محمدامین غروی
کوثر امام رضا، همان که مبارک‌ترین مولود نام گرفت. امامی نه ساله که ابتلا و امتحن امت، این بود دریابند خواست و اراده خدا، برتر از آن است که با حساب و کتاب‌های زمینی قابل دریافتن باشد. امامی که سلاحش گفت‌وگو بود و مناظره و با همین سلاح از حقانیت شیعه و اسلام دفاع می‌کرد. امام جواد، با منطق گفت‌وگو و مناظره تبیین می‌کرد؛ چیزی که نیاز امروز ماست. گفت‌وگوهایی که حقانیت یک مکتب را روشن کند؛ گفت‌وگوهایی نه از جنس پرسش و پاسخ و نه از جنس منبر و وعظ؛ گفت‌وگوهایی از جنس استدلال که راه را بر شبهات ببندد. از جنس  امامی که  امام جواد علیه السلام‌ دارای شخصیت بلند مرتبه‌ای است که اندیشه‌ و قلم‌ها از توصیف فرمایشات و سیره ایشان ناتوان می‌باشد. ایشان همانند پدران بزرگوارش از سرچشمه گوارای دانش پروردگار جهانیان سیراب شده و احادیث ایشان بهترین گواه بر این مطلب است. 
کوتاه بودن عمر مبارک مانع از آن نشد که مردم عصر خویش را از جایگاه والای امامت الهی آگاه سازد و هر کسی که با ایشان روبه رو می‌گشت چاره‌ای جز اعتراف به فضیلت و برتری ایشان نداشت؛ خواه در زمینه‌های علمی و اخلاقی و خواه در مسائل مربوط به مدیریت و سیاست‌ورزی. مامون عباسی که امام رضا و امام جواد علیهما السلام را خطری برای حکومت خویش می‌پنداشت و آنها را از مدینه به خراسان و بغداد منتقل کرد، پیرامون ویژگی‌های بارز جواد الائمه علیه السلام لب به اعتراف گشوده است: «او در عين خردسالى، فاضلی بزرگ، دانا و اعجوبه زمان می‌باشد و آرزومندم به زودى مردم به مقام فضل و كمال او پی‌ببرند. او از خاندانی است كه علمشان از سرچشمه بى‌پايان خدا استفاده می‌شود و همواره نياكان او از علم دين و امور ادب كه افراد عادى با زحمت به آن می‌رسند، بی‌نياز بودند و هیچ دانشمندی نیست كه بتواند در برابرشان خودنمایی كند.» هنگامی که دختر مامون ‏به دلیل حسادت‌های بی‌جای زنانه، نزد پدرش از امام جواد علیه السلام شکایت و اظهار ناراحتی کرد، مامون به وی گفت: «دخترم، نزد همسرت بازگرد که او پاره تن رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌‌باشد.»
امام جواد در سن کودکی به امامت رسیدند و تمام وجوهات شرعیه شیعیان مانند موقوفات به ایشان می‌رسید. با این حال،‌ یکی از شگردهای مأمون برای تخریب جایگاه امام،‌ پرداخت پول‌های هنگفت به ایشان بود. اما امام علیه السلام هیچ یک از آنها را در زندگی خویش مصرف نکرد، بلکه برای فقیران و مستمندان و محرومان اختصاص می‌داد. 
نقل است یکی از شیعیان برای دیدن امام جواد علیه السلام به بغداد آمد و امام را با هیئت تشریفات درباری همراه دید. با خود گفت بغداد محل مناسبی برای زندگی تجملی و آسوده است و تصمیم گرفت که به وطن خویش بازنگردد. اما جواد الائمه  که از نیت او با خبر شدند، به وی فرمودند: «نان جو و نمک بلغور در حرم جدم رسول خدا نزد من از آنچه مرا در آن می‌بینی عزیزتر است.» ناگفته پیداست که ایشان همانند دیگر ائمه دنیا را طلاق داده و هیچ علاقه‌ای به آن ندارد و آن وضعیت ناشی از اجبار ظالمان بوده است. جواد الائمه
 با دیگر ائمه از منظر ویژگی‌های منحصر به فرد و فضائل اخلاقی تفاوتی ندارد و همگی نور واحد بوده و هیچ‌کسی توان رسیدن به مقام آنها را نداشته و نمی تواند آن را درک کند اما، نهمین امام شیعه به دلیل کثرت بخشش و دست‌ و دلبازی، در میان دوستان و دشمنان به ویژگی جود و سخاوت معروف گشته و به «جواد» ملقب گردید. 
نقل شده کاروان شیعیان در راه بازگشت از سفر حج، دچار راهزنان شده و اموالشان به سرقت رفت. یکی از اعضای کاروان در مدینه خدمت امام جواد علیه السلام‌ رسیده و جریان را تعریف می‌کند. امام دستور پرداخت مبلغی پول به وی می‌دهند و می‌فرمایند: «این پول را در میان افراد کاروان تقسیم کن.» راوی با تعجب می‌گوید: «پس از آنکه پول را میان آنها تقسیم کردم،‌ متوجه شدم پولی که امام جواد پرداخت کرده بودند، دقیقا به مقدار دزدیده شده بود نه کمتر و نه بیشتر. یکی دیگر از یاران امام جواد علیه السلام می‌گوید: «روز عيدى بود كه خدمت امام جواد رسيدم و نزد آن حضرت درباره تنگى زندگى و معاش، ناليدم. حضرت سجاده‌اش را بلند كرد و از خاک، تكه طلايى بيرون آورد و به من داد. آن را به بازار بردم به اندازه شانزده مثقال طلا بود. نقل شده که یکی از شیعیان برای ازدواج توان مالی نداشت و از این بابت ناراحت بود. امام جواد علیه السلام از جریان مطلع گشته و نه تنها برای او همسر، بلکه یک خانه به همراه وسایل زندگی را فراهم کرده و به آنها بخشیدند. انسان همواره در زندگى خود به دنبال بالاترين الگو و سرمشق می‌رود تا آن را به عنوان يک نمونه براى رفتار و سلوک خودش قرار دهد. شخصیت امام جواد یکی از بهترين الگوها در ميدان زندگى می‌باشد؛ زیرا روحيات عالى، استقامت و شكيبايى، جود و سخاوت، پرهیز از دنیاگرایی و یاری رساندن به دوستان و نزدیکان و اخلاص و توجه به خدا، هر كدام می‌تواند الگو و سرمشقى براى تمام مسلمانان قرار گیرد.