نفیسه امامی
تقارن فصل سرما و ورود سامانه‌های بارشی به کشور، مصرف گاز در کشور را بالابرده و رکورد تاریخی مصرف ۶۹۲ میلیون مترمکعب گاز در بخش‌های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده را در روز گذشته به ثبت رسانده است. 
شرکت گاز مقدار مصرف در بخش خانگی و تجاری را به حدود ۶۰۰‌ میلیون مترمکعب در دی‌ماه عنوان کرده بود که حدود ۷۰‌ درصد تولید گاز کشور را به خود اختصاص می‌داد و حالا در اولین روزهای بهمن‌ماه، رکورد مصرف تازه‌ای به ثبت رسیده است.
مصرف انرژی در ایران ۴ برابر میانگین جهانی و برای گاز طبیعی ۶ برابر بیشتر از میانگین جهانی است. اتلاف انرژی و بد مصرفی مشترکان گاز در فصل سرد امسال، مصرف در بخش خانگی و تجاری را بالاتر از استانداردهای جهانی قرار داده است. 
اگرچه امسال مصرف گاز رشد بی‌سابقه‌ای داشته، ولی با پوشش کاملی از سوی شرکت ملی گاز پاسخ‌داده‌شده است، اما در برهه‌های زمانی هم افزایش مصرف توسط مشترکان خانگی سبب کاهش گازرسانی به نیروگاه‌ها و صنایع شده و موازنه گاز در خطوط انتقال کشور را بر هم زده است تا به‌واسطه کاهش سهم بخش‌های دیگر، افزایش مصرف در بخش خانگی جبران گردد. 
افزایش زیاد مصرف گاز صرفا اختصاص به مصرف زیاد و غیراصولی مشترکان پیدا نمی‌کند بلکه اتلاف انرژی هم یکی از عوامل مهم در هدر رفت انرژی محسوب می‌شود. بهینه‌سازی ساختمان‌ها یکی از مواردی است که سبب کاهش هدررفتن انرژی از طریق درب و پنجره، کف و دیوارهای منازل مسکونی شده است. علاوه بر این شرکت گاز نیز در حوزه تجهیزات به سمت استفاده از تکنولوژی به‌روز، با بازدهی بالا و کاهش اتلاف انرژی نرفته است.
شرکت ملی گاز مقدار ذخایر گاز در نیروگاه‌ها را مطلوب اعلام کرده است، اما ادامه کاهش دما و افزایش مصرف برای طولانی‌مدت فشار زیادی بر شبکه وارد می‌کند و احتمال اعمال محدودیت را بالا می‌برد. افزایش مصرف گاز، محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را به سمت صنعت و تولید سوق می‌دهد و فعالیت آن‌ها را تنزل می‌دهد و تأثیر مصرف بی‌رویه را در ابعاد دیگر نمایان می‌کند. 
 عدم سرمایه‌گذاری دولت بر بخش انرژی
حمیدرضا عراقی، مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران در گفت‌وگو با «رسالت» با اشاره به دلایل مصرف زیاد گاز در کشور گفت: ایران از گذشته به علت در اختیار داشتن ذخایر عظیم گاز اقدام به خرید آن از دیگر کشورها نکرده است و در همه ادوار گذشته حضور دولت‌ها و مجالس، تعرفه گاز برای روستاها، افراد مستضعف و کمیته امداد رایگان محاسبه‌شده است. گاز تعرفه ارزانی دارد و به همین علت در بسیاری از صنایع هم مورداستفاده قرار می‌گیرد و برای آن یارانه درنظر گرفته‌شده است. 
وی بابیان اینکه بیشترین مصرف گاز صرفا شامل بخش خانگی نمی‌شود، افزود: مصارف تجاری و صنایع کوچک هم در زمره استفاده‌کنندگان خانگی قرار می‌گیرند. نباید افزایش میزان مصرف گاز را صرفا به مصارف خانگی اختصاص داد زیرا ۳۵ درصد از گاز در شهرک‌های صنعتی و سوله‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. مصرف گاز توسط صنایع کوچک و بزرگ ، نیروگاه‌ها و بخش خانگی بهینه نیست و به همین علت میزان مصرف ما نسبت به استانداردهای جهانی زیاد است. عراقی مصرف گاز در کشورهای غربی و اروپایی را بهینه عنوان کرد و گفت: کشورهای غربی از ابتدا گاز را خریداری کرده و آن را به برق تبدیل نموده‌اند. اکنون در کشورهایی مانند کانادا به مشترکان خانگی آموزش داده می‌شود که چه زمانی گاز و برق استفاده کنند که در مصرف آن صرفه‌جویی شود اما در کشور ما به‌جای توسعه صنعتی و استفاده از تکنولوژی مدرن، قیمت انرژی پایین نگه‌داشته می‌شود، زیرا درصورتی‌که تعرفه انرژی همه مشترکان افزایش پیدا کند به خانوارها فشار زیادی تحمیل می‌شود و چنانچه قیمت انرژی هم‌تغییر نکند، با مشکل کمبود انرژی در سال‌های آینده روبه رو 
می‌شویم. مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران تأکید کرد: برای جلوگیری از کمبود انرژی باید قوانین اجرا شوند، قیمت‌ها به‌روزرسانی شوند، از تکنولوژی مدرن استفاده گردد و فرهنگ استفاده صحیح از انرژی ترویج شود. 
عراقی با اشاره به‌ضرورت توجه به نیروگاه سازی در کشور گفت: نیروگاه‌های کشور اتلاف انرژی زیادی دارند زیرا ازنظر تکنولوژیکی روزآمد نیستند، درحالی‌که بسیاری از نیروگاه‌ها در دنیا به سمت ساخت نیروگاه‌های خورشیدی می‌روند. در سند تراز انرژی گاز در سال ۱۴۰۰ و سند شورای عالی انرژی، وزارت نیرو موظف به استفاده از انرژی‌های خورشیدی شده است اما اقدامی در این بخش انجام‌نشده است. 
وی ادامه داد: وزارت نیرو مکلف است راندمان نیروگاه‌های خود را افزایش دهد که نیازمند بودجه دو هزار میلیارد دلاری در هرسال است. درواقع فقط ۳۵ درصد از گازی که نیروگاه‌ها مصرف می‌کنند با بهره‌وری همراه است درحالی‌که باید این میزان به ۵۰ تا ۶۰ درصد برسد. در این شرایط گاز بیشتر مصرف می‌شود ولی برق کمتری تولید می‌گردد. دولت سرمایه‌گذاری جدی بر روی بخش انرژی اعم از برق، گاز و نفت ندارد و به همین علت در چند سال آینده با کمبود انرژی مواجه خواهیم شد. عراقی یکی از راهکارهای موفق کوتاه‌مدت برای کنترل مصرف انرژی را تعرفه گذاری پلکانی مشترکان پرمصرف 
عنوان کرد و افزود: دبیرخانه شورای عالی انرژی باید قوانین را پیگیری کند. ما قانون داریم اما نظارت بر اجرای قانون نمی‌شود. شرکت گاز و وزارت نیرو نمی‌توانند به‌تنهایی قوانین را اجرا کنند زیرا نیازمند سرمایه‌گذاری و قدرتی بالاتر از قدرت اجرایی هستند. 
 عدم تضییع حق مشترکان با تعرفه‌گذاری پلکانی
نظام تعرفه گذاری فعلی، یارانه بالایی به همه مشترکان اعم از پرمصرف‌ها می‌دهد و باعث شده بسیاری از خانوارهای بدمصرف از یارانه‌های پنهان برخوردار شوند. مجلس برای ممانعت از مصرف بالای انرژی و لزوم بهینه‌سازی، اقدام به اصلاح نظام تعرفه‌گذاری برای افراد پر‌مصرف به‌صورت افزایش قیمت پلکانی نمود. 
 در تعرفه‌گذاری پلکانی تعرفه پرداختی متناسب با مصرف انرژی افزایش می‌یابد. با اجرای این سیاست در بخش خانگی علاوه بر ثابت ماندن هزینه‌ انرژی برای ۹۰ درصد افراد جامعه، پر‌مصرف‌ها نیز باید مصرف خود را بهینه بکنند، یا هزینه واقعی و بدون یارانه آن را بپردازند.
عبدالکریم جمیری، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با «رسالت»، با اشاره به اینکه یارانه انرژی و حجم بالای آن نیازمند اصلاح است، گفت: زمانی کاهش یارانه انرژی به ایجاد منابع پایدار به دولت کمک می‌کند که در اولین قدم تولید انرژی به‌اندازه متوازنی برسد تا شرایط مناسبی برای مصرف‌کنندگان داخلی مهیا شود و مازاد انرژی باقیمت مناسب صادر گردد. در چنین شرایطی از محل صادرات به توسعه و اصلاح شبکه تولید و توزیع انرژی کمک می‌شود و یا در انرژی‌های تجدید پذیر و پاک سرمایه‌گذاری می‌گردد.
نماینده مردم بوشهر و گناوه در مجلس، یکی از راه‌های مبارزه با مصرف‌کنندگان پرمصرف گاز و برق را استفاده از روش تعرفه‌گذاری پلکانی مشترکان پرمصرف 
عنوان کرد و افزود: در صورت اخذ تعرفه غیریارانه‌ای و حتی برق صادراتی، هزینه برق تمام‌شده مصرف‌کنندگان به‌شدت افزایش خواهد یافت. به‌عنوان نمونه ماینرهای غیرقانونی استخراج رمز ارز یکی از دلایل اصلی رشد چشمگیر مصرف در بخش خانگی هستند که به علت ارزانی قیمت برق مورداستفاده قرار می‌گیرند. 
جمیری با توصیه به استفاده از طرح‌های تشویقی برای مشترکین کم‌مصرف بیان کرد: قانون تعرفه گذاری پلکانی مشترکان دارای نقاط قوت زیادی است که با مدیریت دقیق، رضایتمندی توأم با تأمین منابع و بدون افزایش قیمت اضافی برای مشترکین با مصرف صحیح را به همراه دارد و از سوی دیگر برای مشترکان کم‌مصرف نیز طرح تشویقی و معافیت از پرداخت را درنظر می‌گیرد.وی تأکید کرد: افرادی‌که استفاده بی‌رویه‌ای از انرژی‌دارند باید هزینه آن را پرداخت کنند، اما افزایش قیمت هم باید با برنامه‌ریزی و محاسبه‌شده باشد. افزایش پلکانی تعرفه‌های انرژی در کمیسیون انرژی مطرح شد تا با ایجاد توازن و تعادل در بین مصرف‌کنندگان انرژی، جلوی تضییع حق مشترکان با مصرف بهینه گرفته شود و نرخ تعرفه مشترکان پرمصرف با عادی متفاوت گردد.