شرایط جنگ اوکراین به‌هیچ‌عنوان به سود ناتو پیش نمی‌رود و شرایط میدانی و فرامتنی آن روزبه‌روز به ضرر کی‌یف و اعضای پیمان آتلانتیک شمالی پیچیده‌تر می‌شود. در یکی از تازه‌ترین این موارد، ۱۵ کشور اروپایی عضو ناتو مدعی شده‌اند که در واکنش به حمله‌های هوایی روسیه به اوکراین قصد دارند سیستم دفاع هوایی خود را تقویت کنند. آلمان هماهنگی اجرای طرحی برای این منظور را بر عهده دارد که تفاهم‌نامه آن امضا شده است.اما سؤال اصلی اینجاست که آثار فرامتنی چنین اقدامی بر مناسبات داخلی ناتو چه خواهد بود؟ آیا می‌توان ادعا کرد که میان اعضای اروپایی ناتو و آمریکا  شکاف معناداری پس از وقوع جنگ اوکراین درگرفته و در حال نشان دادن خود می‌باشد؟
 ادعای رسانه‌های غربی
در این میان،رسانه‌های غربی تلاش می‌کنند پیمان ۱۵ عضو اروپایی ناتو با یکدیگر با مصداق نوعی هم‌افزایی در برابر روسیه تلقی کرده و از بیان ابعاد واقعی‌تر و پشت پرده‌تر آ ن اجتناب کنند. به‌عنوان‌مثال شبکه دویچه وله در گزارش خود مدعی شده است که تجاوز نظامی روسیه به اوکراین و حمله‌های موشکی و پهپادی اخیر بیش‌ازپیش ضرورت داشتن یک سیستم دفاع هوایی کارآمد را برای آلمان و شمار دیگری از کشورهای اروپایی آشکار کرد.طرح موسوم به «سپر آسمان اروپا» با مشارکت ۱۵ کشور اروپایی عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) قرار است نقاط ضعف سامانه دفاع هوایی شماری از کشورهای اروپایی را شناسایی و تقویت کند.کریستینه لامبرشت، وزیر دفاع دولت فدرال آلمان و همتایان او از
۱۴ کشور اروپایی روز پنج‌شنبه ۱۳ اکتبر در حاشیه اجلاس ناتو در بروکسل تفاهم‌نامه‌ای برای ایجاد یک سامانه دفاع هوایی مشترک امضا  کردند. در حال حاضر چتر حفاظتی ناتو برای اروپا شکاف‌ها و نقاط آسیب‌پذیری دارد که باید با کمک یک سپر دفاعی مشترک برطرف شوند.
 کاستی‌های مقابله با موشک‌های بالستیک و پهپاد
گفته می‌شود کاستی‌های کنونی ازجمله برای مقابله با موشک‌های بالستیک با ارتفاع پرواز زیاد، موشک‌های کروز و پهپادهای تهاجمی مشهود هستند.بر پایه ارزیابی‌های ناتو حمله روسیه به اوکراین وضعیت امنیت اروپا را به‌طور بنیادین تغییر داده و به همین دلیل تلاش بیشتر برای تقویت توان دفاع هوایی را ضروری کرده است.در طرح «سپر آسمان اروپا» خرید سامانه‌های دفاع هوایی جدیدی مدنظر است که قادر باشند با صرف هزینه متناسب بخش بزرگی از آسمان کشورهای اروپایی را محافظت کنند.
وزیر دفاع آلمان می‌گوید كه  با این پروژه کشورهای اروپایی به‌اتفاق قادر خواهند بود مسئولیت مشترک خود برای حفظ امنیت قاره اروپا را بر عهده بگیرند.سیاستمدار حزب سوسیال‌دموکرات تأکید کرد: در این پروژه مسئله بر سر دستیابی به هم‌افزایی در زمینه‌های سیاسی، مالی و فناوری است.
در مراسم امضای تفاهم‌نامه طرح  سپر آسمان اروپا نمایندگان بریتانیا، هلند، بلژیک، اسلواکی، مجارستان، بلغارستان، جمهوری چک، لتونی، رومانی، فنلاند، نروژ، لیتوانی، اسلوونی و آلمان شرکت داشتند. استونی هم به این جمع خواهد پیوست. 
 ظهور منازعه جدید در ناتو؟!
ایده تقویت سپر دفاع هوایی کشورهای اروپایی را اولاف شولتس، صدراعظم آلمان  اواخر ماه اوت مطرح کرد و حاصل آن را دست یافتن به امنیت برای تمام اروپا  خواند.شولتس درباره اهمیت این طرح گفته بود سپر دفاع هوایی مشترک اروپایی باصرفه‌تر و توانمندتر از آن خواهد بود که هر کشوری برای خود با هزینه زیاد یک سامانه دفاعی بسیار پیچیده بر پا کند.ارتش آلمان در حال حاضر برای مقابله با تهاجم هواپیماها و هلی‌کوپترها در فاصله نزدیک از موشک‌انداز شانه‌پرتاب «استینگر» استفاده می‌کند که در اختیار اوکراین نیز قرار گرفته است.برای مقابله با پرنده‌های مهاجم در فاصله متوسط آلمان  ۱۲ سامانه ضدهوایی پاتریوت در اختیار دارد که به باور کارشناسان برای دفاع از سرتاسر این کشور به‌هیچ‌وجه کافی نیست.در طرح سپر آسمان اروپا قرار است آلمان و ۱۴ کشور اروپایی عضو ناتو به‌طور مشترک سامانه‌های دفاعی موردنیاز را خریداری و مستقر کنند. این طرح به کشورهای اروپایی امکان می‌دهد با صرف هزینه کمتر سیستم دفاع ضدهوایی خود را کارآمدتر کنند.
اما نمی‌توان نسبت به منازعه مهمی که اخیرا در ناتو ( میان آمریکا و اعضای اروپایی پیمان آتلانتیک شمالی) شکل‌گرفته بی‌تفاوت ماند! این منازعه ابعاد عملیاتی‌تر و گسترده‌تری پیداکرده و به نظر می‌رسد دامنه آن، محدود به شرایط کنونی نشود! 
 آیا ایده ارتش واحد اروپایی تحقق می‌یابد؟
در چنین شرایطی مقامات آمریکایی نگران تحقق ایده ارتش واحد اروپایی می‌باشند. اقدام اخیر اروپائیان دقیقا نشان می‌دهد که آن‌ها نسبت به نقش‌آفرینی واشنگتن و مرکزیت آن جهت حفظ امنیت اروپا دچار تردید اساسی شده‌اند. هم‌پیمانی ۱۵ عضو اروپا به بهانه حفاظت مشترک از حریم هوایی خود، قطعا از سوی آمریکا مورد استقبال قرار نمی‌گیرد زیرا می‌تواند الگویی هرچند محدود برای هم‌افزایی بیشتر اعضای اروپایی ناتو و درنتیجه ، تضعیف قدرت مانور آمریکا در درون پیمان آتلانتیک شمالی باشد. از سوی دیگر، ما با مفهومی مهم تحت عنوان  اروپای در حال گذار مواجه هستیم که باید نسبت به آن درک جامعی داشته باشیم. کاهش قدرت احزاب سنتی (اعم از محافظه‌کار و سوسیال‌دموکرات) در اروپای واحد و رشد آرای احزاب و گروه‌های ملی‌گرا و ضد یورو و فراتر از آن، سردرگمی راهبردی اتحادیه اروپا در مواجهه با پدیده‌های سیاسی و اجتماعی جاری در این مجموعه، جملگی نمادها و نشانه‌های این گذار محسوب می‌شود.اگرچه برخی احزاب و گروه‌های سیاسی در اروپا موضوع «استقلال از آمریکا در نظام بین‌الملل» را به‌مثابه یک «هدف» در راستای احیای اروپای واحد مطرح می‌کنند، اما استراتژی‌ها، تاکتیک‌ها و ابزارهای اتحادیه اروپا در راستای رسیدن به این هدف هنوز تعریف‌نشده است.بااین‌حال ضرورت گذار از آمریکا( مخصوصا در ابعاد نظامی-امنیتی) در میان اکثر شهروندان اروپایی درک شده و اگر سران اتحادیه اروپا نتوانند پاسخی نسبت به این نیاز و مطالبه ارائه کنند، قطعا با بحرانی تمام‌عیار مواجه خواهند شد. بدون شک ، در آینده‌ای نزدیک و البته اکثرا در حوزه دیپلماسی پنهان، شاهد ابراز گلایه‌هایی شدید از سوی مقامات آمریکایی نسبت به تصمیم اخیر ۱۵ عضو اروپایی ناتو خواهیم بود.با همه این اوصاف، کلیت روند شکل‌گرفته در ناتو، مطلوب دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان آمریکایی نبوده و موقعیت آمریکا در این پیمان جمعی را تا حد زیادی تضعیف خواهد کرد.