بهداد نامور يکتا
شايد اگر در دنياي امروز از نشان‌هاي ايراني که در دنيا مطرح هستند و توانسته اند در قلب و ذهن مخاطبان اين محصولات در سراسر جهان نقش ببندند سراغي گرفته شود، با کمال تعجب به چند محصول انگشت شمار مانند زعفران ايراني، فرش ايراني، پسته ايراني، خاويار ايراني و … خواهيم رسيد. به هر حال با تمام ويژگي‌هاي مثبت اين محصولات، به غير از فرش، مابقي به شکل خام فروشي در بازارهاي جهاني عرضه مي‌شوند. جاي تاسف است که در دهه اخير عدم توجه مناسب به همين محصولات باعث شده تا زعفران افغانستان و اسپانيا، فرش چين و هند، پسته آمريکا و خاويار روسيه بيشتر از همترازان ايراني‌شان در دنيا مطرح شوند.
ولي سوال اساسي اين است که چرا نشان‌هاي ايراني نتوانسته اند آنطور که بايد و شايد در دنياي امروز چشمگير باشند و قلب مصرف کنندگان ميلياردي‌شان را تسخير کنند؟
جواب ساده است و البته دردناک؛ در خيلي از موارد “نخواسته ايم!”
ما در ايران ظرفيت‌هاي بسيار زياد و قدرتمندي براي ايجاد نشان‌هاي ايراني در سطح جهاني داريم، در پاره اي از موارد خوب عمل کرده‌ايم، وليکن در عموم موارد داراي ضعف‌هاي بسياري بوده ايم. يکي از مشکلات ما در اين حوزه عدم تفکر بين المللي در بين برخي از مديران است. وقتي از سمتي تمام نگاه مدير يک کسب و کار محدود به محيط پيراموني خود است و نگاه جهاني ندارد و تنها به دنبال سودآوري آني است و از طرفي ديگر برنامه هاي کوتاه مدت را به جاي برنامه هاي راهبردي و بلند مدت مدنظر دارد، مطمئنا به بازارهاي جهاني دست نخواهد يافت. شايد بتوان به جرات گفت که برخي از مديران نه تنها جهاني عمل نکرده اند که حتي جهاني هم فکر نکرده اند.
در کنار اين مسئله آنچه برخي از مديران از آن غافل هستند وحدت رويه و صبوري است، دو موضوع توامان ديگر که مديران بايد حتما مد نظر قرار دهند. شما نمي‌توانيد به فکر تسخير قلب‌هاي جهانيان باشيد وليکن صبور نباشيد، هيچ نشاني در جهان شکل نگرفته است مگر اينکه مديران آن صبور بوده اند و با برنامه ريزي بلند مدت و وحدت رويه در اجراي برنامه هايشان، راه رسيدن به قلب و روح مخاطبان‌شان را پيدا کرده اند. صبوري در وحدت رويه نيازمند يک نگاه اساسي ديگر در ساخت نشان ايراني است و آن وحدت رويه در تناسب بين کيفيت و نحوه ارائه محصولات و خدمات است و اين يکي از مهم‌ترين موضوعاتي‌است که باعث مي‌شود در عرصه جهاني قويتر ظاهر شويم. گاهي تعهداتي که مي‌دهيم متناسب با کيفيتي که ارائه مي‌کنيم نيست، ما ايرانيان معمولا در کسب و کار بين المللي يا اين‌قدر مناعت طبع پيدا مي‌کنيم که کسي ارزشي براي محصولات ما قايل نمي‌شود و يا آنقدر همه چيز را دست بالا مي‌گيريم که نمي‌توانيم به تعهدات‌مان عمل کنيم و در نهايت شعارهاي‌مان پوشالي مي‌شود.
مديران بايد به اين مهم توجه کنند که با نوشتن «فقط براي صادرات» روي يک محصول و ارائه آن در داخل کشور داراي نشاني در سطح جهاني نمي‌شوند! با بسته بندي
محصولي که آن را از فروشگاه تا منزل هم حفاظت نمي‌کند، با ادبياتي که مشتريان‌شان را در آن سوي مرزها به وجد نمي‌آورند و با اصرار بر تبليغات و ترويجاتي که ساليان سال است کسي به آنها توجه نمي‌کند و با عدم توجه به باورهاي راستيني که در سرزمين ما ريشه دارد و مي‌تواند در قلب و روح مشتريان‌شان در هر کجاي جهان رسوخ کند، به يک نشان ايراني در سطح بين الملل نخواهند رسيد.
چه خوشايند باشد و چه نه، نيازمند رونق توليد هستيم و رفع موانع توليد وظيفه تمام قوا و بالاخص دولت محترم است تا بتوان از ظرفيت‌هاي داخلي به نحو احسن استفاده كند با اين حال آنچه باعث گسترش، سودآوري و رونق بيش از پيش توليد و کسب و کار مي‌شود گسترش بازار محصولات توليد شده به آن سوي مرزهاست که با همت مديران کسب و کارها مي‌تواند به نتيجه برسد.
به هر شکل اگر در باورهاي مديران، در کيفيت و نحوه ارائه محصولات، وحدت رويه در کلام و عمل شکل گيرد و نگاه جهاني محقق شود مي‌توان به پرورش و حفظ نشان‌هاي ايراني در سطح جهاني اميدوار بود که پشتوانه رونق توليد در کشور عزيزمان است.