چرا آتلانتیکی‌ها بهت‌زده هستند؟
فخرالدین اسدی
زلنسکی ، رئیس‌جمهور اوکراین در یکی از تلخ‌ترین و البته تاریخی‌ترین اعترافات خود تأکید کرده است که از غرب ( ناتو ) ناامید شده و حامیان قبلی کی‌یف ، آن را در یک جنگ نابرابر تنها گذاشته‌اند. بهتر است قبل از بررسی اظهارات اخیر زلنسکی، مروری بر مواضع وی در فاصله دو هفته قبل از آغاز جنگ در اوکراین داشته باشیم! حدود ۲۰ روز قبل، زمانی که مقامات آمریکایی و انگلیسی در تحلیل‌های پشت پرده خود به نتیجه رسیده بودند که اقدامات روسیه در اوکراین فراتر از به رسمیت شناختن استقلال دونتسک و لوهانسک نخواهد بود، مقامات اوکراینی نتوانستند عمیقا خود را از رویکرد ابزاری کاخ سفید و لندن نسبت به دولت خود پنهان کنند. در آن زمان، رئیس‌جمهور اوکراین در نشستی خبری تأکید کرد :
«مقامات آمریکا باید اوضاع اوکراین را از طریق کی‌یف جویا شوند و در این زمینه از واسطه استفاده نکنند زیرا دولت اوکراین خطرات موجود از سوی روسیه را بهتر می‌داند.سال ۲۰۱۹ که رئیس‌جمهور شدم از خط تماس با دونباس (منطقه خودمختار روس زبان شرق اوکراین) بازدید کردم و صدای تیراندازی را در آن منطقه می‌شنیدم. اما خبری از جنگ در آن منطقه نبود. الان هم اوضاع نسبت به آن زمان تغییر چندانی نکرده است.»
آنچه غربی‌ها محاسبه نکردند
مقامات آمریکایی و انگلیسی، اصرار داشتند که باید در مناطق شرقی اوکراین نبردی محدود رخ دهد تا بتوانند از آن به‌مثابه مؤلفه‌ای برای محکوم‌سازی روسیه در نظام بین‌الملل و اعمال فشار بر مسکو استفاده کنند. اما آن‌ها تصور نمی‌کردند که روسیه نبردی تمام‌عیار را علیه اوکراین شکل دهد! آنچه امروز در اوکراین رخ می‌دهد، به‌هیچ‌عنوان از سوی غرب قابل‌تحلیل و مدیریت نیست.دامنه نبرد در اوکراین به مناطق شرقی این کشور محدود نشده تا کی‌یف و خارکف پیش رفته است. این یعنی شوک استراتژیک روسیه به ناتو و اوکراین!
زلنسکی چه بخواهد یا نخواهد، باید بپذیرد که امنیت ملی کشورش را قربانی مطالبات پشت پرده و آشکار واشنگتن و لندن از خود ساخته است.رئیس‌جمهور اوکراین در شطرنج امنیتی ناتو-روسیه، حکم یک مهره سرباز را دارد که به‌راحتی می‌توان آن را در مواجهه آفندی یا پدافندی با رقیب قربانی کرد. این انتخاب خود زلنسکی و غرب‌گرایان اوکراین بوده و قاعدتا امروز نباید بابت تن دادن به آن گلایه‌ای داشته باشد! رئیس‌جمهور اوکراین امروز ابایی از آن ندارد که خود را قربانی بازی ناتو تلقی کند.
تغییر فاز راهبردی روسیه و چین
از سوی دیگر، نوع رفتار روسیه در جنگ اوکراین نشان داد که خطوط قرمز راهبردی برای مسکو تا چه اندازه‌ای پررنگ است. بر این اساس، مقامات کاخ کرملین تصمیم گرفته‌اند دغدغه راهبردی خود را در ماورای پیشنهادات تاکتیکی غرب پنهان نسازند.این قاعده در خصوص کشور چین نیز صادق است. بدون شک ، فراتر ازآنچه در جنگ اوکراین می‌گذرد، این نبرد مصداق عینی منازعات عمیق راهبردی در نظام بین‌الملل خواهد بود که در آن مسکو و پکن، حاضر به کرنش در برابر غرب( حتی از منظر تاکتیکی ) نخواهند بود. دیدار اخیر ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و شی جی پنگ رئیس‌جمهور چین با یکدیگر، مولد دغدغه‌های پررنگی برای مقامات غربی بوده و نگرانی آن‌ها را در خصوص تسریع هم‌افزایی پکن و مسکو در برابر آمریکا و اروپا تشدید کرده است. این دیدار درست در زمانی صورت گرفته است که ناتو به تحرکات خطرناک خود در مرز روسیه و اوکراین ادامه می‌دهد و در سودای بسط پیمان آتلانتیک شمالی به سر می‌برد! فراتر از آن، تحرکات آمریکا در شرق آسیا نیز وارد فاز تازه‌ای شده است. عبور و مرور کشتی‌های نظامی آمریکا و انگلیس در دریای چین و مداخله سیاسی خطرناک واشنگتن در تایوان، تبت و هنگ‌کنگ نشان می‌دهد که غرب وارد فاز «تقابل آشکار» با روسیه و چین شده است.
در مقابل، پکن و مسکو نیز ترجیح داده‌اند تقابل با واشنگتن و متحدان آن را از فاز پنهان به فاز آشکار هدایت کنند. در این راستا، شاهد شکل‌گیری نوعی هارمونی استراتژیک در شرق بر سر مقابله با غرب خواهیم بود. در این معادله، کلیدواژه‌ای به نام « هم‌افزایی راهبردی»اصالت و موضوعیت خواهد داشت. اکنون بازیگران شرقی به این نتیجه رسیده‌اند که دفع تهدیدات عینی و عملیاتی غرب و همچنین کسب فرصت‌های جدید در نظام بین‌الملل، در گروی هم‌افزایی راهبردی –تاکتیکی با یکدیگر است.
شکست سیاست درهای باز ناتو
از سوی دیگر، نبرد اخیر در اوکراین به معنای شکست راهبرد «درهای باز ناتو» می‌باشد، سیاستی که استمرار آن به معنای خودکشی آتلانتیکی‌ها می‌باشد. چندی پیش وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، در پایان نشست با همتای روسی خود با اشاره به سیاست «درهای باز ناتو»، مدعی شده بود:
«گسترش این سازمان هرگز با زور و براندازی تأمین انجام نشده است. این انتخاب آزادانه هر کشوری است که به ناتو روی آورد و خواستار پیوستن به آن باشد». وندی شرمن گفت که در نشست امروز، آمریکا و متحدان این کشور در ناتو صریحا به روسیه اعلام کردند که هرگز سیاست درهای باز این سازمان را کنار نخواهند گذاشت».
امروز دیگر کمتر کسی از موفقیت سیاست درهای باز ناتو در نظام بین‌الملل سخن به میان می‌آورد! اقدام مسکو در حمله به کی‌یف ، خارکف و مناطق شرقی اوکراین نشان می‌دهد که مسکو در قبال استراتژی‌هایی مانند درهای باز ناتو، از تمامی ظرفیت‌های خود استفاده خواهد کرد. این موضوع، بارها از سوی اتاق‌های فکر در آمریکا و اتحادیه اروپا پیش‌بینی‌شده بود اما آمریکا و بسیاری از اعضای ناتو ترجیح دادند به‌جای درک واقعیات جاری در حوزه روابط بین‌الملل به فکر طمع‌ورزی ایده‌آل‌گرایانه خود در جهان امروز باشند.
این طمعکاری امروز قربانی بزرگی به نام اوکراین داشته است. بااین‌حال، کی‌یف تنها بازنده این میدان نیست و باید نام‌های آمریکا، ناتو و اتحادیه اروپا را نیز به لیست شکست‌خوردگان این نبرد افزود.
آمریکا , جنگ روسیه و اوکراین , فخرالدین اسدی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.