپاشده بود، از پهپاد جدیدی بنام «کمان ۱۲» رونمایی شد که از آن تحت عنوان نخستین پهپاد رزمی ارتش یادشده بود و در همان نمایشگاه مشخصاتی برای این پهپاد ذکرشده بود که در نوع خود قابلتوجه بود.
حداکثر سرعت ۲۰۰ کیلومتر، برد عملیاتی ۱۰۰۰ کیلومتر، برد پرواز یکطرفه ۲۰۰۰ کیلومتر، مداومت پروازی ۱۰ ساعته و بیشترین وزن برخاست ۴۵۰ کیلوگرم ازجمله مشخصات اعلامی برای این پهپاد بود. از سوی دیگر طراحی بدنه این پهپاد نیز در نوع خود جدید و قابلتوجه بود که ازجمله آنها استفاده از بالکهایی در قسمت نوک بال (winglet) یکی از وجوه تمایز طراحی این پهپاد بود که این ویژگی باعث کاهش مصرف سوخت میشود.
پهپاد کمان ۱۲ که در آن زمان جدیترین تلاش نهاجا برای تولید یک پهپاد رزمی بهمنظور برطرف کردن نیازهای عملیاتی این نیرو بود، توان حمل حدودا ۲۰۰ کیلوگرم محموله را که میتوانست محموله جنگالی و یا بمب و یا موشک باشد را داشت؛ البته در همان نمایشگاه از موشکی تحت عنوان اخگر نیز رونمایی شده بود که با توجه به ابعاد و وزن آن بهعنوان سلاحی برای پهپادهای نهاجا معرفیشده بود.
اخگر در حقیقت موشکی مجهز به سیکر (جستجوگر) اپتیکی و با وزن سرجنگی ۷ کیلوگرمی است که نیروی پیشرانش از یک موتور میکروجت تأمین میشود و سرعت آن به ۶۰۰ کیلومتر در ساعت میرسد.
برد اعلامشده برای موشک اخگر ۳۰ کیلومتر و وزن کلی آن نیز ۲۷ کیلوگرم اعلامشده بود.
کمان ۱۲ نهایتا یک ماه پس از رونمایی، در اسفند ۹۷ به خط تولید رسید و پسازآن نیز بارها در رزمایشهای مختلف ارتش چندین فروند از آن به نمایش درآمد و همچنین اعلام شد که این پهپاد عملیات مشترک با جنگندههای نیروی هوایی ارتش به انجام رسانده که احتمالا کار هدفیابی و انتقال اطلاعات با خطوط امن داده به جنگندهها را صورت داده است؛ اما نقطه اوج آن رزمایش پهپادی ارتش در دیماه سال ۱۳۹۹ بود که نمونه تسلیح شده آن در این رزمایش به نمایش گذاشته شد که حاکی از توان حمل طیف قابلتوجهی از تسلیحات توسط این پهپاد بود.
مطابق آنچه از پیکربندی جدید تسلیحات این پهپاد به نمایش گذاشته شد، کمان ۱۲ قابلیت حمل پرتابگر راکتهای ۷۰ میلیمتری، بمبهای هدایتشونده سری قائم و موشک ضدزره و تاپ اتک الماس با برد ۸ کیلومتر را برای اجرای آتش علیه اهداف زمینی داشت.
کمان ۲۲؛ پرچمدار پهپادی ارتش
آنچه گفته شد خلاصهای از ماجرای پهپاد کمان۱۲ بود که گمان میرفت نسخه نهایی برنامه ارتش برای تولید یک پهپاد رزمی در نیروی هوایی باشد؛ اما امیر نصیرزاده، فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش در خلال یک گفتوگوی تلویزیونی برای نخستین بار از «کمان ۲۲» بهعنوان نسخه بعدی پهپاد «کمان ۱۲» نام برد و اعلام کرد که این پهپاد توان حمل ۳۰۰ کیلوگرم تسلیحات را دارد؛ این میزان توان حمل نشان میداد که کمان ۲۲ دستکم ۱۰۰ کیلوگرم بیشتر از کمان ۱۲ توان حمل تسلیحات دارد.
نهایتا اسفندماه ۱۳۹۹، نخستین تصاویر از این پهپاد و تسلیحات قابلحمل توسط آن و همچنین بیان جزئیات بیشتری از قابلیتهای آن منتشر شد.
در بررسی ظاهر این پهپاد، شباهت آن به پهپاد MQ-9 Reaper آمریکایی نخستین نکتهای است که به ذهن میرسد؛ شکل دماغه، پیکربندی بال و بدنه و همچنین سکانهای هدایت عمودی و افقی پهپاد کمان ۲۲ شباهت قابلتوجهی به پهپاد MQ-9 آمریکایی دارد.
نکته دیگری که درباره این پهپاد مطرحشده، برد ۳۰۰۰ کیلومتری و مداومت پرواز ۲۴ ساعته آن است؛ البته درباره برد آن اعلامنشده که ۳۰۰۰ کیلومتر شعاع عملیاتی آن است و یا برد یکطرفه که در صورت اینکه این عدد برد یکطرفه باشد، شعاع عملیاتی این پهپاد ۱۵۰۰ کیلومتر خواهد بود. اگر بخواهیم این برد را با برد ۱۲۵۰ کیلومتری پهپاد MQ-1 مقایسه کنیم، کمان ۲۲ نسبت به پریدیتور آمریکایی هم در مداومت پروازی و هم در شعاع عملیاتی برتری قابلتوجهی دارد.
ایستگاه هوایی جنگ الکترونیک
آنگونه که فرمانده نیروی هوایی ارتش گفته، کمان ۲۲ مجهز به محمولههای رزمی، اپتیکی و جنگالی است؛ موضوعی که در تسلیحات مشاهدهشده در روز رونمایی نیز قابلمشاهده است؛ بر اساس آنچه به نمایش درآمده این پهپاد مجهز به بمبهای هوشمند سری قائم، یک نوع بمب بالدار جدید و بمب هدایتلیزری است.
البته در مقابل این پهپاد نیز تسلیحاتی مانند پاد اخلالگر شاهین برای اجرای عملیات جنگ الکترونیک و اخلال بر روی رادارهای دشمن در باند X، بمب لیزری سنگین ۵۰۰ پوندی و نشانهگذار لیزری برای هدایت بمب لیزری نیز قرارگرفته که از این حیث میتوان کمان ۲۲ را نخستین پهپادی در کشور عنوان کرد که قابلیت حمل بمبهای سنگین لیزری را دارد.
در حقیقت توان حمل محموله ۳۰۰ کیلوگرمی این قابلیت را برای کمان ۲۲ ایجاد کرده تا انواع و اقسام محمولههای جنگ الکترونیک، اخلالگر، شنود الکترونیکی و … را بتواند حمل کند.
انقلاب در حمل تسلیحات
از سوی دیگر زیر هر بال از پهپاد کمان ۲۲، سهنقطه سخت برای نصب تسلیحات قرارگرفته که درمجموع دو بال، ۶ نقطه سخت وجود دارد و در قسمت میانی بدنه نیز یک نقطه سخت دیگر برای نصب محموله وجود دارد. تعداد بالای نقطههای سخت نصب تسلیحات بر روی بالهای این پهپاد یک مزیت قابلتوجه این پهپاد است؛ حتی در مقایسه این پهپاد با پهپادی مانند MQ-1 پریدیتور آمریکایی که ۴ نقطه سخت دارد، کمان ۲۲ درمجموع ۷ نقطه سخت دارد که از این حیث تعداد نقطه سختهای آن با پهپاد MQ-9 آمریکایی برابر است.
کمان ۲۲ را در حقیقت میتوان پاسخی به نیازهای سنگین عملیاتی نهاجا برای مأموریتهای رزمی برشمرد که با توجه به متمایز بودن پلتفرم آن نسبت به کمان ۱۲ میتوان مراحل توسعه دیگری هم برای آن در نظر گرفت که یکی از آنها را میتوان تسلیح این پهپاد به موشکهای هوابههوا برای ایفای مأموریت رهگیری هوایی برشمرد. هرچند در حال حاضر هم کمان ۲۲ پهپادی است که سنگینترین ترکیب تسلیحات را در میان پهپادهای کشور میتواند حمل کند.
نکته قابلتوجه دیگر این پهپاد، امکان عملیات همزمان رزمی و جنگ الکترونیک است که در صورت حمل پاد جنگ الکترونیک حین عملیات رزمی ضد اهداف زمینی، امکان هدف قرار گرفتن آن توسط سامانههای پدافندی را به حداقل میرساند که از این حیث پهپاد کمان۲۲ نخستین پهپادی در کشور است که از این قابلیت یعنی اجرای همزمان عملیات رزمی و جنگ الکترونیک برخوردار است.
ارتش جمهوري اسلامي ايران , پهپاد کمان 22
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.