پرداخت عادلانه یارانه انرژی از طریق تعرفهگذاری پلکانی
گروه اقتصادی
یکی از مشکلات جدی کشور در حوزه انرژی، مدیریت مصرف آن است که میتواند فرصتها و تهدیداتی را پیش روی کشور قرار دهد. این در حالی است که کاهش شدت مصرف انرژی بهعنوان یکی از اصلیترین اهداف اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها در دولتهای گذشته مورد غفلت قرارگرفته است که درنتیجه این مسئله بارها با مشکل مصرف زیاد برق در تابستان و استفاده بالای گاز در زمستان روبه رو شدهایم که نتیجهای جز قطعی انرژی را در پی نداشته است.
سوءمصرف انرژی پیامد منفی بالا رفتن یارانههای پنهان بخش انرژی را نیز به همراه داشته است بهنحویکه در گزارش تفریغ بودجه ۱۳۹۹ حجم این یارانهها برابر با نصف نقدینگی کشور برآورد شده است و استفاده غیربهینه و ناعادلانه این یارانهها توسط مشترکان پرمصرف و ثروتمند، سبب شده هدف اصلی آنها که بهبود و رفاه زندگی آحاد مردم بوده به هدف اصابت نکند.
طرح تعرفه گذاری پلکانی راهکاری برای ساماندهی یارانه انرژی
اجرای دقیق طرح تعرفه گذاری پلکانی راهکاری برای ساماندهی یارانه تخصیصیافته به بخش انرژی است که زمینه استفاده بهینه از یارانه انرژی را برای کلیه مردم فراهم میکند و از طرفی هزینههای سرسامآور یارانه پنهان انرژی را در جهت کاهش کسری بودجه، کمتر میکند.
بررسی آمار و ارقام حاکی از این است که سیاست پرداخت یارانه پنهان بهویژه در بخش انرژی نهتنها نتوانسته است به حمایت از دهکهای پایین درآمدی کمک کند بلکه با ایجاد کسری بودجه و تورم، فشار مضاعفی را نیز به این گروه وارد کرده است. بهعبارتدیگر باوجوداینکه توجیه اصلی سیاستگذاران برای تخصیص یارانهها، حمایت از دهکهای پایین و اقشار آسیبپذیر جامعه بوده است، این گروهها کمترین بهره را از تخصیص یارانهها میبرند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اختصاص یارانه بیشازحد به حوزه انرژی باعث ناچیز بودن قیمت و درنتیجه مصرف بی رویه آن شده است بهگونهای که در حال حاضر یکی از کشورهای پرمصرف دنیا در حوزه انرژی محسوب میشویم.
رسول فرخی میکال ،نماینده لاهیجان و سیاهکل در گفتوگو با «رسالت»، وجود یارانههای پنهان را یکی از مشکلات کشور در حوزه اقتصاد میداند و میگوید: «ما بعضا به افرادی یارانه میدهیم که بیشترین درآمد رادارند و حتی برخی از آنها دارای فرار مالیاتی هستند. این عملکرد منجر به این خواهد شد که طبقات ثروتمند هرروز قویتر شوند و طبقات ضعیفتر هم با فقر بیشتری دستوپنجه نرم کنند.»
وی اضافه کرد: «ما نیازمند اطلاعات و آمار دقیقی هستیم تا با شناسایی افراد نیازمند و اقشار کم درآمد به سمت هدفمند کردن یارانهها برویم و با جلوگیری از پرداخت یارانه به اقشار پردرآمد، شکاف طبقاتی را کمتر کنیم. وقتی در اقتصاد شفافیت ایجاد شود، هزینهها هم منطقی میشود.»
عضو کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس درباره مصرف بالای گاز و برق در کشور و نحوه مدیریت یارانه پنهان انرژی افزود: «کارشناسان معتقدند که ما اگر قیمت برق را واقعی کنیم، مصرف کاهش پیدا خواهد کرد و از این طریق میتوانیم کنترل بیشتری بر روی هزینهها داشته باشیم. اگر کسی میخواهد مصرف بالایی داشته باشد، باید هزینه آن را هم بهصورت واقعی و بدون بهرهمندی از یارانه بپردازد.»
فرخی میکال با تأکید بر اهمیت مصرف بهینه انرژی گفت: «برای استفاده بهینه از انرژی باید فرهنگسازی شود تا مصرف انرژی و هزینههای مربوط به آن کاهش یابد. افرادی که به سهولت میتوانند درآمد کسب کنند، راحت هم میتوانند به هر میزان انرژی مصرف کنند درحالیکه یارانه انرژی را باید به شکل درست و منطقی مدیریت کنیم تا منجر به مصرف بهینه انرژی در کشور شود.»
نماینده لاهیجان و سیاهکل در پایان سخنانش با تأکید بر ضرورت تعرفهگذاری پلکانی و برقراری عدالت در توزیع یارانه اظهار داشت: «ما باید یک سیستم پلکانی طراحی کنیم تا افراد کممصرف، پول کمتری بابت مصرف برق و گاز پرداخت کنند و آنهایی را هم که مصرف بالایی دارند، جریمه کنیم. بنابراین تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها در وضعیت اقتصادی فعلی جامعه راهکار خوبی است تا بتوانیم علاوه بر مدیریت مصرف انرژی، یارانهها را نیز به شکل عادلانهتری پرداخت کنیم.»
طبق قواعد اقتصادی بهترین سیگنال دهی به مصرفکنندگان برای مدیریت مصرف انرژی، قیمت آن است؛ همانطور که در کشورهای پیشرفته و اروپایی نیز از چنین الگویی استفاده میشود تا مصرف انرژی مدیریت گردد. در شرایط فعلی که به ماههای سرد سال رسیدهایم و مصرف گاز خانوارها افزایش پیداکرده است، دولت میتواند با اجرای طرح تعرفه گذاری پلکانی، به اصلاح الگوی مصرف گاز اقدام کند.
این راهکار بدون ایجاد فشار به مردم عادی میتواند جلوی بروز بحران قطع گاز را در فصل زمستان بگیرد، ضمن اینکه زمینه عادلانه کردن یارانههای انرژی را هم فراهم میآورد. با تعرفه گذاری پلکانی، امکان ایجاد منابع پایدار برای دولت هم فراهم میشود و ظرفیت لازم برای صادرات انرژی به کشورهای همسایه را فراهم میکند.
رسول فرخی میکال
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.