محمد مهرعلی 
اگرچه رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان سفر اخیر خود به تهران متعهد شده است تا درخواست دیگری غیر از دسترسی به  دو مکان مدنظر آژانس ( جهت راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران) مطرح نکند، اما ماهیت ساختار و عملکرد قبلی این سازمان بین‌المللی، جای خوش‌بینی چندانی را در این خصوص برای کشورمان باقی نمی‌گذارد. نباید فراموش کرد که  مبنای حقوقی اقدام آژانس، ادعاهای مطرح‌شده از سوی بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس علیه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان بوده است.از سوی دیگر،  «بازرسی نامحدود از اماکن نظامی ایران» یکی از خواسته‌های مشترک ترامپ و بازیگران اروپایی بوده و حتی دموکرات‌ها نیز قصد دارند در صورت پیروزی در انتخابات از طریق گروسی و دیگر سران آژانس، این خواسته شوم و البته دست‌نیافتنی را پیگیری کنند.بدیهی است که در چنین شرایطی باید مختصات دقیق‌تری از«آژانس»و «مدیرکل آژانس» را ترسیم کرد! باید بپذیریم که رافائل‌گروسی در این مسیر، نقش یک «کاتالیزور» یا عامل تسریع‌کننده ( به سود اهداف آمریکا) را ایفا می‌کند. اساسا مهم‌ترین تعهد گروسی به ترامپ و نتانیاهو، تقویت«استراتژی فشار حداکثری علیه ایران» از مجاری ظاهرا حقوقی می‌باشد. بنابراین‌گروسی مدیرکل یک‌نهاد مستقل بین‌المللی نیست بلکه بخشی از پازل «مهار حداکثری ایران قدرتمند» محسوب می‌شود. این پازل از سوی واشنگتن، تل‌آویو و بازیگران اروپایی و مهره‌های عربی وابسته به آن‌ها طراحی‌شده و البته هیچ‌گاه قطعات آن کنار یکدیگر چیده نمی‌شود. درهرحال، آژانس ظاهرا الان دیگر بهانه‌ای جهت متهم‌سازی کاذب ایران در خصوص پنهان‌سازی فعالیت‌های هسته‌ای خود ندارد اما نباید بیانیه مشترک اخیر میان سازمان انرژی اتمی کشورمان و آژانس را مترادف با پایان«سیاسی‌کاری آژانس» در قبال پرونده هسته‌ای کشورمان دانست. شورای حکام آژانس نشان داده است که در گلوگاه‌های خاص ، خصوصا زمان‌هایی که آمریکا به «فشارهای آژانس علیه ایران» نیاز داردبه صورتی آشکار وارد صحنه می‌شود. این رویکرد آژانس مسبوق به سابقه بوده و در آینده نیز قطعا تکرار خواهد شد. بنابراین، نباید موضوع را تمام‌شده تلقی کرد! بدیهی است که کشورمان باید مواجهه هوشمندانه‌ای با این رفتار آژانس داشته باشد.یکی از روش‌هایی که می‌توان در قالب آن پیام آشکاری را به آژانس مخابره کرد مربوط به ارسال پیام‌های صریح خطاب به آژانس و اعضای شورای حکام می‌باشد. بدیهی است که تلاش وقیحانه برخی اعضای شورای حکام جهت دسترسی به اسرار نظامی ایران‌به معنای رد کردن خطوط قرمز امنیتی  مدنظر کشورمان محسوب می‌شود.  قاعدتا  مدیرکل آژانس در سفر به تهران باید متوجه این قاعده عقلانی و بین‌المللی شده باشد  که اقدامات  غیرحقوقی آژانس و مطالبات فراپادمانی و فراپروتکلی این سازمان از ایران  کاملا  محکوم بوده و جایی برای توجیه آن از سوی سران این سازمان  ظاهرا بین‌المللی وجود ندارد.  بهترین پیامی که ایران باید به گروسی و مقامات آژانس ارسال کند، مربوط به «بازگشت آژانس به تعهدات خود» می‌باشد.گروسی باید هرچه سریع‌تر در کسوت  بیک «مدیر یک سازمان بین‌المللی» قرار گرفته و   مهم‌ترین مدافع حقوق حقه اعضای آژانس باشد. باید اذعان کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید مسیر طولانی و زیادی را جهت دستیابی به جایگاه حقوقی حداقلی و مورد انتظار خود طی کند.