اخبار ویژه »
شناسه خبر : 21218
پرینتخانه » اجتماعی, فرهنگی, مطالب روزنامه, ویژه
تاریخ انتشار : 15 اردیبهشت 1399 - 8:14 |
تحلیل برخی آسیب‌های فضای مجازی و پیش‌بینی اختلالات فرهنگی در پساکرونا؛
کرونای اجتماعی و فرهنگی
ماه‌هاست که مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا در کشورمان جا خشک کرده؛ از روز نخست که این ویروس در جهان گسترش یافت، همه می‌دانستند که یافتن درمان برای این درد همه‌گیر، آسان نیست و در چنین شرایطی از ووهان تا واشنگتن تنها یک‌صدا از روی کره زمین برخاست: در خانه بمانید!
| مهدیه هاشمی|
ماه‌هاست که مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا در کشورمان جا خشک کرده؛ از روز نخست که این ویروس در جهان گسترش یافت، همه می‌دانستند که یافتن درمان برای این درد همه‌گیر، آسان نیست و در چنین شرایطی از ووهان تا واشنگتن تنها یک‌صدا از روی کره زمین برخاست: در خانه بمانید! فارغ از آن‌که هر کشور با در نظر داشتن توانایی‌هایش تا چه اندازه سیاست بهداشتی و مقابله‌ای تصویب کرد و توانست مردم را در خانه نگاه دارد، یک نکته قابل انکار نبود و اینکه در زمان خانه‌نشینی، اینترنت به مدد بشر آمد تا بخشی از امور را تسهیل کند.
برای مثال بستر اینترنت در ایران، این فرصت را فراهم آورد تا مردم دیدوبازدید عیدانه خود را انجام دهند، تا برخی شاغلان دورکاری کنند، محصلان درس بخوانند و در یک کلام اینترنت در این ماه‌ها به‌جای سرگرمی و تفریح به ابزار رفع نیازهای حیاتی تبدیل شد اما نقاط منفی نیز در این میان وجود داشت و آن خبر پخش محتواهای نامناسب و تماس‌های زنده و زننده‌ای بود که قشر وسیعی از جامعه و به‌ویژه جوانان را در شبکه‌های اجتماعی آن ورآبی پای خود نشاند و طبق گزارش رسانه‌ها در میان پربازدیدها قرار گرفت. این موضوعات افزون بر پیامدهای مخرب اعتیاد به فضای مجازی به دلیل ماندن در خانه و همچنین اتلاف وقت به زنگ خطری جدی می‌ماند. بر این اساس به نظر می‌رسد که در صورت بی‌توجهی به فرهنگ کشورمان در این زمان و صرف معطوف شدن به مقابله با ویروس کرونا، پس از پشت سر گذاشتن این بحران باید با کرونایی اجتماعی فرهنگی مقابله کنیم که بدون شک زمان بیشتری از ما خواهد گرفت.«رسالت» در آسیب‌شناسی این موضوع با سید هادی معتمدی، روانپزشک و آسیب‌شناس اجتماعی به گفت‌وگو پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
•پیش‌بینی یک اختلال فرهنگی در دوران پسا کرونا
سید هادی معتمدی، روانپزشک و آسیب‌شناس اجتماعی، در مورد پررونق شدن استفاده از بستر اینترنت در مدت شیوع اپیدمی کرونا در کشور و مزایا و معایب آن چنین توضیح می‌دهد: «گزارش‌ها نشان می‌دهد که در مدت ابتلا کشور به اپیدمی کرونا، استفاده از فضای مجازی حدود ۳الی ۴برابر افزایش یافته است که بخش اعظم آن به کسب و کارها تعلق دارد. بر این اساس ویروس کرونا موجب رونق حوزه اشتغال و درآمدهای اینترنتی، مطالعات مجازی و رشد در نحوه استفاده از شبکه‌ها شد. اما نکته منفی این اتفاق برداشته شدن کنترل بر نحوه و مدت زمان استفاده از این فضا است که پیش از گسترش این ویروس در کشور همواره به مدیریت آن به‌ویژه برای کودکان توصیه می‌شد.»
وی ضمن بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود در دوران پسا کرونا، اعتیاد به فضای مجازی به‌عنوان یک اختلال نمایان شود، ادامه می‌دهد: «این اختلال می‌تواند بسیاری از سطوح و سنت‌های فرهنگی کشور ما را تحت‌الشعاع قرار دهد. بر این اساس باید ضمن تشویق افراد برای استفاده از این فضا جهت مقابله با ویروس، بهره‌وری بهینه از آن را نیز چون امری ضروری به مردم گوشزد کنیم تا از مشکلات دیگر در دوران پساکرونا جلوگیری شود. چون اشخاص فاسد با شناخت کامل از فضای موجود، از کنجکاوی و خانه‌نشین شدن اجباری جوانان سوءاستفاده می‌کنند و این‌گونه می‌شود که اشخاص معلوم‌الحالی با یک رقم بزرگ از تماشاچی در زمان نمایش زشت‌گویی‌هایشان روبه‌رو می‌شوند، البته پیش از وقوع این بحران در جهان، برنامه‌ریزی بهتری برای استفاده از فضای مجازی وجود داشت. اما با شیوع کرونا در کشور و محدود شدن فضاهای تفریحی و در خانه بمانیم ها، کاربران فضای مجازی که بیشتر قشر جوان را تشکیل می‌دهد، با زمان بسیار و مشغولیت کمتر مواجه شدند و این اتفاق زمینه خودنمایی افراد فاسد و حاضر در شبکه‌های مجازی و در ادامه آن پربیننده شدن اقدامات آنان را فراهم کرد. البته که بیشتر تماشاچیان با این دست نمایش‌های مبتذل موافق نیستند اما به دلایل ذکر شده در آن فضا حضور یافتند.»
•در آموزش وسواس مثبت برای انتخاب درست کوتاهی کردیم
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی ضمن تأکید بر اینکه مواجهه مداوم با هر آفتی بدون شک موجب اختلال و انحراف خواهد بود، تأکید می‌کند: «در این انحراف فرهنگی نیز، بازدید بیشتر این آفت‌های مجازی، جوانان را به همان سمت سوق داده و از این مسیر موجب بهره‌برداری مفسدین و جذب بیشتر مخاطب خواهد بود. رخ دادن این قبیل اتفاقات نشان داد که جامعه ما تا چه اندازه شکننده بوده و ما در آموزش و کنترل رفتار جوانان کشورمان و آموزش وسواس مثبت برای انتخاب درست کوتاهی کرده‌ایم که در چنین بحران‌هایی با کوچک‌ترین واقعه ماشه کشیده شده و با حجم عظیمی از انحرافات روبه‌رو می‌شویم.»معتمدی در پاسخ به این پرسش که اشخاص چگونه بدون نظارت می‌توانند چنین محتواهایی را منتشر کنند، تصریح می‌کند: «طبیعی است که پلیس فتا به دلیل محدودیت‌های موجود و تحریم‌های حاکم نمی‌تواند نظارت دقیقی بر این جریان داشته باشد علاوه بر آن چنین شبکه‌های مجازی ابزار دست دشمنان است. بر این اساس هرگونه اقدام نادرست می‌تواند موجب فوران حساسیت‌ها و جلب بیشتر نگاه جامعه به این موضوع شود که بازهم به نفع این افراد و صاحبانشان است. البته نظارت فیزیکی همواره کارساز نیست بلکه این مسائل به نظارت دقیق درونی، رفتاری و تربیتی برای کنترل نیاز دارد. متأسفانه در عصر حاضر با کم شدن تدریجی نظارت‌های اخلاقی و خانوادگی روبه‌رو هستیم که به ضعف شدید ما در مهارت‌های زندگی بازمی‌گردد.»
•خروجی تابوشکنی‌ها چه می‌شود؟
این آسیب‌شناس اجتماعی در مورد نگرانی از خروجی این تابوشکنی‌ها بیان می‌کند: «سیستم جهانخوارانه ای که چشم طمع به ایران دوخته و برای دهه‌های آینده کشور ما برنامه‌ریزی می‌کند همراه این تابوشکنی‌ها نگرانی اصلی برای نسل آینده را تشکیل می‌دهد. بر این اساس نسل کنونی باید فرزندان نخبه‌ای را برای مدیریت سال‌های آینده تربیت کند. تربیت انسان‌هایی با زیربنای اسلام، غیرت و تعصب که نسبت به مملکت هماهنگ باشند و در یک کلام بتوانند مقابل این جهان خواران بایستند. بنابراین در صورت بی‌توجهی به این مهم، باید بنشینیم و شاهد دودستگی مملکت به دست مستکبران جهان باشیم.»
وی می‌افزاید: «برخورد قضائی و امنیتی با مسائل اجتماعی چندان مثمر ثمر نیست گرچه در مواقعی برای جلوگیری از گسترش آفت‌های فرهنگی و اجتماعی که به دنبال اختلال نظم جامعه هستند لازم است اما این تفکر که با این واکنش می‌توان زیربنای جامعه را اصلاح کرد امری اشتباه است. برخورد با هر پدیده‌ای باید از جنس همان پدیده باشد مانند جنگ با جنگ و این معضلات اجتماعی و فرهنگی با راهی منطقی برای بهبود به برنامه‌ریزی بلندمدتی نیاز دارد.»
•برخی اختلالات فرهنگی مانند کرونا، ناگهانی در جامعه پدیدار می‌شوند
معتمدی ضمن بیان این جمله که جایگزینی و بسترسازی برای موضوعات اجتماعی، پشت میز و با دستور و بخشنامه به دست نمی‌آید، تصریح می‌کند: «چه شد که جوانان با بروز چنین بحران‌هایی و برای گذران زمان به فضای مجازی رجوع کرده و پای لایو و نمایش‌های مبتذل می‌نشینند؟ آیا اگر امروز اوایل انقلاب بود و چنین محتواهایی منتشر می‌شد به اندازه این روزها مورد استقبال قرار گرفته یا دیده می‌شد؟ خیر، متأسفانه سال‌هاست که در تربیت خود و فزرندانمان کوتاهی کردیم اما اکنون زمان آن است که شروع کنیم به آموزش تا در سالیان بعد چنین موضوعاتی مورد توجه نسل‌های آینده قرار نگیرد. در زمان ابتدایی انقلاب چین، بیشتر جامعه آن به مواد مخدر اعتیاد داشتند اما اکنون در صورت وجود مواد مخدر در جامعه این کشور نیز مردم به دلیل آموزش‌های دریافت شده، گرایشی به استفاده از آن ندارند.» این آسیب‌شناس اجتماعی در پایان گفت‌وگو ضمن بیان اینکه تمام ما در یک کشتی واحد هستیم؛ کشتی که باید توازن و یک مدیر مدبر داشته باشد و همه موظف‌اند که در این دریای طوفانی کار خود را به درستی انجام دهند،
اظهار داشت: «از خود بپرسیم که آیا در واقعیت نیز خواستار اصلاح وضعیت هستیم؟ بر این اساس چند راهکار وجود دارد: نخست، اصلاح سیستم مدیریت آموزشی که باید از حالت موازی و نقطه کاری دور شود و یک هدف سازی کلی برای بیست سال آینده ترسیم کند که به تربیت نخبگانی فرزندان بینجامد. راهکار دوم، استفاده از مشارکت‌های مردمی و به رونق افتادن ان جی او ها و راهکار سوم به عنوان کلید جادویی، آموزش است. کلیدی که همواره باید فارغ از بررسی میزان اثرگذاری آن و به‌صورت مداوم وجود داشته باشد.»
ماه‌هاست که مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا در کشورمان جا خشک کرده؛ از روز نخست که این ویروس در جهان گسترش یافت، همه می‌دانستند که یافتن درمان برای این درد همه‌گیر، آسان نیست و در چنین شرایطی از ووهان تا واشنگتن تنها یک‌صدا از روی کره زمین برخاست: در خانه بمانید! فارغ از آن‌که هر کشور با در نظر داشتن توانایی‌هایش تا چه اندازه سیاست بهداشتی و مقابله‌ای تصویب کرد و توانست مردم را در خانه نگاه دارد، یک نکته قابل انکار نبود و اینکه در زمان خانه‌نشینی، اینترنت به مدد بشر آمد تا بخشی از امور را تسهیل کند.
برای مثال بستر اینترنت در ایران، این فرصت را فراهم آورد تا مردم دیدوبازدید عیدانه خود را انجام دهند، تا برخی شاغلان دورکاری کنند، محصلان درس بخوانند و در یک کلام اینترنت در این ماه‌ها به‌جای سرگرمی و تفریح به ابزار رفع نیازهای حیاتی تبدیل شد اما نقاط منفی نیز در این میان وجود داشت و آن خبر پخش محتواهای نامناسب و تماس‌های زنده و زننده‌ای بود که قشر وسیعی از جامعه و به‌ویژه جوانان را در شبکه‌های اجتماعی آن ورآبی پای خود نشاند و طبق گزارش رسانه‌ها در میان پربازدیدها قرار گرفت. این موضوعات افزون بر پیامدهای مخرب اعتیاد به فضای مجازی به دلیل ماندن در خانه و همچنین اتلاف وقت به زنگ خطری جدی می‌ماند. بر این اساس به نظر می‌رسد که در صورت بی‌توجهی به فرهنگ کشورمان در این زمان و صرف معطوف شدن به مقابله با ویروس کرونا، پس از پشت سر گذاشتن این بحران باید با کرونایی اجتماعی فرهنگی مقابله کنیم که بدون شک زمان بیشتری از ما خواهد گرفت.«رسالت» در آسیب‌شناسی این موضوع با سید هادی معتمدی، روانپزشک و آسیب‌شناس اجتماعی به گفت‌وگو پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
•پیش‌بینی یک اختلال فرهنگی در دوران پسا کرونا
سید هادی معتمدی، روانپزشک و آسیب‌شناس اجتماعی، در مورد پررونق شدن استفاده از بستر اینترنت در مدت شیوع اپیدمی کرونا در کشور و مزایا و معایب آن چنین توضیح می‌دهد: «گزارش‌ها نشان می‌دهد که در مدت ابتلا کشور به اپیدمی کرونا، استفاده از فضای مجازی حدود ۳الی ۴برابر افزایش یافته است که بخش اعظم آن به کسب و کارها تعلق دارد. بر این اساس ویروس کرونا موجب رونق حوزه اشتغال و درآمدهای اینترنتی، مطالعات مجازی و رشد در نحوه استفاده از شبکه‌ها شد. اما نکته منفی این اتفاق برداشته شدن کنترل بر نحوه و مدت زمان استفاده از این فضا است که پیش از گسترش این ویروس در کشور همواره به مدیریت آن به‌ویژه برای کودکان توصیه می‌شد.»
وی ضمن بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود در دوران پسا کرونا، اعتیاد به فضای مجازی به‌عنوان یک اختلال نمایان شود، ادامه می‌دهد: «این اختلال می‌تواند بسیاری از سطوح و سنت‌های فرهنگی کشور ما را تحت‌الشعاع قرار دهد. بر این اساس باید ضمن تشویق افراد برای استفاده از این فضا جهت مقابله با ویروس، بهره‌وری بهینه از آن را نیز چون امری ضروری به مردم گوشزد کنیم تا از مشکلات دیگر در دوران پساکرونا جلوگیری شود. چون اشخاص فاسد با شناخت کامل از فضای موجود، از کنجکاوی و خانه‌نشین شدن اجباری جوانان سوءاستفاده می‌کنند و این‌گونه می‌شود که اشخاص معلوم‌الحالی با یک رقم بزرگ از تماشاچی در زمان نمایش زشت‌گویی‌هایشان روبه‌رو می‌شوند، البته پیش از وقوع این بحران در جهان، برنامه‌ریزی بهتری برای استفاده از فضای مجازی وجود داشت. اما با شیوع کرونا در کشور و محدود شدن فضاهای تفریحی و در خانه بمانیم ها، کاربران فضای مجازی که بیشتر قشر جوان را تشکیل می‌دهد، با زمان بسیار و مشغولیت کمتر مواجه شدند و این اتفاق زمینه خودنمایی افراد فاسد و حاضر در شبکه‌های مجازی و در ادامه آن پربیننده شدن اقدامات آنان را فراهم کرد. البته که بیشتر تماشاچیان با این دست نمایش‌های مبتذل موافق نیستند اما به دلایل ذکر شده در آن فضا حضور یافتند.»
•در آموزش وسواس مثبت برای انتخاب درست کوتاهی کردیم
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی ضمن تأکید بر اینکه مواجهه مداوم با هر آفتی بدون شک موجب اختلال و انحراف خواهد بود، تأکید می‌کند: «در این انحراف فرهنگی نیز، بازدید بیشتر این آفت‌های مجازی، جوانان را به همان سمت سوق داده و از این مسیر موجب بهره‌برداری مفسدین و جذب بیشتر مخاطب خواهد بود. رخ دادن این قبیل اتفاقات نشان داد که جامعه ما تا چه اندازه شکننده بوده و ما در آموزش و کنترل رفتار جوانان کشورمان و آموزش وسواس مثبت برای انتخاب درست کوتاهی کرده‌ایم که در چنین بحران‌هایی با کوچک‌ترین واقعه ماشه کشیده شده و با حجم عظیمی از انحرافات روبه‌رو می‌شویم.»معتمدی در پاسخ به این پرسش که اشخاص چگونه بدون نظارت می‌توانند چنین محتواهایی را منتشر کنند، تصریح می‌کند: «طبیعی است که پلیس فتا به دلیل محدودیت‌های موجود و تحریم‌های حاکم نمی‌تواند نظارت دقیقی بر این جریان داشته باشد علاوه بر آن چنین شبکه‌های مجازی ابزار دست دشمنان است. بر این اساس هرگونه اقدام نادرست می‌تواند موجب فوران حساسیت‌ها و جلب بیشتر نگاه جامعه به این موضوع شود که بازهم به نفع این افراد و صاحبانشان است. البته نظارت فیزیکی همواره کارساز نیست بلکه این مسائل به نظارت دقیق درونی، رفتاری و تربیتی برای کنترل نیاز دارد. متأسفانه در عصر حاضر با کم شدن تدریجی نظارت‌های اخلاقی و خانوادگی روبه‌رو هستیم که به ضعف شدید ما در مهارت‌های زندگی بازمی‌گردد.»
•خروجی تابوشکنی‌ها چه می‌شود؟
این آسیب‌شناس اجتماعی در مورد نگرانی از خروجی این تابوشکنی‌ها بیان می‌کند: «سیستم جهانخوارانه ای که چشم طمع به ایران دوخته و برای دهه‌های آینده کشور ما برنامه‌ریزی می‌کند همراه این تابوشکنی‌ها نگرانی اصلی برای نسل آینده را تشکیل می‌دهد. بر این اساس نسل کنونی باید فرزندان نخبه‌ای را برای مدیریت سال‌های آینده تربیت کند. تربیت انسان‌هایی با زیربنای اسلام، غیرت و تعصب که نسبت به مملکت هماهنگ باشند و در یک کلام بتوانند مقابل این جهان خواران بایستند. بنابراین در صورت بی‌توجهی به این مهم، باید بنشینیم و شاهد دودستگی مملکت به دست مستکبران جهان باشیم.»
وی می‌افزاید: «برخورد قضائی و امنیتی با مسائل اجتماعی چندان مثمر ثمر نیست گرچه در مواقعی برای جلوگیری از گسترش آفت‌های فرهنگی و اجتماعی که به دنبال اختلال نظم جامعه هستند لازم است اما این تفکر که با این واکنش می‌توان زیربنای جامعه را اصلاح کرد امری اشتباه است. برخورد با هر پدیده‌ای باید از جنس همان پدیده باشد مانند جنگ با جنگ و این معضلات اجتماعی و فرهنگی با راهی منطقی برای بهبود به برنامه‌ریزی بلندمدتی نیاز دارد.»
•برخی اختلالات فرهنگی مانند کرونا، ناگهانی در جامعه پدیدار می‌شوند
معتمدی ضمن بیان این جمله که جایگزینی و بسترسازی برای موضوعات اجتماعی، پشت میز و با دستور و بخشنامه به دست نمی‌آید، تصریح می‌کند: «چه شد که جوانان با بروز چنین بحران‌هایی و برای گذران زمان به فضای مجازی رجوع کرده و پای لایو و نمایش‌های مبتذل می‌نشینند؟ آیا اگر امروز اوایل انقلاب بود و چنین محتواهایی منتشر می‌شد به اندازه این روزها مورد استقبال قرار گرفته یا دیده می‌شد؟ خیر، متأسفانه سال‌هاست که در تربیت خود و فزرندانمان کوتاهی کردیم اما اکنون زمان آن است که شروع کنیم به آموزش تا در سالیان بعد چنین موضوعاتی مورد توجه نسل‌های آینده قرار نگیرد. در زمان ابتدایی انقلاب چین، بیشتر جامعه آن به مواد مخدر اعتیاد داشتند اما اکنون در صورت وجود مواد مخدر در جامعه این کشور نیز مردم به دلیل آموزش‌های دریافت شده، گرایشی به استفاده از آن ندارند.» این آسیب‌شناس اجتماعی در پایان گفت‌وگو ضمن بیان اینکه تمام ما در یک کشتی واحد هستیم؛ کشتی که باید توازن و یک مدیر مدبر داشته باشد و همه موظف‌اند که در این دریای طوفانی کار خود را به درستی انجام دهند،
اظهار داشت: «از خود بپرسیم که آیا در واقعیت نیز خواستار اصلاح وضعیت هستیم؟ بر این اساس چند راهکار وجود دارد: نخست، اصلاح سیستم مدیریت آموزشی که باید از حالت موازی و نقطه کاری دور شود و یک هدف سازی کلی برای بیست سال آینده ترسیم کند که به تربیت نخبگانی فرزندان بینجامد. راهکار دوم، استفاده از مشارکت‌های مردمی و به رونق افتادن ان جی او ها و راهکار سوم به عنوان کلید جادویی، آموزش است. کلیدی که همواره باید فارغ از بررسی میزان اثرگذاری آن و به‌صورت مداوم وجود داشته باشد.»
برچسب ها
اینترنت , در خانه بمانیم , شبکه های مجازی , کرونا
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=21218
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای کرونای اجتماعی و فرهنگی بسته هستند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.