وقتی صلح جهانی به خط قرمز آمریکا تبدیل میشود
فخرالدین اسدی
طی روزها اخیر، اخباری در خصوص فروش موشکهای تاکتیکی با قابلیت شلیک زمین به هوا از سوی آمریکا به فنلاند منتشر شده است. کلیت این قرارداد نشان میدهد که فنلاندیها فعلا نسبت به پیوستن به ناتو اصرار دارند. از سوی دیگر، واشنگتن نیز در این معادله، به دنبال دو هدف مهم میباشد، یکی سود تسلیحاتی از منازعات بالقوه و بالفعل جهانی و دیگری، خلق بحرانهای مزمن امنیتی در نزدیکی روسیه. به عبارت بهتر، آمریکاییها قصد دارند قبل از پایان یافتن جنگ اوکراین، بذر جنگ دیگری را در جهان بپاشند. استقبال از این بازی خونین توسط فنلاند که همسایه روسیه محسوب میشود و سرنوشتی مانند اوکراین میتواند در انتظار آن باشد، قطعا از جنبهای عقلانی و استراتژیک برخوردار نیست.
ماجرای فروش تسلیحات موشکی آمریکا به اوکراین
جنگ اوکراین باعث شد فنلاند سیاست بیطرفی خود را کنار بگذارد و برای ورود به ناتو تلاش کند. آمریکا میخواهد با فروش موشکهای تاکتیکی روابط خود را با این کشور تقویت کند.وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده است قصد دارد موشکهایی به ارزش ۳۲۳ میلیون دلار به فنلاند که به دنبال عضویت در ناتو است، بفروشد.به گفته پنتاگون، تحویل موشکهای تاکتیکی «قابلیتهای شلیک هوابههوا و هوابهزمین» فنلاند را بهبود میبخشد و تأثیر مثبتی بر روابط آمریکا با کشورهای منطقه شمال اروپا خواهد داشت.وزارت امور خارجه ایالاتمتحده قبلا فروش این موشکها را تأيید کرده است و آژانس همکاری امنیتی دفاعی پنتاگون (DSCA) درخواست موردنیاز برای فروش این تسلیحات را به کنگره ارسال خواهد کرد. برای مرحله اجرایی، لازم است که کنگره با این معامله تسلیحاتی موافقت کند.فروش موشکهای تاکتیکی آمریکا به فنلاند بعد از گذشت ۹ ماه از جنگ اوکراین انجام میگیرد.جنگ روسیه، فنلاند و سوئد را بر آن داشت تا سنت دیرینه بیطرفانه نظامی خود را بشکنند و عضویت در ناتو را تقاضا کنند؛اما در این میان، آمریکا و دیگر بازیگران اروپایی صرفا به دنبال کاسبکاری خود هستند فنلاند اکنون پشت در ناتو منتظر ایستاده است. البته هنوز عضویت این کشور و سوئد «دیگر کشور اسکاندیناویایی متقاضی عضویت در ناتو » از سوی دو کشور ترکیه و مجارستان مورد تأيید قرار نگرفته است.
آلترناتیوی برای پایان جنگ اوکراین
اقدام اخیر آمریکا درست در زمانی صورت میگیرد که در عرصه دیپلماسی پنهان، مذاکراتی میان مسکو و واشنگتن بر سر تعیین تکلیف جنگ اوکراین صورت گرفته است. دیدار اخیر رؤسای سرویس امنیتی آمریکا و روسیه در همین راستا قابل ارزیابی و تحلیل است. در چنین شرایطی مقامات آمریکایی تلاش خواهند کرد تا از سوئد و فنلاند بهعنوان دو بازیگر اثرگذار در روند مدیریت منازعات آتی با روسیه استفاده کنند؛ اما این رویکرد خطرناک آمریکا، هم درعرصه بازدارندگی و هم درعرصه هرگونه نبرد احتمالی، برای هلسینکی و استکهلم هزینهساز است.
در حال حاضر ۳۰ کشور عضو پیمان آتلانتیک شمالی هستند و پذیرش عضو جدید مستلزم موافقت یکپارچه تمام اعضای ناتو است.رئیسجمهوری ترکیه، پیشازاین گفته تحولات مرتبط با سوئد و فنلاند را با دقت دنبال میکند اما نگاه مثبتی به تقاضای عضویت آنها در ناتو ندارد.
رجب طیب اردوغان با اشاره به مناقشههای ترکیه و یونان ازجمله بر سر منابع گاز در شرق دریای مدیترانه، میگوید دولتهای قبلی در مورد عضویت یونان در ناتو دچار خطا شدند و آنکارا مایل است جلوی تکرار اینگونه خطاها را بگیرد.اردوغان کشورهای اسکاندیناوی را «مهمانسرای گروههای تروریستی»خوانده و میگوید اعضای حزب کارگران کردستان (پکک) در سوئد پناه گرفتهاند.ترکیه از سالها پیش از کشورهای اسکاندیناوی، بهخصوص به خاطر پناه دادن به اعضای (پکک) و هواداران فتحالله گولن که متهم به تلاش برای کودتا در این کشور در سال ۲۰۱۶ هستند بهشدت انتقاد میکند.
تلاش برای استمرار بحران
با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، از یکسو نگرانی برخی همسایگان و کشورهای نزدیک به این کشور در مورد حملههای احتمالی نیروهای روسی افزایشیافته و از سوی دیگر، مقامات آمریکایی و انگلیسی تلاش میکنند تا از این نگرانیها بهمثابه بهانهای جهت زنده نگاهداشتن بحران در اطراف روسیه استفاده نموده و از همین رو تنشزدایی میان حوزه اسکاندیناوی و روسیه را خط قرمز راهبردی خود تلقی میکند. فروش تسلیحات اخیر به فنلاند در همین راستا قابل توجیه است. در رویکرد طرف آمریکایی، بحران باید به هر قیمتی میان مسکو و حوزه اسکاندیناوی زنده نگاه داشته شود. روسیه بهعنوان پهناورترین کشور جهان با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی مشترک و با بسیاری دیگر از کشورها ازجمله در کناره دریای بالتیک، دریای ژاپن و دریای سیاه مرز آبی دارد.سوئد در غرب دریای بالتیک واقع شده و تقریبا تمام شرق فنلاند هممرز روسیه است. برخی ناظران با توجه به مخالفتهای روسیه با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو احتمال میدهند این کشور دست به اقدامهای تحریکآمیز بزند. در چنین شرایطی ، رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان فدرال آلمان (بوندستاگ) خواستار اعطای تضمین امنیتی به این دو کشور تا خاتمه فرآیند عضویت آنها در ناتو شده است.در روزهای گذشته بحث امضای قراردادهای دوجانبه همکاریهای امنیتی و نظامی بریتانیا با فنلاند و سوئد مطرح بوده است تا از این طریق، هلسینکی و استکهلم از تصمیم خود مبنی بر پیوستن به ناتو عقبنشینی نکنند.
نتیجهگیری
با توجه به آنچه مورداشاره قرار گرفت، اقدامات واشنگتن یک معنا بیشتر ندارد و آن ایجاد پیشدرآمدهای بحرانی جدید در نظام بینالملل است. در این معادله حتی اگر کل خاک سوئد و فنلاند موردحمله اتمی روسیه قرار گیرد و از بین برود، این ماجرا اهمیتی برای آمریکا نخواهد داشت!راهبرد کلان آمریکا در جهان، ایجاد و استمرار بحرانها و گرههای کور منطقهای و ژئو پلی تیک می باشد .این روند طی سالهای اخیر تشدید شده است. در دوران ریاست جمهوری جوبایدن نیز این الگوی کلان بهگونهای خاص از سوی دستگاه سیاست خارجی ایالاتمتحده در حال پیگیری است. فراموش نکنیم که استقرار صلح و ثبات دائمی درجهان، خط قرمز راهبردی واشنگتن متحدان و مهرههای آن محسوب میشود. رفتارشناسی اخیر آمریکا در جنگ اوکراین و اقدامات اخیر این کشور در حمایت از پیوستن مطلق سوئد و فنلاند به ناتو ، در همین راستا قابلتحلیل و ارزیابی میباشد .
آمریکا , فخرالدین اسدی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.