نفیسه امامی
سال‌هاست صنعت خودروسازی کشور در انحصار دو شرکت ایران‌خودرو و سایپاست اما این انحصار باعث نشده تا کیفیت تولیدات این دو شرکت بزرگ روز به روز ارتقا پیدا کند، بلکه بارها شاهد افت کیفیت خودروها و حتی کاهش آپشن ها بوده‌ایم. با فاصله گرفتن خودروهای تولید داخل از کیفیت مناسب، خروج خودروسازان فرانسوی‌ و ممنوعیت واردات، راه برای ورود خودروهای مونتاژی چینی به بازار ایران باز شد و خودروهای چینی با ظاهر فریبنده به کشور وارد شدند.
با حضور خودروسازان چینی و شناختی که آنان از بازار ایران پیدا کردند، به‌تدریج خودروهای ساخته چشم‌بادامی‌ها در خیابان‌های شهرهای مختلف کشور راه خود را باز کردند.  در شرایطی که انتقادات زیادی به کیفیت محصولات چینی وارد می‌شد، اما واردات خودروهای با آپشن‌های جذاب و شاسی‌بلند، یکی از دلایل اقبال خریداران ایرانی به خودروهای چینی قلمداد شد.
امروز طیف وسیعی از خودروهای چینی شامل جک، جیلی، برلیانس، لیفان، هایما، چانگان، دانگ‌فنگ، بسترن، ام. جی، بی.وای.‌دی، چری، گریت‌وال و مدل های دیگر به کشور وارد شده‌اند. این در شرایطی است که در ابتدای ورود، خودروهای چینی به بازار ایران نمادی از خودروهای ارزان محسوب می‌شدند و رقابت قیمتی سختی را با داخلی‌های پرفروش داشتند، اما از سه سال گذشته شاهد رشد قیمت بالای این خودروها هستیم و باوجود تولید آن‌ها در خودروسازی‌های داخلی بازهم جلوی گرانی بی‌پایان قیمت تمام‌شده خودروهای چینی گرفته نشد.
در حال حاضر قیمت یک دستگاه خودروی شاسی‌بلند چینی، به بیش از ۸۰۰ میلیون تومان و به مرز یک میلیارد نیز نزدیک شده است. این در حالی بود که تا چند ماه پیش  با همین رقم امکان خرید ماشین شاسی‌بلند کارکرده و یا حتی صفر ژاپنی و کره‌ای وجود داشت. حال سؤال اینجاست که آیا قیمت‌های اعلام‌شده در بازار ایران برای خودروهای چینی منطقی است یا خیر. 

طبق این جدول قیمت به‌طور مثال قیمت خودرویی مثل چری تیگو ۷ در بازار جهانی ۲۰/۴۷۰ دلار است. اگر قصد داشته باشید با دلار ۲۹ هزار تومان این خودرو را در بازار جهانی (مثل روسیه یا چین) خریداری کنید، باید مبلغ معادل ۵۹۲ میلیون تومان پول بدهید. اما این خودرو با هزینه‌های مختلف ازجمله حمل‌ونقل، عوارض گمرک، پرسنل و سود شرکت، در بازار ایران باقیمت ۸۱۰ میلیون تومان فروخته می‌شود که حدود ۲۱۸ میلیون تومان گران‌تر از بازار جهانی است.
با نیم‌نگاهی به این لیست چند موضوع به‌وضوح مشخص می‌شود. ابتدا می‌توان به این نکته اشاره کرد که خودروهای چری اگرچه خودروهای ارزان‌قیمتی نیستند، اما در بازار ایران بسیار گران‌تر از بازار جهانی به فروش می‌رسند. نکته دوم این‌که خودروهای جک و یا جیلی با هزینه‌های معقول و قیمت منطقی به بازار ایران رسیده‌اند و درنهایت این پالس به بازار داده می‌شود که خودروی SWM G01 هنوز رشد قیمتی خود را بعد از گران شدن دلار نکرده و باید احتمالا منتظر رشد شدید قیمت۰۱  SWM Gاز سوی سیف خودرو و معادل‌سازی آن با دلار روز بازار باشیم.
ریشه اصلی مشکل بالا رفتن قیمت خودروهای چینی را باید در قیمت روز ارز بدانیم، زیرا خودروهای چینی به‌صورت SKD (قطعات نیمه کامل) وارد کشور می‌شوند و وابستگی کامل به قیمت روز دلار در این محصولات وجود دارد. با بالا رفتن قیمت ارز، قیمت مواد اولیه و قیمت قطعات و خودرو نیز افزایش پیدا می‌کند که نتیجه آن افزایش سرسام‌آور قیمت خودروهای چینی می‌شود. این در حالی است که بخش  عمده‌ای از ارز موردنیاز برای واردات هم از ارز آزاد تأمین می‌شود. علاوه براین هزینه‌های جاری نیز افزایش‌یافته و بالطبع هزینه‌های سربار با افزایش قیمت‌ها شدیدا بالا رفته است. بنابراین برای همسان سازی قیمت خودروها با قیمت‌های جدید ارز، نرخ خودروهای چینی افزایش پیدا کرده است.افزایش روزانه قیمت خودروی خارجی از بی‌ارزش شدن پول ملی نیز ناشی می‌شود. در شرایطی که نرخ ارز به‌طور روزانه بالا می‌رود، به همین سیاق ارزش پول ملی نیز رو به سقوط میل می‌کند.
 به‌عنوان نمونه خودرویی باقیمت ۱۰۰ هزار دلار و با نرخ دلار ۱۷ هزار تومانی، یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان ارزش دارد، اما به‌محض این‌که قیمت دلار به ۲۹ هزار تومان می‌رسد ارزش این خودرو نیز دو میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان می‌شود.لازم به ذکر است باوجود در رفتن فنر دلار که امروز در مرز ۳۰ هزار تومان ایستاده است، چنانچه دولت فکری به حال آن نکند و روند صعودی دلار همچنان بر مدار افزایشی قرار بگیرد، در آینده نزدیک توقفی در رشد روزافزون قیمت خودروهای داخلی و چینی و وارداتی نخواهیم داشت.