سعید نوروزی
هرچه که به‌روز انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نزدیک‌تر می‌شویم هیجان آن هم افزایش می‌یابد. روز ۲۸ خردادماه یکی از مهم‌ترین انتخابات‌های کشور برگزار   و برای چهار سال رئیس‌جمهور انتخاب می‌شود. همیشه یکی از عوامل افزایش هیجان در انتخابات، برگزاری مناظره‌ها بین نامزدها است. مناظره‌های انتخاباتی آن‌قدر مهم است که از سویی برخی آن را چاشنی مهم انتخابات می‌دانند که نبود آن در انتخابات، لطفی ندارد  و از سوی دیگر عامه مردم همیشه پیگیر آن هستند و هر زمان که مناظره‌ها پایان می‌یابد، جامعه به تجزیه و تحلیل اظهارات نامزدها می‌پردازد و تحلیل‌های بعدازآن در صدر اخبار قرار می‌گیرد.
اما در دو دوره اخیر انتخابات، مناظرات ریاست جمهوری بیش از آنکه محلی برای ارائه برنامه‌ها، شناخت نظرات و… باشد، تبدیل به محل تبادل گزاره‌های انفجاری و احساسی شده است! در همین دو دوره اخیر آنچه که از کاندیداها دیده‌ایم، به‌کار بردن جملات طلایی که عمدتا مبتنی بر بی‌اخلاقی و تخریب حریف یا وعده‌های بی‌اساس بوده، درنهایت با همین جملات در چند دقیقه سرنوشت مردم و آینده کشور تعیین می‌گردد و ازآنجایی‌که این کلیدواژه‌ها به علت زمان طلایی مناظره بدون صحت‌سنجی به ذهن مخاطب فرستاده می‌شود، روشی آسان و بدون هزینه شده برای پیروزی در انتخابات است.
امید است که این رویه در مناظرات امسال تکرار نشود و نامزدهای انتخاباتی، نه به تخریب یکدیگر روی آورند و نه با جملات دور از واقعیت ذهن‌ها را منحرف کنند. مهم‌ترین نکته‌ای که کاندیداهای انتخابات باید توجه داشته باشند، دوری از حاشیه است و وجود آن، آن‌هم در جلوی چشم میلیون‌ها انسان یک سم است که ضررش به تمامی افراد برمی‌گردد.
نکته مهم دیگر این است که نامزدها با ارائه برنامه‌ شفاف و منسجم، تسلط بر گفتمان خود و البته اخلاق، در میدان مناظره حاضر شوند تا موردسنجش و نقد مردم و مخاطبین تلویزیونی قرار بگیرند.
همچنین بهتر است که نامزدهای ریاست جمهوری با عقلانیت، هوشیاری، حفظ ضوابط مقررات اصول انتخاباتی و رعایت احترام به همدیگر، به‌عنوان یک نامزد در رسانه ملی ظاهر شده تا مردم و افکار عمومی با دیدن یک مناظره قوی، بتوانند فرد شایسته را انتخاب کرده و نیز باعث ثبت مشارکت بالا هم شوند.
مناظره، میدانی برای آزمودن و محلی برای یک مسابقه سالم می‌باشد که باید برنامه‌ها مبتنی بر واقعیت بوده و از وعده‌های خلاف واقع دوری کرد. نامزدها می‌بایست وعده‌ها و قول‌هایی که می‌دهند بر اساس دیدگاه‌ها، توانایی‌ها، شایستگی و… باشد و نباید قولی داد که توان اجرای آن وجود ندارد و یا اساسا با شرایط جامعه همخوانی ندارد.
کاندیداهای انتخاباتی باید نگاهشان عرضه توان، امکان تحقق برنامه‌هایشان برای سنجش، قضاوت و داوری مردم جهت تصمیم‌گیری و انتخاب درست و شایسته باشد نه منافع و احزاب خود.
در حقیقت مناظره‌ها، یکی از شیوه‌های شناخت و شناسایی چهره شایسته، در کنار بهره‌گیری از خرد جمعی، مشورت، سابقه فرد و… است که مردم می‌توانند در این میدان، رفتار و عملکرد نامزدها را موردسنجش و ارزیابی قرار بدهند تا بتوانند در پایان، به‌گزینش اصلح برسند و آن فردی که برای فردای کشور لایق‌تر است را انتخاب کنند.
از سویی دیگر، در کنار مناظرات و ارائه برنامه‌ها، بخشی از انتخاب یک چهره موردقبول برای کرسی ریاست جمهوری، مردم می‌باشند. ملت باید برنامه‌های نامزدها را تحلیل و مرور کرده و فرد شایسته را بدون پیش‌داوری و غرض‌ورزی انتخاب کرده و نگاهش به نامزد موردنظر باشد تا تهمت‌ها و تخریب‌ها. در دوره‌های قبل مشاهده کردیم که برخی چگونه با تهمت‌های ناروا به سایرین و رفتارهای پوپولیستی، رأی جذب کرده و مردم را فریب دادند.
توصیه به کاندیداها این است که می‌توانند در این کارزار انتخاباتی، لیاقت، توانایی، مدیریت و… خود را عرصه رأی بگذارند و با تزریق امید و اعتمادسازی، از مردم بیشترین آرا را به نفع خود کسب کنند. مطمئنا مردم امروز به چهره‌ای رأی خواهند داد که  شفافیت را سرلوحه کار خود قرار داده، برای مبارزه با فساد خط قرمزی نداشته باشد و از همه مهم‌تر اگر عملکرد ضعیفی داشت، پاسخگوی مردم باشد. رویه‌ای که در این چند رویه، کمتر شاهد آن بوده‌ایم.