نهضت احیای کارخانه‌های راکد
گروه اقتصادی
طبق گزارش‌های سال ۱۴۰۰ بیش از ۴۰ درصد از ظرفیت تولید در کشور به دلایل مختلف اعم از خارج شدن دستگاه‌ها، نبود مواد اولیه، کافی نبودن تخصص، خصوصی‌سازی نادرست ، مدیریت غیرکارآمد و مشکل منابع ارزی راکد مانده است. بازگشت به چرخه تولید به‌علاوه احیای اشتغال در کشور فواید فراوانی نیز داشته که مهم‌ترین آن ایجاد یک برنامه مدون برای حمایت از تولید و عدم تکرار وضعیت موجود در کارخانجات است. رئیس‌جمهور دراین‌باره گفته است: «باید کارگروهی با حضور وزارتخانه‌های مربوطه اعم از صمت و اقتصاد ایجاد شود که ضمن پایش کارخانجات و کارگاه‌های تولیدی و شهرک‌های صنعتی، ظرفیت‌های موجود اما تعطیل یا نیمه تعطیل را شناسایی و مشکلات موجود را برطرف کند و این‌گونه اقدامات می‌تواند ضمن ایجاد اشتغال رونق تولید را نیز به همراه داشته باشد.»
به گفته علیزاده، نماینده مازندران در مجلس سال گذشته تنها، ۲ هزار واحد تولیدی راکد احیا و به چرخه تولید بازگشت، امسال نیز احیای چند هزار واحد تولیدی راکد در دستور کار است که با برگزاری کارگروه‌های ویژه با جدیت دنبال می‌شود.
در گفت وگویی با آقای ناصر چمنی درباره بازگشایی کارخانه‌های راکد به گفت‌وگو نشسته‌ایم؛
آقای چمنی در ابتدای گفت‌وگو به اقدام دولت در بازگشایی مجدد کارخانه‌های راکد بپردازیم. این اقدام دولت را چطور ارزیابی می‌کنید و نتایج آن را چطور می‌بینید؟
بی‌شک اقدام دولت مبنی بر بازگشایی مجدد کارخانه‌های راکد امری مثبت است و نتایج خوبی را رقم خواهد زد. این اقدام یکی از عملکرد‌های مثمرثمر در شرایط حال حاضر است. به طورحتم رسیدگی به مشکلات کارخانه‌ها، مشکلات کارگران و معیشتی مردم را ساماندهی خواهد کرد. افزون براین احیاوفعال‌سازی مجدد کارخانه‌های تعطیل ونیمه فعال دررونق بازارکار، اشتغال،چرخه اقتصاد،انگیزه کاروتولید نیز اثرگذار خواهد بود. بسیاری از این کارخانه‌ها به سبب بدهکاری تعطیل‌شده بودند و به همین خاطر ضرورت داشت تا موردحمایت دولت قرار بگیرند و بازگشایی شوند. این اقدام مثبت آغاز راهی برای جلوگیری از مشاغل غیرمولد است و ضرورت دارد تا به جد موردحمایت دولت واقع شود. همچنین تسریع این روند نیز اهمیت دارد و می‌بایست با سرعت بیش‌تری انجام شود.
باید کوشید تا در تمام نقاط کشور این اقدام مهم اجرایی شود و کارخانه‌های راکد بازگشایی شوند. اینکه تنها چند استان مهم و بزرگ کشور از این اقدام مثمرثمر برخوردار شوند، نادرست است و می‌بایست در کلیه شهرهای کشور این مهم صورت بگیرد.
ازنظر شما بازگشایی کارخانه‌های راکد در کدام مناطق کشور از اولویت بیش‌تری برخوردار اسست؟
به طورحتم صورت‌گیری و اجرای این اقدام در کلیه شهرهای کشور ضرورت دارد اما در مناطق محروم از الزام بیش‌تری برخوردار است. اگر تعداد کارخانه‌های راکد در شهرهای مختلف را موردبررسی قرار دهیم، خواهیم دید که در مناطق محروم تعدادشان بیشتر از سایر نقاط کشور است. ازاین‌رو گمان می‌برم بازگشایی کارخانه‌های راکد در مناطق محروم از اولویت بیش‌تری برخوردار باشد.
مهم‌ترین نتیجه این اقدام چیست؟
رونق اقتصادی مهم‌ترین نتیجه بازگشایی کارخانه‌های راکد است. مقام معظم رهبری نیز بارها نسبت به دستیابی به این موضوع تأکید داشتند و فرمودند که میتوان اشتغال را باری دیگر احیا کرد. به طورحتم با احیای این مجموعه‌ها جوانان بسیاری اشتغال کسب می‌کنند و کارگران قابل‌توجهی به کار خود بازمی‌گردند. نباید فراموش کنیم که با اشتغال‌زایی بخش عمده‌ای از مشکلات اجتماعی و معیشتی جبران می‌شوند. اشتغال، معیشت و معضلات اجتماعی همچون یک زنجیره به یکدیگر وصل‌اند و تأثیر متقابلی برهم دارند. هنگامی‌که کارگران به کار خود بازگردند، حقوق ماهیانه دریافت کنند و معیشت خود را بر مبنای یک برنامه دقیق بگذرانند، بسیاری از مشکلاتشان حل خواهد شد. بی‌شک این مهم در شرایط حال حاضر بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد و جالب‌توجه است. بازگشایی کارخانه‌های راکد از سوی دولت نتایج بسیاری خواهد داشت و این را مسئولان دولتی بیش از من که به‌عنوان فعال کارگری مشغول هستم، متوجه خواهند بود. به‌موجب این نتایج ثمربخش ضرورت دارد تا تسریع روند در بازگشایی کارخانه‌های تعطیل و نیمه تعطیل را شاهد باشیم.
آقای چمنی این اقدام علاوه بر تأثیرات اقتصادی، تأثیرات روحی و روانی هم خواهد داشت؟
بله! همان‌طور که اشاره کردیم بازگشایی کارخانه‌های راکد موجب حل معضلات اجتماعی خواهد شد. بی‌شک با حل و جبران معضلات اجتماعی از بار مشکلات روحی و روانی افراد نیز کاسته خواهد شد. تأثیرگذاری این امر در جامعه قابل‌رؤیت خواهد بود چراکه به‌موجب این اقدام درصد بیکاری درجامعه کاهش خواهد یافت.
عمده مشکلاتی که کارخانه‌های بزرگ وبعضاًراکد و تعطیل با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چیست؟
مالیات و داشتن معوقات بانکی ازجمله مشکلاتی است که کارخانه‌های بزرگ تعطیل و نیمه تعطیل با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این موضوع را براحساس تجربه خود و گزارش‌های کمیته واکنش‌های کارگری عنوان می‌کنم. بیشتر این کارخانه برای ایجاد و آغاز فعالیت خود از بانک‌های کشور وام دریافت کرده بودند و بعدها به سبب بروز مشکلات اقتصادی در بازپرداخت آن دچار مشکل شدند. متأسفانه در سال ۹۷، هنگامی‌که ترامپ یک‌طرفه از مذاکرات برجام خارج شد، مشکلات اقتصادی فراوانی به‌ویژه در حوزه صادرات برای کشور به وجود آمد. به‌موجب این اقدام برخی و چه‌بسا بسیاری از کارخانه دچار مشکل شدند و توانایی بازپرداخت وام خود را از دست دادند. برای اینکه کارخانه بتواند بدهی بانکی خود را پرداخت کند،باید به کاروتولید ادامه بدهد. متأسفانه بیشتر بانک‌ها پس ازمدتی بااقدامات قانونی مانع ادامه فعالیت کارخانه‌ها شدند و شرایط سختی رقم خورد.
مالیات چطور موجب بروز مشکلات در فرآیند کاری کارخانه‌ها می‌شد؟
سیستم مالیاتی کشور گاه دچار مشکلاتی می‌شد یا اینکه امور دارایی در صورت بروز مشکل، حساب‌های مدیرعامل کارخانه یا حساب خود کارخانه را می‌بست. این امر درروند کاری مجموعه مشکل‌ساز و مانع از فعالیت کارخانه می‌شد. هنگامی‌که یک کارخانه دچار مشکلات مالی شود، با مشکل مواد اولیه نیز روبه‌رو خواهد شد. رکن ابتدایی فعالیت در یک کارخانه تهیه مواد اولیه است. بدیهی است اگر کارخانه‌ای در تأمین و تهیه مواد اولیه دچار مشکل شود، در سایر حوزه‌ها نیز با مشکل مواجه خواهد شد.
در اقدام دولت مبنی بر بازگشایی کارخانه‌های راکد، نسبت به دو معضل جدی که از آن یادکردید، چاره‌جویی شده است؟
خوشبختانه معوقات بانکی و امورمالیاتی دو مسئله تحت نظر دولت هستند و به همین سبب میتوان نسبت به چاره‌جویی‌ها امید داشت. اکنون دولت این مشکلات را شناسایی کرده و اقدامات لازم به‌منظور رفع مشکلات را در دستورکار قرار داده است. امیدواریم با تسریع این روند، دو مشکل اساسی این حوزه حل شود و کارخانه‌های بسیاری از حالت راکد و نیمه تعطیل خود خارج شوند. هنگامی‌که یک کارخانه بسته می‌شد، کارفرما به سبب هزینه‌ها و مشکلات متعدد ایجادشده دیگر توانایی بازگشایی آن را نداشت. اقدام اخیر دولت بسیار مثبت بود و موجب بازگشت بسیاری از کارفرما‌ها به دنیای کار و اقتصاد شد.
آقای چمنی در ابتدای گفت‌وگو به مشاغل غیر مولد اشاره کردید، در دنیای کار و اقتصاد مشاغل غیرمولد به چه نوع از مشاغلی گفته می‌شود؟
در این‌گونه شغل‌ها اشخاص،درجایگاه و یا موقعیت شغلی که متناسب با تحصیلات آن‌ها ویا مهارت‌های آن‌ها نیست قرارداده شده‌اند. این قبیل مشاغل به‌این‌علت که منجر به ارائه خدمت خاص ویا عرضه کالا درجامعه نمی‌گردند،به‌عنوان شغل کاذب شناخته می‌شوند. به طورمثال اسنپ، یکی از پررنگ‌ترین مشاغل کاذب و غیرمولد حال حاضر است. اگرچه تمام شغل‌های خدماتی در جامعه همچون امور کشاورزی کاذب نیستند و در بسیاری از مواقع بیش از سایر مشاغل عرضه کالا دارند. رشد بی‌سابقه اسنپ در کشور مهم‌ترین مصداق شغل غیرمولد و کاذب در جامعه است چراکه این جوان دیگر انگیزه برای کاریابی ندارد و هنگامی‌که از او درباره شغل پرسیده می‌شود، می‌گوید: نهایتا‌ً اسنپ کار می‌کنم! این امر‌مصداق شغل کاذب است که بهره‌وری اقتصادی برای جامعه ندارد و تنها به سبب ایجاد درآمد برای فرد است.
مشاغل کاذب و غیرمولد هیچ‌گونه رشد اقتصادی و بهره‌وری برای کشور ندارند. نباید فراموش کرد که کشور برای عبور از بزنگاه‌های اقتصادی، نیازمند رشد اقتصاد است و چنانچه رشد اقتصادی شکل نگیرد عبور از بن بست‌ها نیز ممکن نخواهد بود. اکنون در یک جنگ اقتصادی قرار داریم و نیاز است تا تمام مسئولان کشور همچون ۸ سال دفاع مقدس بکوشند و به فکر پیروزی دراین جنگ باشند.
آیا احیای مجدد کارخانه‌ها موجب جلوگیری از رشد مشاغل کاذب خواهد شد؟
بی‌شک بله! با احیای مجدد کارخانه‌ها از مشاغل کاذب و غیرمولد جلوگیری خواهد شد. باتداوم این اقدام از تمایل افراد به مشاغل کاذب وغیرمولد جلوگیری می‌شود وافراد درجایی مشغول کارمی‌شوند که علاوه بردرآمد،ازبیمه وامنیت شغلی هم برخوردار هستند.
آمار رسمی از احیای کارخانجات
آمار احیای کارخانجات و تلاش در این حوزه دلگرم‌کننده است؛ بر اساس اطلاعاتی که سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی منتشر کرد؛«در هفت‌ماهه امسال ۷۶۶ واحد صنعتی راکد احیاء شده و احیای واحدهای راکد ۱۵ هزار و ۴۱ اشتغال ایجاد کرده است.بیشترین تعداد واحد راکد در تهران احیاشده، به‌طوری‌که در هفت‌ماهه امسال ۱۰۰ واحد در این استان به چرخه تولید برگشته و ۱۵۸۳ اشتغال نیز در این استان احیاشده است. اما کمترین واحد احیاشده مربوط به استان کرمان است که در مدت‌زمان یادشده، چهار واحد راکد در آن احیا و ۴۱ اشتغال تثبیت‌شده است.همچنین بر اساس جزئیات این آمار، بیشترین واحد احیاشده در هفت‌ماهه امسال در رشته صنعت شیمیایی بوده، ۲۰۳ واحد راکد در این بخش احیاشده است. درباره سایر رشته فعالیت‌ها ۱۶۴ واحد در صنعت فلزی،
۱۲۷ واحد در صنایع کانی غیرفلزی، ۱۲۴ واحد در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و ۶۳ واحد در صنعت سلولزی به چرخه تولید برگشته‌اند. کمترین واحدها نیز در صنایع نساجی، خدمات و برق و الکترونیک بوده که به ترتیب ۳۱، ۲۹ و ۲۵ واحد راکد در این حوزه‌ها به چرخه تولید برگشته است.
امسال برای احیای ۱۶۰۰ واحد تولیدی راکد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور هدف‌گذاری و پیش‌بینی‌شده با احیای این تعداد واحد برای ۲۸ هزار و ۸۰۰ نفر شغل ایجاد شود. همچنین طبق اعلام سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران برای احیاء ۴۰۰ واحد تولیدی راکد در خارج از شهرک‌ها و نواحی صنعتی نیز برنامه‌ریزی‌شده است.
بر اساس اعلام مدیران بنگاه‌های اقتصادی راکد، ۴۴ درصد از واحدهای غیرفعال مشکل کمبود نقدینگی، ۱۶ درصد مشکل نبود تقاضا و بازار، ۱۱ درصد مشکل کمبود مواد اولیه، ۱۰ درصد مشکل فرسودگی ماشین‌آلات، ۹ درصد مشکلات حقوقی با سازمان‌ها و دستگاه‌ها، ۸ درصد مشکلات زیرساختی و ۲ درصد مشکلات مالکیتی و سهامداری دارند.»
کارخانه های راکد , مشکلات اقتصادی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.