نقش اروپاییها در بازی برجامی آمریکا
گروه بینالملل
مذاکرات وین فعلا متوقف شده و احتمالا در هفتههای پس از استقرار دولت جدید در کشورمان از سر گرفته خواهد شد. اخبار رسیده از منابع آگاه نشان میدهد که اروپائیان در جریان ۶ دور مذاکرات وین ، سعی در جلوگیری از ارائه تضمین از سوی واشنگتن جهت حفظ توافق هستهای در آینده داشتهاند. به عبارت بهتر، تروئیکای اروپایی نهتنها اقدامی در راستای تبدیل برجام به عنوان توافقی تضمین محور صورت ندادهاند، بلکه همگام با وزارت امور خارجه آمریکا سعی کردهاند مانع از ایجاد مانع برای دولت فعلی یا بعدی آمریکا در صورت ارائه آن مبنی بر خروج از توافق هستهای شوند. بخشی از این رفتار، مربوط به رویکرد کلان اروپائیان در قبال برجام بخشی دیگر، نشاندهنده عدم عزم آنها مبنی بر مهار واقعی زیادهخواهیها و کارشکنیهای واشنگتن در صورت احیای توافق هستهای میباشد.
یک بام و دوهوای اروپائیان در مذاکرات وین
تحلیل و بررسی رفتار اروپائیان در طول۶ دور مذاکرات اخیر در وین چندان دشوار به نظر نمیرسد. بازی دوگانه و پارادوکسیکال اتحادیه اروپا و خصوصا تروئیکای اروپایی( سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه) در قبال برجام همچنان ادامه دارد. امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به همراه بوریس جانسون نخستوزیر انگلیس، در عمل خواستار حفظ یکطرفه تعهدات ایران در توافق هستهای و از سوی دیگر، پذیرش حداقلیترین تعهدات از سوی خود مبنی بر تأمین خواستههای بر حق کشورمان هستند.در هر حال، پروژه مهار آمریکا در دوران پسا برجام
آزمونی بوده است که اتحادیه اروپا و خصوصا تروئیکای اروپایی از عهده آن برنیامدهاند. این موضوع هم در دوران ریاست جمهوری اوباما و در جریان بدعهدیهای وزارت خارجه و خزانهداری آمریکا و هم در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ قابلمشاهده بود و اکنون به دوران ریاست جمهوری جوبایدن نیز تسری پیدا کرده است. به عبارت بهتر، گریز غربیها از رویکرد تضمین محور در قبال برجام ، در ذیل همان رویکرد اصلی آنها مبنی بر عدم مهار زیادهخواهیهای آمریکا در قبال ایران تعریف میشود. بدیهی است که تروئیکای اروپایی در این خصوص، نقش مکمل واشنگتن را ایفا میکنند. تنها اروپای واحد برخلاف تعهداتی که در زمان انعقاد برجام به ایران داد، اقدامی در راستای مهار کاخ سفید صورت نداده است، بلکه خود نیز با دولتهای دموکرات و جمهوریخواه در آمریکا در مسیر تقابل راهبردی با کشورمان همراه شده است.
تعهدی که اروپائیان به آن عمل نمیکنند
اکثریت قریب به اتفاق تحلیلگران حوزه روابط
بینالملل، حتی تحلیلگران غربی معتقدند که یکی از اصلیترین دلایل عدم موفقیت اروپائیان در مذاکرات وین و ناتوانی آنها در احیای برجام ، تأثیرپذیری مستقیم آنها از کاخ سفید است. این روند پس از خروج دولت ترامپ از توافق هستهای با ایران نیز ادامه داشت ، چنانکه در مواردی مانند ارائه مدلهای اس پی وی و INSTEX( که صرفا برای خرید زمان به ضرر ایران و از سوی اروپا ارائه شده بود ) شاهد آن بودیم. پازل برجامی مشترک ایالاتمتحده آمریکا و اتحادیه اروپا ( خصوصا تروئیکای اروپایی) علیه ایران مدتهاست در حوزه دیپلماسی آشکار و پنهان آنها تعریف و تشریح شده و چینش آن نیز وارد مراحل اجرایی شده است. بر همین اساس،گام برداشته شده از سوی جمهوری اسلامی ایران در خصوص توقف بخشی از تعهدات خود در برجام، نهتنها در تعارض با متن و سند برجام قرار ندارد، بلکه منتج به انهدام قطعات بزرگ پازل مشترک آمریکایی- اروپایی علیه کشورمان خواهد شد. در چنین شرایطی سه کشور اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه ) سعی دارند با تکیهبر جنگ تبلیغاتی ، ایران را مقصر ناکامی مذاکرات اخیر در وین نشان دهند.
از تغییر برجام تا احیای برجام
همانگونه که اشاره شد، اروپا بهمثابه متغیری وابسته به کاخ سفید در پروسه مذاکرات هستهای ایفای نقش کرده است. این قاعده، در برهه زمانی فعلی نیز کاملا پررنگ و ملموس است. همگان به یاد دارند که تا قبل از خروج رسمی ایالاتمتحده آمریکا از برجام، کشورهای اروپایی در اقدامی کاملا هماهنگ با مقامات کاخ سفید، خواستار تغییر برجام و به عبارت بهتر، تحمیل تعهدات جدید به ایران بودند.بنابراین، سال ۲۰۱۷ میلادی، نقطه آشکارساز پیوستگی راهبردی ایالاتمتحده آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران محسوب میشد. در آن زمان،ترزا می نخستوزیر سابق انگلیس و امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه نقش محوری و پررنگی در تعریف این نقشه مشترک ایفا کردند. از ابتدای مردادماه سال ۱۳۹۶ تا زمان خروج رسمی ترامپ از برجام در اردیبهشتماه ۱۳۹۷ ، مذاکرات فشردهای میان مقامات دولت ترامپ و مقامات اروپایی بر سر تغییر برجام به سود اهداف و منافع آمریکا صورت گرفت. سنگ بنای خطای مقامات اروپایی نیز از همان زمان گذاشته شد. امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه آن زمان ( بنا بر توافقی که با ترامپ صورت داد ) برای نخستین بار اعلام کرد که میتوان با ایران بر سر موضوعاتی مانند توان موشکی کشورمان و نحوه اعمال تحریمهای هستهای پس از پایان مدت مشخصشده در برجام، وارد مذاکره شد. خواستهای که نه ترامپ و نه مقامات اروپایی هیچیک درنهایت به آن دست پیدا نکردند.
با این حال، تروئیکای اروپایی در جریان ۶ دور مذاکرات اخیر در وین نشان دادند که کماکان قصد دارند در این معادله، به مهره بازی واشنگتن تبدیل شوند. برجام دفرمه شده ، حفظ یکطرفه تعهدات هستهای ایران ،مهار قدرت موشکی ایران ، متزلزل کردن قدرت منطقهای ایران
اجزا و قطعات پازل ضد ایرانی مشترک آمریکا و تروئیکای اروپایی را تشکیل میدهد. بدیهی است که در برابر این نقشه، باید قاطعانه و هوشمندانه عمل کرد تا بتوان مانع از تحقق آن شد. در هر حال، نباید فراموش کرد که اتحادیه اروپا به علت تعلقات امنیتی و درون آتلانتیکی خود به ایالاتمتحده و همچنین اشتراکات راهبردی با واشنگتن در منطقه غرب آسیا، اساسا نیتی واقعی برای نقشآفرینی مؤثر برای حفظ واقعی توافق هستهای ندارد. در این میان، تنها هدف و خواسته اروپا، حفظ تعهدات و محدودیتهای برجامی ایران و متعاقبا، تحمیل توافقات جدید موشکی، منطقهای و … به جمهوری اسلامی ایران است.
آمریکا , برجام , مذاکرات وین
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.